Bu məqaləni lazımdır. |
Mail Vəli oğlu Amanov (1938, Nüvədi, Meğri rayonu – 2007) — professor, Azərbaycan Elmi Tədqiqat Üzümçülük və Şərabçılıq İnstitutunun direktoru.
Mail Amanov | |
---|---|
Amanov Mail Vəli oğlu | |
Doğum tarixi | 1938 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 2007 |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Elm sahəsi | üzümçülük |
Elmi dərəcəsi | elmlər doktoru |
Elmi adı | professor |
Həyatı
Mail Amanov 15 iyun 1938-ci ildə Qərbi Azərbaycanın Zəngəzur mahalının Megri rayonunun Nüvədi kəndində anadan olmuşdur. Orta məktəbi bitirdikdən sonra 1955-ci ildə Gəncə şəhərində Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun «Meyvəçilik, Tərəvəzçilik və Üzümçülük» fakültəsinə qəbul olunmuşdur. İnstitutu müvəffəqiyyətlə başa vuraraq öz doğma kəndi olan Nüvədi «Qırmızı Sərhəd» kolxozunda 1960-cı ildən əmək fəaliyyətinə başlamışdır. 1963-cü ilin sentyabr ayında Bakı şəhərində Elmi-Tədqiqat Bağçılıq, Üzümçülük və Subtropik Bitkilər İnstitutunun aspiranturasına qəbul olmuşdur.
1964-1979-cu illərdə Nüvədi kənd «Qırmızı Sərhəd» kolxozunun idarə heyətinin sədri vəzifəsində işləmişdir. 1969-cu ilin may ayında İrəvan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunda Üzümçülük ixtisası üzrə namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir.
1975-1980-ci illərdə partiya komitəsinin katibi, 1985-ci ildən 1991-ci ilə qədər Nüvədi kənd Kolxozu İdarə Heyətinin sədri olmuşdur. 1985-ci ildə SSRİ Ali Sovetinin fərmanı ilə «Şərəf Nişanı» ordeni ilə təltif edilmişdir. 1985-ci ildə Ermənistan Ali Sovetinin deputatı seçilmişdir.
1988-ci ilin noyabr ayında Ermənistan Respublikası Ali Sovetinin Sessiyasında yeganə azərbaycanlı kimi iştirak etmişdir. Sessiyada Arkadi Volskinin və baş katib Mixail Qorbaçovun Azərbaycan xalqına qarşı yeritdikləri qərəzli düşmənçilik siyasətinin canlı şahidi olmuşdur.
1989-cu ilin oktyabr ayının 10-da Megri rayonunda 5 nəfər kolxoz üzvü ilə erməni daşnakları tərəfindən girov götürülmüşdür. 1988-1991-ci illər ərzində Nüvədi kəndini tərk etməyib erməni daşnaklarına qarşı mərdliklə mübarizə aparmışdır.
1995-ci ilin iyul ayından 2007-ci ilə qədər Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Üzümçülük və Şərabçılıq İnstitutunun direktoru vəzifəsində çalışmışdır. İnstitutun direktoru vəzifəsində işlədiyi dövr ərzində Respublikada Üzümçülüyün inkişaf etdirilməsi istiqamətində dəyərli tədqiqatlar aparmışdır. O, respublika iqtisadiyyatının strateji sahəsi olan üzümçülüyün və onun emalı sənayesinin 2002-2010-cu illər üçün inkişaf konsepsiyasını işləyib hazırlamışdır.
M.V. Amanov Azərbaycanda üzüm genofondunun toplanmasına və qorunub saxlanmasına böyük diqqət yetirirdi. Məhz onun təşəbbüsü ilə 2002-2003-cü illərdə 15 hektar sahədə 310 yerli və gətirilmə üzüm sortundan ampelorafik kolleksiya bağı salınmışdır. Həmin kolleksiya genofondun qorunması baxımından dünyəvi əhəmiyyətə malik bir fonddur.
