Nəşirvan Mustafa (kürd. نەوشیروان مستەفا/Newşîrwan Mistefa; 1943 və ya 22 dekabr 1944, Süleymaniyyə – 19 may 2017, Süleymaniyyə) — kürd əsilli İraq siyasətçisi və yazıçısı.
Nəşirvan Mustafa | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1943 və ya 22 dekabr 1944 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 19 may 2017 |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | ağciyər xərçəngi |
Fəaliyyəti | siyasətçi, yazıçı |
Dini | islam |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Erkən illəri
Nəvşirvan Mustafa 22 dekabr 1944-cü ildə İraqın Süleymaniyyə şəhərində anadan olmuşdur. O, Süleymaniyyədəki Kral Faysal Məktəbində təhsil almış və kiçik yaşlarında xüsusi müəllimlər tərəfindən xarici dillərdən dərs almışdır. Mustafa siyasi elmlər üzrə təhsil almışdır.
Siyasi fəaliyyəti
O, 1960-cı ildə Kürdüstan Demokrat Partiyasına (KDP) qoşulmuş, orada gənclər şöbəsində çox fəal olmuşdur. Mustafa siyasi büroda Bərzaninin əleyhdarları ilə müttəfiq olmuş və KDP parçalanmadan əvvəl partiyanı tərk etmişdir. 1970-ci ildə Bağdad İnqilab Məhkəməsi Mustafaya ölüm hökmü çıxarmışdır. Nəticədə, o, Avstriyaya sürgünə getmiş və burada Vyana Universitetində beynəlxalq hüquq təhsili almışdır.
1975-ci ilin iyununda Cəlal Tələbaninin ümumi rəhbərliyi altında Mustafanın da tərkibində olduğu "" Əli Əskərinin rəhbərlik etdiyi Kürdüstan Sosialist Hərəkatının birləşməsi nəticəsində yaradılmışdır. Mustafa 1970-ci illərin sonundan 1990-cı illərin əvvəllərinə qədər Peşmərgə qüvvələrinin komandanı olmuş, İraqın BƏƏS ordusuna qarşı gerilla müharibəsinə rəhbərlik etmişdir. Daha yaxşı təchiz edilmiş İraq ordusuna ciddi ziyan vurulduqdan sonra BƏƏS hökuməti kimyəvi silahlardan istifadə etməyə başlamışdır. Sinir-paralitik maddələr və xardal qazı kimi bioloji silahlardan istifadə edən Səddam Hüseyn 1987-ci ilin əvvəlində start vermişdir.
1991-ci ilin yazında Mustafa planını işə salmış və 7 martda İraq qüvvələrinin əlindən almışdır. O, 21 mart 1991-ci ildə ilə sona çatan əməliyyata rəhbərlik etmişdir. Mustafa üsyanın təşkilatçısı hesab edilir. Onun siyasi fəaliyyəti nəticəsində Kürdüstan Regional Hökuməti qurulmuşdur.
Şəxsi həyatı
Nəşirvan Mustafa ana dilləri soran və kurmanc ilə yanaşı, ərəb, fars, ingilis və alman dillərini də mükəmməl bilirdi. O, 1982-ci ildə ailə həyatı qurmuş, iki oğlu və bir qızı var. Mustafa 19 may 2017-ci ildə, 72 yaşında Süleymaniyyə şəhərində xəstəlikdən vəfat etmişdir.
Əsərləri
- La kanārī Dānubawa bo khaṛī Nāwzang:political events in Iraqi Kurdistan from 1975 to 1978. Zargata. 1997.
- Panjakan yaktari ashkenin: political events in Iraqi Kurdistan from 1979 to 1983. Zargata. 1997. ISBN .
- Khulāna la bāznadā: the inside story of events in Iraqi Kurdistan 1984-1988. Meľbenî Awedanî Kurdistan. 1999. ISBN .
- Kurd u Ejam. Zargata. 1992.
- Hukumati Kurdistan: Kurd le gemey Sovieti da. K.I.B. 1993. ISBN .
- Mīrāyatī Bābān lah nǐwān bardāshī R̮ǔm ū ʻAjamʹdā. Melbendî Awedanî Kurdistan. 1998. ISBN .
- Kurdistanî ʻÊraq: serdemî qełem u muraceʻat, 1928-1931. Zargata. 2000.
- Jian: Be tementirîn rōjnamey kurdî 1926 - 1938. Zargata. 2002.
- Jian: Çend lapereyek le mêjûy rojnamewaniy Kurdî, 1938-1958: rojnamewaniy nihênî. Zargata. 2004.
- Karesati Hekari. Zargata. 1981.
- Kêşey Partî û Yekêtî. Zargata. 1995.
- Ême û Ewan. Zargata. 2009.
- Edeb û Tarikhi Kurdi. Zargata. 2012.
İstinadlar
- Faceted Application of Subject Terminology.
- http://24.sapo.pt/noticias/internacional/artigo/morreu-o-ex-vice-primeiro-ministro-timorense-mario-carrascalao_22399326.html.
- Akkaya, Gülşah Neslihan; Torlak, Furkan; Baştürk, Levent; Küçükkeleş, Müjge; Demir, Zehra Senem; Ziya, Saliha. Irak Siyasetini Anlama Kılavuzu. 23 September 2013. ISBN . 3 February 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 3 February 2022.
- Gunter, Michael M. Historical Dictionary of the Kurds (ingilis). Scarecrow Press. 4 November 2010. səh. 221. ISBN . 27 April 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 3 February 2022.
- Edmund Ghareeb, Beth Dougherty, Historical Dictionary of Iraq, səh. 173, Google Books-da
- "The war hits home". The Christian Science Monitor. 24 March 2003. ISSN 0882-7729. 3 February 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 14 March 2019.
- Michael M. Gunter, Historical Dictionary of the Kurds, səh. 221, Google Books-da
- Muir, Jim. "Iraqi Kurds vote in 'vibrant' elections". BBC. 24 July 2009. 26 January 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 24 July 2009.
- "Middle East Report". Middle East Research & Information Project. Issues 186–197: 3, 4, 24.
- Alinia, Minoo. Spaces of diasporas: Kurdish identities, experiences of otherness and politics of belonging. Sweden: Dept. of Sociology, Göteborg University. 2004. 56. ISBN .
- Tareq Ismael, The Rise and Fall of the Communist Party of Iraq (Cambridge: Cambridge University Press, 2008), p. 201.
- Fazil Moradi (2016) "The Force of Writing in Genocide: On Sexual Violence in the al-Anfāl Operations and Beyond." in Gender Violence in Peace and War: States of Complicity, 102–115, edited by Victoria Sanford, Katerina Stefatos and Cecilia Salvi. New Brunswick, NJ and London: Rutgers University Press.
- .Fazil Moradi (2017) "Genocide in Translation: On Memory, Justice, and Future Remembrance." in Memory and genocide: on what remains and the possibility of representation, edited by Fazil Moradi, Ralph Buchenhorst, and Maria Six-Hohenbalken London and New York: Routledge.
- Faraidoun Moradi, Mia Söderberg, Fazil Moradi, Bledar Daka, Anna-Carin Olin, Mona Lärstad. (2019) "Health Perspectives among Halabja’s Civilian Survivors of Sulfur Mustard Exposure with Respiratory Symptoms—A Qualitative Study" PLOS ONE 1–16.
- Goldstein, Eric. Endless Torment: The 1991 Uprising in Iraq and Its Aftermath. New York, N.Y.: Human Rights Watch. June 1992. 60–68. ISBN . 2022-02-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-02-03.
- . NRT News (kürd). 22 May 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 May 2017.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nesirvan Mustafa kurd نەوشیروان مستەفا Newsirwan Mistefa 1943 ve ya 22 dekabr 1944 Suleymaniyye 19 may 2017 Suleymaniyye kurd esilli Iraq siyasetcisi ve yazicisi Nesirvan MustafaSexsi melumatlarDogum tarixi 1943 ve ya 22 dekabr 1944 1944 12 22 Dogum yeri SuleymaniyyeVefat tarixi 19 may 2017 2017 05 19 Vefat yeri SuleymaniyyeVefat sebebi agciyer xercengiFealiyyeti siyasetci yaziciDini islam Vikianbarda elaqeli mediafayllarErken illeriNevsirvan Mustafa 22 dekabr 1944 cu ilde Iraqin Suleymaniyye seherinde anadan olmusdur O Suleymaniyyedeki Kral Faysal Mektebinde tehsil almis ve kicik yaslarinda xususi muellimler terefinden xarici dillerden ders almisdir Mustafa siyasi elmler uzre tehsil almisdir Siyasi fealiyyetiO 1960 ci ilde Kurdustan Demokrat Partiyasina KDP qosulmus orada gencler sobesinde cox feal olmusdur Mustafa siyasi buroda Berzaninin eleyhdarlari ile muttefiq olmus ve KDP parcalanmadan evvel partiyani terk etmisdir 1970 ci ilde Bagdad Inqilab Mehkemesi Mustafaya olum hokmu cixarmisdir Neticede o Avstriyaya surgune getmis ve burada Vyana Universitetinde beynelxalq huquq tehsili almisdir 1975 ci ilin iyununda Celal Telebaninin umumi rehberliyi altinda Mustafanin da terkibinde oldugu Eli Eskerinin rehberlik etdiyi Kurdustan Sosialist Herekatinin birlesmesi neticesinde yaradilmisdir Mustafa 1970 ci illerin sonundan 1990 ci illerin evvellerine qeder Pesmerge quvvelerinin komandani olmus Iraqin BEES ordusuna qarsi gerilla muharibesine rehberlik etmisdir Daha yaxsi techiz edilmis Iraq ordusuna ciddi ziyan vurulduqdan