Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mesta (Qarasu) çayı (bolq. Места), Nestos (yun. Νέστος) və ya Qarasu çayı — Bolqarıstan və Yunanıstanda çay. Çayın mənsəbi Egey dənizi hövzəsinə aiddir.
| Mesta çayı | |
|---|---|
 | |
| Ölkə | |
| Mənsəbi | Trakiya dənizi |
| Uzunluğu |
|
| Hövzəsinin sahəsi | 2.767 km² |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Mesta Bolqarıstanın cənub-qərbində, Çerna Mesta və Byala Mesta çaylarının qovuşduğu yerdən Rila dağlarında yaranır. Bolqarıstan ərazisindən 126 km, Yunan Makedoniyası və Frakiyadan təxminən 104 km keçərək, Thassos adasının yaxınlığında dənizə tökülür.
Mestanın ən böyük qolu Dospat çayıdır.
Çerna-Mesta və Byala-Mestanın qovuşduğu yerdə su axını sürəti 14,62 m³/s-dən, Xacidimovo bölgəsində - təxminən 29,85 m³/s, Bolqarıstan və Yunanıstan sərhədi yaxınlığında təxminən 32 m³/s-dir
Coğrafiyası
Mesta Qarasu çayı başlanğıcını götürür. Thassos adası yaxınlığında Egey dənizinə tökülür. Əsasən metamorfik formasiyalar vasitəsilə yüksək kanyonlarla Egeyə enir. Sonda əsas axın Xrisoupoli şəhəri sahili düzənlik yerdə yayılır və Nestos Deltasını təşkil edən şirin su gölləri və gölməçələri ilə delta sistemi kimi genişlənir. Onun su hövzəsi 5,184 km2 (2,002 kv mi) təşkil edir, bunun 66%-i Bolqarıstandadır. Rila və Pirində bir neçə dərə əmələ gətirir. Qərbdə Pirin və şərqdə Rodop dağları arasındakı ən uzun dərə Bolqarıstandakı 25 km uzunluğunda Momina Klisura dərəsidir.
Çayın sahilləri əsasən yarpaqlı ağaclarla örtülüb. Bu ağaclar Bolqarıstan və Yunanıstan arasında yarıya qədər uzanır. Onlar Yunanıstan Makedoniyası və Frakiyanın indiki sərhədini, habelə Kavala və Xanti regional bölmələri arasındakı sərhədi təşkil edir. Çay Drama şəhərindən keçir. Daha sonra çay şimalda delta əmələ gətirir. Burada şərq hissəsindən başqa vaxtilə bataqlıqlar və laquna mövcud olub.
Tarixi
Antik coğrafiyada çay Ness (qədim yunanca Νέσσος) və ya Nest (Νέστος) kimi tanınırdı. Bu haqda yazan Klavdi Ptolemeyin coğrafiyasında çay Nestus (Νέστος) kimi xatırlanır və qədim Makedoniya ilə Frakya arasında sərhədi təşkil etdiyi bildirilir.Fukidid iddia edirdi ki, Oski çayı (İskır çayı), Ness və Gebr (Maritsa çayı) çayları Rodop dağlarına bitişik, yaşayış olmayan, böyük dağdan axır.
Meteorologiyada Aristotel yazır ki, Strimon (), Ness və Gebr çayları Gem dağ silsiləsindəki Skombre (Σκόμβρος ή Σκόμβρον), indiki axırdı. Kanyonlar və əlçatmaz dağ əraziləri arasında axdığı üçün Nestos antik dövrdə gəmiçilik üçün yararlı deyildi. Həmçinin çay yatağı boyunca təbii quru yolu yox idi. Şərqdən Qərbə üfüqi əlaqəyə gəldikdə, çayın yalnız iki keçidi var idi. Onlardan biri ortada, digəri isə aşağı su axınında, müvafiq olaraq Nikopol və Topeiros şəhərləri ərazisində yerləşirdi. Nikopol yaxınlığındakı birinci keçid Strimon və Hevros (Evros) çaylarının vadiləri arasında əlaqəni təmin edirdi. İkinci keçiddən isə Topeiros yaxınlığından qədim yol (daha sonra Eqnatiya yolu ilə Roma yolu) keçdi və bu keçid Şərqlə Qərb arasında rabitə rolunu oynayırdı. . Cənub aşırımının şimalındakı Nestos vadisində (şərq sahili) əvvəllər diilər, cənubda isə satraylar yaşayırdı. Nəhayət, Nestos Abdera şəhərinin, daha sonra isə imperator Trayan tərəfindən əsası qoyulan Topeirosun sakinlərinin şəhər və iqtisadi tarixində mühüm rol oynamışdır. Çayın ilahiləşdirilməsi və onun imperiya dövrünün sikkələrindəki təsviri bunu sübut edir.
