Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Muş ili — Türkiyədə il.
| Muş ili | |
|---|---|
| Muş | |
 | |
|
| |
| Ölkə | |
| İnzibati mərkəz | Muş |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Sahəsi |
|
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| ISO kodu | TR-49 |
| Telefon kodu | 436 |
| Poçt indeksi | 49000–49999 |
| Avtomobil nömrəsi | 49 |
| Rəsmi sayt | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Əhalisi
1960-cı ildə aparılmış siyahıya alma zamanı ilin 168 min nəfər əhalisinin 82 min nəfəri ana dilini kürdcə, 79 min nəfəri türkcə, 3 min nəfəri isə ərəbcə olaraq qeyd etmişdi.
1927-ci s.a.
1927-ci il siyahıya alması zamanı hazırkı Muş ilinin əraziləri Bitlis ilinin tərkibində olmuşdur. Bu zaman Bitlis ili mərkəzi (Bitlis), Muş, Əhlət, Malazgirt, Hizan, Varto, Mutki və Bulanık ilçələrindən ibarət idi. 2 iyun 1929-cu il Bitlis ilinin Muş, Bulanık, Malazgirt və Varto ilçələri inzibati mərkəz Muş olmaqla birləşdirildi və Muş ili yaradıldı. Hazırda Muş ili mərkəzi (Muş şəhəri ə/d), Bulanık, Varto, Malazgirt, Hasköy (1987-ci ildə təşkil edilmişdir) və Qorqud (1990-cı ildə təşkil olunmuşdur) ilçələrindən ibarətdir. Qorqud və Hasköy ilçələri mərkəzi (Muş şəhəri ə/d) və Bulanık ilçələrinin inzibati ərazilərində bölünmə hesabına yaradılmışdır. Beləliklə, 1927-ci il siyahıya almasına əsasən hazırkı Muş ilinin indiki ərzisində 43 584 nəfər (22 320 nəfər kişi və 21 264 nəfər qadın) əhali yaşamışdır. Onların 21 499 nəfəri Muş ilçəsində, 9 822 nəfəri Varto ilçəsində, 6 966 nəfəri Malazgirt ilçəsində, 5 297 nəfəri isə Bulanık ilçəsində məskunlaşmışdılar, 43 584 nəfərin sadəcə 697 nəfəri (678 nəfəri kişi, 19 nəfəri qadın) oxuyub-yazma bacarığına malik idi. Siyahıya almaya əsasən 43 584 nəfərdən 34 897 nəfərin ana dili kürdcə, 7 283 nəfərin ana dili türkcə, 908 nəfərin ana dili çərkəzcə, 72 nəfərin ana dili ərəbcə, 10 nəfərin ana dili ermənicə, 1 nəfərin ana dili farsca, 413 nəfərin ana dili isə digər dillər (bilinməyən) olmuşdur.
Qeyd: Osmanlı İmperiyası mərkəzi hökumətinin 1914-cü ildə həyata keçirdiyi ümumimperiya əhali siyahıya almasına əsasən Muş ilinin (o zamanki Bitlis ilinin tərkibində Muş sancağı: Muş, Bulanık, Malazgirt və Varto nahiyyələri) 149 500 nəfər əhalisinin 95 323 nəfərini müsəlmanlar, 54,147 nəfərini isə ermənilər təşkil edirdi.
İstinadlar
- Turkish Statistical Institute. 1926.
- İstatistik Umum Müdürlüğü ve Devlet İstatistik Enstitüsü, 1927, 1935, 1945,1950, 1955, 1960 ve 1965 nüfus sayım sonuçları. Bu soruların yöneltildiği 7 nüfus sayımında "Anadilim Kürtçe" veya "Bildiğim ikinci dil Kürtçe" diyenler, en düşük yüzde 8.07, en yüksek yüzde 9.88 olmuştur ki bu sayılara Zazaca konuşanlar dahil değildir. Kuşkusuz devlet memurlarınca yapılan bu sayımlarda da, kimliğini gizleyenler, soruya yanıt vermeyenler olmuştur.
- "Anadolu Türk İnterneti". 2021-09-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-12-02.
- Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı- AKADEMİK BAKIŞ DERGİSİ : CUMHURİYET DÖNEMİNİN İLK NÜFUS SAYIMINA (1927) GÖRE MUŞ İLİNİN NÜFUS ÖZELİKLERİ 2013-03-20 at the Wayback Machine
- Bkz., KARPAT, H. Kemal (2010), Osmanlı Nüfusu (1830–1914), Timaş Yayını, İstanbul, s. 366–368.
