Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Macarıstan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsi (mac. Magyarország Alkotmánybírósága) — Macarıstan Parlamentinin aktlarına məhkəmə nəzarətini həyata keçirən, Macarıstanın xüsusi məhkəməsi. Budapeştdə yerləşir. 2012-ci ilədək Esterqomda fəaliyyət göstərib.
| Macarıstan Konstitusiya Məhkəməsi | |
|---|---|
| |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə | Macarıstan |
| Yurisdiksiya | Macarıstan |
| Yaradılma tarixi | 19 oktyabr 1989 |
| Baş qərargah | |
| Ünvan | Budapeşt |
| Rəhbərlik | |
| Rəhbər | Tamaş Şuyok (sədr) |
| | |
| Rəsmi saytı | alkotmanybirosag.hu — Macarıstan Konstitusiya Məhkəməsinin rəsmi saytı |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1 sentyabr 2011-ci ildən Konstitusiya Məhkəməsi 15 hakimdən ibarətdir (əvvəllər 11 hakimdən ibarət olub). Məhkəmənin üzvləri daha sonra gizli səsvermə ilə öz üzvləri sırasından Məhkəmənin sədrini seçirlər. Sədr tərəfindən təyin edilən bir və ya iki sədr müavini hər hansı səbəbdən sədr olmadıqda onu əvəz edirlər. Konstitusiya məhkəməsi qanunların konstitusiyaya uyğunluğuna dair qərarlar qəbul edir; bu qərarlardan şikayət edilə bilməz. Konstitusiya Məhkəməsi konstitusiyanın qorunması ilə bağlı fəaliyyət göstərən başlıca orqandır. Onun vəzifəsi qanunların konstitusiyaya uyğunluğunu nəzərdən keçirmək, konstitusional qaydanı və konstitusiya ilə zəmanət verilmiş əsas hüquq və azadlıqları qorumaqdır. Konstitusiya Məhkəməsi öz funksiyalarını müstəqil icra edir. Öz büdcəsi və Parlament tərəfindən seçilmiş hakimləri ilə Konstitusiya Məhkəməsi adi məhkəmə sisteminin bir hissəsini təşkil etmir.
Tarixi
19 oktyabr 1989-cu ildə Macarıstan parlamenti yaradılması haqqında qərar qəbul etmişdir. Halbuki onun təşkilatlanması və səlahiyyətləri daha əvvəl siyasi sistemin demokratik transformasiyasını hazırlayan üçtərəfli siyasi dəyirmi masa müzakirələri çərçivəsində müəyyən edilmişdir. Konstitusiya Məhkəməsi haqqında başlıca müddəalar 1989-cu ilin oktyabrında Parlament tərəfindən Konstitusiyaya düzəliş etmək yolu ilə qəbul edildi (Maddə 32/A). Məhkəmə hüququn aliliyini təmin edən dövlətin qurulması və konstitusional qaydanı və konstitusiya ilə zəmanət verilmiş əsas hüquq və azadlıqları qorumaq məqsədilə yaradılmışdı. Konstitusiya Məhkəməsi haqqında 32 nömrəli Akt Parlament tərəfindən 19 oktyabr 1989-cu ildə qəbul edildi və Məhkəmə öz işinə 1 yanvar 1990-cı ildə başladı.
2011-ci il Konstitusiyası ilə edilən dəyişikliklər
Konstitusiyanın 24-cü maddəsi "Konstitusiya Məhkəməsi" adlanır. Buna əsasən, Konstitusiya Məhkəməsi konstitusional müdafiəni həyata keçirən əsas orqandır.
O, aşağıdakı aktların konstitusiyaya uyğunluğunu yoxlayır:
- qəbul edilmiş, lakin hələ dərc edilməmiş qanunların;
- konkret iş üzrə hakimin sorğusu əsasında qanunvericiliyin;
- konstitusional şikayət əsasında konkret iş üzrə tətbiq edilmiş qanunvericiliyin və ya məhkəmə qərarının;
- hökumətin və ya parlament üzvlərinin dörddə bir hissəsinin təşəbbüsü ilə qanunların.
