İkinci dünya müharibəsindən sonra dünyada nüvə silahlarının sayı əhəmiyyətli dərəcədə azaldı: 1986-cı ildə təxminən 70,300 — dən 2020-ci ilin sonlarında təxminən 13,410 -a endi. Hökumət siyasətçiləri və dünya idarəçiləri bu müvəffəqiyyəti tez-tez mövcud, yaxud son silahlara nəzarət müqavilələri nəticəsində canlandırırlar, lakin azalmanın böyük hissəsi 1990-cı illərdə baş verdi. Bəziləri bugünkü rəqəmləri 1950-ci illərin rəqəmləri ilə müqayisə edirlər, amma bu alma və portağalları müqayisə etmək kimidir; bugünkü qüvvələr böyük ölçüdə daha bacarıqlıdır. Azalma tempi 1990-cı illərlə müqayisədə xeyli yavaşladı. Nüvə silahlı dövlətlər nüvə tərksilahını planlaşdırmaq əvəzinə, sonsuz gələcək üçün böyük arsenalları saxlamağı planlaşdırdıqları, yeni nüvə silahları əlavə etdikləri və bu cür silahların milli strategiyalarındakı rolunu artırdıqları görünür.
Döyüş nüvə silahları və dünyanın birləşdirilmiş nüvə arsenalları ehtiyatı çox yüksək səviyyədə qalır: 2020-ci ilin sonlarından təxminən 13,410 arsenal.. Bunlardan təqribən 9320 — i hərbi anbarlarda (qalanları demontajı gözləyir), təxminən 3720 — i isə döyüş əsaslı əməliyyat qüvvələri ilə yerləşdirilib ki, bunlardan da təqribən 1800 ABŞ, Rusiya, İngiltərə və Fransa döyüş üçün hazır vəziyyətdədir və istifadəyə hazırdır.
Bütün nüvə silahlarının təxminən yüzdə 91 -i hərbi anbarlarında, təxminən 4000 döyüş silahı olan Rusiya və ABŞ-yə məxsusdur; başqa heç bir nüvə silahlı dövlət, milli təhlükəsizlik üçün bir neçə yüz və ya min nüvə silahına ehtiyac görmür. Qlobal olaraq nüvə silahlarının sayı azalır, lakin son 30 ilə nisbətən azalma tempi yavaşlayır. ABŞ, Rusiya və İngiltərə ümumi döyüş silahı ehtiyatlarını azaldır, Fransa və İsrail nisbətən sabit, Çin, Pakistan, Hindistan və Şimali Koreya isə döyüş arsenallarını ehtiyatlarını artırırlar
Bütün nüvə silahlı dövlətlər qalan nüvə qüvvələrini modernləşdirməyə davam edir, yeni növlər əlavə edir, xidmət etdikləri rolu artırır və nüvə silahlarını gələcəkdə alternativ bir güc kimi qoruyub saxlamağa sadiqdirlər. Hər bir ölkənin sahib olduğu nüvə silahlarının dəqiq sayı möhkəm qorunan bir milli sirrdir. Yenə də məxfilik dərəcəsi ölkələrdən saymağa əhəmiyyətli dərəcədə dəyişir. 2010–2018-ci illər arasında ABŞ ümumi ehtiyatların həcmini açıqladı, lakin 2019-cu ildə Trump administrasiyası bu açıqlamanı dayandırdı. Bu cür məhdudiyyətlərə baxmayaraq, ictimaiyyətə açıq məlumatlar, tarixi qeydlərin diqqətlə təhlili və ara sıra sızmalar milli nüvə silahı ehtiyatlarının ölçüsü və tərkibi barədə təxminlər etməyə imkan verir
İstinadlar
Bu məqalə . |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ikinci dunya muharibesinden sonra dunyada nuve silahlarinin sayi ehemiyyetli derecede azaldi 1986 ci ilde texminen 70 300 den 2020 ci ilin sonlarinda texminen 13 410 a endi Hokumet siyasetcileri ve dunya idarecileri bu muveffeqiyyeti tez tez movcud yaxud son silahlara nezaret muqavileleri neticesinde canlandirirlar lakin azalmanin boyuk hissesi 1990 ci illerde bas verdi Bezileri bugunku reqemleri 1950 ci illerin reqemleri ile muqayise edirler amma bu alma ve portagallari muqayise etmek kimidir bugunku quvveler boyuk olcude daha bacariqlidir Azalma tempi 1990 ci illerle muqayisede xeyli yavasladi Nuve silahli dovletler nuve terksilahini planlasdirmaq evezine sonsuz gelecek ucun boyuk arsenallari saxlamagi planlasdirdiqlari yeni nuve silahlari elave etdikleri ve bu cur silahlarin milli strategiyalarindaki rolunu artirdiqlari gorunur Doyus nuve silahlari ve dunyanin birlesdirilmis nuve arsenallari ehtiyati cox yuksek seviyyede qalir 2020 ci ilin sonlarindan texminen 13 410 arsenal Bunlardan teqriben 9320 i herbi anbarlarda qalanlari demontaji gozleyir texminen 3720 i ise doyus esasli emeliyyat quvveleri ile yerlesdirilib ki bunlardan da teqriben 1800 ABS Rusiya Ingiltere ve Fransa doyus ucun hazir veziyyetdedir ve istifadeye hazirdir Butun nuve silahlarinin texminen yuzde 91 i herbi anbarlarinda texminen 4000 doyus silahi olan Rusiya ve ABS ye mexsusdur basqa hec bir nuve silahli dovlet milli tehlukesizlik ucun bir nece yuz ve ya min nuve silahina ehtiyac gormur Qlobal olaraq nuve silahlarinin sayi azalir lakin son 30 ile nisbeten azalma tempi yavaslayir ABS Rusiya ve Ingiltere umumi doyus silahi ehtiyatlarini azaldir Fransa ve Israil nisbeten sabit Cin Pakistan Hindistan ve Simali Koreya ise doyus arsenallarini ehtiyatlarini artirirlar Butun nuve silahli dovletler qalan nuve quvvelerini modernlesdirmeye davam edir yeni novler elave edir xidmet etdikleri rolu artirir ve nuve silahlarini gelecekde alternativ bir guc kimi qoruyub saxlamaga sadiqdirler Her bir olkenin sahib oldugu nuve silahlarinin deqiq sayi mohkem qorunan bir milli sirrdir Yene de mexfilik derecesi olkelerden saymaga ehemiyyetli derecede deyisir 2010 2018 ci iller arasinda ABS umumi ehtiyatlarin hecmini aciqladi lakin 2019 cu ilde Trump administrasiyasi bu aciqlamani dayandirdi Bu cur mehdudiyyetlere baxmayaraq ictimaiyyete aciq melumatlar tarixi qeydlerin diqqetle tehlili ve ara sira sizmalar milli nuve silahi ehtiyatlarinin olcusu ve terkibi barede texminler etmeye imkan verirIstinadlarBu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin