Bu məqaləni lazımdır. |
Nazim Mustafayev (tam adı: Nazim Pirməmməd oğlu Mustafayev; 9 aprel 1941, Nuxa)— kimyaçı alim. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının akademik Ə.Quliyev adına Aşqarlar Kimyası İnstitutunda laboratoriya müdiri, professor, kimya üzrə elmlər doktoru.
Nazim Mustafayev | |
---|---|
Doğum tarixi | 9 aprel 1941 (83 yaş) |
Doğum yeri | |
Elm sahəsi | kimya |
Elmi adı | |
ica.az |
Həyatı
Nazim Mustafayev 1941-сi il aprelin 9-da Şəki şəhərində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. 1958-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (hazırki BDU) kimya fakültəsinə qəbul olunub. 1963-cü ildə Azərbaycan Dövlət Universitetini fərqlənmə diplomu ilə bitirdikdən sonra aspiranturada təhsilini davam etdirmək üçün saxlanılmış, lakin elmi-tədqiqat işini Universitetin ezam olunmuş aspirantı kimi akademik Ə.M.Quliyevin rəhbərliyi ilə əvvəl Neft-Kimya Prosessləri, sonra isə Aşqarlar Kimyası İnstitutunda yerinə yetirmişdir. 1968-ci ildə "Ksantogenatlar, tiollar və arilxlorfosfitlər əsasında kükürd- və fosforsaxlayan birləşmələrin sintezi və sürtkü yağlarına aşqar kimi tədqiqi" mövzusu üzrə kimya üzrə fəlsəfə doktoru, 1991-ci ildə isə "Tiokarbon turşuları törəmələri əsasında sürtkü yağlarına effektli yeyilmə və siyrilməyə qarşı aşqarların işlənilməsinin elmi əsasları" mövzusunda kimya üzrə elmlər doktoru elmi dərəcələrini, 1992-ci ildə professor elmi adını almışdır. 1966-cı ildə Aşqarlar Kimyası İnstitutunun "Transmissiya yağları üçün aşqarlar" laboratoriyasına kiçik elmi işçi vəzifəsinə qəbul edilən N.Mustafayev ardıcıl olaraq böyük mühəndis, kiçik elmi işçi və böyük elmi işçi vəzifələrində çalışmışdır. 1983-cü ildən bu günə qədər laboratoriya müdiri kimi elmi fəaliyyətini davam etdirir. O, eyni zamanda 1988–1998-ci illərdə İnstitutun struktur bölməsi olan "Aşqar kompozisiyaları" şöbəsinə ictimai əsaslarla rəhbərlik etmişdir.
Elmi fəaliyyəti
Professor Nazim Mustafayevin ellmi fəaliyyətinin əsas istiqaməti element-üzvi birləşmələrin, xüsusən kükürdlü, fosforlu və xlorlu üzvi maddələrin sintezi, sürtkü yağlarına aşqar kimi tədqiqi və müasir texnikanın tələblərini ödəyən sürtkü kompozisiyalarının yaradılmasıdır. Kimyəvi quruluş və yağlama xassələri arasında qarşılıqlı əlaqəni müəyyənləşdirmək məqsədilə ksantogen, ditiokarbamin və tritiokarbonat turşularının funksional qrupların təbiəti və molekuldakı yeri ilə fərqlənən çox müxtəlif törəmələri sintez edilmişdir. Maddələrin məqsədyönlü sintezi prosesində tiokarbonat turşuları törəmələrinin bir sıra yeni alınma üsulları, o cümlədən, ksantogen turşularının – a,b-doymamış turşulara və turşu efirlərinə birləşməsi, amin və karbonsulfidin akrilonitril, akril və malein turşuları efirlərinə birgə birləşməsi, hidroksimetilksantogenat və tritiokarbonatların homokondensləşməsi, habelə spirt, merkaptan və aminlərlə kondensləşməsi, fenolların və amidlərin ksantogenatometilləşməsi, ksantogenatların katalizator iştirakı ilə ditiolkarbonatlara çevrilməsi, ditiokarbamatların heterotsiklik törəmələrinin alınması üsulları işlənilmiş, bununla da üzvi kimyanın çox perspektiv bir sahəsi – tiokarbonat turşuları (TKT) törəmələri kimyası inkişaf etdirilmişdir. Sintez edilmiş fərqli quruluşa malik çoxsaylı yeni və məlum element-üzvi birləşmələrin sistematik tədqiqi onların kimyəvi quruluşu ilə yağlayıcılıq effekti, habelə korroziya və oksidləşməyə qarşı xassələri arasında asılılığın vacib təzahür formalarını aşkar etməyə imkan vermişdir. Bu tədqiqatlar nəticəsində daha təsirli və çoxfunksiyalı aşqarların yaradılmasının elmi əsasları əhəmiyyətli dərəcədə zənginləşmişdir. Onun tərə-findən yaradılmış və istehsal texnologiyası hazırlanmış yeni aşqarlar, transmissiya və sənaye yağları Rusiya Federasiyasında tətbiq tapmış, o cümlədən sürtünməyə qarşı ИХП-14М aşqarı Yaroslavl neft emalı zavodunda 1990-cı ildən istehsal edilir. Motor yağları və gəmi qazturbin yağına aid işləmələri Azərbaycanda tətbiq tapmışdır. Azərbaycan suverenlik əldə etdikdən sonra N.Mustafayevin rəhbərliyi ilə Bakı baza yağları və ИХП-14M aşqarı da daxil olmaqla respublikaya gətirilən sənaye aşqarları əsasında toxuculuq dəzgahları üçün ВНИИ НП-403 və ВНИИ НП-406 yağlarının, "Azərneftyanacaq" Neft Emalı zavodunun xarici markalı sənaye avadanlıqları üçün reduktor və hidravlik yağların, "Neft Daşları" Neft və Qazçıxarma idarəsinin sifarişi ilə Gəmi qazturbin yağının, ağır yüklü mexanizmlərin hidravlik sistemləri üçün "ЕШ" markalı yağın, gəmilərin tənzimləyici vintləri üçün "ГЖД-14с" hidravlik mayenin və bir çox başqa təyinatlı transmissiya və sənaye yağlarının analoqları yaradılmışdır. Gəmi qazturbin yağı 1993-cü ildən "Neft Daşları" NQÇİ-də tətbiq edilir və stasionar qaz turbinlərinin normal və etibarlı işini təmin edir. O, Azərbaycan və Belarus hökumətləri arasında bağlanmış sazişlə əlaqədar olaraq AKİ və Belarus Milli Elmlər Akademiyasının Yeni materialların Kimyası İnstitutunda 2010-cu ildə birlikdə yerinə yetirilmiş "Yüksək keyfiyyətli sürtkü kompozisiyalarının və ekoloji təhlükəsiz yanacaqların işlənib hazırlanması" qrant layihəsinin icraçı iştirakçısı olmuşdur.
Elmi əsərləri
Nazim Mustafayev 210 elmi əsərin, o cümlədən 100 müəlliflik şəhadətnaməsi və patentin müəllifidir. Əsərlərinin təxminən 40-a yaxını xaricdə çap olunmuşdur. 18 elmi əsəri isə beynəlxalq bazalarda referatlaşdırılan və indeksləşdirilən jurnallarda nəşr olunub.
Elmi məqalələri
- Исследование эфиров ксантогеновых кислот как ингибиторов коррозии металлов. // Коррозия и защита нефте-газодобывающей промышленности. 1971, № 1, cтр. 12–13. // Кулиев А.М., Зейналов С.Д., Гасанзаде Г.Р.
- Синтез и свойства 2-алкоксиэтиловых эфиров дитиоугольных и дитиокарбаминовых кислот. // Органичекской Химии. 1974, т.10, вып.7, стр. 1438–1442. // Гусейнов Х.К., Ибрагимов Н.Ю., Гасанзаде Г.Р.
- Эффективность смазывающего действия производных ксантогеновых кислот. // Химия и технология топлив и масел. 1989, № 5, стр. 19–21. // Блинникова Н.А., Исмаилов И.П.
- Многофункциональная присадка к смазочным маслам на основе сульфометилированного моносульфидалкилфенола. // Азербайджанское нефтяное хозяйство",1997, № 11–12, стр. 54–56. // Абдуллаев Н.Г., Фарзалиев В.М.
- Термические исследования некоторых производных тиоугольных и дитиофосфорных кислот. // Азерб. Химический журнал. 2002, № 2, стр. 51–55. // Акчурина Т.Х., Кулиева М.А., Рамазанова Ю.Б.
- Подбор вязкостных присадок для гидравлических жидкостей. // Нефтепереработка и нефтехимия. 2006. № 5, с. 24–26. // Кулиева М.А., Гахраманова Г.А., Новоторжина Н.Н., Сафарова М.Р., Мусаева Б.И.
- N-Алкоксиметилирование хлорацетамида и амидсодержащих произ-водных О-алкилксантогенатов. // Азербайджанский химический журнал. 2008. № 2, с. 87–90. // Гаджиева И.Б., Алиев А.Б., Новоторжина Н.Н.
- S-Циннамиловые эфиры тиоугольных кислот в качестве присадок к смазочным маслам. // Прикладной химии. 2008. Т.81. № 9, с. 1442–1448. // Кулиева М.А., Рамазанова Ю.Б., Мустафаев К.Н., Новоторжина Н.Н.
- Синтез ацилоксиалкиловых эфиров тиоугольных и дитиокарбаминовых кислот. // Органической химии. 2013. Том 49. № 2, с. 210–214. // Кулиева М.А., Мустафаев К.Н., Кулибекова Т.Н., Гахраманова Г.А., Сафарова М.Р., Новоторжина Н.Н.
- Амортизаторная жидкость для амортизаторов грузовых автомобилей и спецтехники. // Нефтепереработка и нефтехимия. 2015. № 1, стр. 42–44. // Мусаева Б.И., Сафарова М.Р., Исмаилов И.П., Мустафаева Е.С.
- Масла для тяжелонагруженных зубчатых передач промышленного оборудования, работающих при высоких нагрузках и температурах. // Нефтепереработка и нефтехимия, 2016. № 11, стр. 47–50. // Мусаева Б.И., Сафарова М.Р., Мустафаева Е.С.
Müəllif şəhadətnamələri
- Способ получения β-цианэтиловых эфиров ксантогеновых кислот. // А.с. 339545. (CCCP) Б.И., 1972 № 17. // Кулиев А.М., Гасанзаде Г.Р., Эфендиева Х.К.
