Müxtəlifyarpaq fındıq (lat. Corylus heterophylla) — bitkilər aləminin fıstıqçiçəklilər dəstəsinin tozağacıkimilər fəsiləsinin fındıq cinsinə aid bitki növü.
Müxtəlifyarpaq fındıq | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Müxtəlifyarpaq fındıq | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
|
Təbii yayılması
Yaponiya, Koreya, Mərkəzi və Şimal-Şərqi Çində, Keçmiş SSRİ-nin ərazisində, Şərqi Sibirdə, Uzaq Şərqdə yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 3 m-ə çatan ağac və koldur.Cavan budaqları tükcüklüdür. Yarpaqların uzunluğu 6-8 sm, eni 5-7 sm, yumurtavari, bünövrəsi ürəkşəkilli, üçqanadlı, kənarları qeyri-bərabər dişli, üstü çılpaq, alt tərəfi damarcıqlardan tükcüklüdür. Saplaqların uzunluğu 3 sm-ə qədər tükcüklüdür. Meyvələri budaqların uclarında 23 ədəd, uzunluğu 3 sm-ə qədər olan saplaqlarda yerləşir. Meyvənin qını qozanı tamamilə örtən ikiyarpaqlı və tükcüklüdür. Qının yarpaqları uzunluğunun 1/3-1/6 hissəsinə, təxminən bərabər üçkünc hissələrə bölünmüşdür. Yarpaqlarının bünövrəsində saplaqlı vəziciklər yerləşir. Qozun diametri 12-15 mm, oval, üstü hamar, yeməlidir. Apreldə çiçəkləyir, avqustda meyvə verir. Anemofil, zoo və ornitoxordur. Qidalıdır, meyvəsi qozdur.
Ekologiyası
Palıd, tozağacı, şam və qarışıq meşələrin kənarında və kolluqlarda, yamaclarda bitir. Kölgəyədavamlıdır, günəşli yerlərdə sürətlə böyüyür. Üst kök sisteminə görə güclü torpaq qatı tələb etmir.
Azərbaycanda yayılması
Zaqatala, Qax, Qəbələ, Oğuz və başqa rayonlarda, cənub bölgəsində mədəni halda rast gəlinir. Dağ yamaclarında sıx kolluqlarda, çox vaxt quru palıd meşələrində bitir.
İstifadəsi
Qida sənayesində geniş istifadə edilir, tərkibində müxtəlif yağlar vardır.Tək əkinlərdə müxtəlif forma verməklə istifadəsi məqsədyönlüdür.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Muxtelifyarpaq findiq lat Corylus heterophylla bitkiler aleminin fistiqcicekliler destesinin tozagacikimiler fesilesinin findiq cinsine aid bitki novu Muxtelifyarpaq findiqElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad PolysporangiophytesKlad TracheophytesKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EudicotsKlad Core eudicotsKlad SuperrosidsKlad RosidsKlad FabidsDeste FistiqciceklilerFesile TozagacikimilerYarimfesile FindiqkimilerCins FindiqNov Muxtelifyarpaq findiqBeynelxalq elmi adiCorylus heterophylla Trautv Sekil axtarisiITIS 506531NCBI 80754EOL 1147590Tebii yayilmasiYaponiya Koreya Merkezi ve Simal Serqi Cinde Kecmis SSRI nin erazisinde Serqi Sibirde Uzaq Serqde yayilmisdir Botaniki tesviriHundurluyu 3 m e catan agac ve koldur Cavan budaqlari tukcukludur Yarpaqlarin uzunlugu 6 8 sm eni 5 7 sm yumurtavari bunovresi ureksekilli ucqanadli kenarlari qeyri beraber disli ustu cilpaq alt terefi damarciqlardan tukcukludur Saplaqlarin uzunlugu 3 sm e qeder tukcukludur Meyveleri budaqlarin uclarinda 23 eded uzunlugu 3 sm e qeder olan saplaqlarda yerlesir Meyvenin qini qozani tamamile orten ikiyarpaqli ve tukcukludur Qinin yarpaqlari uzunlugunun 1 3 1 6 hissesine texminen beraber uckunc hisselere bolunmusdur Yarpaqlarinin bunovresinde saplaqli vezicikler yerlesir Qozun diametri 12 15 mm oval ustu hamar yemelidir Aprelde cicekleyir avqustda meyve verir Anemofil zoo ve ornitoxordur Qidalidir meyvesi qozdur EkologiyasiPalid tozagaci sam ve qarisiq meselerin kenarinda ve kolluqlarda yamaclarda bitir Kolgeyedavamlidir gunesli yerlerde suretle boyuyur Ust kok sistemine gore guclu torpaq qati teleb etmir Azerbaycanda yayilmasiZaqatala Qax Qebele Oguz ve basqa rayonlarda cenub bolgesinde medeni halda rast gelinir Dag yamaclarinda six kolluqlarda cox vaxt quru palid meselerinde bitir IstifadesiQida senayesinde genis istifade edilir terkibinde muxtelif yaglar vardir Tek ekinlerde muxtelif forma vermekle istifadesi meqsedyonludur IstinadlarHemcinin bax