Qalereya
-
![image]()
Mesta Qarasu çayı Yunanıstanda -
![image]()
Mesta Qarasu çayı Bolqarıstanda
İstinadlar
- Ме́ста // Словарь географических названий зарубежных стран / отв. ред. А. М. Комков. — 3-е изд., перераб. и доп. — М. : Недра, 1986. — С. 227.
- Не́стос // Словарь географических названий зарубежных стран / отв. ред. А. М. Комков. — 3-е изд., перераб. и доп. — М. : Недра, 1986. — С. 251.
- Греция : Справочная карта : Масштаб 1:1 000 000 / гл. ред. Я. А. Топчиян; ред.: Г. А. Скачкова, Н. Н. Рюмина. — М.: Роскартография, Омская картографическая фабрика, 2001. — (Страны мира «Европа»). — 2000 экз.
- Statistical Yearbook 2017 2019-03-15 at the Wayback Machine, en:National Statistical Institute (Bulgaria), p. 17
- "Preliminary Flood Risk Assessment" (yunan). Ministry of Environment, Energy and Climate Change. səh. 90. 15 February 2020 tarixində .
- Geography of Claudius Ptolemy, Book 3, Chapter 11
- Haemus // Реальный словарь классических древностей / авт.-сост. Ф. Любкер ; Под редакцией членов Общества классической филологии и педагогики Ф. Гельбке, Л. Георгиевского, Ф. Зелинского, В. Канского, М. Куторги и П. Никитина. — СПб., 1885. — С. 586—587.
- D. C. Samsaris, Historical Geography of Western Thrace during the Roman Antiquity (in Greek), 2005, p. 33-36
Ədəbiyyat
- Места I // Мёзия — Моршанск. — М. : Советская энциклопедия, 1974. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 16).
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mesta Qarasu cayi bolq Mesta Nestos yun Nestos ve ya Qarasu cayi Bolqaristan ve Yunanistanda cay Cayin mensebi Egey denizi hovzesine aiddir Mesta cayiOlke Yunanistan BolqaristanMensebi Trakiya deniziUzunlugu 230 kmHovzesinin sahesi 2 767 km Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mesta Bolqaristanin cenub qerbinde Cerna Mesta ve Byala Mesta caylarinin qovusdugu yerden Rila daglarinda yaranir Bolqaristan erazisinden 126 km Yunan Makedoniyasi ve Frakiyadan texminen 104 km kecerek Thassos adasinin yaxinliginda denize tokulur Mestanin en boyuk qolu Dospat cayidir Cerna Mesta ve Byala Mestanin qovusdugu yerde su axini sureti 14 62 m s den Xacidimovo bolgesinde texminen 29 85 m s Bolqaristan ve Yunanistan serhedi yaxinliginda texminen 32 m s dirCografiyasiMesta Qarasu cayi baslangicini goturur Thassos adasi yaxinliginda Egey denizine tokulur Esasen metamorfik formasiyalar vasitesile yuksek kanyonlarla Egeye enir Sonda esas axin Xrisoupoli seheri sahili duzenlik yerde yayilir ve Nestos Deltasini teskil eden sirin su golleri ve golmeceleri ile delta sistemi kimi genislenir Onun su hovzesi 5 184 km2 2 002 kv mi teskil edir bunun 66 i Bolqaristandadir Rila ve Pirinde bir nece dere emele getirir Qerbde Pirin ve serqde Rodop daglari arasindaki en uzun dere Bolqaristandaki 25 km uzunlugunda Momina Klisura deresidir Cayin sahilleri esasen yarpaqli agaclarla ortulub Bu agaclar Bolqaristan ve Yunanistan arasinda yariya qeder uzanir Onlar Yunanistan Makedoniyasi ve Frakiyanin indiki