Konstitusiya Məhkəməsi qanunvericiliyin beynəlxalq müqavilələrlə ziddiyyəti məsələsini gözdən keçirir və beynəlxalq müqavilələrə zidd olan qanunları və hüquq normalarını ləğv edir. O, Konstitusiyada və ali hüquqi qüvvəyə malik qanunlarda müəyyən edilmiş digər səlahiyyətləri icra edir. Konstitusiya Məhkəməsi konstitusiyaya zidd hesab etdiyi qanunları, digər hüquq normalarını və məhkəmə qərarlarını ləğv edir.
Konstitusiya Məhkəməsi dövlət büdcəsi və onun tətbiqi, mərkəzi vergilər, güzəştlər və gömrük rüsumları, pensiya və səhiyyə xidmətləri, habelə yerli vergilər haqqında qanunların konstitusiyaya uyğunluğunu yalnız ərizə müstəsna olaraq yaşamaq hüququ və insan ləyaqəti, şəxsi məlumatların qorunması hüququ, fikir, vicdan və din azadlığına və ya Macarıstan vətəndaşlığı ilə əlaqədar hüquqlara istinad etdikdə; və qanunun qəbul edilməsi və açıqlanması üçün müəyyən edilmiş şərtləri ödəmədikdə nəzərdən keçirir.
Konstitusiya Məhkəməsi parlament üzvlərinin üçdə iki səs çoxluğu ilə on iki il müddətinə parlament tərəfindən seçilmiş 15 üzvdən ibarətdir. Parlament üzvlərinin üçdə iki səs çoxluğu ilə məhkəmənin sədri seçilir. Sədrin səlahiyyət müddəti hakimin səlahiyyət müddəti ilə məhdudlaşır. Konstitusiya Məhkəməsinin üzvləri siyasi partiyaya üzv ola bilməz və hər hansı siyasi fəaliyyətlə məşğul ola bilməzlər.
Sədrləri
- (1 iyul 1990 – 24 noyabr 1998)
- Yanoş Nimet (24 noyabr 1998 – 31 iyul 2003)
- Andraş Hollo (1 avqust 2003 – 12 noyabr 2005)
- Mihay Bihari (12 noyabr 2005 – 2 iyul 2008)
- Piter Patsolay (3 iyul 2008 – 24 fevral 2015)
- Barnabaş Lenkoviç (25 fevral 2015 – 21 aprel 2016)
- Tamaş Şuyok (21 aprel 2016 –)
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- alkotmanybirosag.hu — Macarıstan Konstitusiya Məhkəməsinin rəsmi saytı
- Alkotmánybíróság | Impresszum.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Macaristan Respublikasi Konstitusiya Mehkemesi mac Magyarorszag Alkotmanybirosaga Macaristan Parlamentinin aktlarina mehkeme nezaretini heyata keciren Macaristanin xususi mehkemesi Budapestde yerlesir 2012 ci iledek Esterqomda fealiyyet gosterib Macaristan Konstitusiya Mehkemesimac Magyarorszag AlkotmanybirosagaUmumi melumatlarOlke MacaristanYurisdiksiya MacaristanYaradilma tarixi 19 oktyabr 1989Bas qerargah BudapestUnvan BudapestRehberlikRehber Tamas Suyok sedr Resmi sayti alkotmanybirosag hu Macaristan Konstitusiya Mehkemesinin resmi sayti Vikianbarda elaqeli mediafayllar 1 sentyabr 2011 ci ilden Konstitusiya Mehkemesi 15 hakimden ibaretdir evveller 11 hakimden ibaret olub Mehkemenin uzvleri daha sonra gizli sesverme ile oz uzvleri sirasindan Mehkemenin sedrini secirler Sedr terefinden teyin edilen bir ve ya iki sedr muavini her hansi sebebden sedr olmadiqda onu evez edirler Konstitusiya mehkemesi qanunlarin konstitusiyaya uygunluguna dair qerarlar qebul edir bu qerarlardan sikayet edile bilmez Konstitusiya Mehkemesi konstitusiyanin qorunmasi ile bagli fealiyyet gosteren baslica orqandir Onun vezifesi qanunlarin konstitusiyaya uygunlugunu nezerden kecirmek konstitusional qaydani ve konstitusiya ile zemanet verilmis esas huquq ve azadliqlari qorumaqdir Konstitusiya Mehkemesi oz funksiyalarini musteqil icra edir