Meydan məscidi — Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunun Nüsnüs kəndində indiyədək salamat vəziyyətdə gəlib çatan məscidlərdən biri. Məscid kənd mərkəzində yerləşir.
Coğrafi mövqeyi
Kəndin mərkəzi meydanında yerləşməsi səbəbindən kənd əhalisi tərəfindən "Meydan məscidi" adlandırılan məscidin girişi cənub tərəfdəndir.
Memarlıq quruluşu
Məscidin cənub divarı bişmiş kərpiclə üzlənmişdir. İri həcmdə (uzunluğu 16 metr, eni 10,5 metr=168m2) inşa edilmiş məscidin daxildən hündürlüyü 5 metrə yaxındır. Məscidin tavanı hər cərgədə 6 ədəd olmaqla 12 ağac sütunun üstündə oturmuşdur (2x6). Giriş qapısından sağ tərəfdə qoyulan 4 ədəd pəncərə məscidin daxilini yaxşı işıqlandırır.
Kitabələri
"Meydan məscidi"nin giriş qapısının baş tərəfində yaşılımtıl rəngli daş lövhə üzərində fars dilində beş sətirdə oyma üsulu ilə həkk edilmiş kitabə vardır. Kitabənin mətninin tərcüməsi belədir: "Nüsnüs camaatı və başqaları …adət üzrə… məscid şəban ayı, 1335-ci il tarixində, rus müharibəsi zamanı bərpa olundu… etdi"
Şəban ayı, 1335 h.i.=21.06.-21.07.1917-ci il. Məscidin cənuba baxan pəncərələrindən birinin baş tərəfində, bişmiş kərpic üzərində oyma üsulu ilə beş sətirdə yazılmış başqa bir kitabə də vardır. Kitabənin mətninin tərcüməsi belədir: "Məscid şəban ayının 24-ü, 1335-ci ildə (15.06.1917-ci il), Rusiya-Türkiyə müharibəsi zamanı təmir olundu".
Birinci kitabədə "Rus müharibəsi", ikinci kitabədə isə "Rusiya-Türkiyə müharibəsi" söz birləşmələri diqqəti cəlb edir. Kitabəni yazan bu xəttat və həkkak hər iki kitabədə bu fikirləri vurğulamaqla məsciddə bərpa-təmir işlərinin həmin vaxt, yəni 1917-ci ildə davam edən Birinci Dünya müharibəsi çərçivəsində Antanta bloku tərəfindən Rusiya ilə "Üçlər ittifaqı" tərəfindən Türkiyə arasında Qafqaz cəbhəsində davam edən müharibəni nəzərdə tutmuşdur. Kitabədən aydın olur ki, Azərbaycanın da Rusiyanın tərkibində olması səbəbinin dolayısı ilə I Dünya müharibəsində iştirak etdiyi dövrdə məsciddə bərpa-təmir işləri aparılmışdır.
Məscidin içərisində, cənuba baхan pəncərənin baş tərəfində, gəc üzərində, qara rənglə, fars dilində dörd sətirdə yazılmış mənzum kitabə var idi. Kitabənin mətninin tərcüməsi belədir:
Bu Hüseyn kimdir ki, aləm onun divanəsidir?
Bu necə şamdır ki, canlar onun pərvanəsidir. Bu necə şurdur ki, dünya хalqlarında
Bu necə əza və necə matəmdir, bu dərd üçün ərşə yetişir.
Tarixi
Məscidin inşa tarixini XVIII əsrin sonları — XIX əsrin əvvəllərinə aid etmək olar.
İstinadlar
- Сафаров Ф. Арабо-персоязычные надписи Нахичеванской АССР (ХVI-ХIХ вв) как историко-культурные памятники. Диссертация на сосискание ученой степени канд. ист. наук. Баку, 1987, 179 с. НАИИ НАН Азербайджана. Инв.№ 8383., c. 38–39
Mənbə
- Hacıfəxrəddin Səfərli. Naxçıvanın türk-islam mədəniyyəti abidələri. Naxçıvan: "Əcəmi" Nəşriyyat Poliqrafiya Birliyi, 2017, 115 s.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Meydan mescidi Meydan mescidi Naxcivan Muxtar Respublikasinin Ordubad rayonunun Nusnus kendinde indiyedek salamat veziyyetde gelib catan mescidlerden biri Mescid kend merkezinde yerlesir Cografi movqeyiKendin merkezi meydaninda yerlesmesi sebebinden kend ehalisi terefinden Meydan mescidi adlandirilan mescidin girisi cenub terefdendir Memarliq qurulusuMescidin cenub divari bismis kerpicle uzlenmisdir Iri hecmde uzunlugu 16 metr eni 10 5 metr 168m2 insa edilmis mescidin daxilden hundurluyu 5 metre yaxindir Mescidin tavani her cergede 6 eded olmaqla 12 agac sutunun ustunde oturmusdur 2x6 Giris qapisindan sag terefde qoyulan 4 eded pencere mescidin daxilini yaxsi isiqlandirir Kitabeleri Meydan mescidi nin giris qapisinin bas terefinde yasilimtil rengli das lovhe uzerinde fars dilinde bes setirde oyma usulu ile hekk edilmis kitabe vardir Kitabenin metninin tercumesi beledir Nusnus camaati ve basqalari adet uzre mescid seban ayi 1335 ci il tarixinde rus muharibesi zamani berpa olundu etdi Seban ayi 1335 h i 21 06 21 07 1917 ci il Mescidin cenuba baxan pencerelerinden birinin bas terefinde bismis kerpic uzerinde oyma usulu ile bes setirde yazilmis basqa bir kitabe de vardir Kitabenin metninin tercumesi beledir Mescid seban ayinin 24 u 1335 ci ilde 15 06 1917 ci il Rusiya Turkiye muharibesi zamani temir olundu Birinci kitabede Rus muharibesi ikinci kitabede ise Rusiya Turkiye muharibesi soz birlesmeleri diqqeti celb edir Kitabeni yazan bu xettat ve hekkak her iki kitabede bu fikirleri vurgulamaqla mescidde berpa temir islerinin hemin vaxt yeni 1917 ci ilde davam eden Birinci Dunya muharibesi cercivesinde Antanta bloku terefinden Rusiya ile Ucler ittifaqi terefinden Turkiye arasinda Qafqaz cebhesinde davam eden muharibeni nezerde tutmusdur Kitabeden aydin olur ki Azerbaycanin da Rusiyanin terkibinde olmasi sebebinin dolayisi ile I Dunya muharibesinde istirak etdiyi dovrde mescidde berpa temir isleri aparilmisdir Mescidin icerisinde cenuba bahan pencerenin bas terefinde gec uzerinde qara rengle fars dilinde dord setirde yazilmis menzum kitabe var idi Kitabenin metninin tercumesi beledir Bu Huseyn kimdir ki alem onun divanesidir Bu nece samdir ki canlar onun pervanesidir Bu nece surdur ki dunya halqlarinda Bu nece eza ve nece matemdir bu derd ucun erse yetisir TarixiMescidin insa tarixini XVIII esrin sonlari XIX esrin evvellerine aid etmek olar IstinadlarSafarov F Arabo persoyazychnye nadpisi Nahichevanskoj ASSR HVI HIH vv kak istoriko kulturnye pamyatniki Dissertaciya na sosiskanie uchenoj stepeni kand ist nauk Baku 1987 179 s NAII NAN Azerbajdzhana Inv 8383 c 38 39MenbeHacifexreddin Seferli Naxcivanin turk islam medeniyyeti abideleri Naxcivan Ecemi Nesriyyat Poliqrafiya Birliyi 2017 115 s