Mirzə Nurulla xan Yekani (1873-?) — İran Məşrutə hərakatının fəal üzvü.
Mirzə Nurulla xan Yekani | |
---|---|
Mirzə Nurulla xan Ağa bəy oğlu Yekani | |
Digər adları | (fars.) |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Mərənd, Cənubi Azərbaycan |
Həyatı
Mirzə Nurulla xan Ağa bəy oğlu 1873-cü ildə Yekan mahalının Yekan kəhrizi kəndində anadan olmuşdu. İbtidai təhsilini doğma kəndlərində almışdı. Şimali Azərbaycana gəlmiş burda bir müddət çalışmışdı. Mirzə Nurulla xan Məşrutə hərəkatına qoşulmuşdu. Qohumları , Baxşalı xan, Şirəli xan və başqaları ilə çiyin-çiyinə istibdada qarşı mübarizə aparmışdı. Mücahidlərə başçılıq etmişdi. Qaynaqlarda yazılır: “Qafqaz mücahidləri, beynəlmilçilərlə birlikdə Mirzə Nurulla xan Yekaninin və Qoçəli xanın başçılıq etdikləri mücahidlər Ələmdardan hərəkat edərək noyabrın 21-də Xoyun şimalında yerləşən Evoğlu kəndində toplandılar. Mücahidlərə qarşı göndərilmiş Maku qoşun hissələri bu kəndə yaxın olan Bilvar kəndində yerləşib mücahid dəstələrinin Xoya hərəkət etməsinə imkan verməli idilər. Lakin onlar mücahid dəstələrinin Xoya hücumunun qarşısını ala bilmədilər. 1908-ci il noyabrın ikinci yarısında Hacı Pişnamaz başda olmaqla Salmas mücahidlərinin Maku qoşun hissələrinə qarşı müvəfəqiyyətli hücumlardan istifadə edən Nurulla xanın və Qoçəli xanın hissələri Bilvarda yerləşən makululara zərbə endirdilər, bununla da Xoya gedən yol açıldı. Elə bu vaxt bu Heydər Əmoğlu başda olmaqla Xoyda üsyan baş verdi, bu isə şəhərə hücumu asanlaşdırdı. Noyabrın 26-da mücahid dəstələri ilə vuruşmaların gedişində düşmən məğlub edildi, çox böyük itki ilə şəhərdən qaçdı. Bundan sonra ətraf kəndlər azad edilməyə başlandı. 1908-ci il noyabrın axırlarında Maku qoşunu Dilmanda darmadağın edildi, onlar böyük itki ilə Xoya tərəf hərəkət etdilər, lakin Xoy artıq inqilabçıların əlində idi. Xoy mücahidləri makulalara yenidən zərbə endirdilər, Maku qoşunun qalan hissələri təşvişlə qaçdılar”.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Məşrutə ensiklopediyası, Bakı, 2011. 624 səh.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Sərhəng Nurulla xan Yekani 2014-11-19 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mirze Nurulla xan Yekani 1873 Iran Mesrute herakatinin feal uzvu Mirze Nurulla xan YekaniMirze Nurulla xan Aga bey oglu YekaniDiger adlari fars Dogum tarixi 1873Dogum yeri Merend Cenubi AzerbaycanHeyatiMirze Nurulla xan Aga bey oglu 1873 cu ilde Yekan mahalinin Yekan kehrizi kendinde anadan olmusdu Ibtidai tehsilini dogma kendlerinde almisdi Simali Azerbaycana gelmis burda bir muddet calismisdi Mirze Nurulla xan Mesrute herekatina qosulmusdu Qohumlari Baxsali xan Sireli xan ve basqalari ile ciyin ciyine istibdada qarsi mubarize aparmisdi Mucahidlere basciliq etmisdi Qaynaqlarda yazilir Qafqaz mucahidleri beynelmilcilerle birlikde Mirze Nurulla xan Yekaninin ve Qoceli xanin basciliq etdikleri mucahidler Elemdardan herekat ederek noyabrin 21 de Xoyun simalinda yerlesen Evoglu kendinde toplandilar Mucahidlere qarsi gonderilmis Maku qosun hisseleri bu kende yaxin olan Bilvar kendinde yerlesib mucahid destelerinin Xoya hereket etmesine imkan vermeli idiler Lakin onlar mucahid destelerinin Xoya hucumunun qarsisini ala bilmediler 1908 ci il noyabrin ikinci yarisinda Haci Pisnamaz basda olmaqla Salmas mucahidlerinin Maku qosun hisselerine qarsi muvefeqiyyetli hucumlardan istifade eden Nurulla xanin ve Qoceli xanin hisseleri Bilvarda yerlesen makululara zerbe endirdiler bununla da Xoya geden yol acildi Ele bu vaxt bu Heyder Emoglu basda olmaqla Xoyda usyan bas verdi bu ise sehere hucumu asanlasdirdi Noyabrin 26 da mucahid desteleri ile vurusmalarin gedisinde dusmen meglub edildi cox boyuk itki ile seherden qacdi Bundan sonra etraf kendler azad edilmeye baslandi 1908 ci il noyabrin axirlarinda Maku qosunu Dilmanda darmadagin edildi onlar boyuk itki ile Xoya teref hereket etdiler lakin Xoy artiq inqilabcilarin elinde idi Xoy mucahidleri makulalara yeniden zerbe endirdiler Maku qosunun qalan hisseleri tesvisle qacdilar MenbeEnver Cingizoglu Mesrute ensiklopediyasi Baki 2011 624 seh Hemcinin baxXarici kecidlerSerheng Nurulla xan Yekani 2014 11 19 at the Wayback Machine