Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Minaxanım Əli Ağa qızı Mürsəlova (10 avqust 1932, Bakı) — azərbaycanlı alim, kimya elmləri doktoru.
| Minaxanım Əli Ağa qızı Mürsəlova | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 10 avqust 1932 (91 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ, Azərbaycan |
| Elm sahəsi | kimya |
| Elmi dərəcəsi | kimya elmləri doktoru |
| Təhsili | |
| Mükafatları |  |
Həyatı
Minaxanım Əli Ağa qızı Mürsəlova 1932-ci il avqustun 10-da Bakı şəhərində qulluqçu ailəsində anadan olmuşdur. 1950-ci ildə Bakı şəhər 46 saylı orta məktəbi gümüş medalla bitirdikdən sonra, həmin ildə Azərbaycan Sənaye İnstitutunun (ASİ) neft-texnologiyası fakültəsinə daxil olmuşdur. 1955-ci ildə ASİ-ni neft və qaz ixtisası üzrə bitirdikdən sonra, 1955–1958-ci illərdə Yeni Bakı Neftayırma zavodunda operator və baş operator vəzifələrində işləmişdir.
Elmi fəaliyyəti
1958–1974-cü illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Neft İnstitutunda, Y. Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunda və onun Sumqayıt Filialında kiçik və böyük elmi işçi vəzifələrində elmi fəaliyyətdə olmuşdur. 1974–1995-ci illərdə Təbii Qazın Nəqlə Hazırlanması və Emalı üzrə Ümumittifaq Elmi-Tədqiqat İnstitutunda böyük elmi işçi, laboratoriya müdiri və direktorun elmi işlər üzrə müavini vəzifəsində işləmişdir. 1995-ci ildən indiyə kimi "Dənizneftqazlayihə" Dövlət Elmi-Tədqiqat Layihə İnstitutunda "Səthi-aktiv maddələr" laboratoriyasına rəhbərlik edir.
1965-ci ildə "Alkilbenzolsulfatlar və onların sinergetik kompozisiyalarının xassələrinə aktiv əlavələrin təsirinin tədqiqi" mövzusunda namizədlik, 1996-cı ildə isə "Neft, qaz kondensatı yataqları üçün çoxfunksiyalı parafin və duz çökmə inhibitorları" mövzusunda "Neft-kimyası" ixtisası üzrə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir.
M.Ə. Mürsəlova asfalt-qatran-parafin, qeyri-üzvi duzların çökməsi, emulsiyaların əmələ gəlməsi və neft-kondensat xammalının hasilatı, yığılması, hazırlanması, nəqli və emalı sistemlərində qarşıya çıxan mürəkkəbləşmələrin qarşısının alınması kimi mühüm və aktual elmi-texniki məsələlərin həll edilməsi istiqamətində tədqiqatlar aparmışdır. Onun tərəfindən aparılan sistemli tədqiqatlar nəticəsində neft və qaz sənayesində çoxməqsədli yüksək təsir effektivliyinə malik inhibitorların yaradılmasının yeni istiqamətinin elmi əsasları müəyyən edilmişdir.
Onun rəhbərliyi altında yeni səthi-aktiv maddələr və onların əsasında tərkiblərin:
- ümumi və bakterisid aşınmadan qoruma təsirinə və depressor xüsusiyyətlərinə malik, karbohidrogenlərdə həll olan, ekoloji təmiz, çoxfunksiyalı parafin çökmə inhibitorlarının;
- tullantı sularında bioparçalanan, suda həll olan alkilarilsulfonatların;
- asfalt-qatran-parafin birləşmələri, duz və hidrat çökmələrinin qarşısını alan və neft hasilatının artımını, dəniz şəraitində mədən daxili nəql proseslərinin yaxşılaşdırılmasını təmin edən kompleks təsirli kompozisiya tərkibli inhibitorların;
- quyularda və boru kəmərlərində parafin çöküntülərini təmizləmək və qarşısını almaq üçün alçaq temperaturlarda qızdırılmadan istifadə edilə bilən tərkiblərin;
- yüksək kükürdlü parafinli qaz-kondensat yataqları üçün kompleks təsirli və öz göstəriciləri ilə ən yaxşı dünya analoqlarından geri qalmayan parafin çökmə və korroziya inhibitorlarının;
- tərkibində yüksək miqdarda bərk paratinlər olan qaz-kondensat sistemləri üçün ilk dəfə olaraq işlənib hazırlanmış yüksək effektivli parafinhidrat çökmə inhibitorlarının;
- dövri su sistemləri, buxar və su qızdırıcı qazanlar üçün duz çökmə inhibitorların və s. alınması üçün bir sıra proseslər yaradılmışdır.
Onun yaratdığı inhibitorlar respublikamızın, RF-nın, Qazaxıstanın, Özbəkistanın, Türkmənistanın və s. regionların yataqlarında yüksək iqtisadi səmərə ilə tətbiq edilmişdir.
M.Ə. Mürsəlovanın yuxarıda qeyd etdiyimiz elmi istiqamətlərdə apardığı elmi-tədqiqat işlərinin nəticələri 200 elmi əsərdə, o cümlədən bir neçə elmi icmalda və 40 müəlliflik şəhadətnaməsində öz əksini tapmışdır. Onun rəhbərliyi ilə 2 elmlər namizədi hazırlanmışdır.
O, dəfələrlə Beynəlxalq və Ümumittifaq konqres və konfranslarda, o cümlədən Moskvada keçirilən səthi-aktiv maddələrə dair beynəlxalq konqresdə məruzə ilə çıxış etmişdir. O, elmi-istehsalat sahəsindəki əməyinə görə "Azərbaycan neft və qaz sənayesinin əməkdar işçisi", "SSRİ ixtiraçısı", "SSRİ Qaz Sənaye Nazirliyinin ən yaxşı ixtiraçısı" adlarına layiq görülmüşdür. O, Ümumittifaq Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisinin üç medalını almışdır.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Minaxanim Eli Aga qizi Murselova 10 avqust 1932 Baki azerbaycanli alim kimya elmleri doktoru Minaxanim Eli Aga qizi MurselovaDogum tarixi 10 avqust 1932 1932 08 10 91 yas Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanElm sahesi kimyaElmi derecesi kimya elmleri doktoruTehsili Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye UniversitetiMukafatlariHeyatiMinaxanim Eli Aga qizi Murselova 1932 ci il avqustun 10 da Baki seherinde qulluqcu ailesinde anadan olmusdur 1950 ci ilde Baki seher 46 sayli orta mektebi gumus medalla bitirdikden sonra hemin ilde Azerbaycan Senaye Institutunun ASI neft texnologiyasi fakultesine daxil olmusdur 1955 ci ilde ASI ni neft ve qaz ixtisasi uzre bitirdikden sonra 1955 1958 ci illerde Yeni Baki Neftayirma zavodunda operator ve bas operator vezifelerinde islemisdir Elmi fealiyyeti1958 1974 cu illerde Azerbaycan Elmler Akademiyasinin Neft Institutunda Y Memmedeliyev adina Neft Kimya Prosesleri Institutunda ve onun Sumqayit Filialinda kicik ve boyuk elmi isci vezifelerinde elmi fealiyyetde olmusdur 1974 1995 ci illerde Tebii Qazin Neqle Hazirlanmasi ve Emali uzre Umumittifaq Elmi Tedqiqat Institutunda boyuk elmi isci laboratoriya mudiri ve direktorun elmi isler uzre muavini vezifesinde islemisdir 1995 ci ilden indiye kimi Denizneftqazlayihe Dovlet Elmi Tedqiqat Layihe Institutunda Sethi aktiv maddeler laboratoriyasina rehberlik edir 1965 ci ilde Alkilbenzolsulfatlar ve onlarin sinergetik kompozisiyalarinin xasselerine aktiv elavelerin tesirinin tedqiqi movzusunda namizedlik 1996 ci ilde ise Neft qaz kondensati yataqlari ucun coxfunksiyali parafin ve duz cokme inhibitorlari movzusunda Neft kimyasi ixtisasi uzre doktorluq dissertasiyasini mudafie etmisdir M E Murselova asfalt qatran parafin qeyri uzvi duzlarin cokmesi emulsiyalarin emele gelmesi ve neft kondensat xammalinin hasilati yigilmasi hazirlanmasi neqli ve emali sistemlerinde qarsiya cixan murekkeblesmelerin qarsisinin alinmasi kimi muhum ve aktual elmi texniki meselelerin hell edilmesi istiqametinde tedqiqatlar aparmisdir Onun terefinden aparilan sistemli tedqiqatlar neticesinde neft ve qaz senayesinde coxmeqsedli yuksek tesir effektivliyine malik inhibitorlarin yaradilmasinin yeni istiqametinin elmi esaslari mueyyen edilmisdir Onun rehberliyi altinda yeni sethi aktiv maddeler ve onlarin esasinda terkiblerin umumi ve bakterisid asinmadan qoruma tesirine ve depressor xususiyyetlerine malik karbohidrogenlerde hell olan ekoloji temiz coxfunksiyali parafin cokme inhibitorlarinin tullanti sularinda bioparcalanan suda hell olan alkilarilsulfonatlarin asfalt qatran parafin birlesmeleri duz ve hidrat cokmelerinin qarsisini alan ve neft hasilatinin artimini deniz seraitinde meden daxili neql proseslerinin yaxsilasdirilmasini temin eden kompleks tesirli kompozisiya terkibli inhibitorlarin quyularda ve boru kemerlerinde parafin cokuntulerini temizlemek ve qarsisini almaq ucun alcaq temperaturlarda qizdirilmadan istifade edile bilen terkiblerin yuksek kukurdlu parafinli qaz kondensat yataqlari ucun kompleks tesirli ve oz gostericileri ile en yaxsi dunya analoqlarindan geri qalmayan parafin cokme ve korroziya inhibitorlarinin terkibinde yuksek miqdarda berk paratinler olan qaz kondensat sistemleri ucun ilk defe olaraq islenib hazirlanmis yuksek effektivli parafinhidrat cokme inhibitorlarinin dovri su sistemleri buxar ve su qizdirici qazanlar ucun duz cokme inhibitorlarin ve s alinmasi ucun bir sira prosesler yaradilmisdir Onun yaratdigi inhibitorlar respublikamizin RF nin Qazaxistanin Ozbekistanin Turkmenistanin ve s regionlarin yataqlarinda yuksek iqtisadi semere ile tetbiq edilmisdir M E Murselovanin yuxarida qeyd etdiyimiz elmi istiqametlerde apardigi elmi tedqiqat islerinin neticeleri 200 elmi eserde o cumleden bir nece elmi icmalda ve 40 muelliflik sehadetnamesinde oz eksini tapmisdir Onun rehberliyi ile 2 elmler namizedi hazirlanmisdir O defelerle Beynelxalq ve Umumittifaq konqres ve konfranslarda o cumleden Moskvada kecirilen sethi aktiv maddelere dair beynelxalq konqresde meruze ile cixis etmisdir O elmi istehsalat sahesindeki emeyine gore Azerbaycan neft ve qaz senayesinin emekdar iscisi SSRI ixtiracisi SSRI Qaz Senaye Nazirliyinin en yaxsi ixtiracisi adlarina layiq gorulmusdur O Umumittifaq Xalq Teserrufati Nailiyyetleri Sergisinin uc medalini almisdir Istinadlar