Nohur gölü və ya Nohurqışlaq su anbarı — Qəbələ şəhərindən 3 km şərqdə, Nohurqışlaq kəndindən 1 km şimalda, Güllüburun, Göydağ və Yumuru dağların arasındakı təbii çuxurda, dəniz səviyyəsindən 700 m hündürlükdə yerləşir. 1949-cu ilə kimi təbii göl kimi mövcud olan Nohur gölünün ətrafı sıx qamışlıq və su bitkiləri ilə örtülü bataqlıq, mərkəzi hissəsindəki dərin çuxurluqda isə sarı-yaşıl rəngdə suyu olan göl yerləşirdi. 1949-cu ildə bu gölün cənub hissəsində — Güllü burun dağı ilə Yumuru dağ arasında uzunluğu 850 m, hündürlüyü 8–10 m, eni 4–6 m olan torpaq bənd çəkilərək su anbarı yaradılmışdır. Su anbarının hazırda uzunluğu 1925 m eni 1355 metr, sahəsi 240 hektardır. Maksimum dərinliyi 24 m-ə, suyunun həcmi isə 16 milyon m³-ə çatır.
Nohur gölü | |
Ölkə | Azərbaycan |
Yerləşməsi | Qəbələ, Nohurqışlaq |
Uzunluğu | 1,925 m |
Eni | 1,355 m |
Sahəsi | 2.400 m² |
Həcmi | 0,016 m³ |
Nohurqışlaq su anbarına Dəmiraparan (70%) və Vəndam (30%) çaylarının suyu axıdılır. Nohurqşılaq su anbarı qeyd olunan çayların suyunu tənzimləməklə yanaşı Qəbələ, Ağdaş, Göyçay və Ucar rayonlarının təsərrüfatlarının suya olan təlabatını ödəmək məqsədi daşımasına görə mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Digər tərəfədən əhalinin sıx məsgunlaşıdığı bölgə, Qəbələ İsmayıllı – Bakı avtomabil yolunun kənarında yerləşən bu sututar yerli əhalinin, turist və qonaqların ən çox maraq göstərdikləri istirahət zonalarından biridir. Nohurqışlaq su anbarından göl balıqçılarının (akvakultura) və idmanın (avarçəkmə) inkişaf etdirməsi baxımından da əhəmiyyəti böyükdür. Hazırda su anbarının şimal, cənubi qərb və şərq sahillərində istirahət zonaları fəaliyyət göstərir.
Bəzən sərt keçən qış aylarında Nohur gölün səthi tamamilə buz bağlayır. 1953-cü ilin qışında gölün səthindəki buz örtüyünün qalınlığı 40–50 sm.-ə çatırdı. Bundan istifadə edən yaxınlıqdakı Nohurqışlaq kəndinin əhalisi canlı qüvvə və texnikanın gücü ilə üzərindən keçməklə gölün şimalındakı göy dağdan oduncaq və tikinti materialları daşıyıb gətirmişlər. Nohurqışlaq su anbarının səthinin tamamilə buzla örtülməsi halı 2007–2008-ci ilin qışında da təkrar olunmuşdur.
"Nohur gölü" əfsanəsi
"Nohur gölü" əfsanəsiniRəşid bəy Əfəndiyev toplayıb dərc etdirmişdir. Əfsanədə deyilir ki, Qəbələ yaxınlığında olan bir gölün altından insan, inək, qoyun səsləri gəlir. Guya vaxtilə bura kənd olmuş, sonra bu kənd yerin təkinə çökmüş, üzərində isə göl yaranmışdır. Örnəkdə daha sonra göstərilir ki, kəndin sakinlərindən birisi qızı ilə yaxınlıq etdiyi üçün kəndin başına belə bir fəlakət gəlmişdir. Ona görə də camaat oraya Nohur gölü adını vermişdir. Önəmli əxlaqi dəyər və tərbiyəvi fikir aşılayan bu əfsanədə eyni zamanda xalq təfəkküründə formalaşmış yer adının məna çaları açıqlanmışdır. Əfsanənin başqa bir variantında isə padşah qızı Nohurla kasıb ailə həyatı sürən Dəmirçioğlunun məhəbbətindən danışılır. Həmişə oğlan paltarı geyib döyüşən Nohur "kim mənə qalib gəlsə ona da gedəcəm" fikri ilə öz gələcək butasını gözləyir. Nəhayət, Dəmirçioğlu ilə qarşılaşıb döyüşür. Dəmirçioğlu vuruşduğu şəxsin Nohur olduğunu bildikdən sonra öz sevgilisini tapdığını anlayır. Lakin qızın atası bu sevgiyə mane olur, adamlarını göndərib Dəmirçioğlunun başını kəsdirir. Bu faciəli hadisə qızı sarsıdır və əfsanə belə yekunlaşır: Nohurun gözlərindən axan yaşdan böyük göl yaranır. Qız öz göz yaşları içərisində batıb boğulur. "Adamlar bu saf məhəbbəti unuda bilmirlər, göz yaşlarından əmələ gələn gölü "Nohur" adlandırırlar".
İstinadlar
- "VAHİD MƏRKƏZLƏŞDİRİLMİŞ KİTABXANA PORTALI". yasamal.cls.az. 2019-06-01 tarixində . İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2017.
- [1] 2021-01-27 at the Wayback Machine/
- Р.Эфендиев. Озеро Ноур. СМОМПК, Выпуск 7. II, Тифлис: 1889, стр.71–72.