- Способ получения карбоксилсодержащих эфиров ксантогеновых кислот. // А. с. 432139. (CCCP) Б.И. 1974 № 22. // Эфендиева Х.К., Новоторжина Н.Н.
- Ненасыщенные эфиры 0,0-диалкилдитиофосфорных кис-лот в качестве противозадирных присадок к смазочным маслам. // А.с. 941379. (CCCP) Б.И. 1982, № 25. // Кулиев А.М., Кулиева М.А., Сафарова М.Р., Ибрагимов Н.Ю.
- Циннамилдиэтилдитиокарбамат в качестве противозадирной присадки к смазочным маслам. // А.с. 1062206. (CCCP) Б.И. 1983, № 47. // Кулиев А.М., Кулиева М.А., Рамазанова У.Б., Ибрагимов Н.Ю.
- Оксидиметиленбис(ксантогенаты) в качестве противозадирных присадок к смазочным маслам. // А.с. 1361141. (CCCP) Б.И. 1987, № 47. // Блинникова Н.А., Новоторжина Н.Н.
- 3,4-Дигидро-3-фенил-6-фенилазо-2H-1,3-бензоксазин в качестве антиокислительной присадки к синтетическим смазочным маслам. // А.с. 1498764, (CCCP) Б.И. 1989, № 29. // Гусейнов С.А., Мамедов Ф.А., Джавадова А.А., Арзуманова И.Ю.
- Бензоилоксиметиловый эфир бутилтритиоугольной кислоты в качестве противозадирной присадки к смазочным маслам. // А.с. 1759836. (CCCP) Б.И. 1992, № 33. // Кулиева М.А., Кулибекова Т.Н., Новоторжина Н.Н.
- Индустриальное масло. // А.с. 1785265, 1992 (CCCP) ДСП. // Кулиева М.А., Мусаева Б.И., Кулиев Р.Б., Рамазанова Ю.Б., Фарзалиева С.М.
Patentləri
- Ksantogen turşularının benzoiloksimetil efirlərinin alınma üsulu. // Azərbaycan patentii 2000 0163. // Quliyeva M.Ə., Qulubəyova T.N.
- 2-Butenilen-1,4-bisalkilksantogenatlar sürtkü yağlarına siyrilməyə qarşı aşqar kimi. // Azərbaycan patenti i 2002 0011, 25.11.2002. Rəsmi bülleten 2002, № 4, с.46. // Musayeva B.İ., İsmayılov İ.P.
- Neft-mədən avadanlığının mancanaq dəzgahlarının reduktorları üçün yağ. // Azərbaycan patenti i 2005 0033. // Abdullayev B.İ., Fərzəliyev V.M., Musayeva B.İ., Qəhrəmanov X.T.
- Metalkəsmə dəzgahlarının sirkulyasiya sistemləri üçün yağ. // Azərbaycan patenti i 2008 0056. // Quliyeva M.Ə., Musayeva B.İ., Səfərova M.R., Novotorjina N.N.
- Ksantogen turşularının hidroksalkilbenzil efirlərinin alınma üsulu. // Azərbaycan patenti i2012 0037. // Novotorjina N.N., Fərzəliyev M.F., Mustafayev K.N.
- 2.2′-Metilenbis(4-alkil-6-ksantogenatometil-fenol)lar sürtkü yağlarına korroziya və oksidləşməyə qarşı aşqar kimi. // Azərbaycan patenti i2013 0048. // Mustafayev K.N., Fərzəliyev M.F., Novotorjina N.N., Abdullayev B.İ.
- Diizopropilditiofosfat turşusunun -(etoksitiokarboniltio)etil efiri transmissiya yağlarına çoxfunksiyalı aşqar kimi. // Az.patent i2016 0094. // Musayeva B.İ., Novotorjina N.N., Qəhrəmanova Q.A., İsmayılov İ.P.
- Benziliden-bis-alkilksantogenatlar sürtkü yağlarına siyrilməyə qarşı aşqar kimi. // Az.patent i2016 0096. // Mustafayev K.N., Musayeva B.İ., Novotorjina N.N., Qəhrəmanova Q.A., İsmayılov İ.P.
- Diizopropilditiofosfat turşusunun 2[(butiltio)tiokarboniltio]etil efiri sürtkü yağlarına siyrilməyə qarşı aşqar kimi. // Az. pat. i2016 0098. // Musayeva B.İ., Novotorjina N.N., Mustafayev K.N., İsmayılov İ.P.
Beynəlxalq konfranslarda iştirakı
Nazim Mustafayev neft kimyası, sürtünmə və yeyilmə problemləri ilə bağlı MDB ölklələrində keçirilən Beynəlxalq simpozium və konfranslarda iştirak etmiş, apardığı elmi-tədqiqat işlərinin nəticələrini məruzə etmişdir.
- ХII научный сессии по химии и технологии органические соединение серы и сернистый нефтей. Рига, Зинатне, 1971, c. 445. // Синтез и исследование некоторых эфиров ксантогеновых кислот в качестве присадок к смазочным маслам. // Гасанзаде Г.Р., Эфендиева Х.К.
- ХII Менделеевского съезда по общей и прикладной химии. М. Изд. "Наука", 1981, № 4, стр. 97. // Синтез и исследование эфиров ксантогеновых кислот в качестве противоизносных присадок к смазочным маслам. // Кулиев А.М., Мусаева Б.И., Кулиева М.А., Сафарова М.Р.
