Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Məmməd Cəfər (Cəfərov Məmmədcəfər Zeynalabdin oğlu; 9 may 1909, Naxçıvan – 11 may 1992, Bakı) — tənqidçi, ədəbiyyatşünas, nasir,Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü (1939), filologiya elmləri doktoru (1961), professor (1963), Azərbaycan Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü (1976), Azərbaycan SSR Əməkdar elm xadimi (1982).
| Məmməd Cəfər | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 9 may 1909 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 11 may 1992 (83 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahəsi | ədəbiyyatşünaslıq |
| Mükafatları |   |
Həyatı
Məmmədcəfər Cəfərov 9 may 1909-cu ildə Naxçıvan şəhərinin Anbar məhəlləsində dərzi ailəsində anadan olub. 1919-cu ildə hər iki valideynini itirmişdir. 1920-ci ildə o, atasının dostları sayəsində "Qızıl ordu" üçün paltar tikən dərzixanaya şagird qəbul olunur. Buradan alınan maaşla ailəni saxlamaq mümkün olmadığını görəndə nənəsi onu şatır-çörəkçi qohumlarının yanında kündəgirlik işinə düzəldir. İlk təhsilini Naxçıvanda aldıqdan sonra 1928-1932-ci illərdə Naxçıvan Pedaqoji Texnikumunda oxuyub. Daha sonra 1932-1935-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Dil və ədəbiyyat fakültəsində təhsil alıb. O, 1935-1938-ci illərdə həmin universitetin Ərəb ədəbiyyatı kafedrasının aspirantı olub. Məmmədcəfər Cəfərov 11 may 1992-ci ildə Bakıda vəfat edib və Fəxri xiyabanda dəfn edilib.
Əmək fəaliyyəti
Məmmədcəfər Cəfərov ADPU-nun Dil və ədəbiyyat fakültəsində təhsilini davam etdirməklə yanaşı, 1932-1935-ci illərdə "Gənc işçi", "Maarif işçisi" qəzetlərinin redaksiyalarında şöbə müdiri olub. O, 1938-1939-cu illərdə Ədəbiyyat fakültəsinin dekanı, 1939-1941-ci illərdə Bakı İkiillik Müəllimlər İnstitutunda baş müəllim vəzifəsini icra edib. BDU-nun Rus ədəbiyyatı kafedrasında dosent, həmçinin "Ədəbiyyat qəzeti" redaksiyasında şöbə müdiri (1941–1943) olub.
Məmmədcəfər Cəfərov 1943-1945-ci illərdə Quba Müəllimlər İnstitutunda elmi işlər üzrə direktor müavini, eyni zamanda 1945-1949-cu illərdə "Ədəbiyyat qəzeti"nin redaktoru olub. Bakı Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsinin dekanı olan Cəfərov Azərbaycan EA Nizami adına Dil və Ədəbiyyat İnstitutunda baş elmi işçi (1945–1951) olaraq fəaliyyət göstərib.
Məmmədcəfər Cəfərov Bakı Dövlət Universitetinin 1951-1953-cü illərdə Rus ədəbiyyatı kafedrasının müdiri, 1959-1979-cu illərdə Azərbaycan EA Nizami adına Dil və Ədəbiyyat İnstitutunun şöbə müdiri, 1979-1981-ci illərdə həmin institutun direktoru olub. Akademik Azərbaycan EA Ədəbiyyat, Dil və İncəsənət Bölməsinin akademik-katibi (1981-1987) və 1987-1992-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyası Əlyazmalar İnstitutunun baş elmi işçisi vəzifələrində çalışıb.
Akademik fəaliyyəti
Məmmədcəfər Cəfərov ədəbi fəaliyyətə 1937–1938-ci illərdə "Kommunist", "Yeni yol" və "Ədəbiyyat qəzeti"ndə N. Q. Çernişevski, A. İ. Gertsen, V. Q. Belinski, Anri Barbüs, M. Qorki və V. Mayakovski kimi sənətkar yazıçılar haqqında dərc etdirdiyi məqalələrlə başlamışdır. Dövri mətbuatda vaxtaşırı çıxan elmi, ədəbi-tənqidi-publisist və bədii əsərləri onu elmi, ictimai və publisist fikrimizin mötəbər xadimi kimi tanıdır. Onun yaradıcılığı çoxcəhətli və geniş əhatəlidir: Azərbaycan-rus ədəbi əlaqələri, Azərbaycan, rus və Avropa klassik ədəbi irsi, dərsliklər, ədəbiyyat tarixləri və ali məktəblər üçün mühazirələri onu tənqidçi, ədəbiyyatşünas-alim, pedaqoq kimi səciyyələndirir.