Oz budcesi ve Parlament terefinden secilmis hakimleri ile Konstitusiya Mehkemesi adi mehkeme sisteminin bir hissesini teskil etmir Tarixi19 oktyabr 1989 cu ilde Macaristan parlamenti yaradilmasi haqqinda qerar qebul etmisdir Halbuki onun teskilatlanmasi ve selahiyyetleri daha evvel siyasi sistemin demokratik transformasiyasini hazirlayan ucterefli siyasi deyirmi masa muzakireleri cercivesinde mueyyen edilmisdir Konstitusiya Mehkemesi haqqinda baslica muddealar 1989 cu ilin oktyabrinda Parlament terefinden Konstitusiyaya duzelis etmek yolu ile qebul edildi Madde 32 A Mehkeme huququn aliliyini temin eden dovletin qurulmasi ve konstitusional qaydani ve konstitusiya ile zemanet verilmis esas huquq ve azadliqlari qorumaq meqsedile yaradilmisdi Konstitusiya Mehkemesi haqqinda 32 nomreli Akt Parlament terefinden 19 oktyabr 1989 cu ilde qebul edildi ve Mehkeme oz isine 1 yanvar 1990 ci ilde basladi 2011 ci il Konstitusiyasi ile edilen deyisikliklerKonstitusiyanin 24 cu maddesi Konstitusiya Mehkemesi adlanir Buna esasen Konstitusiya Mehkemesi konstitusional mudafieni heyata keciren esas orqandir O asagidaki aktlarin konstitusiyaya uygunlugunu yoxlayir qebul edilmis lakin hele derc edilmemis qanunlarin konkret is uzre hakimin sorgusu esasinda qanunvericiliyin konstitusional sikayet esasinda konkret is uzre tetbiq edilmis qanunvericiliyin ve ya mehkeme qerarinin hokumetin ve ya parlament uzvlerinin dordde bir hissesinin tesebbusu ile qanunlarin Konstitusiya Mehkemesi qanunvericiliyin beynelxalq muqavilelerle ziddiyyeti meselesini gozden kecirir ve beynelxalq muqavilelere zidd olan qanunlari ve huquq normalarini legv edir O Konstitusiyada ve ali huquqi quvveye malik qanunlarda mueyyen edilmis diger selahiyyetleri icra edir Konstitusiya Mehkemesi konstitusiyaya zidd hesab etdiyi qanunlari diger huquq normalarini ve mehkeme qerarlarini legv edir Konstitusiya Mehkemesi dovlet budcesi ve onun tetbiqi merkezi vergiler guzestler ve gomruk rusumlari pensiya ve sehiyye xidmetleri habele yerli vergiler haqqinda qanunlarin konstitusiyaya uygunlugunu yalniz erize mustesna olaraq yasamaq huququ ve insan leyaqeti sexsi melumatlarin qorunmasi huququ fikir vicdan ve din azadligina ve ya Macaristan vetendasligi ile elaqedar huquqlara istinad etdikde ve qanunun qebul edilmesi ve aciqlanmasi ucun mueyyen edilmis sertleri odemedikde nezerden kecirir Konstitusiya Mehkemesi parlament uzvlerinin ucde iki ses coxlugu ile on iki il muddetine parlament terefinden secilmis 15 uzvden ibaretdir Parlament uzvlerinin ucde iki ses coxlugu ile mehkemenin sedri secilir Sedrin selahiyyet muddeti hakimin selahiyyet muddeti ile mehdudlasir Konstitusiya Mehkemesinin uzvleri siyasi partiyaya uzv ola bilmez ve her hansi siyasi fealiyyetle mesgul ola bilmezler Sedrleri 1 iyul 1990 24 noyabr 1998 Yanos Nimet 24 noyabr 1998 31 iyul 2003 Andras Hollo 1 avqust 2003 12 noyabr 2005 Mihay Bihari 12 noyabr 2005 2 iyul 2008 Piter Patsolay 3 iyul 2008 24 fevral 2015 Barnabas Lenkovic 25 fevral 2015 21 aprel 2016 Tamas Suyok 21 aprel 2016 Hemcinin baxMacaristan KonstitusiyasiXarici kecidleralkotmanybirosag hu Macaristan Konstitusiya Mehkemesinin resmi saytiAlkotmanybirosag Impresszum