Makartur evkalipti (lat. Eucalyptus macarthurii) — mərsinkimilər fəsiləsinin evkalipt cinsinə aid bitki növü.
Makartur evkalipti | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: ???: Makartur evkalipti | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Təbii yayılması
Növün nümayəndələri Uels ştatının Cənub-şərq hissəsində, Şimali-Şərqi Avstraliyada dəniz səviyyəsindən 600-700 m hündürlükdə yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 45 m-ə çatan, şaxələnmiş, sıx çətirli ağacdır. Qabığı kobud, bəzən pulcuqvari, sınan, yaşlılarda çox qalın və dərin şırımlı, qopub töküləndir. Cavan yarpaqları qarşı-qarşıya düzülüşlü, oturaq, neştərvari, açıq yaşıl rəngli, uzunluğu 2,5-8,5 sm, eni 1-4,5 sm, açıq yaşıl, bəzən göyümtüldür. Çoxillik yarpaqları növbəli, parlaq, saplaqlı, ensiz-neştərvari və ya oraqvari olub, uzunluğu 9-30 sm, eni 1-2,5 sm-ə çatır, qısa, ucu bizdir. Çiçək çətirləri 4-8 çiçəkli olmaqla qoltuqda yerləşir, çiçək saplaqları 5-12 mm uzunluqda, yumru və ya bir az künclü, qönçələri oturaq, silindrik və ya yumurtavari olub, uzunluğu 10 mm, diametri 5 mm, parlaq, künclü, konusvari qapaqlı, uzunluğuna görə kasacıq borucuğuna bərabərdir. Meyvələri ayaqda, yarımşarşəkilli olub, uzunluğu 5 mm, diametri 6 mm, xırda diskli və 3-4 qısa, qabarıq laylıdır. Abşeronda aprel-iyul aylarında çiçəkləyir.
Ekologiyası
Torpağın nəmişliyinə və məhsuldarlığına orta miqdarda tələbkar, duzluluğa və əhəngin olmasına mənfi reaksiya verir. Bataqlıq torpaqlarda normal böyüyüb inkişaf etmir. -12o C şaxtaya davamlıdır.
Azərbaycanda yayılması
Astara, Abşeron və Qafqazın Qaradəniz sahillərində becərilir.
İstifadəsi
Park və bağların yaşıllaşdırılmasında təsadüf edilir.
Ədəbiyyat
- Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri. Bakı: Elm, 2014, 380 səh.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Makartur evkalipti lat Eucalyptus macarthurii mersinkimiler fesilesinin evkalipt cinsine aid bitki novu Makartur evkaliptiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste MersinciceklilerFesile MersinkimilerYarimfesile Triba Cins Evkalipt Makartur evkaliptiBeynelxalq elmi adiEucalyptus macarthurii H Deane amp Maiden 1899Sekil axtarisiITIS 835192NCBI 929595EOL 632004Tebii yayilmasiNovun numayendeleri Uels statinin Cenub serq hissesinde Simali Serqi Avstraliyada deniz seviyyesinden 600 700 m hundurlukde yayilmisdir Botaniki tesviriHundurluyu 45 m e catan saxelenmis six cetirli agacdir Qabigi kobud bezen pulcuqvari sinan yaslilarda cox qalin ve derin sirimli qopub tokulendir Cavan yarpaqlari qarsi qarsiya duzuluslu oturaq nestervari aciq yasil rengli uzunlugu 2 5 8 5 sm eni 1 4 5 sm aciq yasil bezen goyumtuldur Coxillik yarpaqlari novbeli parlaq saplaqli ensiz nestervari ve ya oraqvari olub uzunlugu 9 30 sm eni 1 2 5 sm e catir qisa ucu bizdir Cicek cetirleri 4 8 cicekli olmaqla qoltuqda yerlesir cicek saplaqlari 5 12 mm uzunluqda yumru ve ya bir az kunclu qonceleri oturaq silindrik ve ya yumurtavari olub uzunlugu 10 mm diametri 5 mm parlaq kunclu konusvari qapaqli uzunluguna gore kasaciq borucuguna beraberdir Meyveleri ayaqda yarimsarsekilli olub uzunlugu 5 mm diametri 6 mm xirda diskli ve 3 4 qisa qabariq laylidir Abseronda aprel iyul aylarinda cicekleyir EkologiyasiTorpagin nemisliyine ve mehsuldarligina orta miqdarda telebkar duzluluga ve ehengin olmasina menfi reaksiya verir Bataqliq torpaqlarda normal boyuyub inkisaf etmir 12o C saxtaya davamlidir Azerbaycanda yayilmasiAstara Abseron ve Qafqazin Qaradeniz sahillerinde becerilir IstifadesiPark ve baglarin yasillasdirilmasinda tesaduf edilir EdebiyyatTofiq Memmedov Elman Isgender Tariyel Talibov Azerbaycanin nadir agac ve kol bitkileri Baki Elm 2014 380 seh