Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalə . |
Şəmsüş-şüəra Kəmaləddin Möhtəşəm Kaşani (1528-1588) — İran şairi.
Həyatı
Şəmsüş-şüəra Kəmaləddin Möhtəşəm Kaşani Kaşanda dünyaya gəlmiş, Möhtəşəm, I Şah Təhmasib Səfəvinin hakimiyyəti illərində yaşamışdır. Təvəllüd tarixi mə’lum deyildir. O, h.q. 996 (m. 1588) - ci ildə vəfat etmişdir. Məzari-şərifi Kaşandadır.
Təzkirə müəlliflərinin yazdıqlarına görə atası Xacə Mir Əhməd bəzzaz olmuşdur. Yeniyetmə yaşlarında Kəmaləddin də atasının yanında bu sən’ətlə məşğul olmuşdur. Gənc yaşlarından bu işdən uzaqlaşmış və şeir yazmağa başlamışdır. Öz zəmanəsinin Zəmiri İsfəhani, Hali Gilani, Vəhşi Bafqi və digər məşhur şairləri ilə müşairələri olmuşdur. Yaradıcılığa qəsidə yazmaqla başlamış və bu şeirlərində Şah Təhmasib Səfəvini, onun oğulları İsmail mirzə, Sultan Məhəmməd Xudabəndəni və qızı Pərixan xanımı, həmçinin səltənətin yüksək rütbəli mənsəb sahiblərini mədh etmişdir.
Lakin Möhtəşəm məzhəbi şeirləri ilə, xüsusən Əhli-Beytə həsr etdiyi mərsiyələrlə şöhrət qazanmışdır. Şairin on iki bənddən ibarət qələmə aldığı məşhur tərkibbənd İmam Hüseynin (ə) müsibətində və Kərbəla vaqiəsi məzmununda yazılan ən gözəl nümunələrdən hesab olunur. Bu tərkibbəndin qələmə alınması səbəbi Möhtəşəmin «Divan»ında aşağıdakı kimi qeyd olunur: «Mövlana Möhtəşəm, qardaşı Əbdülğəni Məkkə səfərində vəfat etdikdə onun ölümünə mərsiyə yazır. Bir gecə yuxuda Əmirəlmö’minin əleyhissəlamı görür. Həzrət ona buyurur: «Nə üçün qardaşının müsibətində mərsiyə deyirsən, mənim fərzəndim Hüseyn (ə) üçün mərsiyə demirsən?». Ərz edir: «Ya Əli, Həzrəti-Hüseyn əleyhissəlamın müsibəti həddən artıq olub, mən bilmirəm onun hansı müsibətlərindən başlayım». Bu zaman Həzrəti-Əmirəlmö’minin əleyhissəlam buyurur: De:
«Baz in çe şureş əst ke dər xəlq-e aləm əst»
(Bilməm nə şurdir yenə düşmüş bu aləmə)
Möhtəşəm yuxudan oyanır və şe’rin ardını deyir. Elə ki şe’rin:
«Həst əz məlal gərçe bəri zat-e zülcəlal »
(Gərçi ğübardən pak olur zati-zülcəlal)
yerinə yetir və ardınca gələn misra’nı deməkdə mütəhəyyir olub aciz qalır və bilmir nə desin ki, o ilahi Həzrətin məqamına layiq olsun, yenə ona mədəd yetir və yuxuda əsrin imamını (əccələllahu təala fərəcəhu) görur. İmam (ə) ona buyurur: De:
«U dər del əst o hiç deli nist biməlal»
(Əmma ürəkdədir, heç ürək yoxdu biməlal)
Bu zaman Möhtəşəm yuxudan oyanır və həmin bəndi sona yetirir». Möhtəşəmin qələmə aldığı bu tərkibbənd həqiqətən möhtəşəm bir müsibətnamədir. Bu məşhur əsər yazıldığı dövrdən başlayaraq bugünkü günümüzə qədər İmam Hüseynin (ə) əza məclislərində mərsiyəxanların və rövzəxanların dilinin əzbəri olmuşdur.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Semsus suera Kemaleddin Mohtesem Kasani 1528 1588 Iran sairi HeyatiSemsus suera Kemaleddin Mohtesem Kasani Kasanda dunyaya gelmis Mohtesem I Sah Tehmasib Sefevinin hakimiyyeti illerinde yasamisdir Tevellud tarixi me lum deyildir O h q 996 m 1588 ci ilde vefat etmisdir Mezari serifi Kasandadir Tezkire muelliflerinin yazdiqlarina gore atasi Xace Mir Ehmed bezzaz olmusdur Yeniyetme yaslarinda Kemaleddin de atasinin yaninda bu sen etle mesgul olmusdur Genc yaslarindan bu isden uzaqlasmis ve seir yazmaga baslamisdir Oz zemanesinin Zemiri Isfehani Hali Gilani Vehsi Bafqi ve diger meshur sairleri ile musaireleri olmusdur Yaradiciliga qeside yazmaqla baslamis ve bu seirlerinde Sah Tehmasib Sefevini onun ogullari Ismail mirze Sultan Mehemmed Xudabendeni ve qizi Perixan xanimi hemcinin seltenetin yuksek rutbeli menseb sahiblerini medh etmisdir Lakin Mohtesem mezhebi seirleri ile xususen Ehli Beyte hesr etdiyi mersiyelerle sohret qazanmisdir Sairin on iki bendden ibaret qeleme aldigi meshur terkibbend Imam Huseynin e musibetinde ve Kerbela vaqiesi mezmununda yazilan en gozel numunelerden hesab olunur Bu terkibbendin qeleme alinmasi sebebi Mohtesemin Divan inda asagidaki kimi qeyd olunur Movlana Mohtesem qardasi Ebdulgeni Mekke seferinde vefat etdikde onun olumune mersiye yazir Bir gece yuxuda Emirelmo minin eleyhisselami gorur Hezret ona buyurur Ne ucun qardasinin musibetinde mersiye deyirsen menim ferzendim Huseyn e ucun mersiye demirsen Erz edir Ya Eli Hezreti Huseyn eleyhisselamin musibeti hedden artiq olub men bilmirem onun hansi musibetlerinden baslayim Bu zaman Hezreti Emirelmo minin eleyhisselam buyurur De Baz in ce sures est ke der xelq e alem est Bilmem ne surdir yene dusmus bu aleme Mohtesem yuxudan oyanir ve se rin ardini deyir Ele ki se rin Hest ez melal gerce beri zat e zulcelal Gerci gubarden pak olur zati zulcelal yerine yetir ve ardinca gelen misra ni demekde muteheyyir olub aciz qalir ve bilmir ne desin ki o ilahi Hezretin meqamina layiq olsun yene ona meded yetir ve yuxuda esrin imamini eccelellahu teala ferecehu gorur Imam e ona buyurur De U der del est o hic deli nist bimelal Emma urekdedir hec urek yoxdu bimelal Bu zaman Mohtesem yuxudan oyanir ve hemin bendi sona yetirir Mohtesemin qeleme aldigi bu terkibbend heqiqeten mohtesem bir musibetnamedir Bu meshur eser yazildigi dovrden baslayaraq bugunku gunumuze qeder Imam Huseynin e eza meclislerinde mersiyexanlarin ve rovzexanlarin dilinin ezberi olmusdur IstinadlarHemcinin baxXarici kecidler 1