Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Məhəmməd peyğəmbər müxtəlif mənbələrə görə 9 ilə 19 arasında dəyişən qadınla ailə qurmuşdur. Digər bir mənbəyə görə onun 23 həyat yoldaşı olmuşdur.Müsəlmanlar Məhəmməd peyğəmbərin həyat yoldaşlarını hörmət əlaməti olaraq "Möminlərin anaları" adlandırırlar. Bunun səbəbi Əhzab surəsinin 6-cı ayəsində qeyd edilən "Peyğəmbər mö´minlərə onların özlərindən daha yaxındır. (Mö´minlər peyğəmbəri özlərindən çox sevməli, onun hər bir əmrini sözsüz yerinə yetirməlidirlər). Onun övrətləri (mö´minlərin) analarıdır (heç kəs onlarla evlənə bilməz)." ifadəsidir.
Məhəmməd peyğəmbərin həyatı hicrətdən öncə (Məkkə, 570–622) və hicrətdən sonra (Mədinə, 622–632) olmaqla iki yerə ayrılır. Məhəmməd peyğəmbərin evliliklərindən ikisi xaric digər evliliklərinin hamısı hicrətdən sonrakı dövrdə baş tutmuşdur.
Mədinə dövründə Məhəmməd peyğəmbərin hər bir xanımı üçün ayrıca olaraq Məscidi-Nəbəvinin divarlarına bitişik otaqlar tikilmişdir. Məhəmməd peyğəmbər vəfat etdiyi zaman 9 xanımı dul qalmış və bu qadınlar möminlərin anaları sayıldıqlarına görə onların başqa evlilikləri olmamışdır.
Evliliyinin əsas məqsədləri
Ərəblərin adətlərinə görə evliliklər qəbilə ehtiyaclarına görə planlaşdırılar, qəbilə daxilində və ya digər qəbilələr arasında ittifaqların bağlanması məqsədilə həyata keçirilərdi. Watt'a görə Məhəmməd peyğəmbərin bütün evlilikləri dostluq əlaqələrini gücləndirmək məqsədilə baş tutmuş və ərəb adət-ənənlərinə uyğun şəkildə həyata keçirilmişdi. Esposito Məhəmməd peyğəmbərin bəzi evliliklərinin dul qadınlara yeni bir yaşam şansı vermək məqsədi güddüyünü bildirir. Francis Edwards Peters'ə görə isə Məhəmməd peyğəmbərin evlilikləri haqqında ümumiləşdirmələr aparmaq çətindir; bu evliliklərdən bəziləri siyasi, bəziləri mənəvi, bəziləri isə döyüşdə əri öldürülən qadınların küçədə qalmamaları və yaşam olaraq sıxıntı çəkməmələri ilə əlaqədar idi. Muhittin Akgül Məhəmməd peyğəmbərin təlim-tərbiyə, sosial, dini-təşrii (şəriət və ya qanun qoyma) və siyasi səbəblərlə də evliliklər həyata keçirdiyini bildirir. Turan Dursun'a görə isə evliliklərinin mal, sosial status, cinsi istəklər kimi müxtəlif məqsədləri olmuşdur.
Evlilikləri
Məkkənin ticarətlə məşğul olan ən varlı ailələrindən birinə mənsub olan Xədicə Məhəmməd peyğəmbərə əvvəlcə iş, daha sonra isə evlilik təklifi etmişdi. Evləndikləri zaman Məhəmməd peyğəmbərin 25, Xədicənin isə 40 yaşında olduğu qeyd edilmişdir. Xədicə binti Xüveylid vəfat edənə qədər Məhəmməd peyğəmbər başqa bir qadınla ailə qurmadı. Xədicədən 2-si oğlan, 4-ü qız olmaqla 6 uşağı olmuşdur. Xədicə binti Xüveylid vəfat etdikdən 2.5 il, yəni 53 yaşından sonra poliginik evliliklər etmişdir.
Məhəmməd peyğəmbərin Xədicənin vəfatından sonra Həvla binti Hakimin məsləhətilə ev işlərini görməkdə yardımçı olar deyə evləndiyi dul və yaşlı bir qadın idi. Məhəmməd peyğəmbərlə ailə qurduğu zaman təxminən 55 yaşında olub.
Sevda binti Zəma ilə evliliyindən qısa bir müddət sonra Əbu Bəkrin qızı ilə sözlənmişdi. Aişə ilə sözləndikdən 3 il sonra evlənmişdir. Aişə Məhəmməd peyğəmbərin bakirə olan yeganə həyat yoldaşı olmuşdur. Aişənin Məhəmməd peyğəmbərə ərə getdiyi əsnada yaşı hədislərdə 9, araşdırma əsərlərində isə 17–18 və ya 20 olaraq bilinməkdədir.
Süleyman Ateş Aişənin yaşı ilə əlaqədar rəvayətlərin, Aişənin həyatını yazan tarixçilərin verdiyi məlumatlarla uyğun gəlmədiyini, "Tarixçilərin və biblioqrafların təsbitinə görə Aişə, Peyğəmbərimizin qızı Fatimədən beş yaş kiçikdir. Fatimə peyğəmbərlikdən 5 il əvvəl dünyaya gəlmişdir. Deməli Aişə, peyğəmbərliyin başlanğıc ilində anadan olmuşdur. Məhəmməd peyğəmbər olduqdan etibarən 13 il ərzində Məkkədə yaşamışdır. Peyğəmbər hicrət etdiyi zaman Aişə 13 yaşında olmalıdır. Peyğəmbər Mədinəyə hicrət etdikdən 2 il sonra Aişə ilə evləndiyinə görə (əl-İsabə: 4/359), deməli evləndiyi əsnada Aişə ən azı 15 yaşında idi. Bundan başqa Aişə, peyğəmbərlə nişanlanmamışdan əvvəl Cübeyr ibn Mütim ilə nişanlı və ya sözlü idi. Bu da onun peyğəmbərlə evlənməmişdən əvvəl evlilik yaşında olduğunu göstərmirmi? Bu yaş da hər halda 9 yaş deyildir. Deməli Məhəmməd peyğəmbər onunla evlənmək istədikdə Aişə evlənəcək yaşda, yəni 15 yaşında idi. Bu yaş isə Ərəbistan kimi isti ölkələrdə tam evlənmə vaxtıdır. Bizdə də qədim zamanlarda qız uşaqları erkən yaşlarda ərə gedirdi. "14 yaşına gəldikdə qızı ya ərə ya da yerə verməli" cümləsi də atalar sözü kimi işlənir. Onsuzda evlənmə yaşında olmayan bir qızı peyğəmbərə tövsiyə etməzdilər. Çünki Aişəni birbaşa peyğəmbər özü istəməmiş, bibisi onu peyğəmbərə tövsiyə etmiş, o da uyğun bilmişdi. Bir başqa rəvayətə görə isə Aişə peyğəmbərimizin qızı Fatimə ilə həmyaşıddır. Fatimə dünyaya gəldiyi zaman atasının 35 yaşı var idi. Bu halda isə Aişə ərə getdiyi zaman təqribən 20 yaşı olmuşdur." — sözləri ilə ifadə etmişdir.
Oğulluğa götürdüyü Zeyd ibn Sabitin boşadığı xanımı və bibisinin qızıdır. 35 yaşında Məhəmməd peyğəmbərə ərə getmişdir.
Döyüşdə öldürülən müsəlmanların dul qalmış xanımları ilə evlilikləri
Hicrətdən sonra Məhəmməd peyğəmbər döyüşlərdə ölən bəzi müsəlmanların dul xanımları ilə ailə qurmuşdur. Bu kateqoriyadan olan qadınlar:
Həfsə binti Ömər ibn Xəttab, Uhud döyüşündə ölən Hüneys ibn Xuzafənin dul xanımı və Ömər ibn Xəttabın qızıdır. 21 yaşında peyğəmbərlə evlənmişdir.
Uhud döyüşündə ölən Abdullah ibn Əbdüləsədin dul xanımıdır. 44 yaşında Məhəmməd peyğəmbərə ərə getmişdir.
Bəni Qureyzə Qəzvəsində əsir düşmüş, daha sonra müsəlman olmuşdur. İslam peyğəmbəri ilə evliliyi müsəlmanlığı qəbul etməsindən sonra baş tutmuşdur. 44 yaşında peyğəmbərlə evlənmişdir.
Bədr döyüşündə öldürülən Ubeydə ibn Harisin dul xanımıdır. 60 yaşında peyğəmbərlə ailə qurmuşdur.
Barış və ittifaq məqsədli evlilikləri
Bəni-Müstəliqənin rəisi əl-Harisin qızıdır. 20 yaşında müsəlmanlara əsir düşmüşdü. Peyğəmbər onunla evlənməsi qarşılığında fidyəsini ödəyəcəyini bildirdikdə, bu şərti qəbul etmiş və 20 yaşında peyğəmbərlə evlənmişdir.
Mədinə yəhudilərindən olan Bəni Nadir qəbiləsinin rəisi Hüyey ibn Əxtabın qızıdır. 18 yaşında Əhzab döyüşündən sonra müsəlmanlara əsir düşmüş, peyğəmbərlə söhbətindən sonra peyğəmbərin təklifi ilə 18 yaşında ona ərə getmişdir.