Xarici keçidlər
- (türk). Türkiye İstatistik Kurumu. 2015-11-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-4..
 | Türkiyə ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mus ili Turkiyede il Mus iliMus39 00 02 sm e 41 49 38 s u Olke TurkiyeInzibati merkez MusTarixi ve cografiyasiSahesi 8 196 km EhalisiEhalisi 351 802 nef 2021 Reqemsal identifikatorlarISO kodu TR 49Telefon kodu 436Poct indeksi 49000 49999Avtomobil nomresi 49Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllarEhalisi1960 ci ilde aparilmis siyahiya alma zamani ilin 168 min nefer ehalisinin 82 min neferi ana dilini kurdce 79 min neferi turkce 3 min neferi ise erebce olaraq qeyd etmisdi 1927 ci s a 1927 ci il siyahiya almasi zamani hazirki Mus ilinin erazileri Bitlis ilinin terkibinde olmusdur Bu zaman Bitlis ili merkezi Bitlis Mus Ehlet Malazgirt Hizan Varto Mutki ve Bulanik ilcelerinden ibaret idi 2 iyun 1929 cu il Bitlis ilinin Mus Bulanik Malazgirt ve Varto ilceleri inzibati merkez Mus olmaqla birlesdirildi ve Mus ili yaradildi Hazirda Mus ili merkezi Mus seheri e d Bulanik Varto Malazgirt Haskoy 1987 ci ilde teskil edilmisdir ve Qorqud 1990 ci ilde teskil olunmusdur ilcelerinden ibaretdir Qorqud ve Haskoy ilceleri merkezi Mus seheri e d ve Bulanik ilcelerinin inzibati erazilerinde bolunme hesabina yaradilmisdir Belelikle 1927 ci il siyahiya almasina esasen hazirki Mus ilinin indiki erzisinde 43 584 nefer 22 320 nefer kisi ve 21 264 nefer qadin ehali yasamisdir Onlarin 21 499 neferi Mus ilcesinde 9 822 neferi Varto ilcesinde 6 966 neferi Malazgirt ilcesinde 5 297 neferi ise Bulanik ilcesinde meskunlasmisdilar 43 584 neferin sadece 697 neferi 678 neferi kisi 19 neferi qadin oxuyub yazma bacarigina malik idi Siyahiya almaya esasen 43 584 neferden 34 897 neferin ana dili kurdce 7 283 neferin ana dili turkce 908 neferin ana dili cerkezce 72 neferin ana dili erebce 10 neferin ana dili ermenice 1 neferin ana dili farsca 413 neferin ana dili ise diger diller bilinmeyen olmusdur Qeyd Osmanli Imperiyasi merkezi hokumetinin 1914 cu ilde heyata kecirdiyi umumimperiya ehali siyahiya almasina esasen Mus ilinin o zamanki Bitlis ilinin terkibinde Mus sancagi Mus Bulanik Malazgirt ve Varto nahiyyeleri 149 500 nefer ehalisinin 95 323 neferini muselmanlar 54 147 neferini ise ermeniler teskil edirdi IstinadlarTurkish Statistical Institute 1926 Istatistik Umum Mudurlugu ve Devlet Istatistik Enstitusu 1927 1935 1945 1950 1955 1960 ve 1965 nufus sayim sonuclari Bu sorularin yoneltildigi 7 nufus sayiminda Anadilim Kurtce veya Bildigim ikinci dil Kurtce diyenler en dusuk yuzde 8 07 en yuksek yuzde 9 88 olmustur ki bu sayilara Zazaca konusanlar dahil degildir Kuskusuz devlet memurlarinca yapilan bu sayimlarda da kimligini gizleyenler soruya yanit vermeyenler olmustur Anadolu Turk Interneti 2021 09 23 tarixinde Istifade tarixi 2011 12 02 Turk Dunyasi Arastirmalari Vakfi AKADEMIK BAKIS DERGISI CUMHURIYET DONEMININ ILK NUFUS SAYIMINA 1927 GORE MUS ILININ NUFUS OZELIKLERI 2013 03 20 at the Wayback Machine Bkz KARPAT H Kemal 2010 Osmanli Nufusu 1830 1914 Timas Yayini Istanbul s 366 368 Xarici kecidler turk Turkiye Istatistik Kurumu 2015 11 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 11 4 Turkiye ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin