Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bugünkü gündə millətlərin psixologiyası ilə psixologiyanın "etnik psixologiya" adlanan xüsusi bölməsi məşğul olur. İlkin mərhələdə – müxtəlif xalqların mənəvi-mədəni xüsusiyyətlərini öyrənmək məqsədilə meydana çıxan bu psixologiya sahəsinin, XIX əsrin ikinci yarısından başlayaraq ilk ümumi terminləri meydana çıxmağa başlayır: "xalqların psixologiyası", "milli xarakter", "milli ruh", hətta "etnik (etnoqrafik) psixologiya" (Ribo T. – 1886) və s. kimi. Bunlara paralel olaraq etnopsixologiyanın nəzdində fəlsəfi-psixoloji xətt də inkişaf edir (X. Şteyntal, M. Lasarus, V. Vundt, və b.). Ümumi olaraq, həmin dövr üçün əsas tədqiqat metodu – dildə, adət-ənənələrdə, , bir sözlə, müxtəlif xalqların mənəvi həyatında insani ruhların təzahürünün analizindən ibarət idi. Bugünkü gündə etnopsixologiya – ayrıca individ və ya insan qruplarının etnik və mədəni mənsubiyyəti ilə əlaqədar olan, şüuri və qeyri-şüuri səviyyədə təzahür edən müxtəlif psixoloji xüsusiyyətləri öyrənən psixologiya bölməsi kimi tanınır .
XX əsrin 30-cu illərindən başlayaraq Qərbdə bu təlimin özünün də nəzdində gedərək, etnik psixologiya özü də iki fərqli qola – psixoloji antropologiya və krosskultur psixologiya qollarına ayrıldı. Bunlardan birincisi – insanların müxtəlif mədəniyyət şəraitdə necə düşünüb, hiss edib, reaksiya verib, hərəkət etməsini (başlıca nümayəndələri R. Benedikt, M. Mid, K. Klakxorn, R. Linton, K. Dyubua və b.); ikincisi isə – fərqli etnik və mədəni qruplara məxsus individlərin psixologiyasındakı oxşarlıq və fərqləri, həmçinin, sosio-mədəni, ekoloji və bioloji xüsusiyyətlərindəki psixoloji fərqlərin əlaqəsini və zaman keçdikcə bu fərqlərdə yaranan dəyişiklikləri öyrənməklə məşğul olur (bu sonuncusu həm də müqayisəvi-mədəni psixologiya adı ilə də tanınır). Postsosialist ölkələrinin psixologiyasında bunların hər ikisi etnopsixologiya və ya etnik psixologiya çərçivəsində öyrənilir (Etnopsixologiya – insanların etnik (mədəni) mənsubiyyəti ilə onların psixologiyası arasındakı əlaqəni öyrənən psixologiya sahəsidir).
Haşiyə kimi qeyd edək ki, millətlərin psixologiyasının öyrənilməsinə belə böyük maraq həm də siyasi motivlərlə əlaqədardır. Belə ki, bu, kimə necə təsir göstərmək işini müəyyən etməyə imkan verir. Hətta politologiyada etnik psixologiyanın təsiri ilə yaranmış "Etnopolitologiya" adlı xüsusi bölmə də mövcuddur.
Etnopsixologiya – insanların etnik (mədəni) mənsubiyyəti ilə onların psixologiyası arasındakı əlaqəni öyrənən psixologiya sahəsidir. Bugünkü gündə dünya psixologiyasında millətlərin psixologiyasının öyrənilməsi məsələsinə, əsasən iki fərqli yanaşma xətti mövcuddur: Amerika və Avrasiya modelləri. Birinci variant ABŞ psixologiyasında meydana çıxıb və indi də burada aparıcı mövqedə dayanır. Avropa, keçmiş SSRİ və Uzaq Şərq ölkələrində millətlərin psixologiyası "etnik psixologiya" çərçivəsində öyrənilir.