Qüreyşin lideri sayılan Əbu Süfyanın qızıdır. 30 yaşında peyğəmbərlə evlənmişdir.
Misir Müqavqisinin hədiyyəsi olaraq gəlmiş, Mədinədə İslam peyğəmbərinin təbliği nəticəsində İslamı qəbul edərək müsəlman olmuş, daha sonra isə Peyğəmbər ilə nikaha girmiş, 1 il sonra isə Məhəmməd peyğəmbərin oğlan uşaqlarından İbrahimi dünyaya gətirmişdir. Misirdən bacısı ilə birlikdə cariyə olaraq göndərildiyinə görə yaşı tam olaraq bilinmir.
Əmr ibn Sa’sa’a qəbiləsindəndir. Təxminən 20 ilə 30 yaş arasında peyğəmbərlə evlənmişdir.
Ailə həyatı
Məhəmməd peyğəmbər və ailəsi Mədinədəki Məscidi-Nəbəviyə bitişən olan kiçik otaqlarda yaşayırdılar. Bu otaqların hər birinin eni 1.70 kvadratmetr, uzunluğu 2.30 metrə və tavan yüksəkliyi təqribən bir adam ayaqüstə dura biləcəyi qədər idi. Qapı olaraq ədyal formasında pərdələrdən istifadə olunurdu. Ənəs ibn Malik rəvayət edir ki, "Peyğəmbər hər gündüz və hər gecə ərzində bütün xanımlarını ziyarət edər və məscidə bitişik otaq sayı on bir idi." (Buxari,1,5,268)
Məhəmməd peyğəmbərin həyat yoldaşları "möminlərin anaları" olaraq özəl statusa sahib olsalar da, Məhəmməd peyğəmbər, onların heç birinə bu statusdan istifadə edərək xüsusi münasibət görmələrinə izin vermədi.
Mübahisəli mövzular
Məhəmməd peyğəmbərin evlilikləri ilə əlaqədar məlumatların bir qismi Qurani-Kərimə əsaslanmaqdadır. Bunun xaricində hədis, tarix və təfsir qaynaqlarından toplanan məlumatlar, bu evliliklərlə əlaqəli məlumat mənbələrini əhatə etməkdədir. Bəzi araşdırmaçılar bu mənbələrdə verilən bəzi məlumatların doğruluq dərəcəsinin sorğulana biləcəyini əsas göstərmişlər.
Məhəmməd Peyğəmbərin evliliklərinin dəqiq olaraq sayı məlum deyildir və mənbələrdə müxtəlif məlumatlar qeyd edilmişdir. Buna görə də Məhəmməd peyğəmbər 9, 11 ya da 13, 12, 13, 12 evlilik və 2 cariyə, 15, 19, 16 evlilik və 6 cariyə, 10 evlilik və 10–15 cariyə ilə evləndiyi mənbələrdə qeyd edilmişdir.
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- Yoel Natan Moon-O-theism s983
- Aleem, Shamim (2007). "12. Mothers of Believers". Prophet Muhammad(s) and His Family. AuthorHouse. s. 85. .
- Amira Sonbol, Rise of Islam: 6th to 9th century, Encyclopedia of Women and Islamic Cultures
- Watt (1956), ss. 287
- Esposito (1998), ss. 16–8.
- John Esposito. Islam: The Straight Path. Oxford University Press. ss. 17–18.
- F. E. Peters (2003), ss. 84
- . 2013-10-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2014-05-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- "1". 2015-01-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- "2". 2019-11-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- "3". 2015-01-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- İbnü'l-Esîr, el-Kâmil 2/39
- Prof. Dr. Mehmet Soysaldı, Peygamber Efendimizin Evliliklerinin Sebep ve Hikmetleri
- Bullough (1998), ss. 119
- Reeves (2003), ss. 46
- İbn Hişam, es-Siretü’n-Nebeviyye, I, 190.
- İbn Hişam, age., I, 190; İbn Sa’d, Tabakat, I, 133
- Peygamber Efendimizin Evliliklerinin Sebep ve Hikmetleri.
- İbn Sa’d, Ebu Abdillah Muhammed, et-Tabakatü’l-Kübrâ, Beyrut 1985, VIII, 216–220.
- Prof. Dr. Mehmet Soysaldı, Peygamber Efendimizin Evliliklerinin Sebep ve Hikmetleri
- D. A. Spellberg, Politics, Gender, and the Islamic Past: the Legacy of A'isha bint Abi Bakr, Columbia University Press, 1994, ss. 40
- Watt, Aisha, Encyclopedia of Islam
- Karen Armstrong, Muhammad: A Biography of the Prophet, Harper San Francisco, 1992, ss. 145.
