Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Məxməri ağcaqayın (lat. Acer velutinum) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sabunağacıkimilər fəsiləsinin ağcaqayın cinsinə aid bitki növü.
| Məxməri ağcaqayın | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Elmi təsnifat | ||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Məxməri ağcaqayın | ||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
| ||||||
Botaniki xarakteristikası
Hündürlüyü 35–40 m-ə qədər, gövdəsinin diametri 1,4 m-ə qədər olan iri çətiri olan böyük ağacdır. Gövdəsinin qabığı ət rəngi-çəhrayımtıl rəngdə, yaşlı ağacların aşağı hissəsi tünd-boz rəngdədir. Yarpaqları iridir, kağıza bənzər olub, uzunluğu 15-20 (40) sm, 5-bölümlüdür. Yarpağın qaidə hissəsi ürəkşəkilli, bəzən dəyirmi və ya kəsilmiş formadadır, üst tərəfdən tündyaşıl, həmişə çılpaq, alt tərəfdən daha açıq və ya göyümtül rənglidir, çılpaq və yaxud tamamən məxməri-yumşaq tüklcüklüdür; bölümləri sivri, bəzən kütdür, bərabər olmayan və iri dişlidir; təpə bölümləri yan bölümlərdən enli və bir qədər uzundur. Saplaq 12-25 sm uzunluqda olub, adətən yarpaq ayasına bərabər olur və ya ondan uzun olur. Süpürgələr iridir və 12-15 sm uzunluqdadır, düzdurandır, tükcüklü budaqları meyvə verənə yaxın əyiləndir. Çiçəkləri kiçik olub, yaşılımtıl-sarı rənglidir. Meyvə qanadlarının uzunluğu 5 sm-ə qədərdir, çoxsaylıdır, qabarıq, xaricdən çılpaq, daxildən tükcükləri olan fındıqcaları vardır;qanadlar aşağı hissədə daralmış, yuxarıda isə genişlənmiş və düz və ya iti bucaq altında ayrılmışdır. Aprel-may aylarında çiçəkləyir, avqust-oktyabr aylarında meyvə verir.
Azərbaycanda yayılması
BQ (Quba), BQ şərq, BQ qərb, Alazan-Əyriçay, Lənkəran ovalığı, Lənkəran dağları orta, bəzən yuxarı dağ qurşağına qədər (1800m).
Yaşayış mühiti
Rütubətli meşə, dağ dərələrində, meşəli yamacların cuxurlarında, düzənliklərin rütubətli yerlərində rast gəlinir. Balaca sahəsi olan ağcaqayınlıq əmələ gətirir və dağ dərələrinin relikt meşələrinin, həmçinin digər düzənlik və dağ meşələrinin tərkibinə keçir. Bəzən tək-tək də rast gəlinir.
Təsərrüfat əhəmiyyəti
Dekorativ bitkidir. Oduncağı xarrat və dülgər işlərində istifadə olunur. Nektarverən bitkidir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mexmeri agcaqayin lat Acer velutinum bitkiler aleminin sabunagacicicekliler destesinin sabunagacikimiler fesilesinin agcaqayin cinsine aid bitki novu Mexmeri agcaqayinElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste SabunagaciciceklilerFesile SabunagacikimilerYarimfesile Cins AgcaqayinNov Mexmeri agcaqayinBeynelxalq elmi adiAcer velutinum Boiss Sekil axtarisiNCBI 290840Botaniki xarakteristikasiHundurluyu 35 40 m e qeder govdesinin diametri 1 4 m e qeder olan iri cetiri olan boyuk agacdir Govdesinin qabigi et rengi cehrayimtil rengde yasli agaclarin asagi hissesi tund boz rengdedir Yarpaqlari iridir kagiza benzer olub uzunlugu 15 20 40 sm 5 bolumludur Yarpagin qaide hissesi ureksekilli bezen deyirmi ve ya kesilmis formadadir ust terefden tundyasil hemise cilpaq alt terefden daha aciq ve ya goyumtul renglidir cilpaq ve yaxud tamamen mexmeri yumsaq tuklcukludur bolumleri sivri bezen kutdur beraber olmayan ve iri dislidir tepe bolumleri yan bolumlerden enli ve bir qeder uzundur Saplaq 12 25 sm uzunluqda olub adeten yarpaq ayasina beraber olur ve ya ondan uzun olur Supurgeler iridir ve 12 15 sm uzunluqdadir duzdurandir tukcuklu budaqlari meyve verene yaxin eyilendir Cicekleri kicik olub yasilimtil sari renglidir Meyve qanadlarinin uzunlugu 5 sm e qederdir coxsaylidir qabariq xaricden cilpaq daxilden tukcukleri olan findiqcalari vardir qanadlar asagi hissede daralmis yuxarida ise genislenmis ve duz ve ya iti bucaq altinda ayrilmisdir Aprel may aylarinda cicekleyir avqust oktyabr aylarinda meyve verir Azerbaycanda yayilmasiBQ Quba BQ serq BQ qerb Alazan Eyricay Lenkeran ovaligi Lenkeran daglari orta bezen yuxari dag qursagina qeder 1800m Yasayis muhitiRutubetli mese dag derelerinde meseli yamaclarin cuxurlarinda duzenliklerin rutubetli yerlerinde rast gelinir Balaca sahesi olan agcaqayinliq emele getirir ve dag derelerinin relikt meselerinin hemcinin diger duzenlik ve dag meselerinin terkibine kecir Bezen tek tek de rast gelinir Teserrufat ehemiyyetiDekorativ bitkidir Oduncagi xarrat ve dulger islerinde istifade olunur Nektarveren bitkidir IstinadlarHemcinin bax