Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Navarin burnu (çuk. Роратын, Йуйатын) — İnzibati baxımından Rusiya Federasiyasının Çukotka Muxtar Dairəsi ərazisinə daxil olan burun. Sahillərini Berinq dənizi suları yuyur. Çukot dilindən tərcümədə "Kolbasa" mənasını verir.
| Navarin burnu | |
|---|---|
| Yerləşməsi | |
| Akvatoriya | Şimal Buzlu okean |
| Ölkə |  Rusiya |
| | |
Tarixi məlumat
Burun ilk dəfə 1828-ci ildə «Senyavin» şlyupunda Fyodor Petroviç Litkenin rəhbərliyi altında kəşf edilmişdir. Burun Navarin döyüşündə əldə edilən qələbənin şərəfinə adlandırılmışdır.
1934-cü ildə burunda Çukotkada ilk dəfə fəaliyyət göstərən radiometroloji stansiya olmuşdur. Stansiya Şimal Dəniz yolunun üzərində yerləşirdi. 1990-cı illərdə stansiya tərk edilmişdir.
Fiziki-coğrafi xüsusiyyətləri
Burun öz növbəsində Koryak öndağlığının davamı olan Maynopılqin silsiləsininə aiddir. 500-540 metr hündürlüyə malikdir. Burun Berinq dənizinin irərilərinə daxil olur. Navarin burnundan Anadır körfəzinin cənub sərhəddi başlayır.
navarin burnunda Bütün Rusiya ərazisində ən güçlü küləklər, fırtınalar, qasırğalar müşahidə edilir. Havanın orta illik temperatur —4,1°С təşkil edir.
Flora və fauna
Navarin burnunda hündür ağaclar və kollara aid bitki növünə rastlamaq mümkün deyildir. Burada hələ də elmdə təsvir olunmayan yeni bir yovşan növü yetişir Artemisia pseudosenjavinensis sp. nova.Burada qeydə alınmış borulu bitkilərin növ sayı 258-dir.
Navarin burnunun sıldırımlı qayalarında Şimali Sakit okean regionunun ən böyük quş koloniyası müşahidə edilir.Buurada hər il yay mövsümündə çoxlu sayda Ağquyruq qartallar müşahidə edilir. Üstəlik bu canlılar Rusiyanın qırmızı kitabına salınmışdır.Şimal dəniz şirinin ən cənub yataqları burda qeydə alınmışdır.Boz balinaların kütləvi miqrasiya bölgələrindən biridir.. Bu rayonda Koryak öndağlığının endemik canlısı olan Kamçatka marmotu yayılmışdır. Onlar Qırmızı kitaba salınmışlar.
Təbiətin qorunması
Navarin burnu onun ətraf ərazilərini gələcəkdə xüsusi qorunun təbiət abidələri siyahısına daxil etmək istəyirlər. Burada divar təsvirləri aşkar edilmişdir. Burada maralların ovlanma təsvirləri vardır. Bu təsvirlərin yaşının 2 min olması ehtimal edlir. Burada qədim Kereklərin düşərgələrinə belə rast gəlinir.
Radiasiya qəzası
1987-ci ildə burunda termoelektrik radionuklid generator quraşdırılmışdırBu burunda fəaliyyət göstərən avtomatik mayakın enerji ilə təminatına lazım idi. 2001-ci ildə generatorda zədə aşkar edilmişdir. Nəticədə genetarorda 15 sm-lik çat əmələ gəlmişdir. Buradan isə radiaktiv yanacaq ətafa yayılmışdır. Stansiyanın yerləşdiyi ərazidə radiasiyanın həcmi normanı dəfələrlə aşırdı.
2003-cü ildə Bütün generatorun üzəri beton sarkofakla örtülür. Onun ümumi çəkisi 8 ton olmuşdur. Beton əraziyə Mi-26 təyyarəsi ilə gətirilir.
6 avqust 2007-ci ildə qəsanın nəticələrinin aradan qaldırılması ilə bağlı işlərə başlayırlar. Generator hidroqrafik gəmiyə yüklənərək uzun müddətli saxlama yerinə aparılmışdır. yanacaqla kirlənmiş qrun ərazidən aparılsıqdan sonra ərazidə radiyasiya səviyyəsi 110 dəfə azalır.
İstinadlar
- Мельников А. В. Географические названия Дальнего Востока России: Топонимический словарь 2013-12-04 at the Wayback Machine — Благовещенск: Интерра-Плюс (Interra+), 2009. — 55 с.
- "Мыс Наварин в Беринговом море". 2014-05-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-10.
- . 2008-09-17 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-10.
- Беликович А. В., Галанин А. В., Афонина О. М., Макарова И. И. Растительный мир особо охраняемых территорий Чукотки. 2013-09-22 at the Wayback Machine Владивосток: БСИ ДВО РАН, 2006. 260 с.
- А.В. Беликович, А.В. Галанин. "Экспедиция на мыс Наварин". 2004. 2013-06-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-05.
- Радиоизотопные термоэлектрические генераторы. 2013-03-03 at the Wayback Machine НКО «Белонна», 2 апреля 2005
- "Ликвидирована авария на мысе Наварин Беринговского района Чукотки". chukotken.ru. 2003-09-11. 2013-05-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-05-17.