- Tabari, Volume 9, Page 131; Tabari, Volume 7, ss. 7
- Karen Armstrong, Muhammad: A Biography of the Prophet, Harper San Francisco, 1992, ss. 145.
- Momen (1985), ss. 9
- [hadis.ihya.org/buhari/konu/955.html Sahîh-i Buhârî]
- Mehmet Azimli, İslâmi araştırmalar, c.16, sayı 1/2003, Dicle Üniversitesi, İlâhiyat Fakültesi
- http://www.yeniumit.com.tr/konular/detay/aise-validemiz-in-evlilik-yasi#.UeNB_tKG5Ko 2013-07-22 at the Wayback Machine Dr. Reşat Haylamaz "Aişe Validemizin evlilik yaşı" (Akademik izâhat)
- http://www.suleyman-ates.com/index.php?option=com_content&view=article&id=564%3Ahz-ayenin-evlenme-yayla-ilgili-rivayetler-tarihi-bilgilere-terstir&catid=46%3Aubat-2013&Itemid=97 2013-09-21 at the Wayback Machine Aîşenin evlilik yaşı, Prof Dr Süleyman Ateş
- http://www.suleyman-ates.com/index.php?option=com_content&view=article&id=564%3Ahz-ayenin-evlenme-yayla-ilgili-rivayetler-tarihi-bilgilere-terstir&catid=46%3Aubat-2013&Itemid=97 2013-09-21 at the Wayback Machine Aîşenin evlilik yaşı, Prof Dr Süleyman Ateş
- Momen (1985), ss. 9
- Watt (1974), ss. 156–159
- Prof. Dr. Mehmet Soysaldı, Peygamber Efendimizin Evliliklerinin Sebep ve Hikmetleri
- Nomani (1970), ss. 360
- İbn Sa’d, Ebu Abdillah Muhammed, et-Tabakatü’l-Kübrâ, Beyrut 1985, VIII, 216–220.
- http://web.firat.edu.tr/msoysaldi/efendimizinevlilikleri.pdf 2013-09-21 at the Wayback Machine Prof. Dr. Mehmet SOYSALDI
- Umm Salamah. Courtesy of ISL Software. University of Southern California.
- Kâinatın Efendisi Peygamberimizin Hayatı, Salih SURUÇ, 370. baskı, s.487
- http://www.islamkent.org/threads/37323-Her-g%C3%BCn-10-dk-ay%C4%B1r%C4%B1n!-(Hz-Muhammed-(sav)-in-hayat%C4%B1)/page5 2013-09-28 at the Wayback Machine Doç Dr Casim AVCI Hz. Muhammed (sav)'in hayatı
- Kâinatın Efendisi Peygamberimizin Hayatı, Salih SURUÇ, 370. baskı, s.487
- Watt(1956), pg.393
- http://web.firat.edu.tr/msoysaldi/efendimizinevlilikleri.pdf 2013-09-21 at the Wayback Machine Prof. Dr. Mehmet SOYSALDI
- İbn Sa’d, Ebu Abdillah Muhammed, et-Tabakatü’l-Kübrâ, Beyrut 1985, VIII, 216–220.
- http://web.firat.edu.tr/msoysaldi/efendimizinevlilikleri.pdf 2013-09-21 at the Wayback Machine Prof. Dr. Mehmet SOYSALDI
- Rodinson, ss. 196.
- Salih SURUÇ, Kâinatın Efendisi Peygamberimizin Hayatı, 370. baskı, s.508
- "4". 2016-12-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- Nomani(1970) ss. 424.
- Watt (1964) ss. 195
- http://web.firat.edu.tr/msoysaldi/efendimizinevlilikleri.pdf 2013-09-21 at the Wayback Machine Prof. Dr. Mehmet SOYSALDI
- "5". 2017-03-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- http://web.firat.edu.tr/msoysaldi/efendimizinevlilikleri.pdf 2013-09-21 at the Wayback Machine Prof. Dr. Mehmet SOYSALDI
- Umm Habibah: Ramlah Bin Abi Sufyan. IslamOnline.
- Landau-Tasseron/Tabari, p. 180.
- A. Guillaume (1955), ss. 653
- http://web.firat.edu.tr/msoysaldi/efendimizinevlilikleri.pdf 2013-09-21 at the Wayback Machine Prof. Dr. Mehmet SOYSALDI
- İbn Sa’d, Ebu Abdillah Muhammed, et-Tabakatü’l-Kübrâ, Beyrut 1985, VIII, 216–220.