- Научной семинар "Теория трения и изнашивания Межведомственного совета по трибологии при АИ СССР, ГНГСССР, Союза НИО СССР, г.Харьков, 1989, стр. 17. // Смазывающие эффектитвности легированных тритиокарбонатами масел. //
- V Всесоюзная конференция. Триботехника машиностроение. Нижний Новгород, 1991. стр.145. // Синтез и исследование S, P-содержащих соединений. // Рамазанова Ю.Б., Халилов Ф.С., Новоторжина Н.Н.
- 18-ой конференции по химии и технологии органических соединений серы. Казань, 1992, стр. 34–35. // Синтез карбоксилсодержащих эфиров тритиоугольных кислот. // Эфендиева Х.К.
- Международной симпозиум "Проблемы экологии в нефтепереработке и нефтехимии". Уфа, 1995, стр. 21. // Композиции присадок к моторным маслам, содержащие полиметакрилатные депрессаторы. // Фарзалиев В.М., Джавадова А.А., М. Саид Акат.
- IV Международной научно-технической конференции альтернативные источники сырья и топлива (АИСТ-2013), Минск, 28–30 мая 2013г., стр. 49. // Cинтез эфиров ксантогеновых кислот. // Х.К.Эфендиева М.Р.Сафарова С.Б.Мамедкеримovа.
- V Международная научно-техническая конференция Альтернативные источники сырья и топлива (АИСТ-2015), 26 – 28 мая 2015 г, г. Минск, Беларусь, cтр. 46. // Синтез некоторых производных карбоксилсодержащих эфиров ксантогеновых кислот. // Эфендиева Х.К., Мустафаев К.Н., Акчурина Т.Х., Исмаилова Г.Г.
Xarici ölkələrin elmi mərkəzlərində iştirakı
1991-ci ildə Türkiyədə elmi ezamiyyətdə olmuş və Firat Universitetində "Aşqarlar kimyası" mövzusunda məruzələrlə çıxış etmişdir.
Elmi-təşkilati fəaliyyəti
N.Mustafayev uzun müddət "Neft kimyası" ixtisası üzrə elmi dərəcələr verən ixtisaslaşdırılmış şuraların (AKİ, NKPİ) tərkibində işləmişdir. 2002-ci ildən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının kimya üzrə ekspert şurasının üzvüdür. AMEA Aşqarlar Kimyası İnstitutu: Nazim Mustafayev 1983-cü ildən Aşqarlar Kimyası İnstitutunda "Transmissiya və sənaye yağlarına aşqar və aşqar kompozisiyaları" laboratoriyasına rəhbərlik edir. Rəhbərlik etdiyi laboratoriya illər ərzində kükürdlü, fosforlu və xlorlu üzvi maddələrin sintezi, sürtkü yağlarına aşqar kimi tədqiqi və müasir texnikanın tələblərini ödəyən sürtkü kompozisiyalarının yaradılması sahəsində mühüm nailiyyətlər əldə etmişdir. Professor Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Elmin İnkişafı Fondunun 2010-cu ildə elan etdiyi qrant müsabiqəsinin qalibi olan "Yerli xammal və yeni aşqar kompozisiyası əsasında gəmi və stasionar elektrik stansiyalarında istifadə edilən gəmi qazturbin yağının yaradılması" adlı (EİF-2010–1(1)-40/35-M-4) layihənin rəhbəri olmuşdur.
Dissertantlara elmi rəhbərlik və opponent
Professorun seçdiyi fəlsəfə doktoru və elmlər doktorluğu üzrə dissertasiya mövzuları aktual problemlərin araşdırılmasına həsr olunur. Professor Nazim Mustafayevin rəhbərliyi ilə 1 elmlər doktoru və 6 fəlsəfə doktoru hazırlanmışdır. Fəlsəfə doktorları
- Гусейнов Халил Керим оглы. Синтез и исследование эфиров ксантогеновых и дитиокарбаминовых кислот в качестве присадок к маслам применяемым в трансмиссиях. / ИХП АН Азербайджана.- Баку.- 1976.-(02.00.03).
- Новоторжина Неля Николаевна. Синтез и исследование метилзамещенных эфиров ди-, тритиоугольных и дитиофосфорных кислот в качестве присадок к смазочным маслам. / ИХП АН Азербайджана.- Баку.- 1988.-(02.00.03).
- Рамазанова Юлдуз Беюк Ага кызы. Замещенные аллиловые и бензиловые эфиры тиоугольных, дитиокарбаминовой и дитиофосфорной кислот в качестве присадок к смазочным маслам. / ИХП АН Азербайджана.- Баку.- 1992.-(02.00.03).
- Блинникова Надежда Александровна. Смещенные полифункциональные эфиры тиоугольных и дитиофосфорных кислот в качестве присадок к смазочным маслам. / ИХП АН Азербайджана.- Баку.- 1993.-(02.00.03).
- Джавадова Ельмира Мехти кызы. Разработка смазочных композиций с улучшенными защитными свойствами. / ИХП АН Азербайджана.- Баку.- 2007.-(02.00.03).
- Мамедкеримова Севиль Бергах кызы. Разработка новых смазочных композиций для форсированных транспортных дизелей на основе бакинских масел. / ИХП АН Азербайджана.- Баку.- 2007.-(02.00.03).
