Narodnaya dağı, komi На́рода-Из, ) — Uralın ən yüksək zirvəsi. Dəniz səviyyəsindən yüksəklik 1895 metrdir. Dağ Komi Respublikası ilə Xantı-Mansi muxtar dairəsi sərhədində yerləşir. Zirvə Qütbönü Uralının ərazisində yerləşir.
Narodnaya | |
---|---|
komi Нaрода-Из, | |
Ümumi məlumatlar | |
Dağ sistemi | Ural |
Dağ silsiləsi | Qütbönü Ural |
Mütləq hündürlüyü | 1895 m |
Nisbi hündürlüyü | 1.772 m |
İlk fəthi | 1929 |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Rusiya |
Rayon | |
| |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarix
Zirvəyə bu adı A. N. Aleşkov 1927-ci ildə SSRİ EA-nın Şimali Ural Kompleks Ekspedisiyası və Şimali Uralın ən yüksək dağlıq bölgəsini əvvəlcə ətraflı araşdıran 1924–1928-ci illərdəki Uralplan Kompleks Ekspedisiyasının tədqiqat işləri zamanı vermişdir (Sonralar bu ərazi Qütbönü Ural kimi tanınmağa başlayır). Sonra bir neçə qonşu zirvə də, Uralın tədqiqatçıları və ictimai xadimlərinin şərəfinə adlandırır: Karpinski, Didkovski. Ədəbiyyatda dağın adı ilə bağlı iki variant vardır. Birincisi variant dağın ətəyindən axan Naroda çayının olması ilə bağlıdır. İkinci variant isə Sovetlər Birliyi dövründə yeni dövlətin ideoloji simvollarına adlar qoymaq meyli ilə bağlıdır. Bu misal olaraq Lenin zirvəsi və Komunizm zirvəsini göstərmək olar. Aleşkov özü istifadə etdiyi ifadəyə dair yazılı dəlil qoymamışdır, lakin ekspedisiyanın təşəbbüskarı və onun ilk lideri B. N. Qorodkovu şəxsən tanıyan professor P. L. Qorçakovskinin ifadəsinə görə, Aleşkov hələ də rus dilindəki "xalq" sözündən yaranan Narodnaya adını xatırladır. Bu həqiqəti keçmişdə B. N. Qorodkov ilə aspiranturada oxuyan coğrafiyaçı və etnoqraf N. P. Arxipovda təsdiqləyir. Bu adla dağ 1954-cü ildə Böyük Sovet Ensiklopediyasına daxil edilir. Lakin onsuz da 1958-ci ildə Milkov və Qvozdetski universitetləri üçün yeni coğrafiya dərsliyində yeganə düzgün versiya Narodnayadır. Daha sonra elm adamları və yazarlar adın bu şərhinə qarşı dəfələrlə çıxış edirlər. Komi dilində çay adından "Naroda" və ya "Naroda-İz" dən çıxan, təxminən 1930–1950-ci illər arasında istifadəyə verilmiş adlar da mövcuddur. Bu adlar 1954-cü ildə Böyük Sovet Ensiklopediyasına daxil edilmişdir. Bu o dövrün elmi ədəbiyyatında tez-tez rast gəlinir. "Naroda" adı 1 km-lik topoqrafik xəritədə də göstərilir (Q-41–97.98 nömrəli red. 1994)
Tarix
Yerli tarixçi V. Q. Karelin tərəfindən kəşf edilən yazılı mənbələrə görə, 1846-cı ildə Narodnaya dağı, XIX əsrin Macarıstan araşdırmaçısı A. Requli tərəfindən mansi dilində adı Poen-Urr altında xəritəyə salınmışdır.
Coğrafi təsvir
Dağın özü Qütbönü Uralın ətraf dağlarının fonunda heç bir şəkildə fərqlənmir. Bu ərazinin relyefi dərinliklərində göllərin yerləşdiyi karların olması ilə xarakterizə olunur. Burada buzlaqlar və qar sahələri var.
İstinadlar
- "журнал Первое сентября номер 2, Лазаревич К., 2006". geo.1september.ru (rus). 2017-02-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-01-25.
- Матвеев А. К. Географические названия Урала. Свердловск, 1980. — С. 181.
- "Матвеев А. К. Вершины Каменного пояса. Названия гор Урала. Челябинск, 1990". meridian.perm.ru (rus). 2018-06-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-01-25.