- "О проведении работ по ликвидации последствий радиационной аварии". Межрегиональная Экологическая Общественная Организация «Зелёный Крест». 2009-05-28. 2013-05-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-05-17.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Navarin burnu cuk Roratyn Jujatyn Inzibati baximindan Rusiya Federasiyasinin Cukotka Muxtar Dairesi erazisine daxil olan burun Sahillerini Berinq denizi sulari yuyur Cukot dilinden tercumede Kolbasa menasini verir Navarin burnuYerlesmesi62 16 31 sm e 179 05 56 s u Akvatoriya Simal Buzlu okeanOlke RusiyaNavarin burnuTarixi melumatBurun ilk defe 1828 ci ilde Senyavin slyupunda Fyodor Petrovic Litkenin rehberliyi altinda kesf edilmisdir Burun Navarin doyusunde elde edilen qelebenin serefine adlandirilmisdir 1934 cu ilde burunda Cukotkada ilk defe fealiyyet gosteren radiometroloji stansiya olmusdur Stansiya Simal Deniz yolunun uzerinde yerlesirdi 1990 ci illerde stansiya terk edilmisdir Fiziki cografi xususiyyetleriBurun oz novbesinde Koryak ondagliginin davami olan Maynopilqin silsilesinine aiddir 500 540 metr hundurluye malikdir Burun Berinq denizinin irerilerine daxil olur Navarin burnundan Anadir korfezinin cenub serheddi baslayir navarin burnunda Butun Rusiya erazisinde en guclu kulekler firtinalar qasirgalar musahide edilir Havanin orta illik temperatur 4 1 S teskil edir Flora ve faunaNavarin burnunda hundur agaclar ve kollara aid bitki novune rastlamaq mumkun deyildir Burada hele de elmde tesvir olunmayan yeni bir yovsan novu yetisir Artemisia pseudosenjavinensis sp nova Burada qeyde alinmis borulu bitkilerin nov sayi 258 dir Navarin burnunun sildirimli qayalarinda Simali Sakit okean regionunun en boyuk qus koloniyasi musahide edilir Buurada her il yay movsumunde coxlu sayda Agquyruq qartallar musahide edilir Ustelik bu canlilar Rusiyanin qirmizi kitabina salinmisdir Simal deniz sirinin en cenub yataqlari burda qeyde alinmisdir Boz balinalarin kutlevi miqrasiya bolgelerinden biridir Bu rayonda Koryak ondagliginin endemik canlisi olan Kamcatka marmotu yayilmisdir Onlar Qirmizi kitaba salinmislar Tebietin qorunmasiNavarin burnu onun etraf erazilerini gelecekde xususi qorunun tebiet abideleri siyahisina daxil etmek isteyirler Burada divar tesvirleri askar edilmisdir Burada marallarin ovlanma tesvirleri vardir Bu tesvirlerin yasinin 2 min olmasi ehtimal edlir Burada qedim Kereklerin dusergelerine bele rast gelinir Radiasiya qezasi1987 ci ilde burunda termoelektrik radionuklid generator qurasdirilmisdirBu burunda fealiyyet gosteren avtomatik mayakin enerji ile teminatina lazim idi 2001 ci ilde generatorda zede askar edilmisdir Neticede genetarorda 15 sm lik cat emele gelmisdir Buradan ise radiaktiv yanacaq etafa yayilmisdir Stansiyanin yerlesdiyi erazide radiasiyanin hecmi normani defelerle asirdi 2003 cu ilde Butun generatorun uzeri beton sarkofakla ortulur Onun umumi cekisi 8 ton olmusdur Beton eraziye Mi 26 teyyaresi ile getirilir 6 avqust 2007 ci ilde qesanin neticelerinin aradan qaldirilmasi ile bagli islere baslayirlar Generator hidroqrafik gemiye yuklenerek uzun muddetli saxlama yerine aparilmisdir yanacaqla kirlenmis qrun eraziden aparilsiqdan sonra erazide radiyasiya seviyyesi 110 defe azalir IstinadlarMelnikov A V Geograficheskie nazvaniya Dalnego Vostoka Rossii Toponimicheskij slovar 2013 12 04 at the Wayback Machine Blagoveshensk Interra Plyus Interra 2009 55 s Mys Navarin v Beringovom more 2014 05 12 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 10 2008 09 17 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 11 10 Belikovich A V Galanin A V Afonina O M Makarova I I Rastitelnyj mir osobo ohranyaemyh territorij Chukotki 2013 09 22 at the Wayback Machine Vladivostok BSI DVO RAN 2006 260 s A V Belikovich A V Galanin Ekspediciya na mys Navarin 2004 2013 06 05 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 06 05 Radioizotopnye termoelektricheskie generatory 2013 03 03 at the Wayback Machine NKO Belonna 2 aprelya 2005 Likvidirovana avariya na myse Navarin Beringovskogo rajona Chukotki chukotken ru 2003 09 11 2013 05 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 05 17 O provedenii rabot po likvidacii posledstvij radiacionnoj avarii Mezhregionalnaya Ekologicheskaya Obshestvennaya Organizaciya Zelyonyj Krest 2009 05 28 2013 05 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 05 17