Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Naxçıvan nekropolları — Naxçıvan şəhəri ərazisində və şəhər ətrafında yerləşən tarixi abidələr.
| Naxçıvan nekropolu | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Şəhər | Naxçıvan |
| Aidiyyatı | Tunc-Dəmir dövrü |
| Üslubu | |
| | |
Naxçıvan nekropolu
Naxçıvan nekropolu, Naxçıvan şəhərinin şimal kənarında Tunc dövrünə aid arxeoloji abidədir. Abidə, 1968 – ci ildə təşərrüfat işləri zamanı torpaq qəbirlər dağıdılaraq təsadüfən aşkar olunmuşdur.
Düzbucaqlı formalı qəbirlərin üstü uzunluğu 1 m, eni 0,5 m, qalınlığı 0,2 – 0,3 m olan daş plitələrlə örtülmüşdür. Qəbirlər şimaldan – cənuba, həmçinin şimaldan – qərbə doğru istiqamətlənmişdir. Skletlərin qalıqları olduqca pis saxlanmışdır. Qəbirlərdən birində cənubdan – qərbə istiqamətlənərək bükülü vəziyyətdə olan skelet salamat qalmışdır. Digər qəbirlərdən isə pis vəziyyətdə olan 7 kəllə sümüyü tapılmışdır.
Naxçıvanın orta və son Tunc, həmçinin, ilk Dəmir dövrü qəbir abidələri üçün kollektiv dəfn adəti səciyyəvidir. Qəbirlərdən zəngin maddi mədəniyyət nümunələri – boyalı gil qablar, müxtəlif formalı tunc bəzəklər (bilərzik, üzük, sırğa və s.) ayrı – ayrı minerallardan hazırlanmış muncuqlar və s. tapılmışdır. Gil məmulatı içərisində çəhrayı rəngli, qzəri qara, qəhvəyi, qırmızı və sarı rənglərlə naxışlanmış boyalı qablar xüsusi incə zövqlə hazırlanmışdır.
Naxçıvanın məişət abidələrinin stratiqrafiyasına, həmçinin arxeoloji materialların texnoloji analizinə əsasən Naxçıvan nekropolu e.ə. II minilliyin ortaları və sonuna aid edilir. Nekropldan əldə olunmuş materiallar Naxçıvan Dövlət Tarix Muzeyində sərgilənməkdədir.
I Naxçıvan nekropolu
I Naxçıvan Nekropolu Naxçıvan nekropolu yaxınlığında antik dövrə aid arxeoloji abidədir. 1970–ci ildə tikinti işləri aparılarkən təsadüfən aşkar edilmişdir. Sahəsi 1,9 ha olan abidə, dağıdılmış altı küp qəbirdən ibarətdir.
Abidədən əldə olunmuş materiallar hərbi qulluqçu Peters tərəfindən nömrələnmiş və verilmişdir. Arxeoloji qazıntılar nəticəsində qəbirlərdən çəhrayı rəngdə bişirilmiş gil qablar, üzəri qırmıı boya ilə örtülərək sığallanmış, bəzən isə cilalanmış sadə qablar, boz rəngli gil məmulatı, gümüş və tuncdan hazırlanmış bilərzik, sancaq, üzük və sırğalar, serdolik, pasta, şüşə və əqiq muncuqlar, iki şüşə möhür, Makedoniyalı İskəndərə aid bir ədəd gümüş draxma əldə olunmuşdur. Nekropolun tapıntıları e.ə. IV – III əsrlərə aid edilir.
II Naxçıvan nekropolu
II Naxçıvan nekropolu, Naxçıvan – Şahbuz avtomobil yolunun sol tərəfində, hərbişəhərciyin qurtaracağında yerləşən antik dövrə aid arxeoloji abidədir. Nekrpol 1990 – cı ildə tikinti işləri aparılarkən, təsadüfən aşkar olunmuşdur. Tikinti zamanı küp qəbirlər və onlardan aşkar olunmuş maddi – mədəniyyət nümunələri ziyan çəkmişdir.
Abidədən əldə olunmuş materiallar AMEA – nın Naxçıvan Regional Elmi Mərkəzinin əməkdaşları tərəfindən toplanmış və Naxçıvan Dövlət Tarix Muzeyinə təhvil verilmişdir. Tapntılara əsasən, nekropol e.ə. II – I əsrlərə aid edilir.
III Naxçıvan nekropolu
III Naxçıvan nekropolu, orta əsrlər Naxçıvan şəhəri ərazisində (Yezidabad qalasında) yerləşən arxeoloji abidədir. Nekropol 1987 – ci ildə aşkar olunmuşdur.
