Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Məmməd Xəlil oğlu Məmmədov (1923, Muğanlı, Zaqatala rayonu – 2003, Osterveyk[d], Şimali Brabant) — İkinci dünya müharibəsinin iştirakçısı, partizan, Niderland Müqavimət Hərəkatının görkəmli nümayəndələrindən biri, “Cəngəvər Titulu” almış qəhrəman, bu ölkənin Kral ailəsinin fəxri üzvü, Osterveyk şəhərinin ilk fəxri vətəndaşı.
| Məmməd Məmmədov | |
|---|---|
| Şəxsi məlumatlar | |
| Digər adı | Medo |
| Doğum tarixi | 1923 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 2003 |
| Vəfat yeri |
|
| Uşağı | Nənəxanım Məmmədova (Nensi Doomen) |
| Atası | Xəlil Məmmədov |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Təltifləri |  |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Məmməd Məmmədov 1923-cü ildə Zaqatala rayonunun Muğanlı kəndində anadan olmuş, müharibənin ilk günlərdə cəbhəyə göndərilmiş, 1942-ci ildə Ukraynanın Don şəhəri ətrafındakı döyüşlərdə almanlar tərəfindən əsir götürülmüş, 28 nəfər soydaşımızla birlikdə Niderlandın Osterveyk şəhərinə göndərilmişdir.
Tezliklə Məmməd Məmmədov əsir düşərgəsindən qaçır və holland partizanlarına qoşularaq, göstərdiyi igidliklərə görə onlar arasında "Medo" ləqəbiylə əfsanələşir. Müharibə vaxtı o, bir neçə həmyerlisi ilə birlikdə Osterveyk meşələrində səngərlər qazıb, çox işlər görməyə məcbur olub. Niderlandın azadlığı uğrunda şimali Barbant meşələrində göstərdiyi igidliklərlə məşhurlaşmışdı.
Müharibədən sonra Məmməd Məmmədov 1946-cı ildən başlayaraq uzun müddət “Wed” ayaqqabı fabrikində çalışır. O , 1956-cı ildə “Həmişə hazıram” (“Altijd paraat”) polis itlərinin təlimi ilə məşğul olan birliyi təsis edir. Bu təlim mərkəzi indiyədək fəaliyyətdədir və Osterveykin yaxınlığındakı meşədə yerləşir. Bu birliyin də təsis edilməsinin maraqlı tarixçəsi var. O vaxtlar ətrafdakı meşələrdə canavarlar çoxalmışdı və yerli əhali, əsasən qadın və uşaqlar qorxu içində yaşayırdılar. Medo bu insanları qorumaq üçün yetişdirdiyi itləri sakinlərə paylayırdı. Sonralar keçmiş döyüşçü bu işi təkmilləşdirib, onu polis itlərinin yetişdirildiyi mərkəzə çevirdi. Hazırda məktəbin binası üzərində Məmməd Məmmədovun adı həkk olunmuş barelyef mövcuddur. Məmməd Məmmədov həm də Nevelo şəhərinin uşaq futbol klubunun məşqçisi olub.
Göstərdiyi qəhrəmanlıq və Niderlandın müharibədən sonrakı yenidənqurma işlərində xidmətlərinə görə bu ölkənin Kraliçası tərəfindən ən yüksək hərbi ordenlə – "Oranc-Nassau Kral ailəsinin Cəngavəri", "Müqavimət döyüşçüsü" və "Sədaqətli Xidmət" medalları ilə təltif edilmiş, həmçinin 26 minlik Osterveyk şəhərinin ilk fəxri vətəndaşı adına layiq görülmüşdür.