İnstituta rəhbərlik etdiyi illərdə AzETÜŞİ yeni yaradılan seleksiya sortlarına və aparılan digər elmi-tədqiqat işlərinə görə 1998-ci ildə Madrid şəhərində yerləşən Ticarət Liderləri Klubu tərəfindən «Keyfiyyətə görə» XXVII — Beynəlxalq prizə, 2002-ci ildə isə Meksikanın Milli Marketinq İnstitutu tərəfindən «Almaz Ulduz» beynəlxalq mükafata layiq görülmüşdür.
Mail Amanov 2002-ci ildə Beynəlxalq Üzümçülük və Şərabçılıq Akademiyasının həqiqi üzvü seçilmişdir.
2007-ci ildə doktorluq dissertasiyası müdafiə etmiş və uzun illərin elmi axtarışları nəticəsində Azərbaycanda yabanı üzümün indiyə qədər məlum olmayan yeni iki növ müxtəlifliyini müəyyən etmişdir.
Yer kürəsinin dördüncü daş dövründən Respublikanın Talış dağlarında məskunlaşmış Vitis Labrusca L. üzüm növünün vətəninin Amerika qitəsi ilə yanaşı, həm də Azərbaycanın olması ideyasını elmi araşdırmalar və dəlillərlə sübuta yetirmişdir.
M.V. Amanovun rəhbərliyi altında İnstitutda şərab və likorların yeni istehsal texnologiyaları və resepturaları hazırlanmışdır. «Abşeron-şərab» Səhmdar Cəmiyyəti həmin resepturalar əsasında müxtəlif çeşiddə likor istehsal edir. Bu elmi tapıntılar üzümün vətənlərindən biri olan Azərbaycan üçün böyük elmi əhəmiyyətli məsələlərdən biridir.
M.V. Amanovun üzümün genofondu üzrə apardığı elmi-tədqiqatlar Beynəlxalq Bitki Genetik Ehtiyatları İnstitutunun (İPQRİ) alimləri tərəfindən yüksək qiymətləndirilmişdir.
O, 184-dən çox elmi əsərin, o cümlədən bir monoqrafiya, 1 buklet, 1 məcmuə və 34 kitabçanın müəllifidir.
Mail Amanovun xatirəsi insanlığın ən yüksək zirvəsində olan bir şəxsiyyət kimi yaddaşımızda həmişəlik qalacaq və qəlbimizdə əbədi yaşayacaqdır.
İstinadlar
- http://www.mailamanov.az.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Mail Veli oglu Amanov 1938 Nuvedi Megri rayonu 2007 professor Azerbaycan Elmi Tedqiqat Uzumculuk ve Serabciliq Institutunun direktoru Mail AmanovAmanov Mail Veli ogluDogum tarixi 1938Dogum yeri Nuvedi Megri rayonu Ermenistan SSR SSRIVefat tarixi 2007Milliyyeti azerbaycanliElm sahesi uzumculukElmi derecesi elmler doktoruElmi adi professorHeyatiMail Amanov 15 iyun 1938 ci ilde Qerbi Azerbaycanin Zengezur mahalinin Megri rayonunun Nuvedi kendinde anadan olmusdur Orta mektebi bitirdikden sonra 1955 ci ilde Gence seherinde Azerbaycan Kend Teserrufati Institutunun Meyvecilik Terevezcilik ve Uzumculuk fakultesine qebul olunmusdur Institutu muveffeqiyyetle basa vuraraq oz dogma kendi olan Nuvedi Qirmizi Serhed kolxozunda 1960 ci ilden emek fealiyyetine baslamisdir 1963 cu ilin sentyabr ayinda Baki seherinde Elmi Tedqiqat Bagciliq Uzumculuk ve Subtropik Bitkiler Institutunun aspiranturasina qebul olmusdur 1964 1979 cu illerde Nuvedi kend Qirmizi Serhed kolxozunun idare heyetinin sedri vezifesinde islemisdir 1969 cu ilin may ayinda Irevan Kend Teserrufati Institutunda Uzumculuk ixtisasi uzre namizedlik dissertasiyasi mudafie etmisdir 1975 1980 ci illerde partiya komitesinin katibi 1985 ci ilden 1991 ci ile qeder Nuvedi kend Kolxozu Idare Heyetinin sedri olmusdur 1985 ci ilde SSRI Ali Sovetinin