Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Madam Batterflay (it. Madama Butterfly) — Cakomo Puççininin 3 səhnədən ibarət 2 pərdəli David Belaskonun “Geyşa” əsəri əsnasında librettosu İllika Luici, Cüzeppe Cakoza tərəfindən yazılmış operası. Opera premyerası 17 fevral, 1904 cü ildə Milanın La Skala səhnəsində oynanılmışdır.
| Madam Batterflay | |
|---|---|
| it. | |
 Operanın afişası | |
| Bəstəkar | Cakomo Puççini |
| Librettoçu | İllika Luici, Cüzeppe Cakoza |
| Dili | italyanca |
| Süjet | David Belasko “Geyşa” |
| Janr | Dram |
| Pərdə | 2 |
| Səhnə | 3 |
| Yaradılma tarixi | 1903-1904 |
| İlk səhnələşdirmə | 17 fevral 1904 La Skala |
| Müddəti | 2½ saat |
| Hadisələrin baş verdiyi yer | Naqasaki |
| Personajlar | Personajlar:
|
| Premyera | 17 fevral, 1904 La Skala, Milan |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Səhnələr
Personajlar
| Personajlar | Səslər | İfaçılar | |
|---|---|---|---|
| Madam Batterflay (Çio-Çio-san) | soprano | Rozina Storkio | |
| Sudzuki, qulluqçu | mezzosoprano | Cuzeppina Cakonia | |
| Benjamin Franklin Pinkerton, ABŞ HDD zabiti | tenor | Covanni Dzenatello | |
| Şarples, amerika konsulu | bariton | Cuzeppe De Luka | |
| Qonor | tenor | Haetano Pini-Korsi | |
| Şahzadə Yamadori | tenor/ bariton | Emilio Venturini | |
| Bonza, Çio-Çio-sanın əmisi | Paolo Vulman | ||
| Yakuside, Çio-Çio-sanın əmisi | bas | Antonio Volpini | |
| komissar | bas | Viale | |
| qeydiyatçı məmur | bas | Cennari | |
| Çio-Çio-sanın anası | mezzosoprano | Tina Alisa | |
| xala | soprano | Gissoni | |
| kuzan | soprano | Palmira Maci | |
| Ket Pinkerton | mezzosoprano | Manfredi | |
| Dolore, oğlan | danışıqlı rol | ||
| Çio-Çio-sanın qohumları, dostları, rəfiqələri, qulluqçuları | |||
I Pərdə
ABŞ HDD zabiti leytenant Franklin Bencamin Pinkerton Batterflay kimi tanınan Ço-Ço-San adlı bir geyşaya vurulur. Dəllal Qore Naqasaki ətrafındakı bir təpə üzərindəki evi Pinkertona göstərir. Pinkerton bu evdə Batterflay ilə bal ayı keçirməyi qərara alır. Dəllal Qore zabitə Sudzuki və digər qulluqçuları təqdim edir. Toya hazırlıq başlanır.
Mərasimə pinkertonun tanışı amerika konsulu Şarpless təşrif gətirir. Onların aralarındakı söhbətdən belə məlum olur ki, Pinkerton bu hərəkəti ilə utancverici bir məqsəd güdür. belə ki, o, heç də Ço-Ço-Sanı özünə arvad etmək istəmir. Amerikada bu nikahın heç bir hüquqi əsası yoxdur. Beləliklə də o, özünü subay kimi hiss edə biləcəkdir. O, tipik amerikanlıdır. Amerikanlılar həmişə təşəbbüskar insanlar olmuş və öz xeyrinə görə hərəkət etmişlər. Bu məqamda Pinkertona toy sərf edir, digər tərəfdən də o, özünü subay saya biləcəkdir. Konsul Şarpless bunu utancverici bir hərəkət olduğunu deyərək, ona xəbərdarlıq edir: Ço-Ço-San çox gəncdir, həmdə təmiz və namusludur. Ona qarşı bu cür rəftara layiq deyildir. Bütün bunlar pis sonluqla bitə bilər. Pinkerton dostunu sakitləşdirərək: onun nikah müqaviləsi müvəqqəti xarakter daşıyır, necə ki, 999 ilə kirayə götürdüyü ev kimi, hər an ləğv oluna bilər.