- Azərbaycan folkloru antologiyası (AFA). IV kitab. Şəki folkloru. Tərtib edənlər: H.Əbdülhəmidov, R.Qafarlı, O.Əliyev, V.Aslan. Bakı: Səda, 2000, s.125–128.
Şəkillər
- Balaca qız Nohur gölündə balıq tutur
- Nohur gölündə quşlar
- Nohur gölü yay fəslində
-
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Nohur deqiqlesdirme Nohur golu ve ya Nohurqislaq su anbari Qebele seherinden 3 km serqde Nohurqislaq kendinden 1 km simalda Gulluburun Goydag ve Yumuru daglarin arasindaki tebii cuxurda deniz seviyyesinden 700 m hundurlukde yerlesir 1949 cu ile kimi tebii gol kimi movcud olan Nohur golunun etrafi six qamisliq ve su bitkileri ile ortulu bataqliq merkezi hissesindeki derin cuxurluqda ise sari yasil rengde suyu olan gol yerlesirdi 1949 cu ilde bu golun cenub hissesinde Gullu burun dagi ile Yumuru dag arasinda uzunlugu 850 m hundurluyu 8 10 m eni 4 6 m olan torpaq bend cekilerek su anbari yaradilmisdir Su anbarinin hazirda uzunlugu 1925 m eni 1355 metr sahesi 240 hektardir Maksimum derinliyi 24 m e suyunun hecmi ise 16 milyon m e catir Nohur goluOlke AzerbaycanYerlesmesiQebele NohurqislaqUzunlugu1 925 mEni1 355 mSahesi2 400 m Hecmi0 016 m Nohurqislaq su anbarina Demiraparan 70 ve Vendam 30 caylarinin suyu axidilir Nohurqsilaq su anbari qeyd olunan caylarin suyunu tenzimlemekle yanasi Qebele Agdas Goycay ve Ucar rayonlarinin teserrufatlarinin suya olan telabatini odemek meqsedi dasimasina gore muhum ehemiyyet kesb edir Diger terefeden ehalinin six mesgunlasidigi bolge Qebele Ismayilli Baki avtomabil yolunun kenarinda yerlesen bu sututar yerli ehalinin turist ve qonaqlarin en cox maraq gosterdikleri istirahet zonalarindan biridir Nohurqislaq su anbarindan gol baliqcilarinin akvakultura ve idmanin avarcekme inkisaf etdirmesi baximindan da ehemiyyeti boyukdur Hazirda su anbarinin simal cenubi qerb ve serq sahillerinde istirahet zonalari fealiyyet gosterir Bezen sert kecen qis aylarinda Nohur golun sethi tamamile buz baglayir 1953 cu ilin qisinda golun sethindeki buz ortuyunun qalinligi 40 50 sm e catirdi Bundan istifade eden yaxinliqdaki Nohurqislaq kendinin ehalisi canli quvve ve texnikanin gucu ile uzerinden kecmekle golun simalindaki goy dagdan oduncaq ve tikinti materiallari dasiyib getirmisler Nohurqislaq su anbarinin sethinin tamamile buzla ortulmesi hali 2007 2008 ci ilin qisinda da tekrar olunmusdur Nohur golu efsanesi Nohur golu efsanesiniResid bey Efendiyev toplayib derc etdirmisdir Efsanede deyilir ki Qebele yaxinliginda olan bir golun altindan insan inek qoyun sesleri gelir Guya vaxtile bura kend olmus sonra bu kend yerin tekine cokmus uzerinde ise gol yaranmisdir Ornekde daha sonra gosterilir ki kendin sakinlerinden birisi qizi ile yaxinliq etdiyi ucun kendin basina bele bir felaket gelmisdir Ona gore de camaat oraya Nohur golu adini vermisdir Onemli exlaqi deyer ve terbiyevi fikir asilayan bu efsanede eyni zamanda xalq tefekkurunde formalasmis yer adinin mena calari aciqlanmisdir Efsanenin basqa bir variantinda ise padsah qizi Nohurla kasib aile heyati suren Demircioglunun mehebbetinden danisilir Hemise oglan paltari geyib doyusen Nohur kim mene qalib gelse ona da gedecem fikri ile oz gelecek butasini gozleyir Nehayet Demircioglu ile qarsilasib doyusur Demircioglu vurusdugu sexsin Nohur oldugunu bildikden sonra oz sevgilisini tapdigini anlayir Lakin qizin atasi bu sevgiye mane olur adamlarini gonderib Demircioglunun basini kesdirir Bu facieli hadise qizi sarsidir ve efsane bele yekunlasir Nohurun gozlerinden axan yasdan boyuk gol yaranir Qiz oz goz yaslari icerisinde batib bogulur Adamlar bu saf mehebbeti unuda bilmirler goz yaslarindan emele gelen golu Nohur adlandirirlar Istinadlar VAHID MERKEZLESDIRILMIS KITABXANA PORTALI yasamal cls az 2019 06 01 tarixinde Istifade tarixi 6 oktyabr 2017 1 2021 01 27 at the Wayback Machine R Efendiev Ozero Nour SMOMPK Vypusk 7 II Tiflis 1889 str 71 72 Azerbaycan folkloru antologiyasi AFA IV kitab Seki folkloru Tertib edenler H Ebdulhemidov R Qafarli O Eliyev V Aslan Baki Seda 2000 s 125 128 SekillerBalaca qiz Nohur golunde baliq tutur Nohur golunde quslar Nohur golu yay feslindeHemcinin baxVikianbarda Nohur golu ile elaqeli mediafayllar var