Arxeoloji qazıntılar zamanı qalanın cənub – şərq tərəfində iki küp qəbir öyrənilmişdir. Qəbirlərdən boz rəngli, cilalanmış gil qablar, çəhrayı rəngli küpə qırığı, dəmir toqqa, nizə ucluqları və sair maddi mədəniyyət nümunələri aşkar edilmişdir. Əldə olunan metariallara əsasən nekropol erkən orta əsrlərə ( III – VII əsrlərə) aid edilir.
Orta əsr Nekropolu
Orta əsr Naxçıvan nekropolu Naxçıvan şəhərində Köhnəqаlаnın qərbində 11-18-ci əsrlərə aid arxeoloji abidədir. Hаzırdа burаdа 12-18 əsrlərdə inşа оlunmuş "İmаmzаdə" mеmаrlıq kоmplеksi qаlmаqdаdır. Mеmаrlıq kоmplеksinin ətrаfı оrtа əsr qəbiristаnlığıdır. Qəbirstаnlığın bir hissəsi tikinti işləri zаmаnı dаğıdılmış, bir hissəsi isə indiyədək qаlmаqdаdır. Qəbirlərin əksəriyyətinin yеrüstü əlаmətləri itmişdir. Nеkrоpоl yаmаcdа yеrləşdiyindən bəzi qəbirlər аşınmа nəticəsində аçılmışdır. Burаdа bişmiş kərpicdən hörülmüş tаğvаri sərdаbələrə də təsаdüf оlunur. Tədqiqаtlаr göstərir ki, zаmаn kеçdikcə nеkrоpоlun yеri dəyişmiş və "İmаmzаdə" kоmplеksinin yахınlığındа yеrləşən təpənin üzərinə kеçmişdir. Nеkrоpоlu əsrlərə аid еtmək оlаr.
İstinadlar
- V. H. Əliyev – Tarixin izləri ilə, Bakı, 1975, səh 41
- V. H. Əliyev – Tarixin izləri ilə, Bakı, 1975, səh 46 - 49
- V. H. Əliyev – Tarixin izləri ilə, Bakı, 1975, səh 43 - 44
- V. H. Əliyev – Naxçıvan şəhərinin antik dövrü küp qəbir abidələri, AMEA – nın Xəbərləri (tarix, fəlsəfə və hüquq seriyası), 1976, № 1.
- Naxçıvan nekropolu II, Naxçıvan Ensiklopediyası, AMEA, Bakı, 2002, səh 422
- Naxçıvan nekropolu III, Naxçıvan Ensiklopediyası, AMEA, Bakı, 2002, səh 423
- Bахşəliyеv, Vəli. Nахçıvаnın аrхеоlоji аbidələri (PDF) (az.). Bakı: "Elm". 2008. 301s. 2019-04-12 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2019-04-12.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Naxcivan nekropollari Naxcivan seheri erazisinde ve seher etrafinda yerlesen tarixi abideler Naxcivan nekropoluOlke AzerbaycanSeher NaxcivanAidiyyati Tunc Demir dovruUslubuNaxcivan nekropoluNaxcivan nekropoluNaxcivan nekropolu Naxcivan seherinin simal kenarinda Tunc dovrune aid arxeoloji abidedir Abide 1968 ci ilde teserrufat isleri zamani torpaq qebirler dagidilaraq tesadufen askar olunmusdur Duzbucaqli formali qebirlerin ustu uzunlugu 1 m eni 0 5 m qalinligi 0 2 0 3 m olan das plitelerle ortulmusdur Qebirler simaldan cenuba hemcinin simaldan qerbe dogru istiqametlenmisdir Skletlerin qaliqlari olduqca pis saxlanmisdir Qebirlerden birinde cenubdan qerbe istiqametlenerek bukulu veziyyetde olan skelet salamat qalmisdir Diger qebirlerden ise pis veziyyetde olan 7 kelle sumuyu tapilmisdir Naxcivanin orta ve son Tunc hemcinin ilk Demir dovru qebir abideleri ucun kollektiv defn adeti seciyyevidir Qebirlerden zengin maddi medeniyyet numuneleri boyali gil qablar muxtelif formali tunc bezekler bilerzik uzuk sirga ve s ayri ayri minerallardan hazirlanmis muncuqlar ve s tapilmisdir Gil memulati icerisinde cehrayi rengli qzeri qara qehveyi qirmizi ve sari renglerle naxislanmis boyali qablar xususi ince zovqle hazirlanmisdir Naxcivanin meiset abidelerinin stratiqrafiyasina hemcinin arxeoloji materiallarin texnoloji analizine esasen Naxcivan nekropolu e e II minilliyin ortalari ve sonuna aid edilir