- http://web.firat.edu.tr/msoysaldi/efendimizinevlilikleri.pdf 2013-09-21 at the Wayback Machine Prof. Dr. Mehmet SOYSALDI
- İbn Sa’d, age., VIII, 212, 213.
- Kâinatın Efendisi Peygamberimizin Hayatı, Salih SURUÇ,370. Baskı, s.609
- Al-Shati, Bint (1 Aralık 2006). The wives of the Prophet. Matti Moosa (trans.), D. Nicholas Ranson. Gorgias Press LLC. s. 52. .
- Guillaume/Ishaq p. 531. Tabari vol. 39 p. 186.
- Numani, ss. 259–60
- Ramadan (2007), ss. 168–9
- . 2014-02-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2016-03-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- . 2013-09-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- . 2013-09-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2012-01-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- Prof. Dr. Mehmet Soysaldı, Peygamber Efendimizin Evliliklerinin Sebep ve Hikmetleri
- "Arxivlənmiş surət". 2013-05-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2013-08-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2013-05-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- . 2013-09-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2012-01-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2013-05-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2013-07-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2013-06-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mehemmed peygember muxtelif menbelere gore 9 ile 19 arasinda deyisen qadinla aile qurmusdur Diger bir menbeye gore onun 23 heyat yoldasi olmusdur Muselmanlar Mehemmed peygemberin heyat yoldaslarini hormet elameti olaraq Mominlerin analari adlandirirlar Bunun sebebi Ehzab suresinin 6 ci ayesinde qeyd edilen Peygember mo minlere onlarin ozlerinden daha yaxindir Mo minler peygemberi ozlerinden cox sevmeli onun her bir emrini sozsuz yerine yetirmelidirler Onun ovretleri mo minlerin analaridir hec kes onlarla evlene bilmez ifadesidir Mehemmed peygemberin heyati hicretden once Mekke 570 622 ve hicretden sonra Medine 622 632 olmaqla iki yere ayrilir Mehemmed peygemberin evliliklerinden ikisi xaric diger evliliklerinin hamisi hicretden sonraki dovrde bas tutmusdur Medine dovrunde Mehemmed peygemberin her bir xanimi ucun ayrica olaraq Mescidi Nebevinin divarlarina bitisik otaqlar tikilmisdir Mehemmed peygember vefat etdiyi zaman 9 xanimi dul qalmis ve bu qadinlar mominlerin analari sayildiqlarina gore onlarin basqa evlilikleri olmamisdir Hucurat suresinde behs edilen ve sureye adini veren Mehemmed peygember ve heyat yoldaslari ucun tikilen otaqlarin muasir dovrdeki sekliEvliliyinin esas meqsedleriEreblerin adetlerine gore evlilikler qebile ehtiyaclarina gore planlasdirilar qebile daxilinde ve ya diger qebileler arasinda ittifaqlarin baglanmasi meqsedile heyata kecirilerdi Watt a gore Mehemmed peygemberin butun evlilikleri dostluq elaqelerini guclendirmek meqsedile bas tutmus ve ereb adet enenlerine uygun sekilde heyata kecirilmisdi Esposito Mehemmed peygemberin bezi evliliklerinin dul qadinlara yeni bir yasam sansi vermek meqsedi gudduyunu bildirir Francis Edwards Peters e gore ise Mehemmed peygemberin evlilikleri haqqinda umumilesdirmeler aparmaq cetindir bu evliliklerden bezileri siyasi bezileri menevi bezileri ise doyusde eri oldurulen qadinlarin kucede qalmamalari ve yasam olaraq sixinti cekmemeleri ile elaqedar idi Muhittin Akgul Mehemmed peygemberin telim terbiye sosial dini tesrii seriet ve ya qanun qoyma ve siyasi sebeblerle de evlilikler heyata kecirdiyini bildirir Turan Dursun a gore ise evliliklerinin mal sosial status cinsi istekler kimi muxtelif meqsedleri olmusdur EvlilikleriXedice binti Xuveylid Mekkenin ticaretle mesgul olan en varli ailelerinden birine mensub olan Xedice Mehemmed peygembere evvelce is daha sonra ise evlilik teklifi etmisdi Evlendikleri zaman Mehemmed peygemberin 25 Xedicenin ise 40 yasinda oldugu qeyd edilmisdir