serhedini habele Kavala ve Xanti regional bolmeleri arasindaki serhedi teskil edir Cay Drama seherinden kecir Daha sonra cay simalda delta emele getirir Burada serq hissesinden basqa vaxtile bataqliqlar ve laquna movcud olub TarixiAntik cografiyada cay Ness qedim yunanca Nessos ve ya Nest Nestos kimi taninirdi Bu haqda yazan Klavdi Ptolemeyin cografiyasinda cay Nestus Nestos kimi xatirlanir ve qedim Makedoniya ile Frakya arasinda serhedi teskil etdiyi bildirilir Fukidid iddia edirdi ki Oski cayi Iskir cayi Ness ve Gebr Maritsa cayi caylari Rodop daglarina bitisik yasayis olmayan boyuk dagdan axir Meteorologiyada Aristotel yazir ki Strimon Ness ve Gebr caylari Gem dag silsilesindeki Skombre Skombros h Skombron indiki axirdi Kanyonlar ve elcatmaz dag erazileri arasinda axdigi ucun Nestos antik dovrde gemicilik ucun yararli deyildi Hemcinin cay yatagi boyunca tebii quru yolu yox idi Serqden Qerbe ufuqi elaqeye geldikde cayin yalniz iki kecidi var idi Onlardan biri ortada digeri ise asagi su axininda muvafiq olaraq Nikopol ve Topeiros seherleri erazisinde yerlesirdi Nikopol yaxinligindaki birinci kecid Strimon ve Hevros Evros caylarinin vadileri arasinda elaqeni temin edirdi Ikinci kecidden ise Topeiros yaxinligindan qedim yol daha sonra Eqnatiya yolu ile Roma yolu kecdi ve bu kecid Serqle Qerb arasinda rabite rolunu oynayirdi Cenub asiriminin simalindaki Nestos vadisinde serq sahili evveller diiler cenubda ise satraylar yasayirdi Nehayet Nestos Abdera seherinin daha sonra ise imperator Trayan terefinden esasi qoyulan Topeirosun sakinlerinin seher ve iqtisadi tarixinde muhum rol oynamisdir Cayin ilahilesdirilmesi ve onun imperiya dovrunun sikkelerindeki tesviri bunu subut edir QalereyaMesta Qarasu cayi Yunanistanda Mesta Qarasu cayi BolqaristandaIstinadlarMe sta Slovar geograficheskih nazvanij zarubezhnyh stran otv red A M Komkov 3 e izd pererab i dop M Nedra 1986 S 227 Ne stos Slovar geograficheskih nazvanij zarubezhnyh stran otv red A M Komkov 3 e izd pererab i dop M Nedra 1986 S 251 Greciya Spravochnaya karta Masshtab 1 1 000 000 gl red Ya A Topchiyan red G A Skachkova N N Ryumina M Roskartografiya Omskaya kartograficheskaya fabrika 2001 Strany mira Evropa 2000 ekz Statistical Yearbook 2017 2019 03 15 at the Wayback Machine en National Statistical Institute Bulgaria p 17 Preliminary Flood Risk Assessment yunan Ministry of Environment Energy and Climate Change seh 90 15 February 2020 tarixinde Geography of Claudius Ptolemy Book 3 Chapter 11 Haemus Realnyj slovar klassicheskih drevnostej avt sost F Lyubker Pod redakciej chlenov Obshestva klassicheskoj filologii i pedagogiki F Gelbke L Georgievskogo F Zelinskogo V Kanskogo M Kutorgi i P Nikitina SPb 1885 S 586 587 D C Samsaris Historical Geography of Western Thrace during the Roman Antiquity in Greek 2005 p 33 36EdebiyyatMesta I Myoziya Morshansk M Sovetskaya enciklopediya 1974 Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t gl red A M Prohorov 1969 1978 t 16 Xarici kecidler