Bu məqaləni lazımdır. |
Dünyada mobil qurğuların (notbuk, planşet, smartfonların və s.) istifadəsinin sürətlə artması və onların uyğun telekommunikasiya texnologiyalarının (GPS, 3G, 4G, Wi-Fi və s.) köməyi ilə internet üzərindən hesablama buludlarına qoşulması, yeni texnologiyanın – mobil bulud (ing. Mobile Cloud Computing) texnologiyasının yaradılmasına təkan verir. MHB-də məlumatların emalı və yadda saxlanılması mobil qurğulardan kənarda həyata keçirilir. MHB-də mobil qurğular baza stansiyalarının (GPS, 3G, 4G, Wi-Fi və s.) köməyi ilə internet şəbəkəsi üzərindən hesablama buludları sisteminə qoşulur və ona lazım olan servislərdən istifadə edirlər. Hal-hazırda istifadəçilər bulud servislərin üç növündən (IaaS, PaaS və SaaS) geniş istifadə edirlər. IaaS (ing. Infrastructure as a Service - infrastruktur xidmət kimi) xidməti istifadəçilərə bulud sistemlərinin hesablama və yaddaş resurslarından (məsələn, ing. Amazon Elastic Cloud Computing - EC2 və Amazon S3 - Simple Storage Service) istifadə etməyə imkan verir.Hal-hazırda mobil bulud provayderlərinin xidmətindən istifadə etməklə dünyada milyonlarla mobil istifadəçi mobil proqram əlavələrindən (mobil kommersiya, mobil təhsil, mobil sağlamlıq, mobil oyunlar və s. sahələr üzrə) geniş istifadə edir.
Mobil Ticarət
Mobil ticarət: mobil qurğulardan istifadə etməklə ticarət işlərini həyata keçirməkdir. Mobil istifadəçilər mobil ticarət vasitəsilə mobil bankinq, mobil broker əməliyyatları, mobil marketinq və reklama aid işləri həyata keçirirlər. Mobil ticarət proqramları mobil tranzaksiyalar və ödəmələr, mobil mesajlaşma və mobil bilet sifarişi kimi mobillik funksiyalarını tələb edən bir sıra əməliyyatları yerinə yetirirlər. Mobil ticarət, müxtəlif məhsul və tətbiqlərə malik olduğundan, zəif şəbəkə əhatəsi, mobil qurğuların çox mürəkkəb və müxtəlif konfiqurasiyası, o cümlədən, təhlükəsizlik və məxfilik kimi problemlər mövcuddur. Qeyd edilən problemlərin həlli üçün mobil ticarətdə istifadə olunan tətbiqi proqramların hesablama buludları mühitinə köçürülməsi məqsədəuyğun hesab olunur. Bəzi təhlükəsizlik məsələləri üçün açıq açar infrastrukturundan (ing. Public key infrastructure –PKİ) istifadə edirlər.
Mobil Səhiyyə
Mobil Səhiyyə: mobil mühitdə mövcud olan tibbi tətbiqi proqramlar mobil tibbi proqramlar adlanır və tibbi müalicə, xəstənin izlənilməsi, operativ diaqnozların qoyulması və s. üçün istifadə olunur. Mobil səhiyyə aşağıdakıları təmin edir:
• xəstənin istənilən yerdə və istənilən zaman internet vasitəsilə müşahidə olunması üçün tibbi monitorinq xidmətlərinin göstərilməsi;
• hər hansı fövqəladə hal, qəza və hadisə baş verdikdə, tibbi yardım maşınlarının səmərəli şəkildə və vaxtında əlyetərliyini və idarə edilməsini təmin etmək məqsədilə fövqəladə idarəetmə sisteminin yaradılması;
• fövqəladə hallarda nəbzin, qan təzyiqinin və alkoqol dərəcəsinin ölçülməsi üçün həyəcan təbili sistemi ilə təchiz edilmiş tibbi mobil qurğularin təşkili;
• tibbi təcrübə və tədqiqatlar zamanı istifadə olunan xəstələrin tibbi məlumatlarının saxlanması.
Mobil tibbi proqramları buludlarda saxlamaqla istifadəçilərin istənilən saatda və istənilən yerdə resurslara asan və sürətli girişi təmin edilir. Bunlara baxmayaraq, buludlarda xəstələrin tibbi məlumatlarının məxfiliyini qorumaq məqsədilə də təhlükəsizlik həlləri təklif edilməlidir.
Mobil Tədris
Mobil tədris mobil qurğular vasitəsilə təlimlərin keçirilməsidir. Bu struktur, e-təlim və mobilliyə əsaslanmışdır. Ənənəvi mobil təlim proqramları şəbəkə üzərində xidmətlərin yüksək olması, zəif şəbəkə sürəti və məhdud tədris resursları sayəsində bəzi məhdudiyyətlərə malikdir. Bulud əsaslı mobil tədris proqramları bu problemlərin həlli üçün təklif edilmişdir. Məsələn, güclü emal imkanları və buludların böyük yaddaş imkanlarının köməyi ilə istifadəçilər daha keyfiyyətli təlim proqramları, daha sürətli emal və daha uzun müddətli enerji ilə təmin edilir.
Mobil Oyunlar
Mobil oyunlar: mobil qurğuların emal imkanları məhdud olduğuna görə daha çox sadə oyunlardan istifadə edilir. Daha mürəkkəb, cəlbedici oyunlardan istifadə etmək üçün bulud texnologiyalarından istifadə olunur. Oyun proqramlarının böyük hesablama resursları tələb edən hissəsi buludlarda yerləşdirilir və istifadəçilər yalnız öz mobil qurğularında yerləşdirilən interfeys vasitəsilə oyunu idarə edə bilərlər. Bu isə enerji sərfiyyatının azaldılması, buludların emal gücü sayəsində oyun proqramlarından daha sürətli istifadə edilməsi kimi bir çox üstünlüklər verir.Yaradılan mobil proqram əlavələri mobil qurğuların əməliyyat sistemlərindən və qurğunun tipindən asılı olmur. Ona görə də, bulud servislərindən istifadə edən mobil istifadəçilərin sayı gündən-günə böyük sürətlə artır. Bu halda minimal hesablama və yaddaş resurslarına malik olan mobil avadanlıqlar özlərini İnternet şəbəkəsinə qoşulmuş nazik kliyent terminalı kimi aparırlar.
Mobil Bulud Texnologiyaları üstünlükləri
* mobil qurğuların batareyalarının işləmə müddətinin artırılması;
* mobil qurğuların hesablama və yaddaş resurslarının imkanlarının artırılması;
* istifadəçilərin məlumatlarının bir neçə ehtiyat kompüterdə saxlanması ilə etibarlılığın artırılmasına imkan yaradır və bu da öz növbəsində mobil qurğularda məlumatların itmə riskin azaldır;
* resursların dinamiki paylanması. Bu, istifadəçinin əvvəlcədən sifariş etmədən lazım olan resusların lazımi vaxtda əldə etməsini təmin edir;
* şəbəkənin ötürmə qabiliyyətini artırması;
* xidmətlərin qiymətlərinin ucuz başa gəlməsi;
* istifadəçilərin məlumatlarını buludlarda saxlanmasını təşkil etməklə dünyanın istənilən nöqtəsindən bu məlumatlardan istifadə etmək imkanlarının yaranması;
* miqyaslanmanın artırılması. Sistem çevik resurs imkanı sayəsində istifadəçinin hesablama və yaddaş resurslarına olan tələbatını qısa zaman müddətində təmin edir;
* sistemin təhlükəsizlik imkanları.
* asan inteqrasiya olunması. Müxtəlif provayderlərin xidmətlərini bulud və İnternet vasitəsilə bir-birinə inteqrasiya etməklə istifadəçinin tələblərini ödəmək olur.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Dunyada mobil qurgularin notbuk planset smartfonlarin ve s istifadesinin suretle artmasi ve onlarin uygun telekommunikasiya texnologiyalarinin GPS 3G 4G Wi Fi ve s komeyi ile internet uzerinden hesablama buludlarina qosulmasi yeni texnologiyanin mobil bulud ing Mobile Cloud Computing texnologiyasinin yaradilmasina tekan verir MHB de melumatlarin emali ve yadda saxlanilmasi mobil qurgulardan kenarda heyata kecirilir MHB de mobil qurgular baza stansiyalarinin GPS 3G 4G Wi Fi ve s komeyi ile internet sebekesi uzerinden hesablama buludlari sistemine qosulur ve ona lazim olan servislerden istifade edirler Hal hazirda istifadeciler bulud servislerin uc novunden IaaS PaaS ve SaaS genis istifade edirler IaaS ing Infrastructure as a Service infrastruktur xidmet kimi xidmeti istifadecilere bulud sistemlerinin hesablama ve yaddas resurslarindan meselen ing Amazon Elastic Cloud Computing EC2 ve Amazon S3 Simple Storage Service istifade etmeye imkan verir Hal hazirda mobil bulud provayderlerinin xidmetinden istifade etmekle dunyada milyonlarla mobil istifadeci mobil proqram elavelerinden mobil kommersiya mobil tehsil mobil saglamliq mobil oyunlar ve s saheler uzre genis istifade edir Mobil TicaretMobil ticaret mobil qurgulardan istifade etmekle ticaret islerini heyata kecirmekdir Mobil istifadeciler mobil ticaret vasitesile mobil bankinq mobil broker emeliyyatlari mobil marketinq ve reklama aid isleri heyata kecirirler Mobil ticaret proqramlari mobil tranzaksiyalar ve odemeler mobil mesajlasma ve mobil bilet sifarisi kimi mobillik funksiyalarini teleb eden bir sira emeliyyatlari yerine yetirirler Mobil ticaret muxtelif mehsul ve tetbiqlere malik oldugundan zeif sebeke ehatesi mobil qurgularin cox murekkeb ve muxtelif konfiqurasiyasi o cumleden tehlukesizlik ve mexfilik kimi problemler movcuddur Qeyd edilen problemlerin helli ucun mobil ticaretde istifade olunan tetbiqi proqramlarin hesablama buludlari muhitine kocurulmesi meqsedeuygun hesab olunur Bezi tehlukesizlik meseleleri ucun aciq acar infrastrukturundan ing Public key infrastructure PKI istifade edirler Mobil Sehiyye Mobil Sehiyye mobil muhitde movcud olan tibbi tetbiqi proqramlar mobil tibbi proqramlar adlanir ve tibbi mualice xestenin izlenilmesi operativ diaqnozlarin qoyulmasi ve s ucun istifade olunur Mobil sehiyye asagidakilari temin edir xestenin istenilen yerde ve istenilen zaman internet vasitesile musahide olunmasi ucun tibbi monitorinq xidmetlerinin gosterilmesi her hansi fovqelade hal qeza ve hadise bas verdikde tibbi yardim masinlarinin semereli sekilde ve vaxtinda elyeterliyini ve idare edilmesini temin etmek meqsedile fovqelade idareetme sisteminin yaradilmasi fovqelade hallarda nebzin qan tezyiqinin ve alkoqol derecesinin olculmesi ucun heyecan tebili sistemi ile techiz edilmis tibbi mobil qurgularin teskili tibbi tecrube ve tedqiqatlar zamani istifade olunan xestelerin tibbi melumatlarinin saxlanmasi Mobil tibbi proqramlari buludlarda saxlamaqla istifadecilerin istenilen saatda ve istenilen yerde resurslara asan ve suretli girisi temin edilir Bunlara baxmayaraq buludlarda xestelerin tibbi melumatlarinin mexfiliyini qorumaq meqsedile de tehlukesizlik helleri teklif edilmelidir Mobil Tedris Mobil tedris mobil qurgular vasitesile telimlerin kecirilmesidir Bu struktur e telim ve mobilliye esaslanmisdir Enenevi mobil telim proqramlari sebeke uzerinde xidmetlerin yuksek olmasi zeif sebeke sureti ve mehdud tedris resurslari sayesinde bezi mehdudiyyetlere malikdir Bulud esasli mobil tedris proqramlari bu problemlerin helli ucun teklif edilmisdir Meselen guclu emal imkanlari ve buludlarin boyuk yaddas imkanlarinin komeyi ile istifadeciler daha keyfiyyetli telim proqramlari daha suretli emal ve daha uzun muddetli enerji ile temin edilir Mobil Oyunlar Mobil oyunlar mobil qurgularin emal imkanlari mehdud olduguna gore daha cox sade oyunlardan istifade edilir Daha murekkeb celbedici oyunlardan istifade etmek ucun bulud texnologiyalarindan istifade olunur Oyun proqramlarinin boyuk hesablama resurslari teleb eden hissesi buludlarda yerlesdirilir ve istifadeciler yalniz oz mobil qurgularinda yerlesdirilen interfeys vasitesile oyunu idare ede bilerler Bu ise enerji serfiyyatinin azaldilmasi buludlarin emal gucu sayesinde oyun proqramlarindan daha suretli istifade edilmesi kimi bir cox ustunlukler verir Yaradilan mobil proqram elaveleri mobil qurgularin emeliyyat sistemlerinden ve qurgunun tipinden asili olmur Ona gore de bulud servislerinden istifade eden mobil istifadecilerin sayi gunden gune boyuk suretle artir Bu halda minimal hesablama ve yaddas resurslarina malik olan mobil avadanliqlar ozlerini Internet sebekesine qosulmus nazik kliyent terminali kimi aparirlar Mobil Bulud Texnologiyalari ustunlukleri mobil qurgularin batareyalarinin isleme muddetinin artirilmasi mobil qurgularin hesablama ve yaddas resurslarinin imkanlarinin artirilmasi istifadecilerin melumatlarinin bir nece ehtiyat komputerde saxlanmasi ile etibarliligin artirilmasina imkan yaradir ve bu da oz novbesinde mobil qurgularda melumatlarin itme riskin azaldir resurslarin dinamiki paylanmasi Bu istifadecinin evvelceden sifaris etmeden lazim olan resuslarin lazimi vaxtda elde etmesini temin edir sebekenin oturme qabiliyyetini artirmasi xidmetlerin qiymetlerinin ucuz basa gelmesi istifadecilerin melumatlarini buludlarda saxlanmasini teskil etmekle dunyanin istenilen noqtesinden bu melumatlardan istifade etmek imkanlarinin yaranmasi miqyaslanmanin artirilmasi Sistem cevik resurs imkani sayesinde istifadecinin hesablama ve yaddas resurslarina olan telebatini qisa zaman muddetinde temin edir sistemin tehlukesizlik imkanlari asan inteqrasiya olunmasi Muxtelif provayderlerin xidmetlerini bulud ve Internet vasitesile bir birine inteqrasiya etmekle istifadecinin teleblerini odemek olur