Xedice binti Xuveylid vefat edene qeder Mehemmed peygember basqa bir qadinla aile qurmadi Xediceden 2 si oglan 4 u qiz olmaqla 6 usagi olmusdur Xedice binti Xuveylid vefat etdikden 2 5 il yeni 53 yasindan sonra poliginik evlilikler etmisdir Sevda binti Zema Mehemmed peygemberin Xedicenin vefatindan sonra Hevla binti Hakimin meslehetile ev islerini gormekde yardimci olar deye evlendiyi dul ve yasli bir qadin idi Mehemmed peygemberle aile qurdugu zaman texminen 55 yasinda olub Aise binti Ebu Bekr Sevda binti Zema ile evliliyinden qisa bir muddet sonra Ebu Bekrin qizi ile sozlenmisdi Aise ile sozlendikden 3 il sonra evlenmisdir Aise Mehemmed peygemberin bakire olan yegane heyat yoldasi olmusdur Aisenin Mehemmed peygembere ere getdiyi esnada yasi hedislerde 9 arasdirma eserlerinde ise 17 18 ve ya 20 olaraq bilinmekdedir Suleyman Ates Aisenin yasi ile elaqedar revayetlerin Aisenin heyatini yazan tarixcilerin verdiyi melumatlarla uygun gelmediyini Tarixcilerin ve biblioqraflarin tesbitine gore Aise Peygemberimizin qizi Fatimeden bes yas kicikdir Fatime peygemberlikden 5 il evvel dunyaya gelmisdir Demeli Aise peygemberliyin baslangic ilinde anadan olmusdur Mehemmed peygember olduqdan etibaren 13 il erzinde Mekkede yasamisdir Peygember hicret etdiyi zaman Aise 13 yasinda olmalidir Peygember Medineye hicret etdikden 2 il sonra Aise ile evlendiyine gore el Isabe 4 359 demeli evlendiyi esnada Aise en azi 15 yasinda idi Bundan basqa Aise peygemberle nisanlanmamisdan evvel Cubeyr ibn Mutim ile nisanli ve ya sozlu idi Bu da onun peygemberle evlenmemisden evvel evlilik yasinda oldugunu gostermirmi Bu yas da her halda 9 yas deyildir Demeli Mehemmed peygember onunla evlenmek istedikde Aise evlenecek yasda yeni 15 yasinda idi Bu yas ise Erebistan kimi isti olkelerde tam evlenme vaxtidir Bizde de qedim zamanlarda qiz usaqlari erken yaslarda ere gedirdi 14 yasina geldikde qizi ya ere ya da yere vermeli cumlesi de atalar sozu kimi islenir Onsuzda evlenme yasinda olmayan bir qizi peygembere tovsiye etmezdiler Cunki Aiseni birbasa peygember ozu istememis bibisi onu peygembere tovsiye etmis o da uygun bilmisdi Bir basqa revayete gore ise Aise peygemberimizin qizi Fatime ile hemyasiddir Fatime dunyaya geldiyi zaman atasinin 35 yasi var idi Bu halda ise Aise ere getdiyi zaman teqriben 20 yasi olmusdur sozleri ile ifade etmisdir Zeyneb binti Cehs Ogulluga goturduyu Zeyd ibn Sabitin bosadigi xanimi ve bibisinin qizidir 35 yasinda Mehemmed peygembere ere getmisdir Doyusde oldurulen muselmanlarin dul qalmis xanimlari ile evlilikleri Hicretden sonra Mehemmed peygember doyuslerde olen bezi muselmanlarin dul xanimlari ile aile qurmusdur Bu kateqoriyadan olan qadinlar Hefse binti Omer Hefse binti Omer ibn Xettab Uhud doyusunde olen Huneys ibn Xuzafenin dul xanimi ve Omer ibn Xettabin qizidir 21 yasinda peygemberle evlenmisdir Hind binti Ebu Umeyye Uhud doyusunde olen Abdullah ibn Ebdulesedin dul xanimidir 44 yasinda Mehemmed peygembere ere getmisdir Reyhane binti Zeyd Beni Qureyze Qezvesinde esir dusmus daha sonra muselman olmusdur Islam peygemberi ile evliliyi muselmanligi qebul etmesinden sonra bas tutmusdur 44 yasinda peygemberle evlenmisdir Zeyneb bint Huzeyme Bedr doyusunde oldurulen Ubeyde ibn Harisin dul xanimidir 60 yasinda peygemberle aile qurmusdur Baris ve ittifaq meqsedli evlilikleri Cuveyriye binti Haris Beni Musteliqenin reisi el Harisin qizidir 20 yasinda muselmanlara esir dusmusdu Peygember onunla evlenmesi qarsiliginda fidyesini odeyeceyini bildirdikde bu serti qebul etmis ve 20 yasinda peygemberle evlenmisdir Sefiyye binti Huyey Medine yehudilerinden olan Beni Nadir qebilesinin reisi Huyey ibn Extabin qizidir 18 yasinda Ehzab doyusunden sonra muselmanlara esir dusmus peygemberle sohbetinden sonra peygemberin teklifi ile 18 yasinda ona ere getmisdir Ummu Hebibe Remle binti Ebu Sufyan Qureysin lideri sayilan