Mərkəzi Asiya çoban iti (Alabay) — güclü və atletik quruluşlu bir gözətçidir. İri sümüklərə və əzələli bir bədən quruluşuna malikdir. İri və güclü quruluşu ilə kobud bir görünüşü olan Alabay irqinin başı böyük ancaq bədəni ilə mütənasibdir. Qulaqları başın iki yanında yerləşmişdir və qısadır. İki təbəqəli olan tüklər qısa və sıxdır. Geniş şəkildə ağ, qara, boz, açıq qəhvə, qırmızı qəhvə rənglərdə xallıdır.
Xarakteri
Ağıllı, özündən əmin, hər istiqamətiylə balanslı, eyni zamanda, azadlığına düşkün və cəsur bir irqdir. Xaricilərə qarşı şübhəçi, qorxusuz və basqın bir xarakterə sahib olan Alabay yaxşı bir gözətçi və sürü itidir. Doğuşdan qoruma instinktinə malikdir və təcavüzkar deyil. Alabayın pis xüsusiyyəti isə torpağı qazmağı sevməsi və gecə hürməsidir. Digər itlərlə bir yerdə olmağa uyğun olmayan bu irq, ilk dəfə it sahibi olacaq kəslərə və ikinci it olaraq alınmağa uyğun deyil. Erkən yaşlarda yaxşı ictimailəşdirilməli və dominant bir sahib tərəfindən yetişdirilməlidir. Erkən yaşlarda ictimailəşdirilsə digər petlerle və uşaqlarla yaxşı razılaşar. Uşaqlarla birlikdə yetişdirilsə onları qorumaq üçün ölməyi belə gözə ala bilər. Erkən ictimailəşdirilsə digər itlərlə razılaşması orta səviyyədədir.
Həyat mühiti
Sibir soyuğundan səhra çölü istilərinə qədər dəyişən istiliklərə adaptasiya ola bilərlər. Alabaylar ərazi həyatına uyğun irqlərdir, ancaq şəhər həyatına da adaptasiya ola bilər. Ən uyğun həyat sahələri geniş bir bağçası olan müstəqil evlərdir.
Məşq ehtiyacı
Olduqca hərəkətli bir irq olan Alabayın məşq ehtiyacı orta dərəcədədir.
Baxımı
Baxımı asandır. Taraş ehtiyacı yoxdur ancaq iki təbəqədən ibarət olan tüklərinin sıx fırçalanılması və ölü tüklərin alınması lazımdır. Mövsümə bağlı, müəyyən aralıqlarla periodik olaraq tük tökər.
Mənşəyi
Alabay bölgədəki sərt təbiət şərtlərinə bağlı olaraq iki güclü irqin qarlılıqlı təsiriylə təbii seleksiya nəticəsi meydana gəlmiş ən böyük cinslərdən biridir. Bu cins Xəzər dənizindən Çinə qədər və cənub Urallardan Əfqanıstana qədər uzanan bir bölgəyə yayılmışdır. Tibetli köçəri insanların çoban itləri və Mesopotamiyanın davaçı itlərinin qanını daşıyar. Ovcharka bölgədə gözətçi, sürü, çoban iti mənasında istifadə edilən bir sözdür. Məsələn Gərməyin Shepherd Dog, Nemetskaya ovcharka olaraq adlandırılar. Mogol ovcharkası Moğol çoban iti mənasında istifadə edilməkdədir. Alabay yəni Mərkəzi Asiya çoban iti köhnə Rusiyanın parçalanması ilə qurulmuş olan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Tacikistan, Türkmənistan və bugünkü Rusiya torpaqlarında məşhur olan güclü bir irqdir. Moğol Ovcharka, Tibet Masstiff, Əfqanıstan və İran Ovcharkası Mərkəzi Asiya çoban itlərinin soyundandır. Ayrıca Qərb Avropa da qohumları olan Mərkəzi Asiyaçoban itinin İspan Masstifi ilə qohumluğu bilinməkdədir.
Həmçinin bax
İstinadlar
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Merkezi Asiya coban iti Alabay guclu ve atletik quruluslu bir gozetcidir Iri sumuklere ve ezeleli bir beden qurulusuna malikdir Iri ve guclu qurulusu ile kobud bir gorunusu olan Alabay irqinin basi boyuk ancaq bedeni ile mutenasibdir Qulaqlari basin iki yaninda yerlesmisdir ve qisadir Iki tebeqeli olan tukler qisa ve sixdir Genis sekilde ag qara boz aciq qehve qirmizi qehve renglerde xallidir XarakteriAgilli ozunden emin her istiqametiyle balansli eyni zamanda azadligina duskun ve cesur bir irqdir Xaricilere qarsi subheci qorxusuz ve basqin bir xaraktere sahib olan Alabay yaxsi bir gozetci ve suru itidir Dogusdan qoruma instinktine malikdir ve tecavuzkar deyil Alabayin pis xususiyyeti ise torpagi qazmagi sevmesi ve gece hurmesidir Diger itlerle bir yerde olmaga uygun olmayan bu irq ilk defe it sahibi olacaq keslere ve ikinci it olaraq alinmaga uygun deyil Erken yaslarda yaxsi ictimailesdirilmeli ve dominant bir sahib terefinden yetisdirilmelidir Erken yaslarda ictimailesdirilse diger petlerle ve usaqlarla yaxsi razilasar Usaqlarla birlikde yetisdirilse onlari qorumaq ucun olmeyi bele goze ala biler Erken ictimailesdirilse diger itlerle razilasmasi orta seviyyededir Heyat muhitiSibir soyugundan sehra colu istilerine qeder deyisen istiliklere adaptasiya ola bilerler Alabaylar erazi heyatina uygun irqlerdir ancaq seher heyatina da adaptasiya ola biler En uygun heyat saheleri genis bir bagcasi olan musteqil evlerdir Mesq ehtiyaciOlduqca hereketli bir irq olan Alabayin mesq ehtiyaci orta derecededir BaximiBaximi asandir Taras ehtiyaci yoxdur ancaq iki tebeqeden ibaret olan tuklerinin six fircalanilmasi ve olu tuklerin alinmasi lazimdir Movsume bagli mueyyen araliqlarla periodik olaraq tuk toker MenseyiAlabay bolgedeki sert tebiet sertlerine bagli olaraq iki guclu irqin qarliliqli tesiriyle tebii seleksiya neticesi meydana gelmis en boyuk cinslerden biridir Bu cins Xezer denizinden Cine qeder ve cenub Urallardan Efqanistana qeder uzanan bir bolgeye yayilmisdir Tibetli koceri insanlarin coban itleri ve Mesopotamiyanin davaci itlerinin qanini dasiyar Ovcharka bolgede gozetci suru coban iti menasinda istifade edilen bir sozdur Meselen Germeyin Shepherd Dog Nemetskaya ovcharka olaraq adlandirilar Mogol ovcharkasi Mogol coban iti menasinda istifade edilmekdedir Alabay yeni Merkezi Asiya coban iti kohne Rusiyanin parcalanmasi ile qurulmus olan Qazaxistan Qirgizistan Ozbekistan Tacikistan Turkmenistan ve bugunku Rusiya torpaqlarinda meshur olan guclu bir irqdir Mogol Ovcharka Tibet Masstiff Efqanistan ve Iran Ovcharkasi Merkezi Asiya coban itlerinin soyundandir Ayrica Qerb Avropa da qohumlari olan Merkezi Asiyacoban itinin Ispan Masstifi ile qohumlugu bilinmekdedir Hemcinin baxSibir haskisiIstinadlarXarici kecidler