Ço-Ço-San geyşa rəfiqəsi ilə gəlirlər. Konsul onun gözəlliyinə heyran qalır və onun yaşı ilə maraqlanır. Ço-Ço-San onunla flört edərək on beş yaşı olduğunu deyir. Ço-Ço-Sanın atası yoxdur. Ancaq anası ilə yoxsulluq içində yaşayır. Gözəl gəlin libasında amerikanlı ilə məhəbbətindən danışır. Sevgilisinin ona dinindən üz döndərib ərinin dinini qəbul etməsini öyrənincə, konsul lap pərişan olur. O, anlayır ki, məsələ daha da ciddiləşməyə başlayır. Toy mərasimində Ço-Ço-Sanın əmisi, yapon bonzası dinini dəyişdiyinə görə gəlini nəhlətləyərir. buna baxmayaraq nikah baş tutur. Bu zaman sevgi dueti səslənir.
II Pərdə
I səhnə
Üç il sonra. Pinkerton nikahdan bir qədər sonra sonra Amerikaya dönür. Ço-Ço-San onu gözləməkdə davam edir. Ço-Ço-San ərinin sədaqətliliyinə, Amerikada kişilərin sədaqətsizliyə görə həbs edildiklərinə hələ də inanır. Qulluqçu Sudzuki Pinkertonun qoyub getdiyi pulların qurtardığını deyir. Ço-Ço-San ağlayaraq ehtiyat edir ki, əri qayıtmasa o, təzədən öz geyşa sənətinə dönmək məcburiyyətində qala bilər. Bu zaman “Aydın gün arzusu” ariyası səslənir.
Konsul Şarpless gələrək, Pinkertonun Yaponiyaya, özü də amerikalı arvadı ilə dönməsini xəbərləyən bir məktub gətirir. Məktubun məzmununa əhəmiyyət verməyən Ço-Ço-San çox sevinir. Onun həyəcan dolu sevinci konsula məktubun əsas qayəsini deməyə imkan vermir. Nəhayət Şarpless macal tapıb Ço-Ço-Sana deyə bilir ki, Pinkerton daha onun əri deyildir. Ço-Ço-San bunun yalan olduğuna inanaraq öz oğlunu konsula göstərir. Ço-Ço-San onun oğlunun Yaponiyada ən gözəl oğlan olduğunu və heç kimin belə mavi gözlü oğlan uşağına malik olmadığını deyir. Ço-Ço-San deyir ki, indi uşağın adı Dolore (İztirab), atası gələndən sonra isə Coyya (Şən) olacaq.
Top səsləri limana gəminin yan aldığından xəbər verir. Batterflay eyvana qaçaraq, “Avram Linkoln” gəmisini görür. Bu Pinkertonun gəmisidir. dərhal evi gül-çiçəklərlə bəzəməyi tapşırır. özü isə toy libasını geyinməyə, öz ərini qarşılamağa tələsir.
II səhnə
Gecə sona yetir. Patterflay artıq uyumuş oğlunu digər otağa aparır. Səhnədə qulluqçu Sudzuki qalır. Bu an pinkerton gəlir. O, tək deyil. Yanında arvadı Keyt və Şarpless də vardır. Konsul Pinkertona nə etdiyini söyləyir. O isə özünə haqq qazandıraraq, Batterflayın bu nikahı ciddi qəbul ediləcəyinə inanmırdı. Onlar qulluqçu Sudzukidən olub bitənləri Ço-Ço-Sana anlatmağı və uşağı onlara verməyə razı olması üçün dilə tutmağı xahiş edirlər.
Ço-Ço-San gəlir və qulluqçudan naməlum qadının kimliyini soruşur. Biləndə ki, qadın Pinkertonun arvadıdır, bütün bu illər ərzində yanıldığını anlayır. Sudzuki uşağı onlara verməyi təkid edir. Batterflay özü də anlayır ki, başqa çarəsi qlmamışdır. Keyt pinkerton aldanmış Batterflayın dərdini anlayaraq, ona uşağa layiqincə baxacağına söz verir. Ço-Ço-San tək qalır. Qərara gəlir ki, “Namusla yaşamağı bilməyən, namusla ölməyi bacarmalıdır”. Əlindəki xəncərlə özünə qəsd etmək istərkən, oğlunun gəlişi onu çəkindirir. Ço-Ço-San oğlunu öpüb evin bağçasında oynamağa göndərdikdən sonra, xəncəri öz qarnına sancaraq yapon ənənəsindəki harakiri qətlini icra edir. Pinkerton yuruyərək daxil olur, lakin artıq gec idi: Batterflay ölmüşdür.