sonra BEES hokumeti kimyevi silahlardan istifade etmeye baslamisdir Sinir paralitik maddeler ve xardal qazi kimi bioloji silahlardan istifade eden Seddam Huseyn 1987 ci ilin evvelinde start vermisdir 1991 ci ilin yazinda Mustafa planini ise salmis ve 7 martda Iraq quvvelerinin elinden almisdir O 21 mart 1991 ci ilde ile sona catan emeliyyata rehberlik etmisdir Mustafa usyanin teskilatcisi hesab edilir Onun siyasi fealiyyeti neticesinde Kurdustan Regional Hokumeti qurulmusdur Sexsi heyatiNesirvan Mustafa ana dilleri soran ve kurmanc ile yanasi ereb fars ingilis ve alman dillerini de mukemmel bilirdi O 1982 ci ilde aile heyati qurmus iki oglu ve bir qizi var Mustafa 19 may 2017 ci ilde 72 yasinda Suleymaniyye seherinde xestelikden vefat etmisdir EserleriLa kanari Danubawa bo khaṛi Nawzang political events in Iraqi Kurdistan from 1975 to 1978 Zargata 1997 Panjakan yaktari ashkenin political events in Iraqi Kurdistan from 1979 to 1983 Zargata 1997 ISBN 3 9806140 3 4 Khulana la baznada the inside story of events in Iraqi Kurdistan 1984 1988 Meľbeni Awedani Kurdistan 1999 ISBN 3 9806140 3 4 Kurd u Ejam Zargata 1992 Hukumati Kurdistan Kurd le gemey Sovieti da K I B 1993 ISBN 90 900635 6 0 Mirayati Baban lah nǐwan bardashi R ǔm u ʻAjamʹda Melbendi Awedani Kurdistan 1998 ISBN 3 9806140 1 8 Kurdistani ʻEraq serdemi qelem u muraceʻat 1928 1931 Zargata 2000 Jian Be tementirin rōjnamey kurdi 1926 1938 Zargata 2002 Jian Cend lapereyek le mejuy rojnamewaniy Kurdi 1938 1958 rojnamewaniy niheni Zargata 2004 Karesati Hekari Zargata 1981 Kesey Parti u Yeketi Zargata 1995 Eme u Ewan Zargata 2009 Edeb u Tarikhi Kurdi Zargata 2012 IstinadlarFaceted Application of Subject Terminology http 24 sapo pt noticias internacional artigo morreu o ex vice primeiro ministro timorense mario carrascalao 22399326 html Akkaya Gulsah Neslihan Torlak Furkan Basturk Levent Kucukkeles Mujge Demir Zehra Senem Ziya Saliha Irak Siyasetini Anlama Kilavuzu 23 September 2013 ISBN 9786054023295 3 February 2022 tarixinde Istifade tarixi 3 February 2022 Gunter Michael M Historical Dictionary of the Kurds ingilis Scarecrow Press 4 November 2010 seh 221 ISBN 9780810875074 27 April 2022 tarixinde Istifade tarixi 3 February 2022 Edmund Ghareeb Beth Dougherty Historical Dictionary of Iraq seh 173 Google Books da The war hits home The Christian Science Monitor 24 March 2003 ISSN 0882 7729 3 February 2022 tarixinde Istifade tarixi 14 March 2019 Michael M Gunter Historical Dictionary of the Kurds seh 221 Google Books da Muir Jim Iraqi Kurds vote in vibrant elections BBC 24 July 2009 26 January 2022 tarixinde Istifade tarixi 24 July 2009 Middle East Report Middle East Research amp Information Project Issues 186 197 3 4 24 Alinia Minoo Spaces of diasporas Kurdish identities experiences of otherness and politics of belonging Sweden Dept of Sociology Goteborg University 2004 56 ISBN 9197443786 Tareq Ismael The Rise and Fall of the Communist Party of Iraq Cambridge Cambridge University Press 2008 p 201 Fazil Moradi 2016 The Force of Writing in Genocide On Sexual Violence in the al Anfal Operations and Beyond in Gender Violence in Peace and War States of Complicity 102 115 edited by Victoria Sanford Katerina Stefatos and Cecilia Salvi New Brunswick NJ and London Rutgers University Press Fazil Moradi 2017 Genocide in Translation On Memory Justice and Future Remembrance in Memory and genocide on what remains and the possibility of representation edited by Fazil Moradi Ralph Buchenhorst and Maria Six Hohenbalken London and New York Routledge Faraidoun Moradi Mia Soderberg Fazil Moradi Bledar Daka Anna Carin Olin Mona Larstad 2019 Health Perspectives among Halabja s Civilian Survivors of Sulfur Mustard Exposure with Respiratory Symptoms A Qualitative Study PLOS ONE 1 16 Goldstein Eric Endless Torment The 1991 Uprising in Iraq and Its Aftermath New York N Y Human Rights Watch June 1992 60 68 ISBN 1 56432 069 3 2022 02 03 tarixinde Istifade tarixi 2022 02 03 NRT News kurd 22 May 2017 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 19 May 2017