Bayılda Moskva mitropoliti Müqəddəs Aleksi adına Bakı hərbi limanının kilsəsi (rus. Храм Святителя Алексия, митрополита Московского) və ya qısaca Liman kilsəsi və ya Bayıl kilsəsi — Bakının Bayıl kəndində dağıdılmış pravoslav kilsəsi. Şəhərdə mövcud olan iki hərbi məbəddən biri idi.
Moskva mitropoliti Müqəddəs Aleksis kilsəsi | |
---|---|
![]() | |
![]() | |
HGYO | |
Ölkə | |
Yerləşir | Bakı |
Tarixi
Kilsənin əsası 6 may (19 may) 1868-ci ildə Bibiheybət neft hasilatı sahəsinə bitişik Bayıl burnu ərazisindəki dəniz limanında qoyulub. Tikintisi Rusiya imperiyasının Dəniz Nazirliyinin vəsaiti hesabına həyata keçirilib. Böyük Hersoq Aleksey Aleksandroviç məbədin təməl daşının qoyulmasında iştirak edib və kilsəyə zərli buxurdan hədiyyə verib. Kilsə 28 noyabr (11 dekabr) 1871-ci ildə təqdis olunub.
Məbəd rus-bizans memarlıq üslubunda daşdan tikilmişdir. Onun qərb tərəfində yerləşən beş bölməsindən ikisi zəng qülləsi kimi fəaliyyət göstərirdi. İşçi heyətin dediyinə görə, kilsədə iki keşiş və bir zəbur oxuyan xidmət edirdi və onlar üçün də ev tikilirdi.
XX əsrin əvvəllərində Bayıl kilsəsinin iki prestolu var idi: Moskva Metropoliti Müqəddəs Aleksisin adına və və cənub tərəfdə tikilmiş Müqəddəs Məryəmin Doğuşu adına. Sonuncusu 1898-ci ildə təqdis olunmuşdu. 9 oktyabr 1888-ci ildə məbədi ziyarət edən imperator III Aleksandr məbədə hind ipəyi və gümüş brokardan hazırlanmış üzlükləri olan kahin paltarı bağışlamışdı. Patronal bayram mayın 20-də (yeni üsluba görə 2 iyun), Müqəddəs Aleksisin qalıqlarının aşkar edildiyi gün qeyd edilirdi.
İkinci ibadətgah tikildikdən sonra məbəddə minə qədər prixojan yerləşə bilərdi.
Ümumi istifadədə Bayıl kilsəsi Dəniz və ya Liman Kilsəsi, daha sonra isə Bayıl hərbi katedrali adlanırdı.
Dağıdılması
Məbəd 1934-cü ildə dağıdıldı. Onun yerində 49 nömrəli məktəb tikilib.
Ziyarətgahları
Bayıl kilsəsində 1817-ci ildə Həştərxan və Qafqaz arxiyepiskopu Qay (Takaov) tərəfindən Yevdokiya Tuliçevaya hədiyyə edilmiş gümüş çərçivədə 1772-ci ilə aid Həvari Yəhyanın ikonası və XVIII–XIX əsrlərdə çap olunmuş üç İncil var idi.
Ruhaniləri
Smorodsky Fyodor İvanoviç 1 avqust 1884-cü ildən 24 may 1885-ci ilə qədər kilsədə xidmət etmişdi. O, eyni zamanda dörd sinifli Turgenev ictimai məktəbində dini təhsil müəllimi kimi fəaliyyət göstərmişdir. Bakı Şəhər Dumasının qərarı ilə "əla və çalışqan xidmətə görə" kamilavka taxmaq hüququna layiq görülüb.
İstinadlar
- Юницкий Александр, протоиерей. История православных церквей и приходов Бакинской губернии (1815-1905). Баку: Тип. Губернского правления. 1906. 71.
- Əlizadə, Anar. Azərbaycanda Xristianlıq: keçmişdən bu günə. Bakı: Elm və Təhsil. 2016. səh. 76. ISBN . OCLC 1020179543.
- Березовский Н. Ю. и др. Российский императорский флот. 1696-1917. М.: "Русский мир". 1996. 239. ISBN .
- Цитович Гавриил Акимович. Храмы армии и флота. Пятигорск: Типо- литография А. П. Нагорова. 1913. 33–34.
- "Бакинско-Азербайджанская епархия РПЦ | К истории «флотской церкви» в г. Баку". www.baku-eparhia.ru. 2020-10-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-18.
