Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Novruzəli bəy məscidi — Ermənistanın paytaxtı İrəvan şəhərinin tarixi hissəsi olan Şəhər bölməsində mövcud olmuş məscid.
| Novruzəli bəy məscidi | |
|---|---|
 Novruzəli bəy məscidi. 1930-cu il | |
 | |
| Ölkə |  Ermənistan |
| Şəhər | İrəvan |
| Yerləşir | İrəvan |
| Aidiyyatı | İrəvan xanlığı |
| Tikilmə tarixi | 1766 |
| Üslubu | İslam memarlığı |
| Vəziyyəti | dağıdılıb |
Haqqında
İrəvan şəhərinin qədim Şiə məscidlərindən biri olan Novruzəli bəy məscidinin dəqiq inşa tarixi bilinməsə də memarlıq xüsusiyyətləri baxımından tədqiqatçılar bu məscidi XIV əsr abidəsi hesab edirlər. Digər versiyaya görə isə, məscid XVII əsrin II yarısında tikilmişdir. Bir minarəli məscidin əsas binası böyük günbəzlə tamamlanmış, xarici divarları rəngli kaşılarla işlənmişdi. İrəvan şəhərinin tarixi hissəsi olan Şəhər (Şəhri) massivinin Novruzəli məhəlləsində mövcud olmuş Novruzəli bəy məscidi 18-ci əsrin ikinci yarısında Qara Seyid adlı şəxs tərəfindən tikilmişdir. 1918–1920-ci illərdə tarixi qurulan erməni daşnak hökuməti zamanı və Sovet Ermənistanının ilk illərində Sərdar, Təpəbaşı, Sərtib xan, Hacı Novruzəli bəy məscidlərində Türkiyədən qaçıb gələn erməni qaçqınları məskunlaşdırılmışdılar.1918–1920-ci illərdə və sovet hakimiyyətinin ilk illərində Hacı Novruzəli bəy məscidində Türkiyədən gəlmiş erməni qaçqınları məskunlaşdırılmışdılar. Tarixi məscid 1920–1930-cu illərdə İrəvan şəhərinin baş memarlıq planı hazırlanarkən ilk növbədə şəhərin mərkəzində yerləşən azərbaycanlılara məxsus tarixi-memarlıq abidələrinin, o cümlədən məscidlərin sökülməsinə və onların yerində yaşayış kvartallarının, meydanların və parkların salınmasına başlanıldı. Bu plan nəticəsində faktiki olaraq yoxa çıxarılan abidələrdən biri də Novruzəli bəy məscidi olmuşdur. Məscid XX əsrin birinci yarısında dağıntılara məruz qalmış və 1950-ci illərdən sonra tamamilə məhv edilmişdir. Görünüş etibarilə Zal xan məscidinə bənzəyən Novruzəli bəy məscidi ondan bir qədər kiçik olmuşdur. Tək minarəyə malik olan bu məscid ermənilər tərəfindən məhv edilmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Акопян, Т.X. Очерк истории Еревана. Yerevan: Издательство Ереванского университета. 1977. səh. 131.
- Ə. Ələkbərli — Qərbi Azərbaycan abidələri, Bakı, 2007
- Nazim Mustafa//. İrəvan xanlığı: Erməni vandallarının yox etdiyi İrəvan məscidləri. Bakı. 2016.
- Nazim Mustafa. "İrəvanın tarixi – memarlıq abidələri". www.virtualkarabakh.az. 2018. 8 December 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 8 December 2021.
- Шопен И.И. Исторический памятник состояния Армянской области в эпоху её присоединения к Российской империи. СПб. 1852.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Novruzeli bey mescidi Ermenistanin paytaxti Irevan seherinin tarixi hissesi olan Seher bolmesinde movcud olmus mescid Novruzeli bey mescidiNovruzeli bey mescidi 1930 cu il40 10 35 sm e 44 31 02 s u Olke ErmenistanSeher IrevanYerlesir IrevanAidiyyati Irevan xanligiTikilme tarixi 1766Uslubu Islam memarligiVeziyyeti dagidilibHaqqindaIrevan seherinin qedim Sie mescidlerinden biri olan Novruzeli bey mescidinin deqiq insa tarixi bilinmese de memarliq xususiyyetleri baximindan tedqiqatcilar bu mescidi XIV esr abidesi hesab edirler Diger versiyaya gore ise mescid XVII esrin II yarisinda tikilmisdir Bir minareli mescidin esas binasi boyuk gunbezle tamamlanmis xarici divarlari rengli kasilarla islenmisdi Irevan seherinin tarixi hissesi olan Seher Sehri massivinin Novruzeli mehellesinde movcud olmus Novruzeli bey mescidi 18 ci esrin ikinci yarisinda Qara Seyid adli sexs terefinden tikilmisdir 1918 1920 ci illerde tarixi qurulan ermeni dasnak hokumeti zamani ve Sovet Ermenistaninin ilk illerinde Serdar Tepebasi Sertib xan Haci Novruzeli bey mescidlerinde Turkiyeden qacib gelen ermeni qacqinlari meskunlasdirilmisdilar 1918 1920 ci illerde ve sovet hakimiyyetinin ilk illerinde Haci Novruzeli bey mescidinde Turkiyeden gelmis ermeni qacqinlari meskunlasdirilmisdilar Tarixi mescid 1920 1930 cu illerde Irevan seherinin bas memarliq plani hazirlanarken ilk novbede seherin merkezinde yerlesen azerbaycanlilara mexsus tarixi memarliq abidelerinin o cumleden mescidlerin sokulmesine ve onlarin yerinde yasayis kvartallarinin meydanlarin ve parklarin salinmasina baslanildi Bu plan neticesinde faktiki olaraq yoxa cixarilan abidelerden biri de Novruzeli bey mescidi olmusdur Mescid XX esrin birinci yarisinda dagintilara meruz qalmis ve 1950 ci illerden sonra tamamile mehv edilmisdir Gorunus etibarile Zal xan mescidine benzeyen Novruzeli bey mescidi ondan bir qeder kicik olmusdur Tek minareye malik olan bu mescid ermeniler terefinden mehv edilmisdir Hemcinin baxGoy mescid Irevan Abbas Mirze mescidiIstinadlarAkopyan T X Ocherk istorii Erevana Yerevan Izdatelstvo Erevanskogo universiteta 1977 seh 131 E Elekberli Qerbi Azerbaycan abideleri Baki 2007 Nazim Mustafa Irevan xanligi Ermeni vandallarinin yox etdiyi Irevan mescidleri Baki 2016 Nazim Mustafa Irevanin tarixi memarliq abideleri www virtualkarabakh az 2018 8 December 2021 tarixinde Istifade tarixi 8 December 2021 Shopen I I Istoricheskij pamyatnik sostoyaniya Armyanskoj oblasti v epohu eyo prisoedineniya k Rossijskoj imperii SPb 1852