Elmlər doktorları:
- Cavadova Həqiqət Ələsgər qızı. "Motor yağlarına yeni aşqarlar kompozisiyalarının yaradılması və tətbiqi. / AMEA AKİ. −1992. –(2314.01).
Mükafatlar
- "V.İ. Leninin 100-illik yubileyi" medalı (1970).
- "Əmək veteranı" medalı (1987)
- Türkiyə Firat Unuversitetinin "Xatirə" medalı (1991)
- AMEA Rəyasət Heyətinin Fəxri fərmanları (2001, 2006, 2011).
Mənbə
- AMEA-nın rəsmi saytında professor Nazim Mustafayev haqqında məlumat
- A.Məhərrəmov, M.Allahverdiyev, R.Əliyeva "Azərbaycan kimyaçıları", "Azərbaycan" nəşriyyatı, 1998.
- A.Məhərrəmov "Azərbaycan kimyaçıları", ""Bakı Universiteti" nəşriyyatı, 2017.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Nazim Mustafayev deqiqlesdirme Nazim Mustafayev tam adi Nazim Pirmemmed oglu Mustafayev 9 aprel 1941 Nuxa kimyaci alim Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin akademik E Quliyev adina Asqarlar Kimyasi Institutunda laboratoriya mudiri professor kimya uzre elmler doktoru Nazim MustafayevDogum tarixi 9 aprel 1941 1941 04 09 83 yas Dogum yeri Nuxa Nuxa rayonu Azerbaycan SSR SSRIElm sahesi kimyaElmi adi professorica azHeyatiNazim Mustafayev 1941 si il aprelin 9 da Seki seherinde ziyali ailesinde anadan olmusdur 1958 ci ilde Azerbaycan Dovlet Universitetinin hazirki BDU kimya fakultesine qebul olunub 1963 cu ilde Azerbaycan Dovlet Universitetini ferqlenme diplomu ile bitirdikden sonra aspiranturada tehsilini davam etdirmek ucun saxlanilmis lakin elmi tedqiqat isini Universitetin ezam olunmus aspiranti kimi akademik E M Quliyevin rehberliyi ile evvel Neft Kimya Prosessleri sonra ise Asqarlar Kimyasi Institutunda yerine yetirmisdir 1968 ci ilde Ksantogenatlar tiollar ve arilxlorfosfitler esasinda kukurd ve fosforsaxlayan birlesmelerin sintezi ve surtku yaglarina asqar kimi tedqiqi movzusu uzre kimya uzre felsefe doktoru 1991 ci ilde ise Tiokarbon tursulari toremeleri esasinda surtku yaglarina effektli yeyilme ve siyrilmeye qarsi asqarlarin islenilmesinin elmi esaslari movzusunda kimya uzre elmler doktoru elmi derecelerini 1992 ci ilde professor elmi adini almisdir 1966 ci ilde Asqarlar Kimyasi Institutunun Transmissiya yaglari ucun asqarlar laboratoriyasina kicik elmi isci vezifesine qebul edilen N Mustafayev ardicil olaraq boyuk muhendis kicik elmi isci ve boyuk elmi isci vezifelerinde calismisdir 1983 cu ilden bu gune qeder laboratoriya mudiri kimi elmi fealiyyetini davam etdirir O eyni zamanda 1988 1998 ci illerde Institutun struktur bolmesi olan Asqar kompozisiyalari sobesine ictimai esaslarla rehberlik etmisdir Elmi fealiyyetiProfessor Nazim Mustafayevin ellmi fealiyyetinin esas istiqameti element uzvi birlesmelerin xususen kukurdlu fosforlu ve xlorlu uzvi maddelerin sintezi surtku yaglarina asqar kimi tedqiqi ve muasir texnikanin teleblerini odeyen surtku kompozisiyalarinin yaradilmasidir Kimyevi qurulus ve yaglama xasseleri arasinda qarsiliqli elaqeni mueyyenlesdirmek meqsedile ksantogen ditiokarbamin ve tritiokarbonat tursularinin funksional qruplarin tebieti ve molekuldaki yeri ile ferqlenen cox muxtelif toremeleri sintez edilmisdir Maddelerin meqsedyonlu sintezi prosesinde tiokarbonat tursulari toremelerinin bir sira yeni alinma usullari o cumleden ksantogen tursularinin a b doymamis tursulara ve tursu efirlerine birlesmesi amin ve karbonsulfidin akrilonitril akril ve malein tursulari efirlerine birge birlesmesi hidroksimetilksantogenat ve tritiokarbonatlarin homokondenslesmesi habele spirt merkaptan ve aminlerle kondenslesmesi fenollarin ve amidlerin ksantogenatometillesmesi ksantogenatlarin katalizator istiraki ile ditiolkarbonatlara cevrilmesi ditiokarbamatlarin heterotsiklik toremelerinin alinmasi usullari islenilmis bununla da uzvi kimyanin cox perspektiv bir sahesi tiokarbonat tursulari TKT toremeleri kimyasi inkisaf etdirilmisdir Sintez edilmis ferqli qurulusa malik coxsayli yeni ve melum element uzvi birlesmelerin sistematik tedqiqi onlarin kimyevi qurulusu ile yaglayiciliq effekti habele korroziya ve oksidlesmeye qarsi xasseleri