Nekropldan elde olunmus materiallar Naxcivan Dovlet Tarix Muzeyinde sergilenmekdedir I Naxcivan nekropoluI Naxcivan Nekropolu Naxcivan nekropolu yaxinliginda antik dovre aid arxeoloji abidedir 1970 ci ilde tikinti isleri aparilarken tesadufen askar edilmisdir Sahesi 1 9 ha olan abide dagidilmis alti kup qebirden ibaretdir Abideden elde olunmus materiallar herbi qulluqcu Peters terefinden nomrelenmis ve verilmisdir Arxeoloji qazintilar neticesinde qebirlerden cehrayi rengde bisirilmis gil qablar uzeri qirmii boya ile ortulerek sigallanmis bezen ise cilalanmis sade qablar boz rengli gil memulati gumus ve tuncdan hazirlanmis bilerzik sancaq uzuk ve sirgalar serdolik pasta suse ve eqiq muncuqlar iki suse mohur Makedoniyali Iskendere aid bir eded gumus draxma elde olunmusdur Nekropolun tapintilari e e IV III esrlere aid edilir II Naxcivan nekropoluII Naxcivan nekropolu Naxcivan Sahbuz avtomobil yolunun sol terefinde herbiseherciyin qurtaracaginda yerlesen antik dovre aid arxeoloji abidedir Nekrpol 1990 ci ilde tikinti isleri aparilarken tesadufen askar olunmusdur Tikinti zamani kup qebirler ve onlardan askar olunmus maddi medeniyyet numuneleri ziyan cekmisdir Abideden elde olunmus materiallar AMEA nin Naxcivan Regional Elmi Merkezinin emekdaslari terefinden toplanmis ve Naxcivan Dovlet Tarix Muzeyine tehvil verilmisdir Tapntilara esasen nekropol e e II I esrlere aid edilir III Naxcivan nekropoluIII Naxcivan nekropolu orta esrler Naxcivan seheri erazisinde Yezidabad qalasinda yerlesen arxeoloji abidedir Nekropol 1987 ci ilde askar olunmusdur Arxeoloji qazintilar zamani qalanin cenub serq terefinde iki kup qebir oyrenilmisdir Qebirlerden boz rengli cilalanmis gil qablar cehrayi rengli kupe qirigi demir toqqa nize ucluqlari ve sair maddi medeniyyet numuneleri askar edilmisdir Elde olunan metariallara esasen nekropol erken orta esrlere III VII esrlere aid edilir Orta esr NekropoluOrta esr Naxcivan nekropolu Naxcivan seherinde Kohneqalanin qerbinde 11 18 ci esrlere aid arxeoloji abidedir Hazirda burada 12 18 esrlerde insa olunmus Imamzade memarliq kompleksi qalmaqdadir Memarliq kompleksinin etrafi orta esr qebiristanligidir Qebirstanligin bir hissesi tikinti isleri zamani dagidilmis bir hissesi ise indiyedek qalmaqdadir Qebirlerin ekseriyyetinin yerustu elametleri itmisdir Nekropol yamacda yerlesdiyinden bezi qebirler asinma neticesinde acilmisdir Burada bismis kerpicden horulmus tagvari serdabelere de tesaduf olunur Tedqiqatlar gosterir ki zaman kecdikce nekropolun yeri deyismis ve Imamzade kompleksinin yahinliginda yerlesen tepenin uzerine kecmisdir Nekropolu esrlere aid etmek olar IstinadlarV H Eliyev Tarixin izleri ile Baki 1975 seh 41 V H Eliyev Tarixin izleri ile Baki 1975 seh 46 49 V H Eliyev Tarixin izleri ile Baki 1975 seh 43 44 V H Eliyev Naxcivan seherinin antik dovru kup qebir abideleri AMEA nin Xeberleri tarix felsefe ve huquq seriyasi 1976 1 Naxcivan nekropolu II Naxcivan Ensiklopediyasi AMEA Baki 2002 seh 422 Naxcivan nekropolu III Naxcivan Ensiklopediyasi AMEA Baki 2002 seh 423 Bahseliyev Veli Nahcivanin arheoloji abideleri PDF az Baki Elm 2008 301s 2019 04 12 tarixinde PDF Istifade tarixi 2019 04 12 Hemcinin baxNaxcivan seherinin tarixi