Aspirant və dissertantlara elmi rəhbərlik etmiş, elmlər namizədi və elmlər doktorları yetişdirmiş, akademik Feyzulla Qasımzadə ilə birlikdə orta məktəb üçün XIX–XX əsrlər ədəbiyyat dərsliyini yaratmışdır. 30 ilə yaxın pedaqoji fəaliyyəti ərzində rus ədəbiyyatı, Qərb ədəbiyyatı, estetika və tənqid tarixi, mətbuat tarixi, Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi kurslarını yaratmış və tədris etmişdir. Onun ədəbi-tənqidi və publisist əsərləri keçmiş SSRİ xalqlarının dillərində nəşr olunmuşdur. "Mirzə Ələkbər Sabir" və "Cəlil Məmmədquluzadə" kitabları rus, ingilis, fransız, ərəb, fars, ispan, türk dillərində buraxılmışdır. O, 1970-1974-cü illərdə ali məktəblər üçün 3 cildlik "XIX əsr rus ədəbiyyatı tarixi" kitabını nəşr etdirib.
Akademik "M.F.Axundovun ədəbi-tənqidi görüşləri" (1950), "Füzuli düşünür" (1959), "Hüseyn Cavid" (1960), "Azərbaycan ədəbiyyatında romantizm" (1963), "Mütəfəkkirin şəxsiyyəti" (1967), "Nizaminin fikir dünyası" (1982) və s. tədqiqatların müəllifidir. Alimin rəhbərliyi ilə onlarla elmlər namizədi və elmlər doktoru tədqiqat aparıb. Məmmədcəfər Cəfərovun 30-dan artıq kitabı, 750-yə qədər məqaləsi işıq üzü görüb.akademik Məmməd Cəfər Cəfərov romantizmi ilk dəfə nəzəri səpkidə şərh edən” (Y.Qarayev), “Azərbaycan romantizmi elminin binövrəsini qoyan” (Elçin) elm xadimi kimi “Azərbaycan romantizmşünaslığının banisidir”
Mükafatları
- Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı — 1976;
- "Azərbaycan SSR Əməkdar elm xadimi" fəxri adı — 2 dekabr 1982;
- iki dəfə ;
- "Lenin" ordeni;
Əsərləri
İlk bədii əsəri "Snayper İlyas" (B., Azərnəşr, 1942) oçerklərindən başqa əsərlərini "Zurnaçı", "M. N.", "Dəmdəməki", "Zorən təbib", "M. Zeynaloğlu" imzaları ilə çap etdirmişdir. Məmməd Cəfər nəsr əsərlərində "Molla Nəsrəddin", "M. Nəsrəddinov", "M. N" "M. Zeynaloğlu", "Zurnaçı", "Zorən təbib", "Dəmdəməki" imzalarından istifadə edib
Povestləri
- "Qayanın dibində"
- "Qeybalının dostuna məktubu"
- "Metronun əxlaqı"
- "Sehrli palto"
- "Zənbillər"
- "Bir yüngülvari səhv"
Dram əsərləri
- "İnsanlar və talelər"
- "Get dolangilən, xainsən hələ"
- "İnsanlar və talelər"
İstinadlar
- "Cəfərov Məmmədcəfər Zeynalabdin oğlu" (Azərbaycan). science.gov.az. 16-09-2021 tarixində .
- "Məmməd Cəfər - 100". anl.az. 2024-04-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-04-29.
- Həbibbəyli, İsa. Görkəmli elm xadiminin bədii yaradıcılığı. Məmməd Cəfər Cəfərovun bədii əsərləri. Bakı: Elm və təhsil. 2022.
- Ədəbiyyat, incəsənət və arxitektura sahəsində 1976-cı il Azərbaycan SSR Dövlət mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan KP MK-nın və Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin 1976-cı il tarixli Qərarı 2020-01-16 at the Wayback Machine — anl.az saytı
- Respublikanın elmi işçilərinə Azərbaycan SSR fəxri adları verilməsi haqqında Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 2 dekabr 1982-ci il tarixli Fərmanı 2020-01-16 at the Wayback Machine — anl.az saytı
- "Akademik Məmməd Cəfər Cəfərovun "Bədii əsərləri" çapdan çıxıb". literature.az. 2024-04-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-04-30.
