Naxçıvan-na-Donú (rus. Нахичевань-на-Дону, erm. Նոր Նախիջևան) — keçmişdə Don çayının sağ sahilində yerləşən, hazırda isə adlanan keçmiş şəhər. Şəhər II Yekaterinanın əmri ilə Krımdan köçürülmüş ermənilər tərəfindən salınmışdır (14 noyabr, 1779). Şəhəri salan əsas şəxslərdən biri kimi knyaz İosif Aqrutinski idi. Onun şərəfinə hətta 1999-cu ildə Svoboda meydanında abidə ucaldılmışdır. 1928-ci ildə Naxçıvan-na-Donu şəhəri Rostov-na-Donu şəhərinə birləşdirilmiş və Proletarnı rayonu adlandırılmışdır.
Keçmiş şəhər | |||
Naxçıvan-na-Donu | |||
---|---|---|---|
Нахичевань-на-Дону | |||
| |||
Ölkə | |||
Tarixi və coğrafiyası | |||
Əsası qoyulub | 1779 | ||
Saat qurşağı | | ||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Krımdan gəlmiş ermənilər 1779-cu ildə qaladan şərqdə Nor-Naxçıvan şəhərini salırlar. Şəhərin plan layihəsinin hazırlanmasında məşhur rus arxitektoru İvan Yeqoroviç Starov fəal iştirak etmişdir. 9 avqust 1797-ci ildə qala və Nor-Naxçıvan Novorossiysk quberniyası Rostov qəzasına daxil edilmişdir. Rostov-Naxçıvan arasındakı sərhəddə hazırda Teatralnaya rayonu yerləşir. 1838-ci ildə Nor-Naxçıvan Naxçıvan-na-Donu şəhəri adlandırılır.
Əhalisi
Əhalisi: 1896 il. 32 174 (kişi 15 572, qadın 16 602). Şəhərin köklü əhalisi 14 618 təşkil edirdi. Dini tərkibi:erməni-qriqoryan 18 895, provaslav 10 965, katolik 212, protestant 145, yahudi 634, maqometan 225, digər dinlərun nümayəndəsi 588. Sosial tərkibi:dövlət xidmətçiləri 168, din xidmətçiləri 146, fəxri vətəndaş və tacirlər 892, hərbiçilər 1896, kəndlilər 6435, digər məslək sahibləri 167.
Şəhərfə fəaliyyət göstərirdu: ictimai kitabxana, Şəhər teatrı, ermənilərə aid dini idarə, naxçıvan-bessarab erməni seminariyas, erməni uşaqları üçün uçili, dramaturgiya incəsənətini sevənlər üçün cəmiyyət, "Popeçebiya" erməni qadınlar cəmiyyəti. Burada 6 erməni kilsə məktəbi fəaliyyət göstərirdi. Şəhərin gəlirləri: 1895 ilə 166 870 rubl., xərcləri — 142 465 rubl.
Şəhərdə olan mühüm obyektlər: şəhər xəstəxanası, 2 aptek; 2 yahudi dua məktəbi, qızlar gimnaziyası, dördsinifli şəhər uçilişi, yaxt klub.
Tanınmış sakinləri
- Moisey Serqeeviç Acemov (1878–1950) — rus siyasətçisi, Konstitutsiya-Demokratiya partiyasının üzvü.
- Petrovı Qay Amatuni — sovet yazıçısı
- Seqey Teodorosoviç Qalacev (Sarkis Alacyan) (1902 — 1954)— sovet-erməni hərbi-siyasi xadimi, general-leytenant
- Mixzael Nambaldiyan — erməni publisist və şair. İnqilabi demokrat,
- Rafael Patkanyan — yazıçı
- Martiros Serqeviç Saryan — rəssam
- Mark Vladimiroviç Qriqoryan — arxitektor
- Qeorqi Baronoviç Tusuzov — aktyor
- Marietta Şiqanyan — yazıçı
- Miron Merjanov — arxitektor
- Pavel Luspekaev — aktyor
- VI Qeorq (Çörəkçiyan) — bütün ermənilərin katolikosu (1945–1954)
- Aleksandr Fyodoroviç Myasnikov (Myaskinyan) — inqilabçı, dövlət xadimi
- Qevork Andreeviç Vartanyan — sovet kəşfiyyatçısı, Sovet İttifaqı qəhrəmanı.
Fotoqalereya
İstinadlar
- archINFORM (alm.). 1994.
- "Официальный портал городской Думы и Администрации Ростова-на-Дону". 2013-12-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-04.
- "Нор-Нахичеван (Новый Нахичевань)". 2006-12-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-04.