arasinda asililigin vacib tezahur formalarini askar etmeye imkan vermisdir Bu tedqiqatlar neticesinde daha tesirli ve coxfunksiyali asqarlarin yaradilmasinin elmi esaslari ehemiyyetli derecede zenginlesmisdir Onun tere finden yaradilmis ve istehsal texnologiyasi hazirlanmis yeni asqarlar transmissiya ve senaye yaglari Rusiya Federasiyasinda tetbiq tapmis o cumleden surtunmeye qarsi IHP 14M asqari Yaroslavl neft emali zavodunda 1990 ci ilden istehsal edilir Motor yaglari ve gemi qazturbin yagina aid islemeleri Azerbaycanda tetbiq tapmisdir Azerbaycan suverenlik elde etdikden sonra N Mustafayevin rehberliyi ile Baki baza yaglari ve IHP 14M asqari da daxil olmaqla respublikaya getirilen senaye asqarlari esasinda toxuculuq dezgahlari ucun VNII NP 403 ve VNII NP 406 yaglarinin Azerneftyanacaq Neft Emali zavodunun xarici markali senaye avadanliqlari ucun reduktor ve hidravlik yaglarin Neft Daslari Neft ve Qazcixarma idaresinin sifarisi ile Gemi qazturbin yaginin agir yuklu mexanizmlerin hidravlik sistemleri ucun ESh markali yagin gemilerin tenzimleyici vintleri ucun GZhD 14s hidravlik mayenin ve bir cox basqa teyinatli transmissiya ve senaye yaglarinin analoqlari yaradilmisdir Gemi qazturbin yagi 1993 cu ilden Neft Daslari NQCI de tetbiq edilir ve stasionar qaz turbinlerinin normal ve etibarli isini temin edir O Azerbaycan ve Belarus hokumetleri arasinda baglanmis sazisle elaqedar olaraq AKI ve Belarus Milli Elmler Akademiyasinin Yeni materiallarin Kimyasi Institutunda 2010 cu ilde birlikde yerine yetirilmis Yuksek keyfiyyetli surtku kompozisiyalarinin ve ekoloji tehlukesiz yanacaqlarin islenib hazirlanmasi qrant layihesinin icraci istirakcisi olmusdur Elmi eserleriNazim Mustafayev 210 elmi eserin o cumleden 100 muelliflik sehadetnamesi ve patentin muellifidir Eserlerinin texminen 40 a yaxini xaricde cap olunmusdur 18 elmi eseri ise beynelxalq bazalarda referatlasdirilan ve indekslesdirilen jurnallarda nesr olunub Elmi meqaleleriIssledovanie efirov ksantogenovyh kislot kak ingibitorov korrozii metallov Korroziya i zashita nefte gazodobyvayushej promyshlennosti 1971 1 ctr 12 13 Kuliev A M Zejnalov S D Gasanzade G R Sintez i svojstva 2 alkoksietilovyh efirov ditiougolnyh i ditiokarbaminovyh kislot Organichekskoj Himii 1974 t 10 vyp 7 str 1438 1442 Gusejnov H K Ibragimov N Yu Gasanzade G R Effektivnost smazyvayushego dejstviya proizvodnyh ksantogenovyh kislot Himiya i tehnologiya topliv i masel 1989 5 str 19 21 Blinnikova N A Ismailov I P Mnogofunkcionalnaya prisadka k smazochnym maslam na osnove sulfometilirovannogo monosulfidalkilfenola Azerbajdzhanskoe neftyanoe hozyajstvo 1997 11 12 str 54 56 Abdullaev N G Farzaliev V M Termicheskie issledovaniya nekotoryh proizvodnyh tiougolnyh i ditiofosfornyh kislot Azerb Himicheskij zhurnal 2002 2 str 51 55 Akchurina T H Kulieva M A Ramazanova Yu B Podbor vyazkostnyh prisadok dlya gidravlicheskih zhidkostej Neftepererabotka i neftehimiya 2006 5 s 24 26 Kulieva M A Gahramanova G A Novotorzhina N N Safarova M R Musaeva B I N Alkoksimetilirovanie hloracetamida i amidsoderzhashih proiz vodnyh O alkilksantogenatov Azerbajdzhanskij himicheskij zhurnal 2008 2 s 87 90 Gadzhieva I B Aliev A B Novotorzhina N N S Cinnamilovye efiry tiougolnyh kislot v kachestve prisadok k smazochnym maslam Prikladnoj himii 2008 T 81 9 s 1442 1448 Kulieva M A Ramazanova Yu B Mustafaev K N Novotorzhina N N Sintez aciloksialkilovyh efirov tiougolnyh i ditiokarbaminovyh kislot Organicheskoj himii 2013 Tom 49 2 s 210 214 Kulieva M A Mustafaev K N Kulibekova T N Gahramanova G A Safarova M R Novotorzhina N N Amortizatornaya zhidkost dlya amortizatorov gruzovyh avtomobilej i spectehniki Neftepererabotka i neftehimiya 2015 1 str 42 44 Musaeva B I Safarova M R Ismailov I P Mustafaeva E S Masla dlya tyazhelonagruzhennyh zubchatyh peredach promyshlennogo oborudovaniya rabotayushih pri vysokih nagruzkah i temperaturah Neftepererabotka i neftehimiya 2016 11 str 47 50 Musaeva B I Safarova M R Mustafaeva E S Muellif sehadetnameleri Sposob polucheniya b cianetilovyh efirov ksantogenovyh kislot A s 339545 CCCP B I 1972 17 Kuliev A M Gasanzade G R Efendieva H K Sposob polucheniya karboksilsoderzhashih efirov ksantogenovyh kislot A s 432139 CCCP B I 1974 22 Efendieva H K Novotorzhina N N Nenasyshennye efiry 0 0 dialkilditiofosfornyh kis lot v kachestve protivozadirnyh prisadok k smazochnym maslam A s 941379 CCCP B I 1982 25 Kuliev A M Kulieva M A Safarova M R Ibragimov N Yu Cinnamildietilditiokarbamat v kachestve protivozadirnoj prisadki k smazochnym maslam A s 1062206 CCCP B I 1983 47 Kuliev A M Kulieva M A Ramazanova U B Ibragimov N Yu Oksidimetilenbis ksantogenaty v kachestve protivozadirnyh prisadok k smazochnym maslam A s 1361141 CCCP B I 1987 47 Blinnikova N A Novotorzhina N N 3 4 Digidro 3 fenil 6 fenilazo 2H 1 3 benzoksazin v kachestve antiokislitelnoj prisadki k sinteticheskim smazochnym maslam A s 1498764 CCCP B I 1989 29 Gusejnov S A Mamedov F A Dzhavadova A A Arzumanova I Yu Benzoiloksimetilovyj efir butiltritiougolnoj kisloty v kachestve protivozadirnoj prisadki k smazochnym maslam A s 1759836 CCCP B I 1992 33 Kulieva M A Kulibekova T N Novotorzhina N N Industrialnoe maslo A s 1785265 1992 CCCP DSP Kulieva M A Musaeva B I Kuliev R B Ramazanova Yu B Farzalieva S M Patentleri Ksantogen tursularinin benzoiloksimetil efirlerinin alinma usulu Azerbaycan patentii 2000 0163 Quliyeva M E Qulubeyova T N 2 Butenilen 1 4 bisalkilksantogenatlar surtku yaglarina siyrilmeye qarsi asqar kimi Azerbaycan patenti i 2002 0011 25 11 2002 Resmi bulleten 2002 4 s 46 Musayeva B I Ismayilov I P Neft meden avadanliginin mancanaq dezgahlarinin reduktorlari ucun yag Azerbaycan patenti i 2005 0033 Abdullayev B I Ferzeliyev V M Musayeva B I Qehremanov X T Metalkesme dezgahlarinin sirkulyasiya sistemleri ucun yag Azerbaycan patenti i 2008 0056 Quliyeva M E Musayeva B I Seferova M R Novotorjina N N Ksantogen tursularinin hidroksalkilbenzil efirlerinin alinma usulu Azerbaycan patenti i2012 0037 Novotorjina N N Ferzeliyev M F Mustafayev K N 2 2 Metilenbis 4 alkil 6 ksantogenatometil fenol lar surtku yaglarina korroziya ve oksidlesmeye qarsi asqar kimi Azerbaycan patenti i2013 0048 Mustafayev K N Ferzeliyev M F Novotorjina N N Abdullayev B I Diizopropilditiofosfat tursusunun etoksitiokarboniltio etil efiri transmissiya yaglarina coxfunksiyali asqar kimi Az patent i2016 0094 Musayeva B I Novotorjina N N Qehremanova Q A Ismayilov I P Benziliden bis alkilksantogenatlar surtku yaglarina siyrilmeye qarsi asqar kimi Az patent i2016 0096 Mustafayev K N Musayeva B I Novotorjina N N Qehremanova Q A Ismayilov I P Diizopropilditiofosfat tursusunun 2 butiltio tiokarboniltio etil efiri surtku yaglarina siyrilmeye qarsi asqar kimi Az pat i2016 0098 Musayeva B I Novotorjina N N Mustafayev K N Ismayilov I P Beynelxalq konfranslarda istirakiNazim Mustafayev neft kimyasi surtunme ve yeyilme problemleri ile bagli MDB olklelerinde kecirilen Beynelxalq simpozium ve konfranslarda istirak etmis apardigi elmi tedqiqat islerinin neticelerini meruze etmisdir HII nauchnyj sessii po himii i tehnologii organicheskie soedinenie sery i sernistyj neftej Riga Zinatne 1971 c 445 Sintez i issledovanie nekotoryh efirov ksantogenovyh kislot v kachestve prisadok k smazochnym maslam Gasanzade G R Efendieva H K HII Mendeleevskogo sezda po obshej i prikladnoj himii M Izd Nauka 1981 4 str 97 Sintez i issledovanie efirov ksantogenovyh kislot v kachestve protivoiznosnyh prisadok k smazochnym maslam Kuliev A M Musaeva B I Kulieva M A Safarova M R Nauchnoj seminar Teoriya treniya i iznashivaniya Mezhvedomstvennogo soveta po tribologii pri AI SSSR GNGSSSR Soyuza NIO SSSR g Harkov 1989 str 17 Smazyvayushie effektitvnosti legirovannyh tritiokarbonatami masel V Vsesoyuznaya konferenciya Tribotehnika mashinostroenie Nizhnij Novgorod 1991 str 145 Sintez i issledovanie S P soderzhashih soedinenij Ramazanova Yu B Halilov F S Novotorzhina N N 18 oj konferencii po himii i tehnologii organicheskih soedinenij sery Kazan 