- Mesa F. Opera (ing.): an encyclopedia of world premieres and significant performances, singers, composers, librettists, arias and conductors, 1597-2000. Jefferson: McFarland & Company, 2007. P. 158.
- Archivio Storico Ricordi. 1808.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Madam Batterflay it Madama Butterfly Cakomo Puccininin 3 sehneden ibaret 2 perdeli David Belaskonun Geysa eseri esnasinda librettosu Illika Luici Cuzeppe Cakoza terefinden yazilmis operasi Opera premyerasi 17 fevral 1904 cu ilde Milanin La Skala sehnesinde oynanilmisdir Madam Batterflayit Operanin afisasiBestekar Cakomo PucciniLibrettocu Illika Luici Cuzeppe CakozaDili italyancaSujet David Belasko Geysa Janr DramPerde 2Sehne 3Yaradilma tarixi 1903 1904Ilk sehnelesdirme 17 fevral 1904 La SkalaMuddeti 2 saatHadiselerin bas verdiyi yer NaqasakiPersonajlar Personajlar Madam Batterflay Cio Cio san soprano Sudzuki qulluqcu mezzosoprano Benjamin Franklin Pinkerton ABS HDD zabiti tenor Sarples amerikali konsul bariton Qonor tenor Sahzade Yamadori tenor bariton Bonza Cio Cio sanin emisi Yakuside Cio Cio sanin emisi bas Komissar bas Qeydiyatci memur bas Cio Cio sanin anasi mezzosoprano xalasi soprano kuzani soprano Ket Pinkerton mezzosoprano Dolore oglan Cio Cio sanin qohumlari dostlari refiqeleri qulluqculariPremyera 17 fevral 1904 La Skala Milan Vikianbarda elaqeli mediafayllarMadam Batterflay SehnelerPersonajlarPersonajlar Sesler IfacilarMadam Batterflay Cio Cio san soprano Rozina StorkioSudzuki qulluqcu mezzosoprano Cuzeppina CakoniaBenjamin Franklin Pinkerton ABS HDD zabiti tenor Covanni DzenatelloSarples amerika konsulu bariton Cuzeppe De LukaQonor tenor Haetano Pini KorsiSahzade Yamadori tenor bariton Emilio VenturiniBonza Cio Cio sanin emisi Paolo VulmanYakuside Cio Cio sanin emisi bas Antonio Volpinikomissar bas Vialeqeydiyatci memur bas CennariCio Cio sanin anasi mezzosoprano Tina Alisaxala soprano Gissonikuzan soprano Palmira MaciKet Pinkerton mezzosoprano ManfrediDolore oglan danisiqli rolCio Cio sanin qohumlari dostlari refiqeleri qulluqculariI PerdeABS HDD zabiti leytenant Franklin Bencamin Pinkerton Batterflay kimi taninan Co Co San adli bir geysaya vurulur Dellal Qore Naqasaki etrafindaki bir tepe uzerindeki evi Pinkertona gosterir Pinkerton bu evde Batterflay ile bal ayi kecirmeyi qerara alir Dellal Qore zabite Sudzuki ve diger qulluqculari teqdim edir Toya hazirliq baslanir Merasime pinkertonun tanisi amerika konsulu Sarpless tesrif getirir Onlarin aralarindaki sohbetden bele melum olur ki Pinkerton bu hereketi ile utancverici bir meqsed gudur bele ki o hec de Co Co Sani ozune arvad etmek istemir Amerikada bu nikahin hec bir huquqi esasi yoxdur Belelikle de o ozunu subay kimi hiss ede bilecekdir O tipik amerikanlidir Amerikanlilar hemise tesebbuskar insanlar olmus ve oz xeyrine gore hereket etmisler Bu meqamda Pinkertona toy serf edir diger terefden de o ozunu subay saya bilecekdir Konsul Sarpless bunu utancverici bir hereket oldugunu deyerek ona xeberdarliq edir Co Co San cox gencdir hemde temiz ve namusludur Ona qarsi bu cur reftara layiq deyildir Butun bunlar pis sonluqla bite biler Pinkerton dostunu sakitlesdirerek onun nikah muqavilesi muveqqeti xarakter dasiyir nece ki 999 ile kiraye goturduyu ev kimi her an legv oluna biler Co Co