Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyinin Numizmatika Fondu — Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyində Numizmatika Elmi Fond Şöbəsinin tərkibində numizmatik materialların toplanması, qorunması, sistemləşdirilməsi, tədqiqi və təbliği məqsədilə fəaliyyət göstərən vahid numizmatik mərkəz
Yaranması tarixi
1920-ci ildə Yevgeni Aleksandroviç Paxomovun (1880–1965) gərgin əməyi sayəsində Azərbaycan Tarixi Muzeyinin "Arxeologiya, tarix və etnoqrafiya"şöbəsinin tərkibində yaradılan Numizmatika kabineti (az sonra Numizmatika fondu) çox keçmədən Tarix Muzeyinin ən zəngin fonduna çevrilmişdir. Yaradıldığı ilk illərdə cəmi 103, 1928-ci il məlumatına görə 4734–1939-cu ilə görə 1 6728 sikkədən ibarət kolleksiyaya malik olan bu fond indi respublikada 100 000-dək sikkənin saxlanıldığı, tədqiq və təbliğ olunduğu vahid numizmatik mərkəzdir.
Fonddakı materiallar
Fond sikkələrinin əsas hissəsini Azərbaycan Respublikası ərazisində tapılmışvə zərb edilmiş sikkələr təşkil edir. Bunların sırasında Azərbaycanın feodaldövlətləri – Şirvanşahlar, Sacilər, Salarilər, Şəddadilər, Rəvvadilər, Azərbaycanatabəyləri, Qaraqoyunlular, Ağqoyunlular , Səfəvilər və Azərbaycan xanlıqlarınaməxsus sikkələr xüsusi önəm daşıyır. Fondda həmçinin antik və Şərq sikkələrindən ibarət kolleksiyalar, qədimYunanıstan şəhərlərinin, Roma, Bizans imperiyalarının, ellinist dövlətlərin (Selevkiya, Parfiya, Baktriya), Sasanilər, Ərəb Xilafəti, Səlcuqlar, Elxanilər, Cuçilər, Osmanlılar, Əfşarlar, Qacarlar, Baburilər və b. dövründə zərb olunmuş və Azərbaycan ərazisində tapılan, eləcə də, demək olar ki, bütün dünya ölkələrini(Qərbi Avropa, Rusiya, Hindistan, Çin və b.) təmsil edən kolleksiyalar mövcuddur. Azərbaycan numizmatikasının bir elm kimi təşəkkülü və sonrakı uğurları Numizmatika fondunun təsisçisi və Yevgeni Paxomovun fəaliyyəti ilə bağlıdır. Məhz onun rəhbərliyi ilə Azərbaycan ərazisində aşkara çıxarılan ilk, təsadüfi sikkə tapıntıları fondda yerləşdirilmiş, qeydə alınmış, sayı artırılmış, tədqiq və nəşr olunmuşdur.
Fondun elmi fəaliyyəti
Azərbaycan tarixinə, arxeologiyasına və numizmatikasına həsr edilmiş 100-dən artıq məqalə, "Azərbaycanın və Qafqazın digər respublika, vilayət və əyalətlərinin sikkə dəfinələri", "Gürcüstan sikkələri","Azərbaycan sikkələri " əsərləri Y. Paxomov qələminin məhsuludur. 1968-ci ildə Azərbaycan SSR EA Rəyasət Heyətinin qərarı ilə muzeydə "Numizmatika və epiqrafika " şöbəsi yaradılmış və Y. Paxomovun davamçısı Əli Məhəmməd oğlu Rəcəbli şöbənin və numizmatika fondunun müdiri təyinedilmişdir. professor Əli Rəcəblinin 100-dən artıq məqalələri fond materialına əsasən işlənilmişdir. 50 ildən artıq müxtəlif tədris müəssisələrində pedaqoji fəaliyyət göstərməklə yanaşı elmi uğurları olan, müxtəlif təltiflərə malik bu alimin rəhbərliyi ilə üç namizədlik dissertasiyası müdafiə edilmişdir. Alimin yetirmələri olan t.ü.e.f.d., dosent Sənubər Qasımova və t.ü.f.d. Aygün Məmmədova hazırda Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyinin əməkdaşları qismində fəaliyyət göstərirlər. Ötən əsrin tədqiqatçıları (A. Rəhimov, K. Qolenko, S. Mustafayeva, İ. Babayev, L. Əzimova, N. Sinitsina) əsərləri Numizmatika Fondu materiallarına istinadən işlənilmişdir. Azərbaycanda müdafiəyə təqdim edilmiş- Q. Pirquliyeva, A. Quliyev, T. Quliyev, S. Qasımova, A. Məmmədova və d. namizədlik dissertasiya işləri və məqalələrində Numizmatika Fondu materialları əks edilmişdir. 1998-ci ildən Numizmatika fondundan qeyri—məskukat materialları (möhürlər, ordenlər, medallar, markalar, şəxsi təltiflər və s.) seçilərək ayrılmış və Köməkçi Tarixi Fənn Materialları fondu yaradılmışdır. Hazırda Numizmatika Fondu və "Numizmatika və epiqrafika" elmi-fond şöbəsinin əməkdaşlarının səyi ilə fondda saxlanılan sikkələrin elektron pasport—proqrama qeyd edilməsi, tədqiqi və təbliği işi davam etdirilir. Numizmatika Fondunun baş mühafizi Zümrüd Ələsgərova, "Numizmatika vəepiqrafika" elmi fond şöbəsinin müdiri — t.ü.e.d., professor Əli Rəcəblidir
Fondun elmi nəşrləri
T.ü.e.d., professor Əli Rəcəblinin "Azərbaycan numizmatikası (Azərbaycanda sikkə zərbi tarixi və pul dövriyyəsi)", Bakı,(1997)
"Azərbaycan sikkələri" , Bakı, (2012),
"Səfəvilər dövlətinin məskukat işi", Bakı, (2014),
"Şirvanşahlar dövlətində sikkə zərbi"(2015),
"Qafqaz pulları" , Bakı,(2016)
"Sikkə və dövlətçilik" , Bakı,(2017)
"Qaraqoyunlu və Ağqoyunlu sikkələri", Bakı, (2019)
Fond materialları ilə işləyən tədqiqatçılar
Ötən əsrin tədqiqatçıları (A. Rəhimov, K. Qolenko, S. Mustafayeva, İ. Babayev, L. Əzimova, N. Sinitsina) əsərləri Numizmatika Fondu materiallarına istinadən işlənilmişdir. Azərbaycanda müdafiəyə təqdim edilmiş- Q. Pirquliyeva, A. Quliyev, T. Quliyev, S. Qasımova, A. Məmmədova və d. namizədlik dissertasiya işləri və məqalələrində Numizmatika Fondu materialları əks edilmişdir.
İstinadlar
- . 2020-10-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-13.
- . 2020-10-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-13.
Həmçinin bax
Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyinin Numizmatika Fondu
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyinin Numizmatika Fondu Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyinde Numizmatika Elmi Fond Sobesinin terkibinde numizmatik materiallarin toplanmasi qorunmasi sistemlesdirilmesi tedqiqi ve tebligi meqsedile fealiyyet gosteren vahid numizmatik merkezYaranmasi tarixi1920 ci ilde Yevgeni Aleksandrovic Paxomovun 1880 1965 gergin emeyi sayesinde Azerbaycan Tarixi Muzeyinin Arxeologiya tarix ve etnoqrafiya sobesinin terkibinde yaradilan Numizmatika kabineti az sonra Numizmatika fondu cox kecmeden Tarix Muzeyinin en zengin fonduna cevrilmisdir Yaradildigi ilk illerde cemi 103 1928 ci il melumatina gore 4734 1939 cu ile gore 1 6728 sikkeden ibaret kolleksiyaya malik olan bu fond indi respublikada 100 000 dek sikkenin saxlanildigi tedqiq ve teblig olundugu vahid numizmatik merkezdir Fonddaki materiallarFond sikkelerinin esas hissesini Azerbaycan Respublikasi erazisinde tapilmisve zerb edilmis sikkeler teskil edir Bunlarin sirasinda Azerbaycanin feodaldovletleri Sirvansahlar Saciler Salariler Seddadiler Revvadiler Azerbaycanatabeyleri Qaraqoyunlular Agqoyunlular Sefeviler ve Azerbaycan xanliqlarinamexsus sikkeler xususi onem dasiyir Fondda hemcinin antik ve Serq sikkelerinden ibaret kolleksiyalar qedimYunanistan seherlerinin Roma Bizans imperiyalarinin ellinist dovletlerin Selevkiya Parfiya Baktriya Sasaniler Ereb Xilafeti Selcuqlar Elxaniler Cuciler Osmanlilar Efsarlar Qacarlar Baburiler ve b dovrunde zerb olunmus ve Azerbaycan erazisinde tapilan