1992 str 34 35 Sintez karboksilsoderzhashih efirov tritiougolnyh kislot Efendieva H K Mezhdunarodnoj simpozium Problemy ekologii v neftepererabotke i neftehimii Ufa 1995 str 21 Kompozicii prisadok k motornym maslam soderzhashie polimetakrilatnye depressatory Farzaliev V M Dzhavadova A A M Said Akat IV Mezhdunarodnoj nauchno tehnicheskoj konferencii alternativnye istochniki syrya i topliva AIST 2013 Minsk 28 30 maya 2013g str 49 Cintez efirov ksantogenovyh kislot H K Efendieva M R Safarova S B Mamedkerimova V Mezhdunarodnaya nauchno tehnicheskaya konferenciya Alternativnye istochniki syrya i topliva AIST 2015 26 28 maya 2015 g g Minsk Belarus ctr 46 Sintez nekotoryh proizvodnyh karboksilsoderzhashih efirov ksantogenovyh kislot Efendieva H K Mustafaev K N Akchurina T H Ismailova G G Xarici olkelerin elmi merkezlerinde istiraki1991 ci ilde Turkiyede elmi ezamiyyetde olmus ve Firat Universitetinde Asqarlar kimyasi movzusunda meruzelerle cixis etmisdir Elmi teskilati fealiyyetiN Mustafayev uzun muddet Neft kimyasi ixtisasi uzre elmi dereceler veren ixtisaslasdirilmis suralarin AKI NKPI terkibinde islemisdir 2002 ci ilden Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti yaninda Ali Attestasiya Komissiyasinin kimya uzre ekspert surasinin uzvudur AMEA Asqarlar Kimyasi Institutu Nazim Mustafayev 1983 cu ilden Asqarlar Kimyasi Institutunda Transmissiya ve senaye yaglarina asqar ve asqar kompozisiyalari laboratoriyasina rehberlik edir Rehberlik etdiyi laboratoriya iller erzinde kukurdlu fosforlu ve xlorlu uzvi maddelerin sintezi surtku yaglarina asqar kimi tedqiqi ve muasir texnikanin teleblerini odeyen surtku kompozisiyalarinin yaradilmasi sahesinde muhum nailiyyetler elde etmisdir Professor Azerbaycan Respublikasi Prezidenti yaninda Elmin Inkisafi Fondunun 2010 cu ilde elan etdiyi qrant musabiqesinin qalibi olan Yerli xammal ve yeni asqar kompozisiyasi esasinda gemi ve stasionar elektrik stansiyalarinda istifade edilen gemi qazturbin yaginin yaradilmasi adli EIF 2010 1 1 40 35 M 4 layihenin rehberi olmusdur Dissertantlara elmi rehberlik ve opponentProfessorun secdiyi felsefe doktoru ve elmler doktorlugu uzre dissertasiya movzulari aktual problemlerin arasdirilmasina hesr olunur Professor Nazim Mustafayevin rehberliyi ile 1 elmler doktoru ve 6 felsefe doktoru hazirlanmisdir Felsefe doktorlari Gusejnov Halil Kerim ogly Sintez i issledovanie efirov ksantogenovyh i ditiokarbaminovyh kislot v kachestve prisadok k maslam primenyaemym v transmissiyah IHP AN Azerbajdzhana Baku 1976 02 00 03 Novotorzhina Nelya Nikolaevna Sintez i issledovanie metilzameshennyh efirov di tritiougolnyh i ditiofosfornyh kislot v kachestve prisadok k smazochnym maslam IHP AN Azerbajdzhana Baku 1988 02 00 03 Ramazanova Yulduz Beyuk Aga kyzy Zameshennye allilovye i benzilovye efiry tiougolnyh ditiokarbaminovoj i ditiofosfornoj kislot v kachestve prisadok k smazochnym maslam IHP AN Azerbajdzhana Baku 1992 02 00 03 Blinnikova Nadezhda Aleksandrovna Smeshennye polifunkcionalnye efiry tiougolnyh i ditiofosfornyh kislot v kachestve prisadok k smazochnym maslam IHP AN Azerbajdzhana Baku 1993 02 00 03 Dzhavadova Elmira Mehti kyzy Razrabotka smazochnyh kompozicij s uluchshennymi zashitnymi svojstvami IHP AN Azerbajdzhana Baku 2007 02 00 03 Mamedkerimova Sevil Bergah kyzy Razrabotka novyh smazochnyh kompozicij dlya forsirovannyh transportnyh dizelej na osnove bakinskih masel IHP AN Azerbajdzhana Baku 2007 02 00 03 Elmler doktorlari Cavadova Heqiqet Elesger qizi Motor yaglarina yeni asqarlar kompozisiyalarinin yaradilmasi ve tetbiqi AMEA AKI 1992 2314 01 Mukafatlar V I Leninin 100 illik yubileyi medali 1970 Emek veterani medali 1987 Turkiye Firat Unuversitetinin Xatire medali 1991 AMEA Reyaset Heyetinin Fexri fermanlari 2001 2006 2011 MenbeAMEA nin resmi saytinda professor Nazim Mustafayev haqqinda melumat A Meherremov M Allahverdiyev R Eliyeva Azerbaycan kimyacilari Azerbaycan nesriyyati 1998 A Meherremov Azerbaycan kimyacilari Baki Universiteti nesriyyati 2017