San geysa refiqesi ile gelirler Konsul onun gozelliyine heyran qalir ve onun yasi ile maraqlanir Co Co San onunla flort ederek on bes yasi oldugunu deyir Co Co Sanin atasi yoxdur Ancaq anasi ile yoxsulluq icinde yasayir Gozel gelin libasinda amerikanli ile mehebbetinden danisir Sevgilisinin ona dininden uz donderib erinin dinini qebul etmesini oyrenince konsul lap perisan olur O anlayir ki mesele daha da ciddilesmeye baslayir Toy merasiminde Co Co Sanin emisi yapon bonzasi dinini deyisdiyine gore gelini nehletleyerir buna baxmayaraq nikah bas tutur Bu zaman sevgi dueti seslenir II PerdeI sehne Uc il sonra Pinkerton nikahdan bir qeder sonra sonra Amerikaya donur Co Co San onu gozlemekde davam edir Co Co San erinin sedaqetliliyine Amerikada kisilerin sedaqetsizliye gore hebs edildiklerine hele de inanir Qulluqcu Sudzuki Pinkertonun qoyub getdiyi pullarin qurtardigini deyir Co Co San aglayaraq ehtiyat edir ki eri qayitmasa o tezeden oz geysa senetine donmek mecburiyyetinde qala biler Bu zaman Aydin gun arzusu ariyasi seslenir Konsul Sarpless gelerek Pinkertonun Yaponiyaya ozu de amerikali arvadi ile donmesini xeberleyen bir mektub getirir Mektubun mezmununa ehemiyyet vermeyen Co Co San cox sevinir Onun heyecan dolu sevinci konsula mektubun esas qayesini demeye imkan vermir Nehayet Sarpless macal tapib Co Co Sana deye bilir ki Pinkerton daha onun eri deyildir Co Co San bunun yalan olduguna inanaraq oz oglunu konsula gosterir Co Co San onun oglunun Yaponiyada en gozel oglan oldugunu ve hec kimin bele mavi gozlu oglan usagina malik olmadigini deyir Co Co San deyir ki indi usagin adi Dolore Iztirab atasi gelenden sonra ise Coyya Sen olacaq Top sesleri limana geminin yan aldigindan xeber verir Batterflay eyvana qacaraq Avram Linkoln gemisini gorur Bu Pinkertonun gemisidir derhal evi gul ciceklerle bezemeyi tapsirir ozu ise toy libasini geyinmeye oz erini qarsilamaga telesir II sehne Gece sona yetir Patterflay artiq uyumus oglunu diger otaga aparir Sehnede qulluqcu Sudzuki qalir Bu an pinkerton gelir O tek deyil Yaninda arvadi Keyt ve Sarpless de vardir Konsul Pinkertona ne etdiyini soyleyir O ise ozune haqq qazandiraraq Batterflayin bu nikahi ciddi qebul edileceyine inanmirdi Onlar qulluqcu Sudzukiden olub bitenleri Co Co Sana anlatmagi ve usagi onlara vermeye razi olmasi ucun dile tutmagi xahis edirler Co Co San gelir ve qulluqcudan namelum qadinin kimliyini sorusur Bilende ki qadin Pinkertonun arvadidir butun bu iller erzinde yanildigini anlayir Sudzuki usagi onlara vermeyi tekid edir Batterflay ozu de anlayir ki basqa caresi qlmamisdir Keyt pinkerton aldanmis Batterflayin derdini anlayaraq ona usaga layiqince baxacagina soz verir Co Co San tek qalir Qerara gelir ki Namusla yasamagi bilmeyen namusla olmeyi bacarmalidir Elindeki xencerle ozune qesd etmek isterken oglunun gelisi onu cekindirir Co Co San oglunu opub evin bagcasinda oynamaga gonderdikden sonra xenceri oz qarnina sancaraq yapon enenesindeki harakiri qetlini icra edir Pinkerton yuruyerek daxil olur lakin artiq gec idi Batterflay olmusdur Mesa F Opera ing an encyclopedia of world premieres and significant performances singers composers librettists arias and conductors 1597 2000 Jefferson McFarland amp Company 2007 P 158 ISBN 978 0 7864 0959 4 Archivio Storico Ricordi 1808