Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
"Nizami işığında" - Azərbaycan rəssamı Vaqif Ucatayın 1987-ci ildə yağlı boya ilə kətan üzərində çəkdiyi rəsm əsəri. Əsər hazırda Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyində saxlanılmaqdadır.
| Nizami işığında | ||
|---|---|---|
| ||
| Rəssam | Vaqif Ucatay | |
| Tarixi | 1987 | |
| Texnikası | yağlı boya | |
| Saxlanıldığı yer | Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyi | |
Tarixi
Fon
Rəssam "Nizami işığında" tablosunu 1987-ci ildə işləsə də, onu yaratmaq barəsində hələ Ə.Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Məktəbini bitirib ali təhsil almaq üçün Leninqrada yollananda düşünməyə başlayıb. Uzun müddət mövzunun bədii ifadəsini daha real göstərməyə kömək ola biləcək materialları toplayıb.
Əsərdə Nizami Gəncəvinin 1941-ci ildə qeyd edilmiş 800 illik yubiley mərasimi təsvir olunub. 1941-ci ildə SSRİ məkanında Nizami Gəncəvinin 800 illik yubileyinin təntənəli şəkildə qeyd edilməsi planı hazırlansa da, Böyük Vətən Müharibəsinin başlaması bu planların həyata keçirilməsinə imkan verməmişdir. Şairin yubileyi Peterburqda Rusiya alimlərinin və ədəbiyyatşünaslarının iştirakı ilə keçirilmiş tədbirlə qeyd edilmişdir. Məhz bu tədbir Vaqif Ucatayın "Nizami işığında" əsərinin mövzusu olmuşdur.
Çəkilməsi
Rəssam əsəri işləməmişdən əvvəl təsvir edəcəyi tarixi hadisə ilə bağlı kifayət qədər material toplaya bilmişdi. Bu da ona yubiley mərasimini bütün reallığı ilə göz önündə canlandırmağa imkan verib. Rəssam əvvəlcə tədbirin keçirildiyi yerlə (Ermitaj) tanış olub. Hətta meteoroloji mərkəzindən öyrənib ki, yubiley günü Leninqradda müsbət 1 dərəcə olub, gecə saat 1-də qar yağmağa başlayıb.
Məlum olub ki, yubiley vaxtilə "məktəbli kabineti" kimi tanınan 160 kvadratmetrlik yerdə baş tutub. Muzeylə üzbəüz yerdə - Neva çayında dayanan "Qütb ulduzu" gəmisi iclas salonunu işıqla təmin edib. Yubiley təntənəsində altı nəfər çıxış edib. Muzeyin direktoru I. A. Orbeli, şərqşünas alim M. Dyakonov, eləcə də A. I. Boldıryev, Q. V. Ptitsin, N. Tixonov və b. öz çıxışlarında Nizaminin yaradıcılığından danışıblar.
Dyakonov və Ptitsin həm də Nizamidən etdikləri yeni tərcümələri oxuyublar. Sonda iştirakçılar Nizami dövrünə aid sənət əsərlərindən ibarət sərgiyə baxıblar. Bütün bu məlumatları əldə etdikdən sonra rəssam əsər üzərində işləməyə başlamış və 1987-ci ildə əsərini tamamlamışdır. Bu əsər eyni zamanda Vaqif Ucatayın universitetdə kurs işi olub.
Xüsusiyyətləri
İri ölçülü tabloda (208x160 sm) yubiley təntənəsi əks olunsa da, bütünlükdə əsərdə müharibə ruhu, blokada ab-havası duyulur. Yeddi metrlik pəncərələrin müharibə şəraitinə uyğun örtülməsi, yeri gələndə onların qarşısını örtməli olan pərdələrin döyüşə hazır vəziyyətdə asılışı və yubiley iştirakçılarının hərbiləşmiş qiyafələri, az qala tamaşaçını rəssamın hansısa gizli yığıncağı görüntüyə gətirdiyi qənaətinə gəlməyə məcbur edir.
Tablonun mərkəzi fiquru Nizaminin molbertdə qoyulmuş portreti (hələ o vaxt Nizaminin rəssam Q. Xalıqov tərəfindən yaradılmış (1940) obrazı ictimailəşmədiyindən V. Ucatay görüntüyə əyanilik gətirmək üçün kompozisiyaya şairin üslubunda çəkilmiş portretini daxil edib) önündə çıxış edən I. A. Orbelidir.
Portretin qarşısında oturan məşhur alim I. Y. Kraçkovskidir (o, həm də Qurani-Kərimin tərcüməçisidir). Rəssam ön planda onlardan əlavə başı sarıqlı M. Dyakonovu (onu, yaralı olsa da, məruzəçi kimi cəbhədən geri çağırmışdılar), eləcə də Q. Ptitsin, N. Tixonov, A. Boldıryev, I. Lurye və b. təsvir etmişdir.
V. Ucatayın rəyasət heyətindəki bir stulu boş saxlaması da məqsədlidir. Rəssam həmin yeri, Azərbaycandan gələn adam üçün saxlayıb, amma müharibə vəziyyətinə görə o, burada yoxdur.
Əsərdə tətbiq edilən uğurlu işıq - kölgə həlli kiçik salona toplaşanların böyük Nizami ruhuna köklənmiş yaşantılarını təsirli və yaddaqalan biçimdə göstərməyə imkan verib.
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- Sənətdə mənaya üstünlük verirəm...[ölü keçid]
- "Hitler Nizaminin yubileyinə mane ola bilməyib". 2022-03-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-07-06.
