Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Məryəm Sultan (tam titulu: Ülyacənab, Naibəyi-Nəvvabi Səfəviyyə Məryəm Sultan Səfəvi) — Səfəvi hökmdarı I Təhmasibin və Hurixan xanımın qızı.
| Məryəm Sultan | |
|---|---|
| Məryəm Sultan Şah Təhmasib qızı Səfəvi | |
| 1551 – 1608 | |
| 1579 – 1608 | |
| Əvvəlki | Xeyrənnisə Sultan |
| Sonrakı | Zeynəb Sultan Səfəvi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Qəzvin, Səfəvilər dövləti |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | İsfahan, Səfəvilər dövləti |
| Dəfn yeri | Məşhəd |
| Atası | I Təhmasib |
| Anası | Hurixan xanım |
| Həyat yoldaşları | 1.Xan Əhməd Gilani 2.Yəzd Nurani |
| Uşaqları | oğlu Şahzadə Sərdar mirzə qızı: Yaxşən sultan (hər ikisi Xan Əhməddən) |
| Dini | Şiə (İslam) |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Tanınır | naibə |
Həyatı
Məryəm Sultan 1551-ci ildə Qəzvində doğulmuşdur. Anası Hurixan xanım saray intriqalarında yer almayan bir qadın idi. Şah Təhmasib Qəzvinə səyahətə gedərkən sarayda ona vurulmuş və hərəminə daxil etmişdi. Hələ paytaxt Qəzvin olmadan əvvəldə də Məryəm Sultan anası ilə birgə orada yaşayırdı. 1555-ci ildə dövlətin rəsmi paytaxtı Qəzvin olduqdan sonra Hurixan xanım da bu uzun xənədan mübarizəsinə qoşuldu. Sultanağa sultanla yaxın olan Hurixanxanım onun tərəfində yer almağa başladı. Bu təbii ki, Məryəm sultana da təsir edir, digər bacı-qardaşlarına yaxınlaşdırırdı. Məryəm sultana saray təlim-tərbiyəsi almışdı. Sonradan olan doğma bacısı Zeynəb də onun kimi bacarıqlı idi. Qamətli və gözəl bir xanım idi. Məryəm Sultan 2 evlilik etməsinə baxmayaraq dövlət işlərinə çox maraq göstərirdi. Birinci evliliyindən 2 övladı olmuş, ikincidənsə, övladı olmamışdır. 1608-ci ildə İsfahada yerləşən Mirvari sarayında vəfat etmiş. Məşhəddə məzara tapşırılmışdır.
Fəaliyyəti
Şah I Təhmasib vəfat etdikdən sonra sarayda vəziyyət dəyişdi. Pərixan Sultanın da böyük səyi ilə şah II İsmayıl taxta keçdi. Lakin Heydər mirzənin öldürüldüyü o "qanlı dövr"ün davamı Şah II İsmayılın zamanında pik həddə çatmışdı. Oğlan xənədan mənsubları qətlə yetirilir. Qızlar isə dustaq edilirdi. Bu dustaqlıqda Məryəm sultan və bacısı Zeynəb də var idi. Lakin Pərixan Sultan taxta çıxardığı II İsmayılı özü də taxdan endirdi. Bu zaman isə Məhəmməd mirzə və Məhdi Ülya meydana çıxdı.
Qardaşı Şah Məhəmməd Xudabəndənin zamanında Biyəpiş Gilan valisi evləndirildi. Əslində bu Xeyrənnisə Sultanın oyunudu idi. Bir il Gilanda qalan (kiçik bacısı Zeynəblə) Məryəm Sultan yenidən payitaxda dönür. Qızılbaş əmirləri onun tərəfinə keçirlər. Məryəm sultanın da iştirakı ilə Məhdi Ülya hərəmdə sui-qəsdlə öldürülür. Gələcəkdə şah olacaq Abbas mirzə bu edamı görsə də Məryəm Sultan onu ordan qaçırır. Abbas mirzə təsadüfən orda deyildi. Anası müddət əvvəl onu öz yanına çağırmışdı. 1 həftə qalandan sonra o yenidən Xorasana göndərildi. Məhəmməd Xudabəndə ovdan yeni qayıtmışdı əhvalat onun gözü önündə baş verdi lakin onun gözləri görmədiyindən heç nə edə bilmirdi. Sadəcə bütün xənədan nümayəndələrini paytaxdan qova bilir. Və dövlət işlərindən uzaqlaşır. Məhdi ülyaya yas saxlayır. Ölkə 2 böyük dövlətin mübarizə meydanına çevrilir. Bu vəziyyəti görən Məryəm sultan qızılbaşlarla birgə çevriliş edir və Şah Abbası taxta çıxardır. Özü isə ona validəlik (analıq) edir. Lakin Məhdi ülyanın bacısı Zibeydə sultan saraya gəlir və Məryəm sultana rəqib olur. Şah Abbas anasını öldürənlər arasında Məryəm sultanın olduğunu da bilir. Onu saraydan uzaqlaşdırır. Mirvari sarayında yaşayan Məryəm sultan anidən vəziyyəti pisləşir 1608 vəfat edir. Qəbri isə Məşhəddədir. 2-ci ərindən övladı olmamışdır. Birinci əri Əhməd dövlətə xəyanət edəndən sonra, Ruma getdi. Onun Məryəm Sultandan olan oğlu, Şah Abbasın hökmdarlığı zamanı atasının yerinə Gilan valisi təyin olundu. Məryəm Sultanın və Xan Əhmədin qız övladı Yaxşən Sultan Şah Abbasın ali hərəmi idi və ali hərəmxanada böyük nüfuza malik idi.