Ebu Sufyanin qizidir 30 yasinda peygemberle evlenmisdir Mariye el Qibtiyye Misir Muqavqisinin hediyyesi olaraq gelmis Medinede Islam peygemberinin tebligi neticesinde Islami qebul ederek muselman olmus daha sonra ise Peygember ile nikaha girmis 1 il sonra ise Mehemmed peygemberin oglan usaqlarindan Ibrahimi dunyaya getirmisdir Misirden bacisi ile birlikde cariye olaraq gonderildiyine gore yasi tam olaraq bilinmir Meymune binti el Haris Emr ibn Sa sa a qebilesindendir Texminen 20 ile 30 yas arasinda peygemberle evlenmisdir Aile heyatiMehemmed peygember ve ailesi Medinedeki Mescidi Nebeviye bitisen olan kicik otaqlarda yasayirdilar Bu otaqlarin her birinin eni 1 70 kvadratmetr uzunlugu 2 30 metre ve tavan yuksekliyi teqriben bir adam ayaquste dura bileceyi qeder idi Qapi olaraq edyal formasinda perdelerden istifade olunurdu Enes ibn Malik revayet edir ki Peygember her gunduz ve her gece erzinde butun xanimlarini ziyaret eder ve mescide bitisik otaq sayi on bir idi Buxari 1 5 268 Mehemmed peygemberin heyat yoldaslari mominlerin analari olaraq ozel statusa sahib olsalar da Mehemmed peygember onlarin hec birine bu statusdan istifade ederek xususi munasibet gormelerine izin vermedi Mubahiseli movzularMehemmed peygemberin evlilikleri ile elaqedar melumatlarin bir qismi Qurani Kerime esaslanmaqdadir Bunun xaricinde hedis tarix ve tefsir qaynaqlarindan toplanan melumatlar bu evliliklerle elaqeli melumat menbelerini ehate etmekdedir Bezi arasdirmacilar bu menbelerde verilen bezi melumatlarin dogruluq derecesinin sorgulana bileceyini esas gostermisler Mehemmed Peygemberin evliliklerinin deqiq olaraq sayi melum deyildir ve menbelerde muxtelif melumatlar qeyd edilmisdir Buna gore de Mehemmed peygember 9 11 ya da 13 12 13 12 evlilik ve 2 cariye 15 19 16 evlilik ve 6 cariye 10 evlilik ve 10 15 cariye ile evlendiyi menbelerde qeyd edilmisdir IstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Yoel Natan Moon O theism s983 Aleem Shamim 2007 12 Mothers of Believers Prophet Muhammad s and His Family AuthorHouse s 85 ISBN 978 1 4343 2357 6 Amira Sonbol Rise of Islam 6th to 9th century Encyclopedia of Women and Islamic Cultures Watt 1956 ss 287 Esposito 1998 ss 16 8 John Esposito Islam The Straight Path Oxford University Press ss 17 18 F E Peters 2003 ss 84 2013 10 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 11 13 Arxivlenmis suret 2014 05 05 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13 1 2015 01 18 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13 2 2019 11 13 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13 3 2015 01 18 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13 Ibnu l Esir el Kamil 2 39 Prof Dr Mehmet Soysaldi Peygamber Efendimizin Evliliklerinin Sebep ve Hikmetleri Bullough 1998 ss 119 Reeves 2003 ss 46 Ibn Hisam es Siretu n Nebeviyye I 190 Ibn Hisam age I 190 Ibn Sa d Tabakat I 133 Peygamber Efendimizin Evliliklerinin Sebep ve Hikmetleri Ibn Sa d Ebu Abdillah Muhammed et Tabakatu l Kubra Beyrut 1985 VIII 216 220 Prof Dr Mehmet Soysaldi Peygamber Efendimizin Evliliklerinin Sebep ve Hikmetleri D A Spellberg Politics Gender and the Islamic Past the Legacy of A isha bint Abi Bakr Columbia University Press 1994 ss 40 Watt Aisha Encyclopedia of Islam Karen Armstrong Muhammad A Biography of the Prophet Harper San Francisco 1992 ss 145 Tabari Volume 9 Page 131 Tabari Volume 7 ss 7 Karen Armstrong Muhammad A Biography of the Prophet Harper San Francisco 1992 ss 145 Momen 1985 ss 9 hadis ihya org buhari konu 955 html Sahih i Buhari Mehmet Azimli Islami arastirmalar c 16 sayi 1 2003 Dicle Universitesi Ilahiyat Fakultesi http www yeniumit com tr konular detay aise validemiz in evlilik yasi UeNB tKG5Ko 2013 07 22 at the Wayback Machine Dr Resat Haylamaz Aise Validemizin evlilik yasi Akademik izahat http www suleyman ates com index php option com content amp view article