Məktəb medalları — Orta məktəb şagirdlərinin təhsil müddətindəki biliyinin qiymətləndirilməsi üçün verilən medallar. Əsasən qızıl və gümüş medaldan ibarətdir.
İlk medallar
Orta məktəb şagirdlərinin təhsil müddətindəki biliyinin qiymətləndirilməsi üçün medalların verilməsi ənənəsi hələ XIX əsrdə olub. Rusiyada məktəb medallarının tarixi 1828-ci ildə "Məhəllə, qəza məktəbləri və gimnaziyalarının əsasnamələri"nin qəbulu ilə başlayıb.
SSRİ medalları
Azərbaycanın da daxil olduğu SSRİ-də isə məktəb medallarının verilməsi qaydaları ittifaqın İcraiyyə Komitəsinin 1247 saylı qərarı ilə 1945-ci ilin mayın 30-dan tətbiq edilib.
İlk qızıl və gümüş medallar 583 qızıl və 925 gümüş probundan hazırlanırdı. Dairəvi formada, diametri 32 mm olan medallar həmin vaxt ittifaq respublikalarında mövcud olan 16 variantda ştamplanırdı. Əsl qızıl medallar demək olar ki, həmin illərdə hazırlananlar hesab edilə bilər. Çünki 1954-cü ildə qənaət məqsədilə qızıl medalların istehsalında ilk texniki dəyişiklik edilir və medaldakı qızılın probu 375-ə enməklə keyfiyyəti aşağı salınır. Gümüş medalların tərkibi isə olduğu kimi saxlanır.
1960-cı ildə məktəb medallarının yeni nümunəsi tətbiq edilir. Medalların diametri 40 mm-dək böyüdülür, amma əvəzində onların tərkibindəki qiymətli metalların çəkisi azaldılır. Qızıl medallarda qiymətli metalların çəkisi 0,3 qrama, gümüş medallarda isə 0,2 qrama çatır. Bu qiymətli metalların yerini isə qızıl medallarda tompaklar (mis ilə sink ərintisi; bürünc növü), gümüş medallarda melxior (nikellə misdən alınan gümüşə oxşar ərinti) tutur. Beləliklə, medallarda qiymətli metallar yalnız toz halında qalmış olur.
Qızıl medal | ||||
---|---|---|---|---|
İli | Diametri | Tərkibi | Ustə çəkilmə | Qiymətli metal |
1945 | 32 mm | qızıl 583 | qızıl 900 | 10,45 qram |
1954 | 32 mm | qızıl 375 | qızıl 900 | 5,87 qr. |
1960-cı ildən başlayaraq | 40 mm | Tompak | qızıl | 0,3 qr. |
Gümüş medal | ||||
İli | Diametri | Tərkibi | Ustə çəkilmə | Qiymətli metal |
1945 | 32 mm | gümüş 925 | - | 15,0 qram |
1954 | 32 mm | gümüş 925 | - | 15,0 qr. |
1960-cı ildən etibarən | 40 mm | melxior | gümüş | 0,2 qr. |
1968-ci ildə gümüş medalla təltif etmə dayandırılır. 1977-ci cildə SSRİ Konstitusiyasının dəyişdirilməsi ilə əlaqədar ittifaqa daxil olan respublikaların da əsas qanunları yenidən qəbul edildiyindən ölkələrin gerblərinə yeni beş ulduzlu simvollar əlavə edilir. Bu dəyişiklik qızıl medalda da öz əksini tapır.
1985-ci ilin avqustun 6-dan SSRİ Nazirlər Şurası 17 illik fasilədən sonra gümüş medalı qızıldan kiçik dəyişikliklə fərqləndirməklə bərpa edir. SSRİ dağıldıqdan sonra isə əksər ölkələrin artıq öz məktəb medalları olur.
Azərbaycan Respublikasının medalları
Gümüş medal (Azərbaycan SSR) |
Azərbaycanda orta məktəbi müvəffəqiyyətlə bitirən məzunlara qızıl və ya gümüş medalların verilməsi 1990-cı illərin əvvəllərində dayandırılıb. 1992-ci ildə qəbul edilən "Təhsil haqqında" qanunda 11-ci sinif məzunlarına qızıl və ya gümüş medalların verilməsi məsələsi öz əksini tapmadığından şagirdlərin belə medallarla təltifinə də son qoyulub. Uzun müzakirələrdən sonra yalnız 2009-cu ildə qəbul edilən "Təhsil haqqında" qanunda bu məsələ yenidən bərpa edilib.
