Misir söyüdü (lat. Salix aegyptiaca) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin söyüdkimilər fəsiləsinin söyüd cinsinə aid bitki növü.
Misir söyüdü | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Misir söyüdü | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Ümumi yayılması
Orta Asiya (Kopetdağ), Türkiyə, İran, İraq, Əfqanıstan və Pakistanda təbii аrеаllаrı vardır.
Azərbaycanda yayılması
Quba rayonunda, Talışda, Kür-Araz ovalığında, Qarabağ və Naxçıvan MR-nın dağlarında təbii halda yayılmışdır.
Statusu
Azərbaycanın nadir bitkisidir. NT.
Bitdiyi yеr
Orta dağ qurşağınadək rütubətli meşələrdə çay və suların kənarlarında, dərələrdə yayılmışdır.
Təbii ehtiyatı
Azərbaycanda arealı geniş deyildir.
Bioloji xüsusiyyətləri
Təbiətdə hündürlüyü 4-6 m olan hündür kol və ya ağacdır. Bitkinin budaqlаrı qaramtıl-qоnur və ya boz rəngli olub, sıx tük-lüdür. Qabığı soyulmuş oduncağında düyünlər vardır. Tumurcuqları iri olub, 0,7-0,9 sm uzunluğundadır və tüklüdür. Yarpaqlarının uzunluğu 1 sm-ə qədər olur. Yarpaqlar böyrək və ya yarımürəkşəkillidir, dişlidir. Yarpaq saplağının uzunluğu 1-1,5 sm uzunluğunda ola bilir. Yarpaqlarının uzunluğu 6-13 sm, eni isə 2-4,5 sm arasında olur. Yarpaqlar uzunsov ellipsşəkilli, uzunsov tərsinə yumurtaşəkilli və ya lansetşəkilli ola bilir. Yarpaqların qaidə hissəsi paz və ya qövs şəklində daralmışdır. Yarpaqları üst tərəfdən tünd-yaşıl olub, çılpaqdır, alt tərəfdən isə ağımtıl və ya boz rəngli olub seyrək tüklüdür. Dişicik sırğalarının uzunluğu 3-4 sm arasında olur. Aprel–may aylarında çiçək açır. Tumurcuqlаrı birbirinə yаxın, çox iri, uzunluğu 8-9 mm və qalınlığı 5-6 mm, küt, tünd şabalıdı və yа narıncı rəngli, sıх boz tükcüklü, bəzən zəif tükcüklüdür. Yаlаnçı zoğlаrı iri, sаplаqlı, yаrıımürəkşəkilli, bəzən lаnsetvarı, vəzicikli dişlidir. Saplaqların uzunluğu 0,8-1,2 sm, məxməri, bünövrəsində çox enlidir. Sığаlаrı budaqlardа bir-birinə yаxın yеrləşir, bоl, sıxçiçəkli, qаlındır. Dişi çiçəklərin uzunluğu 3-4,5 sm, xırda yаrpаqlаrı оlаn uzun аyаqdа yеrləşmişdir. Çiçəkləməsi martdan aprelədək yаrpаqlаrın аçılmаsı ilə eyni vaxtda baş verir.
Çoxalması
Təbiətdə generativ və vegetativ yolla çoxalır.
Təbii ehtiyatının dəyişilməsi səbəbləri
Başlıca olaraq insan fəaliyyətidir.
Becərilməsi
Mədəni şəraitdə Nəbatat bağlarında becərilir.
Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri
Xüsusi mühafizə tədbiri görülməmişdir.
Zəruri qoruma tədbirləri
Azərbaycanın "Qırmızı Kitab"ına daxil edilməsi zəruridir.
Sinonimləri
Heterotipik sinonimləri
- Salix cinerea var. medemii (Boiss.) Boiss.
- Salix medemii Boiss.
- Salix moscata Flod.
- Salix moschata Linton
- Salix muscina Dode ex Flod.
- Salix nitida J.F.Gmel.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Misir soyudu lat Salix aegyptiaca bitkiler aleminin malpigiyacicekliler destesinin soyudkimiler fesilesinin soyud cinsine aid bitki novu Misir soyuduElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste MalpigiyaciceklilerFesile SoyudkimilerCins SoyudNov Misir soyuduBeynelxalq elmi adiSalix aegyptiaca L 1755Sekil axtarisiITIS 837774NCBI 543723EOL 2904257Umumi yayilmasiOrta Asiya Kopetdag Turkiye Iran Iraq Efqanistan ve Pakistanda tebii areallari vardir Azerbaycanda yayilmasiQuba rayonunda Talisda Kur Araz ovaliginda Qarabag ve Naxcivan MR nin daglarinda tebii halda yayilmisdir StatusuAzerbaycanin nadir bitkisidir NT Bitdiyi yerOrta dag qursaginadek rutubetli meselerde cay ve sularin kenarlarinda derelerde yayilmisdir Tebii ehtiyatiAzerbaycanda areali genis deyildir Bioloji xususiyyetleriTebietde hundurluyu 4 6 m olan hundur kol ve ya agacdir Bitkinin budaqlari qaramtil qonur ve ya boz rengli olub six tuk ludur Qabigi soyulmus oduncaginda duyunler vardir Tumurcuqlari iri olub 0 7 0 9 sm uzunlugundadir ve tukludur Yarpaqlarinin uzunlugu 1 sm e qeder olur Yarpaqlar boyrek ve ya yarimureksekillidir dislidir Yarpaq saplaginin uzunlugu 1 1 5 sm uzunlugunda ola bilir Yarpaqlarinin uzunlugu 6 13 sm eni ise 2 4 5 sm arasinda olur Yarpaqlar uzunsov ellipssekilli uzunsov tersine yumurtasekilli ve ya lansetsekilli ola bilir Yarpaqlarin qaide hissesi paz ve ya qovs seklinde daralmisdir Yarpaqlari ust terefden tund yasil olub cilpaqdir alt terefden ise agimtil ve ya boz rengli olub seyrek tukludur Disicik sirgalarinin uzunlugu 3 4 sm arasinda olur Aprel may aylarinda cicek acir Tumurcuqlari birbirine yaxin cox iri uzunlugu 8 9 mm ve qalinligi 5 6 mm kut tund sabalidi ve ya narinci rengli sih boz tukcuklu bezen zeif tukcukludur Yalanci zoglari iri saplaqli yariimureksekilli bezen lansetvari vezicikli dislidir Saplaqlarin uzunlugu 0 8 1 2 sm mexmeri bunovresinde cox enlidir Sigalari budaqlarda bir birine yaxin yerlesir bol sixcicekli qalindir Disi ciceklerin uzunlugu 3 4 5 sm xirda yarpaqlari olan uzun ayaqda yerlesmisdir Ciceklemesi martdan apreledek yarpaqlarin acilmasi ile eyni vaxtda bas verir CoxalmasiTebietde generativ ve vegetativ yolla coxalir Tebii ehtiyatinin deyisilmesi sebebleriBaslica olaraq insan fealiyyetidir BecerilmesiMedeni seraitde Nebatat baglarinda becerilir Qebul edilmis qoruma tedbirleriXususi muhafize tedbiri gorulmemisdir Zeruri qoruma tedbirleriAzerbaycanin Qirmizi Kitab ina daxil edilmesi zeruridir SinonimleriHeterotipik sinonimleri Salix cinerea var medemii Boiss Boiss Salix medemii Boiss Salix moscata Flod Salix moschata Linton Salix muscina Dode ex Flod Salix nitida J F Gmel IstinadlarHemcinin bax