Müharibədən sonra SSRİ-dən gələn xəbərlər heç də ürəkaçan deyildi. Müharibə zamanı əsir düşənlərin aqibəti haqda çox pis xəbərlər gəlirdi. Stalin repressiyası və Sibirə sürgünə göndərilmək qorxusu isə ona rahatlıq vermirdi. Məmməd Məmmədov doğma vətənində qəhrəman kimi yox, vətən xaini kimi qarşılanacağını bildiyi üçün vətənə qayıtmır. Ona görə də Məmməd Məmmədov başqa seçim edir. O, Osterveykdə məskunlaşaraq, əsirlik dövründən sevdiyi holland qızı Mariya Serbrextlə ailə qurur. Bu qadından bir qızı olur. Qızına anasının adını - Nənəxanım adını qoyur. Ömrünü vətən həsrətiylə keçirən Məmməd Məmmədova 31 ildən sonra Zaqatalaya gələrək ata-baba ocağını ziyarət etmək və qohumlarıyla görüşmək nəsib olur. Məmməd Məmmədovun Azərbaycana, doğma Zaqatalaya səfəri 1972-ci ildə Niderlandın Qızıl Xaç Cəmiyyətinin təşəbbüsü və o dövrdəki SSRİ rəhbəri Leonid Brejnev xüsusi icazəsi ildə baş tutur. Bu səfərdə onu qızı Nənəxanım və həyat yoldaşı müşayiət edir. Amma bu səfərdən bir qədər öncə anasının vəfat etməsi Məmmədi kövrəldir. Anasının qəbri üstə uzanıb saatlarla ağlayır. Elə Niderlandda nəşr olunan qəzetlərin birində də bu təsirli hekayəyə böyük yer ayrılır. “Məmməd 31 il anasını görmək həsrətiylə yaşadı. Min bir zülmlə doğma vətəninə qayıda bildi. Amma anası bu səfərdən az öncə vəfat etmişdi”.
Məmməd Məmmədov 2003-cü ildə vəfat etmişdir. Adına Osterveyk şəhərində park var. Qızı Nənəxanım (Nansy) Məmmədova 2011-ci ildə yenidən Zaqatalaya gəlir, atasının yaxınlarıyla görüşür. Hazırda Niderlandda yaşayır.
İstinadlar
- . 2017-09-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-08.
- Zaqatalalı Xəlilin evindən Niderland kral ailəsinə qədər uzanan MACƏRA DOLU HƏYAT HEKAYƏSİ
Xarici keçidlər
- Парк Мамеда Мамедова в Голландии (Фото)
- В Нидерландах состоится презентация фильма об азербайджанском герое Медо
- Avropanın mərkəzində Məmməd Məmmədov küçəsinin tarixçəsi
- Turkic council. Monthly news bulletin. 15 june - 15 july 2012, 69 p.
- Oisterwijk en Mamed Mamedov
- Mamed Mamedov: De Medo 2018-04-03 at the Wayback Machine
- Mamedov, Mamed (Medo)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Memmed Xelil oglu Memmedov 1923 Muganli Zaqatala rayonu 2003 Osterveyk d Simali Brabant Ikinci dunya muharibesinin istirakcisi partizan Niderland Muqavimet Herekatinin gorkemli numayendelerinden biri Cengever Titulu almis qehreman bu olkenin Kral ailesinin fexri uzvu Osterveyk seherinin ilk fexri vetendasi Memmed MemmedovSexsi melumatlarDiger adi MedoDogum tarixi 1923Dogum yeri Muganli Zaqatala rayonu Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 2003Vefat yeri Osterveyk d Simali Brabant NiderlandUsagi Nenexanim Memmedova Nensi Doomen Atasi Xelil MemmedovHerbi fealiyyetiTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMemmed Memmedov 1923 cu ilde Zaqatala rayonunun Muganli kendinde anadan olmus muharibenin ilk gunlerde cebheye gonderilmis 1942 ci ilde Ukraynanin Don seheri etrafindaki doyuslerde almanlar terefinden esir goturulmus 28 nefer soydasimizla birlikde Niderlandin Osterveyk seherine gonderilmisdir Tezlikle Memmed Memmedov esir dusergesinden qacir ve holland partizanlarina qosularaq gosterdiyi igidliklere gore onlar arasinda Medo leqebiyle efsanelesir Muharibe vaxti o bir nece hemyerlisi ile birlikde Osterveyk meselerinde sengerler qazib cox isler gormeye mecbur olub