elece de demek olar ki butun dunya olkelerini Qerbi Avropa Rusiya Hindistan Cin ve b temsil eden kolleksiyalar movcuddur Azerbaycan numizmatikasinin bir elm kimi tesekkulu ve sonraki ugurlari Numizmatika fondunun tesiscisi ve Yevgeni Paxomovun fealiyyeti ile baglidir Mehz onun rehberliyi ile Azerbaycan erazisinde askara cixarilan ilk tesadufi sikke tapintilari fondda yerlesdirilmis qeyde alinmis sayi artirilmis tedqiq ve nesr olunmusdur Fondun elmi fealiyyetiAzerbaycan tarixine arxeologiyasina ve numizmatikasina hesr edilmis 100 den artiq meqale Azerbaycanin ve Qafqazin diger respublika vilayet ve eyaletlerinin sikke defineleri Gurcustan sikkeleri Azerbaycan sikkeleri eserleri Y Paxomov qeleminin mehsuludur 1968 ci ilde Azerbaycan SSR EA Reyaset Heyetinin qerari ile muzeyde Numizmatika ve epiqrafika sobesi yaradilmis ve Y Paxomovun davamcisi Eli Mehemmed oglu Recebli sobenin ve numizmatika fondunun mudiri teyinedilmisdir professor Eli Receblinin 100 den artiq meqaleleri fond materialina esasen islenilmisdir 50 ilden artiq muxtelif tedris muessiselerinde pedaqoji fealiyyet gostermekle yanasi elmi ugurlari olan muxtelif teltiflere malik bu alimin rehberliyi ile uc namizedlik dissertasiyasi mudafie edilmisdir Alimin yetirmeleri olan t u e f d dosent Senuber Qasimova ve t u f d Aygun Memmedova hazirda Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyinin emekdaslari qisminde fealiyyet gosterirler Oten esrin tedqiqatcilari A Rehimov K Qolenko S Mustafayeva I Babayev L Ezimova N Sinitsina eserleri Numizmatika Fondu materiallarina istinaden islenilmisdir Azerbaycanda mudafieye teqdim edilmis Q Pirquliyeva A Quliyev T Quliyev S Qasimova A Memmedova ve d namizedlik dissertasiya isleri ve meqalelerinde Numizmatika Fondu materiallari eks edilmisdir 1998 ci ilden Numizmatika fondundan qeyri meskukat materiallari mohurler ordenler medallar markalar sexsi teltifler ve s secilerek ayrilmis ve Komekci Tarixi Fenn Materiallari fondu yaradilmisdir Hazirda Numizmatika Fondu ve Numizmatika ve epiqrafika elmi fond sobesinin emekdaslarinin seyi ile fondda saxlanilan sikkelerin elektron pasport proqrama qeyd edilmesi tedqiqi ve tebligi isi davam etdirilir Numizmatika Fondunun bas muhafizi Zumrud Elesgerova Numizmatika veepiqrafika elmi fond sobesinin mudiri t u e d professor Eli ReceblidirFondun elmi nesrleriT u e d professor Eli Receblinin Azerbaycan numizmatikasi Azerbaycanda sikke zerbi tarixi ve pul dovriyyesi Baki 1997 Azerbaycan sikkeleri Baki 2012 Sefeviler dovletinin meskukat isi Baki 2014 Sirvansahlar dovletinde sikke zerbi 2015 Qafqaz pullari Baki 2016 Sikke ve dovletcilik Baki 2017 Qaraqoyunlu ve Agqoyunlu sikkeleri Baki 2019 Fond materiallari ile isleyen tedqiqatcilarOten esrin tedqiqatcilari A Rehimov K Qolenko S Mustafayeva I Babayev L Ezimova N Sinitsina eserleri Numizmatika Fondu materiallarina istinaden islenilmisdir Azerbaycanda mudafieye teqdim edilmis Q Pirquliyeva A Quliyev T Quliyev S Qasimova A Memmedova ve d namizedlik dissertasiya isleri ve meqalelerinde Numizmatika Fondu materiallari eks edilmisdir Istinadlar 2020 10 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 11 13 2020 10 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 11 13 Hemcinin baxMilli Azerbaycan Tarixi Muzeyinin Numizmatika FonduXarici kecidler