Xarici keçidlər
- Akademik Məmməd Cəfər Cəfərovun 110 illik yubileyi LDU-da qeyd edilib.
- Məmməd Cəfər Cəfərov-110
- Bir xatiratın izi ilə...
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Memmed Cefer Ceferov Memmedcefer Zeynalabdin oglu 9 may 1909 Naxcivan 11 may 1992 Baki tenqidci edebiyyatsunas nasir Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu 1939 filologiya elmleri doktoru 1961 professor 1963 Azerbaycan Elmler Akademiyasinin heqiqi uzvu 1976 Azerbaycan SSR Emekdar elm xadimi 1982 Memmed CeferDogum tarixi 9 may 1909 1909 05 09 Dogum yeri Naxcivan Naxcivan qezasi Irevan quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 11 may 1992 1992 05 11 83 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanElm sahesi edebiyyatsunasliqMukafatlariMemmedcefer Ceferovun eviHeyatiMemmedcefer Ceferov 9 may 1909 cu ilde Naxcivan seherinin Anbar mehellesinde derzi ailesinde anadan olub 1919 cu ilde her iki valideynini itirmisdir 1920 ci ilde o atasinin dostlari sayesinde Qizil ordu ucun paltar tiken derzixanaya sagird qebul olunur Buradan alinan maasla aileni saxlamaq mumkun olmadigini gorende nenesi onu satir corekci qohumlarinin yaninda kundegirlik isine duzeldir Ilk tehsilini Naxcivanda aldiqdan sonra 1928 1932 ci illerde Naxcivan Pedaqoji Texnikumunda oxuyub Daha sonra 1932 1935 ci illerde Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Universitetinin Dil ve edebiyyat fakultesinde tehsil alib O 1935 1938 ci illerde hemin universitetin Ereb edebiyyati kafedrasinin aspiranti olub Memmedcefer Ceferov 11 may 1992 ci ilde Bakida vefat edib ve Fexri xiyabanda defn edilib Emek fealiyyetiMemmedcefer Ceferov ADPU nun Dil ve edebiyyat fakultesinde tehsilini davam etdirmekle yanasi 1932 1935 ci illerde Genc isci Maarif iscisi qezetlerinin redaksiyalarinda sobe mudiri olub O 1938 1939 cu illerde Edebiyyat fakultesinin dekani 1939 1941 ci illerde Baki Ikiillik Muellimler Institutunda bas muellim vezifesini icra edib BDU nun Rus edebiyyati kafedrasinda dosent hemcinin Edebiyyat qezeti redaksiyasinda sobe mudiri 1941 1943 olub Memmedcefer Ceferov 1943 1945 ci illerde Quba Muellimler Institutunda elmi isler uzre direktor muavini eyni zamanda 1945 1949 cu illerde Edebiyyat qezeti nin redaktoru olub Baki Dovlet Universitetinin Filologiya fakultesinin dekani olan Ceferov Azerbaycan EA Nizami adina Dil ve Edebiyyat Institutunda bas elmi isci 1945 1951 olaraq fealiyyet gosterib Memmedcefer Ceferov Baki Dovlet Universitetinin 1951 1953 cu illerde Rus edebiyyati kafedrasinin mudiri 1959 1979 cu illerde Azerbaycan EA Nizami adina Dil ve Edebiyyat Institutunun sobe mudiri 1979 1981 ci illerde hemin institutun direktoru olub Akademik Azerbaycan EA Ede biy yat Dil ve Incesenet Bolmesinin aka de mik katibi 1981 1987 ve 1987 1992 ci illerde Azer bay can Elm ler Aka demiyasi Elyaz ma lar Ins titutun un bas elmi iscisi vezifele rinde calisib Akademik fealiyyetiMemmedcefer Ceferov edebi fealiyyete 1937 1938 ci illerde Kommunist Yeni yol ve Edebiyyat qezeti nde N Q Cernisevski A I Gertsen V Q Belinski Anri Barbus M Qorki ve V Mayakovski kimi senetkar yazicilar haqqinda derc etdirdiyi meqalelerle baslamisdir Dovri metbuatda vaxtasiri cixan elmi edebi tenqidi publisist ve bedii eserleri onu elmi ictimai