Mənbə
- Краткая история донских армян. История Нахичевана 2013-05-08 at the Wayback Machine
- Армяне на Дону
- Нахичевань-на-Дону 100 лет назад: статистические сведения о городе на 1904 год // Донской временник / Донская государственная публичная библиотека. Ростов-на-Дону, 1993–2014
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Naxcivan na Donu rus Nahichevan na Donu erm Նոր Նախիջևան kecmisde Don cayinin sag sahilinde yerlesen hazirda ise adlanan kecmis seher Seher II Yekaterinanin emri ile Krimdan kocurulmus ermeniler terefinden salinmisdir 14 noyabr 1779 Seheri salan esas sexslerden biri kimi knyaz Iosif Aqrutinski idi Onun serefine hetta 1999 cu ilde Svoboda meydaninda abide ucaldilmisdir 1928 ci ilde Naxcivan na Donu seheri Rostov na Donu seherine birlesdirilmis ve Proletarni rayonu adlandirilmisdir Kecmis seherNaxcivan na DonuNahichevan na DonuGerb47 13 53 sm e 39 45 25 s u Olke RusiyaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1779Saat qursagi UTC 03 00Xeriteni goster gizle Naxcivan na Donu Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiKrimdan gelmis ermeniler 1779 cu ilde qaladan serqde Nor Naxcivan seherini salirlar Seherin plan layihesinin hazirlanmasinda meshur rus arxitektoru Ivan Yeqorovic Starov feal istirak etmisdir 9 avqust 1797 ci ilde qala ve Nor Naxcivan Novorossiysk quberniyasi Rostov qezasina daxil edilmisdir Rostov Naxcivan arasindaki serhedde hazirda Teatralnaya rayonu yerlesir 1838 ci ilde Nor Naxcivan Naxcivan na Donu seheri adlandirilir EhalisiYaxt klub Ehalisi 1896 il 32 174 kisi 15 572 qadin 16 602 Seherin koklu ehalisi 14 618 teskil edirdi Dini terkibi ermeni qriqoryan 18 895 provaslav 10 965 katolik 212 protestant 145 yahudi 634 maqometan 225 diger dinlerun numayendesi 588 Sosial terkibi dovlet xidmetcileri 168 din xidmetcileri 146 fexri vetendas ve tacirler 892 herbiciler 1896 kendliler 6435 diger meslek sahibleri 167 Seherfe fealiyyet gosterirdu ictimai kitabxana Seher teatri ermenilere aid dini idare naxcivan bessarab ermeni seminariyas ermeni usaqlari ucun ucili dramaturgiya incesenetini sevenler ucun cemiyyet Popecebiya ermeni qadinlar cemiyyeti Burada 6 ermeni kilse mektebi fealiyyet gosterirdi Seherin gelirleri 1895 ile 166 870 rubl xercleri 142 465 rubl Seherde olan muhum obyektler seher xestexanasi 2 aptek 2 yahudi dua mektebi qizlar gimnaziyasi dordsinifli seher ucilisi yaxt klub Taninmis sakinleriMoisey Serqeevic Acemov 1878 1950 rus siyasetcisi Konstitutsiya Demokratiya partiyasinin uzvu Petrovi Qay Amatuni sovet yazicisi Seqey Teodorosovic Qalacev Sarkis Alacyan 1902 1954 sovet ermeni herbi siyasi xadimi general leytenant Mixzael Nambaldiyan ermeni publisist ve sair Inqilabi demokrat Rafael Patkanyan yazici Martiros Serqevic Saryan ressam Mark Vladimirovic Qriqoryan arxitektor Qeorqi Baronovic Tusuzov aktyor Marietta Siqanyan yazici Miron Merjanov arxitektor Pavel Luspekaev aktyor VI Qeorq Corekciyan butun ermenilerin katolikosu 1945 1954 Aleksandr Fyodorovic Myasnikov Myaskinyan inqilabci dovlet xadimi Qevork Andreevic Vartanyan sovet kesfiyyatcisi Sovet Ittifaqi qehremani FotoqalereyaSeherden goruntulerIstinadlararchINFORM alm 1994 Oficialnyj portal gorodskoj Dumy i Administracii Rostova na Donu 2013 12 19 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 04 Nor Nahichevan Novyj Nahichevan 2006 12 31 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 04 MenbeKratkaya istoriya donskih armyan Istoriya Nahichevana 2013 05 08 at the Wayback Machine Armyane na Donu Nahichevan na Donu 100 let nazad statisticheskie svedeniya o gorode na 1904 god Donskoj vremennik Donskaya gosudarstvennaya publichnaya biblioteka Rostov na Donu 1993 2014