fermani ile Seref Nisani ordeni ile teltif edilmisdir 1985 ci ilde Ermenistan Ali Sovetinin deputati secilmisdir 1988 ci ilin noyabr ayinda Ermenistan Respublikasi Ali Sovetinin Sessiyasinda yegane azerbaycanli kimi istirak etmisdir Sessiyada Arkadi Volskinin ve bas katib Mixail Qorbacovun Azerbaycan xalqina qarsi yeritdikleri qerezli dusmencilik siyasetinin canli sahidi olmusdur 1989 cu ilin oktyabr ayinin 10 da Megri rayonunda 5 nefer kolxoz uzvu ile ermeni dasnaklari terefinden girov goturulmusdur 1988 1991 ci iller erzinde Nuvedi kendini terk etmeyib ermeni dasnaklarina qarsi merdlikle mubarize aparmisdir 1995 ci ilin iyul ayindan 2007 ci ile qeder Azerbaycan Elmi Tedqiqat Uzumculuk ve Serabciliq Institutunun direktoru vezifesinde calismisdir Institutun direktoru vezifesinde islediyi dovr erzinde Respublikada Uzumculuyun inkisaf etdirilmesi istiqametinde deyerli tedqiqatlar aparmisdir O respublika iqtisadiyyatinin strateji sahesi olan uzumculuyun ve onun emali senayesinin 2002 2010 cu iller ucun inkisaf konsepsiyasini isleyib hazirlamisdir M V Amanov Azerbaycanda uzum genofondunun toplanmasina ve qorunub saxlanmasina boyuk diqqet yetirirdi Mehz onun tesebbusu ile 2002 2003 cu illerde 15 hektar sahede 310 yerli ve getirilme uzum sortundan ampelorafik kolleksiya bagi salinmisdir Hemin kolleksiya genofondun qorunmasi baximindan dunyevi ehemiyyete malik bir fonddur Instituta rehberlik etdiyi illerde AzETUSI yeni yaradilan seleksiya sortlarina ve aparilan diger elmi tedqiqat islerine gore 1998 ci ilde Madrid seherinde yerlesen Ticaret Liderleri Klubu terefinden Keyfiyyete gore XXVII Beynelxalq prize 2002 ci ilde ise Meksikanin Milli Marketinq Institutu terefinden Almaz Ulduz beynelxalq mukafata layiq gorulmusdur Mail Amanov 2002 ci ilde Beynelxalq Uzumculuk ve Serabciliq Akademiyasinin heqiqi uzvu secilmisdir 2007 ci ilde doktorluq dissertasiyasi mudafie etmis ve uzun illerin elmi axtarislari neticesinde Azerbaycanda yabani uzumun indiye qeder melum olmayan yeni iki nov muxtelifliyini mueyyen etmisdir Yer kuresinin dorduncu das dovrunden Respublikanin Talis daglarinda meskunlasmis Vitis Labrusca L uzum novunun veteninin Amerika qitesi ile yanasi hem de Azerbaycanin olmasi ideyasini elmi arasdirmalar ve delillerle subuta yetirmisdir M V Amanovun rehberliyi altinda Institutda serab ve likorlarin yeni istehsal texnologiyalari ve resepturalari hazirlanmisdir Abseron serab Sehmdar Cemiyyeti hemin resepturalar esasinda muxtelif cesidde likor istehsal edir Bu elmi tapintilar uzumun vetenlerinden biri olan Azerbaycan ucun boyuk elmi ehemiyyetli meselelerden biridir M V Amanovun uzumun genofondu uzre apardigi elmi tedqiqatlar Beynelxalq Bitki Genetik Ehtiyatlari Institutunun IPQRI alimleri terefinden yuksek qiymetlendirilmisdir O 184 den cox elmi eserin o cumleden bir monoqrafiya 1 buklet 1 mecmue ve 34 kitabcanin muellifidir Mail Amanovun xatiresi insanligin en yuksek zirvesinde olan bir sexsiyyet kimi yaddasimizda hemiselik qalacaq ve qelbimizde ebedi yasayacaqdir Istinadlarhttp www mailamanov az