- Xəyalə Məmmədli. . 2021-04-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-21.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Uzaq Leninqradda “Nizami işığında” 2021-04-24 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nizami isiginda Azerbaycan ressami Vaqif Ucatayin 1987 ci ilde yagli boya ile ketan uzerinde cekdiyi resm eseri Eser hazirda Nizami Gencevi adina Milli Azerbaycan Edebiyyati Muzeyinde saxlanilmaqdadir Nizami isigindaEserin gorunusuRessam Vaqif UcatayTarixi 1987Texnikasi yagli boyaSaxlanildigi yer Nizami Gencevi adina Milli Azerbaycan Edebiyyati MuzeyiTarixiFon Ressam Nizami isiginda tablosunu 1987 ci ilde islese de onu yaratmaq baresinde hele E Ezimzade adina Azerbaycan Dovlet Ressamliq Mektebini bitirib ali tehsil almaq ucun Leninqrada yollananda dusunmeye baslayib Uzun muddet movzunun bedii ifadesini daha real gostermeye komek ola bilecek materiallari toplayib Eserde Nizami Gencevinin 1941 ci ilde qeyd edilmis 800 illik yubiley merasimi tesvir olunub 1941 ci ilde SSRI mekaninda Nizami Gencevinin 800 illik yubileyinin tenteneli sekilde qeyd edilmesi plani hazirlansa da Boyuk Veten Muharibesinin baslamasi bu planlarin heyata kecirilmesine imkan vermemisdir Sairin yubileyi Peterburqda Rusiya alimlerinin ve edebiyyatsunaslarinin istiraki ile kecirilmis tedbirle qeyd edilmisdir Mehz bu tedbir Vaqif Ucatayin Nizami isiginda eserinin movzusu olmusdur Cekilmesi Ressam eseri islememisden evvel tesvir edeceyi tarixi hadise ile bagli kifayet qeder material toplaya bilmisdi Bu da ona yubiley merasimini butun realligi ile goz onunde canlandirmaga imkan verib Ressam evvelce tedbirin kecirildiyi yerle Ermitaj tanis olub Hetta meteoroloji merkezinden oyrenib ki yubiley gunu Leninqradda musbet 1 derece olub gece saat 1 de qar yagmaga baslayib Melum olub ki yubiley vaxtile mektebli kabineti kimi taninan 160 kvadratmetrlik yerde bas tutub Muzeyle uzbeuz yerde Neva cayinda dayanan Qutb ulduzu gemisi iclas salonunu isiqla temin edib Yubiley tentenesinde alti nefer cixis edib Muzeyin direktoru I A Orbeli serqsunas alim M Dyakonov elece de A I Boldiryev Q V Ptitsin N Tixonov ve b oz cixislarinda Nizaminin yaradiciligindan danisiblar Dyakonov ve Ptitsin hem de Nizamiden etdikleri yeni tercumeleri oxuyublar Sonda istirakcilar Nizami dovrune aid senet eserlerinden ibaret sergiye baxiblar Butun bu melumatlari elde etdikden sonra ressam eser uzerinde islemeye baslamis ve 1987 ci ilde eserini tamamlamisdir Bu eser eyni zamanda Vaqif Ucatayin universitetde kurs isi olub XususiyyetleriIri olculu tabloda 208x160 sm yubiley tentenesi eks olunsa da butunlukde eserde muharibe ruhu blokada ab havasi duyulur Yeddi metrlik pencerelerin muharibe seraitine uygun ortulmesi yeri gelende onlarin qarsisini ortmeli olan perdelerin doyuse hazir veziyyetde asilisi ve yubiley istirakcilarinin herbilesmis qiyafeleri az qala tamasacini ressamin hansisa gizli yigincagi goruntuye getirdiyi qenaetine gelmeye mecbur edir Tablonun merkezi fiquru Nizaminin molbertde qoyulmus portreti hele o vaxt Nizaminin ressam Q Xaliqov terefinden yaradilmis 1940 obrazi ictimailesmediyinden V Ucatay goruntuye eyanilik getirmek ucun kompozisiyaya sairin uslubunda cekilmis portretini daxil edib onunde cixis eden I A Orbelidir Portretin qarsisinda oturan meshur alim I Y Krackovskidir o hem de Qurani Kerimin tercumecisidir Ressam on planda onlardan elave basi sariqli M Dyakonovu onu yarali olsa da meruzeci kimi cebheden geri cagirmisdilar elece de Q Ptitsin N Tixonov A Boldiryev I Lurye ve b tesvir etmisdir V Ucatayin reyaset heyetindeki bir stulu bos saxlamasi da meqsedlidir Ressam hemin yeri Azerbaycandan gelen adam ucun saxlayib amma muharibe veziyyetine gore o burada yoxdur Eserde tetbiq edilen ugurlu isiq kolge helli kicik salona toplasanlarin boyuk Nizami ruhuna koklenmis yasantilarini tesirli ve yaddaqalan bicimde gostermeye imkan verib IstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Senetde menaya ustunluk verirem olu kecid Hitler Nizaminin yubileyine mane ola bilmeyib 2022 03 28 tarixinde Istifade tarixi 2012 07 06 Xeyale Memmedli 2021 04 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 04 21 Hemcinin baxAzerbaycan tesviri senetiXarici kecidlerUzaq Leninqradda Nizami isiginda 2021 04 24 at the Wayback Machine