Ümumi təhsili xüsusi nailiyyətlərlə başa vuran məzunların qızıl və ya gümüş medalla təltif olunması qaydaları "Təhsil haqqında" qanunun 19.8-ci maddəsinə uyğun hazırlanıb. Bu qaydalara əsasən, ümumtəhsil məktəbində təhsil aldığı müddətdə təhsildə xüsusi nəticələr ilə yanaşı, nümunəvi davranışı ilə fərqlənən tam orta təhsil səviyyəsi məzunlarının namizədliyi qızıl və ya gümüş medalla təltif olunmaq üçün təqdim edilə bilər. Respublika fənn olimpiadalarının yekun mərhələsində, rayon (şəhər), ölkə və beynəlxalq səviyyəli bilik yarışlarında, müsabiqə və layihələrdə mükafata layiq görülmə də təhsil alanın qızıl və ya gümüş medalla təltif üçün namizədliyinin verilməsi zamanı nəzərə alınacaq. Təhsil alanların qızıl və ya gümüş medalla təltifi üçün namizədliyinin verilməsi məsələsinə sinif rəhbərinin təqdimatı əsasında məktəbin Pedaqoji Şurasında baxılacaq və müvafiq qərar qəbul ediləcək.
Qızıl və ya gümüş medal almaq üçün o şagirdlərin namizədliyi verilə bilər ki, onların ümumi orta təhsil səviyyəsinin 75 faizi "əla" qiymətlərlə bitirilsin, tam orta təhsil səviyyəsində oxuduğu müddətdə fənlər üzrə cari qiymətlərinin ən azı, 75 faizi "əla" olmalıdır. Eyni zamanda, qızıl medal almaq istəyən məzunun X və XI siniflərdə bütün fənlər üzrə illik qiymətləri "beş" olmalıdır.
Yerli təhsili idarəetmə orqanları şagirdlərin qızıl və ya gümüş medalla təltifi üçün namizədliyinin verilməsi barədə Pedaqoji Şuranın qərarını və həmin təhsil alanların fərdi siyahısını hər il mayın 20-dən gec olmayaraq, Təhsil Nazirliyinə təqdim etməlidirlər.
Qızıl və ya gümüş medalla təltif olunmaq üçün namizədliyi verilən təhsil alanlardan attestata yazılan yekun qiymətləri yalnız "əla" olanlar qızıl medala, attestata yazılan yekun qiymətlərindən maksimum ikisi "yaxşı" (tədris dili və riyaziyyat istisna edilməklə) olanlar isə gümüş medala layiq görüləcəklər. Məzunların qızıl və ya gümüş medalla təltifi Təhsil Nazirliyinin əmri ilə rəsmiləşdiriləcək. Qızıl və ya gümüş medala layiq görülmüş təhsil alanların adları oxuduqları məktəbin "Şərəf kitabı"na yazılacaq. Qızıl və ya gümüş medal təntənəli şəraitdə təqdim ediləcək.
Medalların təsviri artıq bəllidir. Medalın üzərində Azərbaycanın dövlət gerbi olacaq, "əla nailiyyətlərə görə", "xüsusi nailiyyətlərə görə" sözləri yazılacaq. Medalların yan tərəfindən isə "qızıl medal və ya "gümüş medal" sözlərinin yazılması nəzərdə tutulur.
Mənbə
- Qızıl medal qızıl olacaqmı? - ARAŞDIRMA 2010-09-18 at the Wayback Machine (az.)
- Определено число медалистов бакинских школ
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mekteb medallari Orta mekteb sagirdlerinin tehsil muddetindeki biliyinin qiymetlendirilmesi ucun verilen medallar Esasen qizil ve gumus medaldan ibaretdir Azerbaycan orta mektebi muveffeqiyyetle bitirmeye gore verilen qizil ve gumus medallarIlk medallarOrta mekteb sagirdlerinin tehsil muddetindeki biliyinin qiymetlendirilmesi ucun medallarin verilmesi enenesi hele XIX esrde olub Rusiyada mekteb medallarinin tarixi 1828 ci ilde Mehelle qeza mektebleri ve gimnaziyalarinin esasnameleri nin qebulu ile baslayib SSRI medallariAzerbaycanin da daxil oldugu SSRI de ise mekteb medallarinin verilmesi qaydalari ittifaqin Icraiyye Komitesinin 1247 sayli qerari ile 1945 ci ilin mayin 30 dan tetbiq edilib Ilk qizil ve gumus medallar 583 qizil ve 925 gumus probundan hazirlanirdi Dairevi formada diametri 32 mm olan medallar hemin vaxt ittifaq respublikalarinda movcud olan 16 variantda stamplanirdi Esl qizil medallar demek olar ki hemin illerde hazirlananlar hesab edile biler Cunki 1954 cu ilde qenaet meqsedile qizil medallarin istehsalinda ilk texniki deyisiklik edilir ve medaldaki qizilin probu 375 e enmekle keyfiyyeti asagi salinir Gumus medallarin terkibi ise oldugu kimi saxlanir 1960 ci ilde mekteb medallarinin yeni numunesi tetbiq edilir Medallarin diametri 40 mm dek boyudulur amma evezinde onlarin terkibindeki qiymetli metallarin cekisi azaldilir Qizil medallarda qiymetli metallarin cekisi 0 3 qrama gumus medallarda ise 0 2 qrama catir Bu qiymetli metallarin yerini ise qizil medallarda tompaklar mis ile sink erintisi burunc novu gumus