ve publisist fikrimizin moteber xadimi kimi tanidir Onun yaradiciligi coxcehetli ve genis ehatelidir Azerbaycan rus edebi elaqeleri Azerbaycan rus ve Avropa klassik edebi irsi derslikler edebiyyat tarixleri ve ali mektebler ucun muhazireleri onu tenqidci edebiyyatsunas alim pedaqoq kimi seciyyelendirir Aspirant ve dissertantlara elmi rehberlik etmis elmler namizedi ve elmler doktorlari yetisdirmis akademik Feyzulla Qasimzade ile birlikde orta mekteb ucun XIX XX esrler edebiyyat dersliyini yaratmisdir 30 ile yaxin pedaqoji fealiyyeti erzinde rus edebiyyati Qerb edebiyyati estetika ve tenqid tarixi metbuat tarixi Azerbaycan edebiyyati tarixi kurslarini yaratmis ve tedris etmisdir Onun edebi tenqidi ve publisist eserleri kecmis SSRI xalqlarinin dillerinde nesr olunmusdur Mirze Elekber Sabir ve Celil Memmedquluzade kitablari rus ingilis fransiz ereb fars ispan turk dillerinde buraxilmisdir O 1970 1974 cu illerde ali mektebler ucun 3 cildlik XIX esr rus edebiyyati tarixi kitabini nesr etdirib Akademik M F Axun dovun ede bi tenqidi go rus leri 1950 Fuzuli dusunur 1959 Huseyn Cavid 1960 Azer bay can ede biyyatinda romantizm 1963 Mu te fekkirin sex siyyeti 1967 Nizami nin fikir dun ya si 1982 ve s ted qi qat la rin muellifidir Alimin rehberliyi ile onlarla elmler na mizedi ve elmler doktoru ted qiqat apa rib Memmedcefer Ceferovun 30 dan artiq kitabi 750 ye qe der meqalesi isiq uzu gorub akademik Memmed Cefer Ceferov romantizmi ilk defe nezeri sepkide serh eden Y Qarayev Azerbaycan romantizmi elminin binovresini qoyan Elcin elm xadimi kimi Azerbaycan romantizmsunasliginin banisidir MukafatlariAzerbaycan SSR Dovlet mukafati 1976 Azerbaycan SSR Emekdar elm xadimi fexri adi 2 dekabr 1982 iki defe Seref nisani ordeni Lenin ordeni EserleriIlk bedii eseri Snayper Ilyas B Azernesr 1942 ocerklerinden basqa eserlerini Zurnaci M N Demdemeki Zoren tebib M Zeynaloglu imzalari ile cap etdirmisdir Memmed Cefer nesr eserlerinde Molla Nesreddin M Nesreddinov M N M Zeynaloglu Zurnaci Zoren tebib Demdemeki imzalarindan istifade edib Povestleri Qayanin dibinde Qeybalinin dostuna mektubu Metronun exlaqi Sehrli palto Zenbiller Bir yungulvari sehv Dram eserleri Insanlar ve taleler Get dolangilen xainsen hele Insanlar ve taleler Istinadlar Ceferov Memmedcefer Zeynalabdin oglu Azerbaycan science gov az 16 09 2021 tarixinde Memmed Cefer 100 anl az 2024 04 29 tarixinde Istifade tarixi 2024 04 29 Hebibbeyli Isa Gorkemli elm xadiminin bedii yaradiciligi Memmed Cefer Ceferovun bedii eserleri Baki Elm ve tehsil 2022 Edebiyyat incesenet ve arxitektura sahesinde 1976 ci il Azerbaycan SSR Dovlet mukafatlarinin verilmesi haqqinda Azerbaycan KP MK nin ve Azerbaycan SSR Nazirler Sovetinin 1976 ci il tarixli Qerari 2020 01 16 at the Wayback Machine anl az sayti Respublikanin elmi iscilerine Azerbaycan SSR fexri adlari verilmesi haqqinda Azerbaycan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin 2 dekabr 1982 ci il tarixli Fermani 2020 01 16 at the Wayback Machine anl az sayti Akademik Memmed Cefer Ceferovun Bedii eserleri capdan cixib literature az 2024 04 30 tarixinde Istifade tarixi 2024 04 30 Xarici kecidlerAkademik Memmed Cefer Ceferovun 110 illik yubileyi LDU da qeyd edilib Memmed Cefer Ceferov 110 Bir xatiratin izi ile