Niderlandin azadligi ugrunda simali Barbant meselerinde gosterdiyi igidliklerle meshurlasmisdi Muharibeden sonra Memmed Memmedov 1946 ci ilden baslayaraq uzun muddet Wed ayaqqabi fabrikinde calisir O 1956 ci ilde Hemise haziram Altijd paraat polis itlerinin telimi ile mesgul olan birliyi tesis edir Bu telim merkezi indiyedek fealiyyetdedir ve Osterveykin yaxinligindaki mesede yerlesir Bu birliyin de tesis edilmesinin maraqli tarixcesi var O vaxtlar etrafdaki meselerde canavarlar coxalmisdi ve yerli ehali esasen qadin ve usaqlar qorxu icinde yasayirdilar Medo bu insanlari qorumaq ucun yetisdirdiyi itleri sakinlere paylayirdi Sonralar kecmis doyuscu bu isi tekmillesdirib onu polis itlerinin yetisdirildiyi merkeze cevirdi Hazirda mektebin binasi uzerinde Memmed Memmedovun adi hekk olunmus barelyef movcuddur Memmed Memmedov hem de Nevelo seherinin usaq futbol klubunun mesqcisi olub Orenc Nassau Kral ailesinin Cengaveri Memmed Memmedov Gosterdiyi qehremanliq ve Niderlandin muharibeden sonraki yenidenqurma islerinde xidmetlerine gore bu olkenin Kralicasi terefinden en yuksek herbi ordenle Oranc Nassau Kral ailesinin Cengaveri Muqavimet doyuscusu ve Sedaqetli Xidmet medallari ile teltif edilmis hemcinin 26 minlik Osterveyk seherinin ilk fexri vetendasi adina layiq gorulmusdur Niderlandda Memmed Memmedov adina kuce Muharibeden sonra SSRI den gelen xeberler hec de urekacan deyildi Muharibe zamani esir dusenlerin aqibeti haqda cox pis xeberler gelirdi Stalin repressiyasi ve Sibire surgune gonderilmek qorxusu ise ona rahatliq vermirdi Memmed Memmedov dogma veteninde qehreman kimi yox veten xaini kimi qarsilanacagini bildiyi ucun vetene qayitmir Ona gore de Memmed Memmedov basqa secim edir O Osterveykde meskunlasaraq esirlik dovrunden sevdiyi holland qizi Mariya Serbrextle aile qurur Bu qadindan bir qizi olur Qizina anasinin adini Nenexanim adini qoyur Omrunu veten hesretiyle keciren Memmed Memmedova 31 ilden sonra Zaqatalaya gelerek ata baba ocagini ziyaret etmek ve qohumlariyla gorusmek nesib olur Memmed Memmedovun Azerbaycana dogma Zaqatalaya seferi 1972 ci ilde Niderlandin Qizil Xac Cemiyyetinin tesebbusu ve o dovrdeki SSRI rehberi Leonid Brejnev xususi icazesi ilde bas tutur Bu seferde onu qizi Nenexanim ve heyat yoldasi musayiet edir Amma bu seferden bir qeder once anasinin vefat etmesi Memmedi kovreldir Anasinin qebri uste uzanib saatlarla aglayir Ele Niderlandda nesr olunan qezetlerin birinde de bu tesirli hekayeye boyuk yer ayrilir Memmed 31 il anasini gormek hesretiyle yasadi Min bir zulmle dogma vetenine qayida bildi Amma anasi bu seferden az once vefat etmisdi Memmed Memmedov 2003 cu ilde vefat etmisdir Adina Osterveyk seherinde park var Qizi Nenexanim Nansy Memmedova 2011 ci ilde yeniden Zaqatalaya gelir atasinin yaxinlariyla gorusur Hazirda Niderlandda yasayir Istinadlar 2017 09 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 09 08 Zaqatalali Xelilin evinden Niderland kral ailesine qeder uzanan MACERA DOLU HEYAT HEKAYESIXarici kecidlerPark Mameda Mamedova v Gollandii Foto V Niderlandah sostoitsya prezentaciya filma ob azerbajdzhanskom geroe Medo Avropanin merkezinde Memmed Memmedov kucesinin tarixcesi Turkic council Monthly news bulletin 15 june 15 july 2012 69 p Oisterwijk en Mamed Mamedov Mamed Mamedov De Medo 2018 04 03 at the Wayback Machine Mamedov Mamed Medo