medallarda melxior nikelle misden alinan gumuse oxsar erinti tutur Belelikle medallarda qiymetli metallar yalniz toz halinda qalmis olur Qizil medalIli Diametri Terkibi Uste cekilme Qiymetli metal1945 32 mm qizil 583 qizil 900 10 45 qram1954 32 mm qizil 375 qizil 900 5 87 qr 1960 ci ilden baslayaraq 40 mm Tompak qizil 0 3 qr Gumus medalIli Diametri Terkibi Uste cekilme Qiymetli metal1945 32 mm gumus 925 15 0 qram1954 32 mm gumus 925 15 0 qr 1960 ci ilden etibaren 40 mm melxior gumus 0 2 qr Qizil medal Belorusiya SSR 1962 ci il Gumus medal Rusiya Federasiyasi 2007 ci il 1968 ci ilde gumus medalla teltif etme dayandirilir 1977 ci cilde SSRI Konstitusiyasinin deyisdirilmesi ile elaqedar ittifaqa daxil olan respublikalarin da esas qanunlari yeniden qebul edildiyinden olkelerin gerblerine yeni bes ulduzlu simvollar elave edilir Bu deyisiklik qizil medalda da oz eksini tapir 1985 ci ilin avqustun 6 dan SSRI Nazirler Surasi 17 illik fasileden sonra gumus medali qizildan kicik deyisiklikle ferqlendirmekle berpa edir SSRI dagildiqdan sonra ise ekser olkelerin artiq oz mekteb medallari olur Azerbaycan Respublikasinin medallariGumus medal Azerbaycan SSR Azerbaycanda orta mektebi muveffeqiyyetle bitiren mezunlara qizil ve ya gumus medallarin verilmesi 1990 ci illerin evvellerinde dayandirilib 1992 ci ilde qebul edilen Tehsil haqqinda qanunda 11 ci sinif mezunlarina qizil ve ya gumus medallarin verilmesi meselesi oz eksini tapmadigindan sagirdlerin bele medallarla teltifine de son qoyulub Uzun muzakirelerden sonra yalniz 2009 cu ilde qebul edilen Tehsil haqqinda qanunda bu mesele yeniden berpa edilib Umumi tehsili xususi nailiyyetlerle basa vuran mezunlarin qizil ve ya gumus medalla teltif olunmasi qaydalari Tehsil haqqinda qanunun 19 8 ci maddesine uygun hazirlanib Bu qaydalara esasen umumtehsil mektebinde tehsil aldigi muddetde tehsilde xususi neticeler ile yanasi numunevi davranisi ile ferqlenen tam orta tehsil seviyyesi mezunlarinin namizedliyi qizil ve ya gumus medalla teltif olunmaq ucun teqdim edile biler Respublika fenn olimpiadalarinin yekun merhelesinde rayon seher olke ve beynelxalq seviyyeli bilik yarislarinda musabiqe ve layihelerde mukafata layiq gorulme de tehsil alanin qizil ve ya gumus medalla teltif ucun namizedliyinin verilmesi zamani nezere alinacaq Tehsil alanlarin qizil ve ya gumus medalla teltifi ucun namizedliyinin verilmesi meselesine sinif rehberinin teqdimati esasinda mektebin Pedaqoji Surasinda baxilacaq ve muvafiq qerar qebul edilecek Qizil ve ya gumus medal almaq ucun o sagirdlerin namizedliyi verile biler ki onlarin umumi orta tehsil seviyyesinin 75 faizi ela qiymetlerle bitirilsin tam orta tehsil seviyyesinde oxudugu muddetde fenler uzre cari qiymetlerinin en azi 75 faizi ela olmalidir Eyni zamanda qizil medal almaq isteyen mezunun X ve XI siniflerde butun fenler uzre illik qiymetleri bes olmalidir Yerli tehsili idareetme orqanlari sagirdlerin qizil ve ya gumus medalla teltifi ucun namizedliyinin verilmesi barede Pedaqoji Suranin qerarini ve hemin tehsil alanlarin ferdi siyahisini her il mayin 20 den gec olmayaraq Tehsil Nazirliyine teqdim etmelidirler Qizil ve ya gumus medalla teltif olunmaq ucun namizedliyi verilen tehsil alanlardan attestata yazilan yekun qiymetleri yalniz ela olanlar qizil medala attestata yazilan yekun qiymetlerinden maksimum ikisi yaxsi tedris dili ve riyaziyyat istisna edilmekle olanlar ise gumus medala layiq gorulecekler Mezunlarin qizil ve ya gumus medalla teltifi Tehsil Nazirliyinin emri ile resmilesdirilecek Qizil ve ya gumus medala layiq gorulmus tehsil alanlarin adlari oxuduqlari mektebin Seref kitabi na yazilacaq Qizil ve ya gumus medal tenteneli seraitde teqdim edilecek Medallarin tesviri artiq bellidir Medalin uzerinde Azerbaycanin dovlet gerbi olacaq ela nailiyyetlere gore xususi nailiyyetlere gore sozleri yazilacaq Medallarin yan terefinden ise qizil medal ve ya gumus medal sozlerinin yazilmasi nezerde tutulur MenbeQizil medal qizil olacaqmi ARASDIRMA 2010 09 18 at the Wayback Machine az Opredeleno chislo medalistov bakinskih shkolHemcinin baxVikianbarda elaqeli media fayllar