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Meryem Sultan tam titulu Ulyacenab Naibeyi Nevvabi Sefeviyye Meryem Sultan Sefevi Sefevi hokmdari I Tehmasibin ve Hurixan xanimin qizi Meryem SultanMeryem Sultan Sah Tehmasib qizi SefeviSefevi Sultani1551 16081579 1608EvvelkiXeyrennise SultanSonrakiZeyneb Sultan SefeviSexsi melumatlarDogum tarixi 1551Dogum yeri Qezvin Sefeviler dovletiVefat tarixi 1608Vefat yeri Isfahan Sefeviler dovletiDefn yeri MeshedAtasi I TehmasibAnasi Hurixan xanimHeyat yoldaslari 1 Xan Ehmed Gilani 2 Yezd NuraniUsaqlari oglu Sahzade Serdar mirze qizi Yaxsen sultan her ikisi Xan Ehmedden Dini Sie Islam Elmi fealiyyetiTaninir naibeHeyatiMeryem Sultan 1551 ci ilde Qezvinde dogulmusdur Anasi Hurixan xanim saray intriqalarinda yer almayan bir qadin idi Sah Tehmasib Qezvine seyahete gederken sarayda ona vurulmus ve heremine daxil etmisdi Hele paytaxt Qezvin olmadan evvelde de Meryem Sultan anasi ile birge orada yasayirdi 1555 ci ilde dovletin resmi paytaxti Qezvin olduqdan sonra Hurixan xanim da bu uzun xenedan mubarizesine qosuldu Sultanaga sultanla yaxin olan Hurixanxanim onun terefinde yer almaga basladi Bu tebii ki Meryem sultana da tesir edir diger baci qardaslarina yaxinlasdirirdi Meryem sultana saray telim terbiyesi almisdi Sonradan olan dogma bacisi Zeyneb de onun kimi bacariqli idi Qametli ve gozel bir xanim idi Meryem Sultan 2 evlilik etmesine baxmayaraq dovlet islerine cox maraq gosterirdi Birinci evliliyinden 2 ovladi olmus ikincidense ovladi olmamisdir 1608 ci ilde Isfahada yerlesen Mirvari sarayinda vefat etmis Meshedde mezara tapsirilmisdir FealiyyetiSah I Tehmasib vefat etdikden sonra sarayda veziyyet deyisdi Perixan Sultanin da boyuk seyi ile sah II Ismayil taxta kecdi Lakin Heyder mirzenin oldurulduyu o qanli dovr un davami Sah II Ismayilin zamaninda pik hedde catmisdi Oglan xenedan mensublari qetle yetirilir Qizlar ise dustaq edilirdi Bu dustaqliqda Meryem sultan ve bacisi Zeyneb de var idi Lakin Perixan Sultan taxta cixardigi II Ismayili ozu de taxdan endirdi Bu zaman ise Mehemmed mirze ve Mehdi Ulya meydana cixdi Qardasi Sah Mehemmed Xudabendenin zamaninda Biyepis Gilan valisi evlendirildi Eslinde bu Xeyrennise Sultanin oyunudu idi Bir il Gilanda qalan kicik bacisi Zeyneble Meryem Sultan yeniden payitaxda donur Qizilbas emirleri onun terefine kecirler Meryem sultanin da istiraki ile Mehdi Ulya heremde sui qesdle oldurulur Gelecekde sah olacaq Abbas mirze bu edami gorse de Meryem Sultan onu ordan qacirir Abbas mirze tesadufen orda deyildi Anasi muddet evvel onu oz yanina cagirmisdi 1 hefte qalandan sonra o yeniden Xorasana gonderildi Mehemmed Xudabende ovdan yeni qayitmisdi ehvalat onun gozu onunde bas verdi lakin onun gozleri gormediyinden hec ne ede bilmirdi Sadece butun xenedan numayendelerini paytaxdan qova bilir Ve dovlet islerinden uzaqlasir Mehdi ulyaya yas saxlayir Olke 2 boyuk dovletin mubarize meydanina cevrilir Bu veziyyeti goren Meryem sultan qizilbaslarla birge cevrilis edir ve Sah Abbasi taxta cixardir Ozu ise ona validelik analiq edir Lakin Mehdi ulyanin bacisi Zibeyde sultan saraya gelir ve Meryem sultana reqib olur Sah Abbas anasini oldurenler arasinda Meryem sultanin oldugunu da bilir Onu saraydan uzaqlasdirir Mirvari sarayinda yasayan Meryem sultan aniden veziyyeti pislesir 1608 vefat edir Qebri ise Mesheddedir 2 ci erinden ovladi olmamisdir Birinci eri Ehmed dovlete xeyanet edenden sonra Ruma getdi Onun Meryem Sultandan olan oglu Sah Abbasin hokmdarligi zamani atasinin yerine Gilan valisi teyin olundu Meryem Sultanin ve Xan Ehmedin qiz ovladi Yaxsen Sultan Sah Abbasin ali heremi idi ve ali heremxanada boyuk nufuza malik idi