- "Смородский Федор Иванович, священник | Духовенство Русской Православной Церкви в XX веке". pravoslavnoe-duhovenstvo.ru. İstifadə tarixi: 2020-10-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bayilda Moskva mitropoliti Muqeddes Aleksi adina Baki herbi limaninin kilsesi rus Hram Svyatitelya Aleksiya mitropolita Moskovskogo ve ya qisaca Liman kilsesi ve ya Bayil kilsesi Bakinin Bayil kendinde dagidilmis pravoslav kilsesi Seherde movcud olan iki herbi mebedden biri idi Moskva mitropoliti Muqeddes Aleksis kilsesi40 20 37 sm e 49 50 28 s u H G Y OOlke Rusiya imperiyasi SSRIYerlesir BakiTarixiKilsenin esasi 6 may 19 may 1868 ci ilde Bibiheybet neft hasilati sahesine bitisik Bayil burnu erazisindeki deniz limaninda qoyulub Tikintisi Rusiya imperiyasinin Deniz Nazirliyinin vesaiti hesabina heyata kecirilib Boyuk Hersoq Aleksey Aleksandrovic mebedin temel dasinin qoyulmasinda istirak edib ve kilseye zerli buxurdan hediyye verib Kilse 28 noyabr 11 dekabr 1871 ci ilde teqdis olunub Mebed rus bizans memarliq uslubunda dasdan tikilmisdir Onun qerb terefinde yerlesen bes bolmesinden ikisi zeng qullesi kimi fealiyyet gosterirdi Isci heyetin dediyine gore kilsede iki kesis ve bir zebur oxuyan xidmet edirdi ve onlar ucun de ev tikilirdi XX esrin evvellerinde Bayil kilsesinin iki prestolu var idi Moskva Metropoliti Muqeddes Aleksisin adina ve ve cenub terefde tikilmis Muqeddes Meryemin Dogusu adina Sonuncusu 1898 ci ilde teqdis olunmusdu 9 oktyabr 1888 ci ilde mebedi ziyaret eden imperator III Aleksandr mebede hind ipeyi ve gumus brokardan hazirlanmis uzlukleri olan kahin paltari bagislamisdi Patronal bayram mayin 20 de yeni usluba gore 2 iyun Muqeddes Aleksisin qaliqlarinin askar edildiyi gun qeyd edilirdi Ikinci ibadetgah tikildikden sonra mebedde mine qeder prixojan yerlese bilerdi Umumi istifadede Bayil kilsesi Deniz ve ya Liman Kilsesi daha sonra ise Bayil herbi katedrali adlanirdi DagidilmasiMebed 1934 cu ilde dagidildi Onun yerinde 49 nomreli mekteb tikilib ZiyaretgahlariBayil kilsesinde 1817 ci ilde Hesterxan ve Qafqaz arxiyepiskopu Qay Takaov terefinden Yevdokiya Tulicevaya hediyye edilmis gumus cercivede 1772 ci ile aid Hevari Yehyanin ikonasi ve XVIII XIX esrlerde cap olunmus uc Incil var idi RuhanileriSmorodsky Fyodor Ivanovic 1 avqust 1884 cu ilden 24 may 1885 ci ile qeder kilsede xidmet etmisdi O eyni zamanda dord sinifli Turgenev ictimai mektebinde dini tehsil muellimi kimi fealiyyet gostermisdir Baki Seher Dumasinin qerari ile ela ve calisqan xidmete gore kamilavka taxmaq huququna layiq gorulub IstinadlarYunickij Aleksandr protoierej Istoriya pravoslavnyh cerkvej i prihodov Bakinskoj gubernii 1815 1905 Baku Tip Gubernskogo pravleniya 1906 71 Elizade Anar Azerbaycanda Xristianliq kecmisden bu gune Baki Elm ve Tehsil 2016 seh 76 ISBN 978 9952 8305 4 5 OCLC 1020179543 Berezovskij N Yu i dr Rossijskij imperatorskij flot 1696 1917 M Russkij mir 1996 239 ISBN 5 85810 010 4 Citovich Gavriil Akimovich Hramy armii i flota Pyatigorsk Tipo litografiya A P Nagorova 1913 33 34 Bakinsko Azerbajdzhanskaya eparhiya RPC K istorii flotskoj cerkvi v g Baku www baku eparhia ru 2020 10 19 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 10 18 Smorodskij Fedor Ivanovich svyashennik Duhovenstvo Russkoj Pravoslavnoj Cerkvi v XX veke pravoslavnoe duhovenstvo ru Istifade tarixi 2020 10 18