- "Архипова Н. П., Ястребов Е. В. Как были открыты Уральские горы. Свердловск, 1990. — С. 172". urbibl.ru (rus). 2020-01-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-01-25.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Narodnaya dagi komi Na roda Iz Uralin en yuksek zirvesi Deniz seviyyesinden yukseklik 1895 metrdir Dag Komi Respublikasi ile Xanti Mansi muxtar dairesi serhedinde yerlesir Zirve Qutbonu Uralinin erazisinde yerlesir Narodnayakomi Naroda Iz Umumi melumatlarDag sistemi UralDag silsilesi Qutbonu UralMutleq hundurluyu 1895 mNisbi hundurluyu 1 772 mIlk fethi 1929Yerlesmesi65 02 00 sm e 60 07 00 s u Olke RusiyaRayon Xanti Mansi muxtar dairesi Komi RespublikasiNarodnayaNarodnaya Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixZirveye bu adi A N Aleskov 1927 ci ilde SSRI EA nin Simali Ural Kompleks Ekspedisiyasi ve Simali Uralin en yuksek dagliq bolgesini evvelce etrafli arasdiran 1924 1928 ci illerdeki Uralplan Kompleks Ekspedisiyasinin tedqiqat isleri zamani vermisdir Sonralar bu erazi Qutbonu Ural kimi taninmaga baslayir Sonra bir nece qonsu zirve de Uralin tedqiqatcilari ve ictimai xadimlerinin serefine adlandirir Karpinski Didkovski Edebiyyatda dagin adi ile bagli iki variant vardir Birincisi variant dagin eteyinden axan Naroda cayinin olmasi ile baglidir Ikinci variant ise Sovetler Birliyi dovrunde yeni dovletin ideoloji simvollarina adlar qoymaq meyli ile baglidir Bu misal olaraq Lenin zirvesi ve Komunizm zirvesini gostermek olar Aleskov ozu istifade etdiyi ifadeye dair yazili delil qoymamisdir lakin ekspedisiyanin tesebbuskari ve onun ilk lideri B N Qorodkovu sexsen taniyan professor P L Qorcakovskinin ifadesine gore Aleskov hele de rus dilindeki xalq sozunden yaranan Narodnaya adini xatirladir Bu heqiqeti kecmisde B N Qorodkov ile aspiranturada oxuyan cografiyaci ve etnoqraf N P Arxipovda tesdiqleyir Bu adla dag 1954 cu ilde Boyuk Sovet Ensiklopediyasina daxil edilir Lakin onsuz da 1958 ci ilde Milkov ve Qvozdetski universitetleri ucun yeni cografiya dersliyinde yegane duzgun versiya Narodnayadir Daha sonra elm adamlari ve yazarlar adin bu serhine qarsi defelerle cixis edirler Komi dilinde cay adindan Naroda ve ya Naroda Iz den cixan texminen 1930 1950 ci iller arasinda istifadeye verilmis adlar da movcuddur Bu adlar 1954 cu ilde Boyuk Sovet Ensiklopediyasina daxil edilmisdir Bu o dovrun elmi edebiyyatinda tez tez rast gelinir Naroda adi 1 km lik topoqrafik xeritede de gosterilir Q 41 97 98 nomreli red 1994 TarixYerli tarixci V Q Karelin terefinden kesf edilen yazili menbelere gore 1846 ci ilde Narodnaya dagi XIX esrin Macaristan arasdirmacisi A Requli terefinden mansi dilinde adi Poen Urr altinda xeriteye salinmisdir Cografi tesvirDagin ozu Qutbonu Uralin etraf daglarinin fonunda hec bir sekilde ferqlenmir Bu erazinin relyefi derinliklerinde gollerin yerlesdiyi karlarin olmasi ile xarakterize olunur Burada buzlaqlar ve qar saheleri var Istinadlar zhurnal Pervoe sentyabrya nomer 2 Lazarevich K 2006 geo 1september ru rus 2017 02 15 tarixinde Istifade tarixi 2020 01 25 Matveev A K Geograficheskie nazvaniya Urala Sverdlovsk 1980 S 181 Matveev A K Vershiny Kamennogo poyasa Nazvaniya gor Urala Chelyabinsk 1990 meridian perm ru rus 2018 06 01 tarixinde Istifade tarixi 2020 01 25 Arhipova N P Yastrebov E V Kak byli otkryty Uralskie gory Sverdlovsk 1990 S 172 urbibl ru rus 2020 01 31 tarixinde Istifade tarixi 2020 01 25