Mənbə
- Этнопсихология // Большой Энциклопедический словарь
- Этнические исследования в психологии 2011-05-16 at the Wayback Machine
- Стефаненко Т. Г. Этнопсихология. – М.: Институт психологии РАН, "Академический проект", 1999. – 320 с.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bugunku gunde milletlerin psixologiyasi ile psixologiyanin etnik psixologiya adlanan xususi bolmesi mesgul olur Ilkin merhelede muxtelif xalqlarin menevi medeni xususiyyetlerini oyrenmek meqsedile meydana cixan bu psixologiya sahesinin XIX esrin ikinci yarisindan baslayaraq ilk umumi terminleri meydana cixmaga baslayir xalqlarin psixologiyasi milli xarakter milli ruh hetta etnik etnoqrafik psixologiya Ribo T 1886 ve s kimi Bunlara paralel olaraq etnopsixologiyanin nezdinde felsefi psixoloji xett de inkisaf edir X Steyntal M Lasarus V Vundt ve b Umumi olaraq hemin dovr ucun esas tedqiqat metodu dilde adet enenelerde bir sozle muxtelif xalqlarin menevi heyatinda insani ruhlarin tezahurunun analizinden ibaret idi Bugunku gunde etnopsixologiya ayrica individ ve ya insan qruplarinin etnik ve medeni mensubiyyeti ile elaqedar olan suuri ve qeyri suuri seviyyede tezahur eden muxtelif psixoloji xususiyyetleri oyrenen psixologiya bolmesi kimi taninir XX esrin 30 cu illerinden baslayaraq Qerbde bu telimin ozunun de nezdinde gederek etnik psixologiya ozu de iki ferqli qola psixoloji antropologiya ve krosskultur psixologiya qollarina ayrildi Bunlardan birincisi insanlarin muxtelif medeniyyet seraitde nece dusunub hiss edib reaksiya verib hereket etmesini baslica numayendeleri R Benedikt M Mid K Klakxorn R Linton K Dyubua ve b ikincisi ise ferqli etnik ve medeni qruplara mexsus individlerin psixologiyasindaki oxsarliq ve ferqleri hemcinin sosio medeni ekoloji ve bioloji xususiyyetlerindeki psixoloji ferqlerin elaqesini ve zaman kecdikce bu ferqlerde yaranan deyisiklikleri oyrenmekle mesgul olur bu sonuncusu hem de muqayisevi medeni psixologiya adi ile de taninir Postsosialist olkelerinin psixologiyasinda bunlarin her ikisi etnopsixologiya ve ya etnik psixologiya cercivesinde oyrenilir Etnopsixologiya insanlarin etnik medeni mensubiyyeti ile onlarin psixologiyasi arasindaki elaqeni oyrenen psixologiya sahesidir Hasiye kimi qeyd edek ki milletlerin psixologiyasinin oyrenilmesine bele boyuk maraq hem de siyasi motivlerle elaqedardir Bele ki bu kime nece tesir gostermek isini mueyyen etmeye imkan verir Hetta politologiyada etnik psixologiyanin tesiri ile yaranmis Etnopolitologiya adli xususi bolme de movcuddur Etnopsixologiya insanlarin etnik medeni mensubiyyeti ile onlarin psixologiyasi arasindaki elaqeni oyrenen psixologiya sahesidir Bugunku gunde dunya psixologiyasinda milletlerin psixologiyasinin oyrenilmesi meselesine esasen iki ferqli yanasma xetti movcuddur Amerika ve Avrasiya modelleri Birinci variant ABS psixologiyasinda meydana cixib ve indi de burada aparici movqede dayanir Avropa kecmis SSRI ve Uzaq Serq olkelerinde milletlerin psixologiyasi etnik psixologiya cercivesinde oyrenilir MenbeEtnopsihologiya Bolshoj Enciklopedicheskij slovar Etnicheskie issledovaniya v psihologii 2011 05 16 at the Wayback Machine Stefanenko T G Etnopsihologiya M Institut psihologii RAN Akademicheskij proekt 1999 320 s