amp id 564 3Ahz ayenin evlenme yayla ilgili rivayetler tarihi bilgilere terstir amp catid 46 3Aubat 2013 amp Itemid 97 2013 09 21 at the Wayback Machine Aisenin evlilik yasi Prof Dr Suleyman Ates http www suleyman ates com index php option com content amp view article amp id 564 3Ahz ayenin evlenme yayla ilgili rivayetler tarihi bilgilere terstir amp catid 46 3Aubat 2013 amp Itemid 97 2013 09 21 at the Wayback Machine Aisenin evlilik yasi Prof Dr Suleyman Ates Momen 1985 ss 9 Watt 1974 ss 156 159 Prof Dr Mehmet Soysaldi Peygamber Efendimizin Evliliklerinin Sebep ve Hikmetleri Nomani 1970 ss 360 Ibn Sa d Ebu Abdillah Muhammed et Tabakatu l Kubra Beyrut 1985 VIII 216 220 http web firat edu tr msoysaldi efendimizinevlilikleri pdf 2013 09 21 at the Wayback Machine Prof Dr Mehmet SOYSALDI Umm Salamah Courtesy of ISL Software University of Southern California Kainatin Efendisi Peygamberimizin Hayati Salih SURUC 370 baski s 487 http www islamkent org threads 37323 Her g C3 BCn 10 dk ay C4 B1r C4 B1n Hz Muhammed sav in hayat C4 B1 page5 2013 09 28 at the Wayback Machine Doc Dr Casim AVCI Hz Muhammed sav in hayati Kainatin Efendisi Peygamberimizin Hayati Salih SURUC 370 baski s 487 Watt 1956 pg 393 http web firat edu tr msoysaldi efendimizinevlilikleri pdf 2013 09 21 at the Wayback Machine Prof Dr Mehmet SOYSALDI Ibn Sa d Ebu Abdillah Muhammed et Tabakatu l Kubra Beyrut 1985 VIII 216 220 http web firat edu tr msoysaldi efendimizinevlilikleri pdf 2013 09 21 at the Wayback Machine Prof Dr Mehmet SOYSALDI Rodinson ss 196 Salih SURUC Kainatin Efendisi Peygamberimizin Hayati 370 baski s 508 4 2016 12 21 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13 Nomani 1970 ss 424 Watt 1964 ss 195 http web firat edu tr msoysaldi efendimizinevlilikleri pdf 2013 09 21 at the Wayback Machine Prof Dr Mehmet SOYSALDI 5 2017 03 23 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 11 13 http web firat edu tr msoysaldi efendimizinevlilikleri pdf 2013 09 21 at the Wayback Machine Prof Dr Mehmet SOYSALDI Umm Habibah Ramlah Bin Abi Sufyan IslamOnline Landau Tasseron Tabari p 180 A Guillaume 1955 ss 653 http web firat edu tr msoysaldi efendimizinevlilikleri pdf 2013 09 21 at the Wayback Machine Prof Dr Mehmet SOYSALDI Ibn Sa d Ebu Abdillah Muhammed et Tabakatu l Kubra Beyrut 1985 VIII 216 220 http web firat edu tr msoysaldi efendimizinevlilikleri pdf 2013 09 21 at the Wayback Machine Prof Dr Mehmet SOYSALDI Ibn Sa d age VIII 212 213 Kainatin Efendisi Peygamberimizin Hayati Salih SURUC 370 Baski s 609 Al Shati Bint 1 Aralik 2006 The wives of the Prophet Matti Moosa trans D Nicholas Ranson Gorgias Press LLC s 52 ISBN 978 1 59333 398 0 Guillaume Ishaq p 531 Tabari vol 39 p 186 Numani ss 259 60 Ramadan 2007 ss 168 9 2014 02 03 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 11 13 Arxivlenmis suret 2016 03 07 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13 2013 09 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 11 13 2013 09 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 11 13 Arxivlenmis suret 2012 01 14 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13 Prof Dr Mehmet Soysaldi Peygamber Efendimizin Evliliklerinin Sebep ve Hikmetleri Arxivlenmis suret 2013 05 18 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13 Arxivlenmis suret 2013 08 02 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13 Arxivlenmis suret 2013 05 25 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13 2013 09 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 11 13 Arxivlenmis suret 2012 01 14 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13 Arxivlenmis suret 2013 05 14 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13 Arxivlenmis suret 2013 07 17 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13 Arxivlenmis suret 2013 06 25 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13