Neoaves (yun. neos "yeni" + lat. aves "quşlar"), Neornithes (müasir quşlar) sinfinə daxil olan bir kladır. Bu klad, Palaeognathae (dəvəquşukimilər və qohumları) və Galloanserae (ördəkkimilər və toyuqkimilər) istisna olmaqla, bütün müasir quşları əhatə edir. Təxminən 10.000 məlum quş növünün təxminən 95%-i Neoaves kladına aiddir.
Xüsusiyyətləri
Neoaves, çox müxtəlif bir qrup olduğundan, ortaq morfoloji xüsusiyyətlərini müəyyən etmək çətindir. Lakin, molekulyar və filogenetik tədqiqatlar, bu kladın monofiletik olduğunu və bir sıra ortaq xüsusiyyətlərə malik olduğunu göstərir.
- Fəal uçuş: Neoaves üzvlərinin əksəriyyəti, güclü uçuş əzələləri və yüngül skeletləri ilə fəal uçuşa qadirdir.
- Müxtəlif dimdik formaları: Neoaves, müxtəlif qidalanma strategiyalarına uyğunlaşmış geniş çeşiddə dimdik formalarına malikdir.
- Rəngarəng lələklər: Neoaves, cütləşmə davranışlarında və kamuflyajda rol oynayan rəngarəng və müxtəlif lələk nümunələri ilə xarakterizə olunur.
- Kompleks səs telləri: Neoaves, müxtəlif mahnı və çağırışlar çıxarmağa imkan verən kompleks səs tellərinə (syrinx) malikdir.
Təsnifatı
Neoaves kladının daxili təsnifatı hələ də tam olaraq aydınlaşdırılmamışdır və davam edən tədqiqatların mövzusudur. Lakin, son molekulyar filogenetik tədqiqatlar, Neoaves'i iki əsas qrupa ayırmışdır:
- Columbea: Bu qrup, göyərçinlər, flamingolar, qazlar və digər quşları əhatə edir.
- Passerea (Sərçəkimilər): Bu qrup, bütün digər neoavian quşları, o cümlədən sərçələr, qartallar, bayquşlar, tutuquşular və digər bir çox quşları əhatə edir.
Təkamülü
Neoaves'in erkən diversifikasiyası, Təbaşir-Paleogen kütləvi qırğın hadisəsi ətrafında çox sürətlə baş vermişdir. Bu sürətli radiasiya nəticəsində, onların qohumluq əlaqələrini həll etmək cəhdləri, xüsusilə də əvvəlki tədqiqatlarda, bir-birinə zidd və bəzi hallarda olduqca mübahisəli nəticələrə gətirib çıxarmışdır.
Əhəmiyyəti
Neoaves, dünyanın ən müxtəlif və geniş yayılmış onurğalı qrupudur. Bu quşlar, ekosistemlərdə tozlaşma, toxum yayılması, zərərvericilərin tənzimlənməsi və qida zənciri kimi bir çox vacib ekoloji funksiyaları yerinə yetirir.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Neoaves yun neos yeni lat aves quslar Neornithes muasir quslar sinfine daxil olan bir kladir Bu klad Palaeognathae devequsukimiler ve qohumlari ve Galloanserae ordekkimiler ve toyuqkimiler istisna olmaqla butun muasir quslari ehate edir Texminen 10 000 melum qus novunun texminen 95 i Neoaves kladina aiddir XususiyyetleriNeoaves cox muxtelif bir qrup oldugundan ortaq morfoloji xususiyyetlerini mueyyen etmek cetindir Lakin molekulyar ve filogenetik tedqiqatlar bu kladin monofiletik oldugunu ve bir sira ortaq xususiyyetlere malik oldugunu gosterir Feal ucus Neoaves uzvlerinin ekseriyyeti guclu ucus ezeleleri ve yungul skeletleri ile feal ucusa qadirdir Muxtelif dimdik formalari Neoaves muxtelif qidalanma strategiyalarina uygunlasmis genis cesidde dimdik formalarina malikdir Rengareng lelekler Neoaves cutlesme davranislarinda ve kamuflyajda rol oynayan rengareng ve muxtelif lelek numuneleri ile xarakterize olunur Kompleks ses telleri Neoaves muxtelif mahni ve cagirislar cixarmaga imkan veren kompleks ses tellerine syrinx malikdir TesnifatiNeoaves kladinin daxili tesnifati hele de tam olaraq aydinlasdirilmamisdir ve davam eden tedqiqatlarin movzusudur Lakin son molekulyar filogenetik tedqiqatlar Neoaves i iki esas qrupa ayirmisdir Columbea Bu qrup goyercinler flamingolar qazlar ve diger quslari ehate edir Passerea Sercekimiler Bu qrup butun diger neoavian quslari o cumleden serceler qartallar bayquslar tutuqusular ve diger bir cox quslari ehate edir TekamuluNeoaves in erken diversifikasiyasi Tebasir Paleogen kutlevi qirgin hadisesi etrafinda cox suretle bas vermisdir Bu suretli radiasiya neticesinde onlarin qohumluq elaqelerini hell etmek cehdleri xususile de evvelki tedqiqatlarda bir birine zidd ve bezi hallarda olduqca mubahiseli neticelere getirib cixarmisdir EhemiyyetiNeoaves dunyanin en muxtelif ve genis yayilmis onurgali qrupudur Bu quslar ekosistemlerde tozlasma toxum yayilmasi zerervericilerin tenzimlenmesi ve qida zenciri kimi bir cox vacib ekoloji funksiyalari yerine yetirir IstinadlarJarvis E D Mirarab S Aberer A J Whole genome analyses resolve early branches in the tree of life of modern birds Science 346 6215 2014 1320 1331 Bibcode 2014Sci 346 1320J doi 10 1126 science 1253451 PMID 25504713