Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Navahı — Azərbaycan Respublikasının Hacıqabul rayonunun inzibati ərazi vahidində qəsəbə.
| Navahı | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Rayon | Hacıqabul rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 3.456 nəfər (2019) |
| | |
Tarixi
Əvvəl kənd olan Nəvai sonra qəsəbə olmuşdur. 1919-cu ilin fevralın 13-cü günü biz, Azərbaycan Fövqəladə İstintaq Komissiyasının üzvləri Mixaylov və Keyussovski aşağıda imza atan şahidlərin: Nəvaqi kənd kəndxudası və kəndin ev təsərrüfatçılarının iştirakı ilə Nəvaqi kəndinə baxış keçirdik ki, kəndin ermənilərin hücumundan dağılma dərəcəsini və xarakterini aydınlaşdıraq. Belə məlum oldu ki, Navahi kəndi tərkibi bütünlükdə müsəlmanlardan ibarət olmaqla, eyni adlı dəmir yol stansiyasınından 3 verstlik məsəfədə, çöldə yerləşir. Kənd 2000 ev təsərrüfatından ibarətdir, onu da qeyd etmək lazımdır ki, mülk evləri bir neçə şöbədən ibarət olmaq şərtilə dəmir yol xətinin hər iki tərəfinə bir-birindən dördə bir və ikidə bir verst ara məsafəsiylə səpələnmişdir. Kəndin tikililəri çiy kərpicdən hörülüb, alçaq damları isə torpaqla örtülmüşdür. Kəndin … şöbəsində uzaqdan yanğından tam yanmış evlərin mənzərəsi açılır. Yanğından və dağıntılardan heç bir malikanə salamat çıxa bilməyib, bir neçə yeni tikilmişlər istisna olmaq şərtilə, bütün qalan 2000-ə yaxın evin hamısı yanmışdır və hal hazırədək yanan divarların xarabalıqlarını xatırladır. Kəndin nisbətən varlı adamlarının evləri bərpa edilir və bunlarda dağıntılardan sağ çıxa bilən bir neçə ailə yaşayır. Kəndin nüfuzlu tikintiləri digərlərinə nisbətən daha güclü yanğına məruz qalıblar, ələxsüs məscid, 12 otaqdan ibarət olan böyük məktəb binası, kənd idarəsi, … evlə birlikdə, dəyirmanlar, daş binövrə ilə qaldırılan bütün əs…tikililər. Kənddə 80 yaxın dükan, mağaza, mallarla dolu anbarlar yanmışdır. İki mərtəbəli evlərdən başqa bir sıra başqa təsərrüfat tikililəri olan ən böyük malikanələr yanıb. Hacı Şirəli Hacı Mürsəl oğlunun, Hacı Mövsümə-Meşaçli Yəhya oğlu, Hacı Səftərə Əsgərova, Hacı Kəlbalı Hüseyn Əli oğlu, Mahmud Xeydər oğlu, Məşədi Səməd bəy Ələsgərbəyov, Kərbalayi Rustəm Səməd oğlu, Hacı Ağa Mirzə Kərbalyi Abbas oğlu, Məşədi Səfər Əli Hacı Pirim oğlu, Fərəculla bəy Mirzə-Baxış Pənah xan Əli oğlunun böyük malikənələri yandı.
Mədəniyyəti
Navahı qəsəbəsində xəstəxana, kinoteatr (Mirzə Baxış Nadim adına yay və qış üçün nəzərdə tutulmuş), Əlikram Cəbrayılov adına təbii ot örtüyünə malik stadion (bir zamanlar qəsəbənin GƏNCLİK klubunun sərəncamında olub) var. Hal-hazırda bu stadionda qəsəbə sakinləri üçün idman məqsədli tədbirlər, hazırlıqlar keçirilir.
Qəsəbədə həmçinin uşaq bağçası, Şəhid Mehman Ağayev adına (əvvəllər Nizami Gəncəvi adına) 4 və 2 mərtəbəli 400–500 şagird üçün nəzərde tutulmuş 2 korpuslu məktəb(direktor İbrahim Ağalar oğlu Əliyev) binası, bir neçə idarə vardır.[]
Coğrafiyası və iqlimi
Nəvai qəsəbəsi Hacıqabul rayonu ərazisinin şimal-şərqində Pirsaat çayının sol istiqamətində yeləşir. Hacıqabul rayonundan 20 km, Bakı şəhərindən isə cənub-şərq istiqamətində 90 km məsafədə yerləşir. Qəsəbə Atbulaq, Pirsaat, Rəncbər kəndləri ilə qonşudur. Bakı-Gəncə İpek yolunun Hacıqabul ərazisindən keçən hissəsinin 100 metrlik məsafəsindədir. Həmçinin rayon ərazisindən keçən qatar yolunun Navai stansiyasıda vardır.[]
Coğrafiyası və iqlimi
Nəvai qəsəbəsində əsasən yaz ayları çox mülayim, sərin, az yağışlı keçir. Yay aylarında quru, isti hava kütləsi müşayiət olunur. Bəzən tempratur +45–50 °C dərəcəyə kimi yüksəlir.
Payız ayları az yağışlı, nisbətən küləkli, şaxtalı olur. Qış ayları nisbətən sərt , az yağışlı, şaxtalı olur.
Əhalisi
Əhalisi nisbətən orta və yaşlı nəsildən ibarətdir. Əkinçilik və heyvandarlıqla məşğuldurlar.
Qəsəbədə 500–600 qədər ev vardır. Əhalisi təqribən 2500–3000 nəfərdir. Əhalinin 45–50%-ni orta təhsilli, 50–55%-ni isə ali təhsililər təşkil edir.[]
İqtisadiyyatı
AES-in inşası üçün Bakının təxminən 100 kilometr cənub-şərqində, çöllük, seysmik cəhətdən əlverişli zonada olan Nəvai yaşayış məntəqəsinin yaxınındakı ərazi nəzərdən keçirilir. Burada hələ sovet dövründə AES inşası planlaşdırılırdı və aydın olub ki, o vaxt bu məsələ Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi (MAQATE) ilə razılaşdırılıb.[]
Əkin sahələri
Qəsəbənin əkin sahələri Pirsaat su anbarına toplanan suyun hesabına suvarılır.
İstinadlar
- "Azərbaycan Respublikasının Hacıqabul rayonunun inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 30 sentyabr 2010-cu il tarixli Qanunu". 2016-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-08-08.
- MDAor AzSSR,1061, f.349, op. 1 vah. Xr.№ 57, səh.19–20
- SOS! Pirsaat su anbarı quruyub 2014-09-15 at the Wayback Machine. lent.az 13.09.2014. (az.)
 | Hacıqabul rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Navahi Navahi Azerbaycan Respublikasinin Haciqabul rayonunun inzibati erazi vahidinde qesebe Navahi40 01 10 sm e 49 08 32 s u Olke AzerbaycanRayon Haciqabul rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 3 456 nefer 2019 Xeriteni goster gizle NavahiTarixiEvvel kend olan Nevai sonra qesebe olmusdur 1919 cu ilin fevralin 13 cu gunu biz Azerbaycan Fovqelade Istintaq Komissiyasinin uzvleri Mixaylov ve Keyussovski asagida imza atan sahidlerin Nevaqi kend kendxudasi ve kendin ev teserrufatcilarinin istiraki ile Nevaqi kendine baxis kecirdik ki kendin ermenilerin hucumundan dagilma derecesini ve xarakterini aydinlasdiraq Bele melum oldu ki Navahi kendi terkibi butunlukde muselmanlardan ibaret olmaqla eyni adli demir yol stansiyasinindan 3 verstlik mesefede colde yerlesir Kend 2000 ev teserrufatindan ibaretdir onu da qeyd etmek lazimdir ki mulk evleri bir nece sobeden ibaret olmaq sertile demir yol xetinin her iki terefine bir birinden dorde bir ve ikide bir verst ara mesafesiyle sepelenmisdir Kendin tikilileri ciy kerpicden horulub alcaq damlari ise torpaqla ortulmusdur Kendin sobesinde uzaqdan yangindan tam yanmis evlerin menzeresi acilir Yangindan ve dagintilardan hec bir malikane salamat cixa bilmeyib bir nece yeni tikilmisler istisna olmaq sertile butun qalan 2000 e yaxin evin hamisi yanmisdir ve hal haziredek yanan divarlarin xarabaliqlarini xatirladir Kendin nisbeten varli adamlarinin evleri berpa edilir ve bunlarda dagintilardan sag cixa bilen bir nece aile yasayir Kendin nufuzlu tikintileri digerlerine nisbeten daha guclu yangina meruz qaliblar elexsus mescid 12 otaqdan ibaret olan boyuk mekteb binasi kend idaresi evle birlikde deyirmanlar das binovre ile qaldirilan butun es tikililer Kendde 80 yaxin dukan magaza mallarla dolu anbarlar yanmisdir Iki mertebeli evlerden basqa bir sira basqa teserrufat tikilileri olan en boyuk malikaneler yanib Haci Sireli Haci Mursel oglunun Haci Movsume Mesacli Yehya oglu Haci Seftere Esgerova Haci Kelbali Huseyn Eli oglu Mahmud Xeyder oglu Mesedi Semed bey Elesgerbeyov Kerbalayi Rustem Semed oglu Haci Aga Mirze Kerbalyi Abbas oglu Mesedi Sefer Eli Haci Pirim oglu Fereculla bey Mirze Baxis Penah xan Eli oglunun boyuk malikeneleri yandi MedeniyyetiNavahi qesebesinde xestexana kinoteatr Mirze Baxis Nadim adina yay ve qis ucun nezerde tutulmus Elikram Cebrayilov adina tebii ot ortuyune malik stadion bir zamanlar qesebenin GENCLIK klubunun serencaminda olub var Hal hazirda bu stadionda qesebe sakinleri ucun idman meqsedli tedbirler hazirliqlar kecirilir Qesebede hemcinin usaq bagcasi Sehid Mehman Agayev adina evveller Nizami Gencevi adina 4 ve 2 mertebeli 400 500 sagird ucun nezerde tutulmus 2 korpuslu mekteb direktor Ibrahim Agalar oglu Eliyev binasi bir nece idare vardir menbe gosterin Cografiyasi ve iqlimiNevai qesebesi Haciqabul rayonu erazisinin simal serqinde Pirsaat cayinin sol istiqametinde yelesir Haciqabul rayonundan 20 km Baki seherinden ise cenub serq istiqametinde 90 km mesafede yerlesir Qesebe Atbulaq Pirsaat Rencber kendleri ile qonsudur Baki Gence Ipek yolunun Haciqabul erazisinden kecen hissesinin 100 metrlik mesafesindedir Hemcinin rayon erazisinden kecen qatar yolunun Navai stansiyasida vardir menbe gosterin Cografiyasi ve iqlimiNevai qesebesinde esasen yaz aylari cox mulayim serin az yagisli kecir Yay aylarinda quru isti hava kutlesi musayiet olunur Bezen tempratur 45 50 C dereceye kimi yukselir Payiz aylari az yagisli nisbeten kulekli saxtali olur Qis aylari nisbeten sert az yagisli saxtali olur EhalisiEhalisi nisbeten orta ve yasli nesilden ibaretdir Ekincilik ve heyvandarliqla mesguldurlar Qesebede 500 600 qeder ev vardir Ehalisi teqriben 2500 3000 neferdir Ehalinin 45 50 ni orta tehsilli 50 55 ni ise ali tehsililer teskil edir menbe gosterin IqtisadiyyatiAES in insasi ucun Bakinin texminen 100 kilometr cenub serqinde colluk seysmik cehetden elverisli zonada olan Nevai yasayis menteqesinin yaxinindaki erazi nezerden kecirilir Burada hele sovet dovrunde AES insasi planlasdirilirdi ve aydin olub ki o vaxt bu mesele Beynelxalq Atom Enerjisi Agentliyi MAQATE ile razilasdirilib menbe gosterin Ekin saheleriQesebenin ekin saheleri Pirsaat su anbarina toplanan suyun hesabina suvarilir Istinadlar Azerbaycan Respublikasinin Haciqabul rayonunun inzibati erazi bolgusunde qismen deyisiklikler edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 30 sentyabr 2010 cu il tarixli Qanunu 2016 03 05 tarixinde Istifade tarixi 2019 08 08 MDAor AzSSR 1061 f 349 op 1 vah Xr 57 seh 19 20 SOS Pirsaat su anbari quruyub 2014 09 15 at the Wayback Machine lent az 13 09 2014 az Haciqabul rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin