Məhəmməd Mahmud oğlu Kovxa(Mahmudov) (1859 – 1933) xalq arasında Məmməd Kovxa kimi məşhur olmuşdur - Qazaxın general-qubernatoru (1918-1919).
Məmməd Kovxa | |
---|---|
Məhəmməd Mahmud oğlu Mahmudov | |
Qazax general-qubernatoru | |
iyun 1918 – 13 oktyabr 1919 | |
Əvvəlki | Hacı Kərim Sanılı |
Sonrakı | Əmir xan Xoyski |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Azərbaycan Qazax Daş Salahlı |
Vəfat tarixi |
Faəliyyəti
1859-cu ildə Qazax qəzasının Daş salahlı kəndində anadan olub. M.Kovxa öz xeyirxah əməlləri ilə hələ general - qubernator vəzifəsinə təyin edilməmişdən əvvəl el-oba arasında böyük hörmət qazanmışdı . M.Kovxa hələ 1914-cü ildə Avey dağından camaata bulaq çəkdirmişdi. M.Kovxa 1914-1920-ci illərdə erməni-daşnak dəstələrinə zərbə vuranlardan biri idi.
AXC dövründə fəaliyyəti
Azərbaycan Cümhuriyyəti dövründə türklərin köməyə gəlişi zaman (1918-ci ilin iyununda) Qazaxın general-qubernatoru olmuşdu. Nuru Paşanın polkovnik rütbəsi ilə təltif etdiyi Məmməd Kovxa 800 atlı dəstəsi ilə Bakının işğaldan azad olunmasında iştirak edib. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin qərarı ilə general-qubernator vəzifəsinə təyin edilmişdi. General-quberator işlədiyi dövrdə (1919-cu ilin oktyabrı-nadək) Qazaxda ciddi qayda-qanun yaratmışdır.
Aprel işğalından sonra Məmməd Kovxa da repressiya qurbanlarından biri olan şəxsiyyətlərimizdən, milli istiqlal fədailərimizdəndir. M.Kovxa Qazax qəzasında “Həqiqət ordusu” adlı antisovet təşkilatının fəal üzvü olmuşdur. M. Kovxa acı tale yaşamışdır. 1926-cı ildən başlayaraq, sovet hakimiyyət orqanları onun ailəsini də repressiya etməyə başlamışdılar. Özü oğlu Həmid ilə bir müddət Türkiyədə Sarıqamışda yaşasa da, ailəsinin repressiya edilməsinə dözməyərək, Qazaxa qayıtmışdır.
Ölümü
1929-cu il sentyabrın 14-də 70 yaşlı qocanı sovet hakimiyyətinin düşməni kimi Baş Dövlət Siyasi İdarəsinin (BDSİ) müstəntiqi Revaz Xaçikyan dindirmişdi. M. Kovxa 1929-1933-cü illərdə sürgün həyatı yaşayıb. Qazaxın sabiq general-qubernatoru Məhəmməd Kovxa 1933-cü ilin payızında 74 yaşında sürgündə ürəyi partlamaqla dünyasını dəyişmişdir.
Ailəsi
Oğlu Həmid bəy Qori Müəllimlər Seminariyasında təhsil alıb. Milli azadlıq hərəkatında fəal rol oynayıb, Müsavat Partiyasının bölgədə nüfuzlu gənc liderlərindən olub. Gəncə hərbi məktəbinin ilk məzunlarından biri kimi sovet hakimiyyətinə qarşı mübarizə aparmışdır bolşeviklərə qarşı müqavimət hərəkatını formalaşdırıb və dağlara çəkilib. Ancaq təəssüf ki, bolşevik gülləsindən yan keçə bilməyib.
İstinadlar
- İstiqlal fədailəri - Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Daxili İşlər Nazirləri və silahdaşları: 1918-1920 / İ. M. Əliyarlı, T. R. Behbudov; elmi red. Ş. Qasımov; red
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mehemmed Mahmud oglu Kovxa Mahmudov 1859 1933 xalq arasinda Memmed Kovxa kimi meshur olmusdur Qazaxin general qubernatoru 1918 1919 Memmed KovxaMehemmed Mahmud oglu MahmudovQazax general qubernatoruiyun 1918 13 oktyabr 1919EvvelkiHaci Kerim SaniliSonrakiEmir xan XoyskiSexsi melumatlarDogum tarixi 1859Dogum yeri Azerbaycan Qazax Das SalahliVefat tarixi 1933Faeliyyeti1859 cu ilde Qazax qezasinin Das salahli kendinde anadan olub M Kovxa oz xeyirxah emelleri ile hele general qubernator vezifesine teyin edilmemisden evvel el oba arasinda boyuk hormet qazanmisdi M Kovxa hele 1914 cu ilde Avey dagindan camaata bulaq cekdirmisdi M Kovxa 1914 1920 ci illerde ermeni dasnak destelerine zerbe vuranlardan biri idi AXC dovrunde fealiyyetiAzerbaycan Cumhuriyyeti dovrunde turklerin komeye gelisi zaman 1918 ci ilin iyununda Qazaxin general qubernatoru olmusdu Nuru Pasanin polkovnik rutbesi ile teltif etdiyi Memmed Kovxa 800 atli destesi ile Bakinin isgaldan azad olunmasinda istirak edib Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti hokumetinin qerari ile general qubernator vezifesine teyin edilmisdi General quberator islediyi dovrde 1919 cu ilin oktyabri nadek Qazaxda ciddi qayda qanun yaratmisdir Aprel isgalindan sonra Memmed Kovxa da repressiya qurbanlarindan biri olan sexsiyyetlerimizden milli istiqlal fedailerimizdendir M Kovxa Qazax qezasinda Heqiqet ordusu adli antisovet teskilatinin feal uzvu olmusdur M Kovxa aci tale yasamisdir 1926 ci ilden baslayaraq sovet hakimiyyet orqanlari onun ailesini de repressiya etmeye baslamisdilar Ozu oglu Hemid ile bir muddet Turkiyede Sariqamisda yasasa da ailesinin repressiya edilmesine dozmeyerek Qazaxa qayitmisdir Olumu1929 cu il sentyabrin 14 de 70 yasli qocani sovet hakimiyyetinin dusmeni kimi Bas Dovlet Siyasi Idaresinin BDSI mustentiqi Revaz Xacikyan dindirmisdi M Kovxa 1929 1933 cu illerde surgun heyati yasayib Qazaxin sabiq general qubernatoru Mehemmed Kovxa 1933 cu ilin payizinda 74 yasinda surgunde ureyi partlamaqla dunyasini deyismisdir AilesiOglu Hemid bey Qori Muellimler Seminariyasinda tehsil alib Milli azadliq herekatinda feal rol oynayib Musavat Partiyasinin bolgede nufuzlu genc liderlerinden olub Gence herbi mektebinin ilk mezunlarindan biri kimi sovet hakimiyyetine qarsi mubarize aparmisdir bolseviklere qarsi muqavimet herekatini formalasdirib ve daglara cekilib Ancaq teessuf ki bolsevik gullesinden yan kece bilmeyib IstinadlarIstiqlal fedaileri Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Daxili Isler Nazirleri ve silahdaslari 1918 1920 I M Eliyarli T R Behbudov elmi red S Qasimov red