Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Molla Məhəmməd Möhsün Feyz Kaşani (?-1670)—İslam alimi.
Həyatı
Feyz Kaşani 14 səfər 1007-ci ilində Kaşan şəhərində elm və təqva dolu bir xanədanda dünyaya gəlib və miladi ilə 1670-cı ildə dünyadan köçüb. Atası və Ziyauddin Muhəmməd Razinin şagirdlərindən olan Rəziyuddin Şah Murtəza Kaşan Elmlər Hövzəsinin böyük fəqihlərindən olub. Anası alimə və şairə olan Zəhra Xatun Rey şəhərinin böyük alim və fəqihlərindən olan Ziyaul-Urəfa Razinin qızıdır.
Feyz Kaşani Şah Murtəzanın dördüncü uşağıdır. İki yaşında atasını itirdikdən sonra dayısı və əmisi onun və qardaşlarının təhsilini boynuna götürürlər. Feyz Kaşani digər qardaşlarından daha ağıllı olduğu üçün yetkinlik çağına qədər Kaşanda dayısı və əmisinin yanında müqəddimə elmini tamamlayır.
İyirmi yaşında böyük qardaşıyla birlikdə o dövrdə müxtəlif elm ustadlarının iqamət etdiyi elm mərkəzi İsfahana gedir.
Feyz Kaşaninın İsfahandakı məşhur ustadları
- 1. Molla Muhəmməd Təqi Məclisi (r.ə)
- 2. Şeyx Bəhai (r.ə)
- 3. Mir Damad (r.ə)
- 4. Molla Sədra (r.ə)
- 5. Seyyid Məcid Bəhrani (r.ə). Şirazda iki il iqamət edərək bu böyük şəxsin elmindən də istifadə edib.
Feyz Kaşani həcc yerinə yetirmək məqsədiylə Məkkəyə müşərrəf olur. Məkkədə böyük fəqih Şeyx Zeynuddin Amulinin nəvəsi Şeyx Muhəmmədin hüzurundan faydalanaraq ondan hədis nəql etmə icazəsi alır.
Məkkədən dönərkən İranın bir çox şəhərini gəzərək müxtəlif böyük fəqih və muhəddislərin dərslərindən elmi istifadələr edir. Bu dövrlərdə Molla Sədranın Qum şəhərində sürgündə tək başına yaşadığını fürsət sayaraq ilə birlikdə onun yanında riyaziyyat və Qərbi elmləri öyrənmək qərarına gəlib, 8 il boyunca gecə gündüz ustadın o mənəvi elmlərindən istifadə edirlər.
Bu zaman içərisində (hicri 1029-1040) Molla Sədra iki qızını bu iki səmimi və xüsusi şagirdiylə evləndirərək onlara Feyz və Fəyyaz ləqəblərini verir. Molla Sədranın Şiraz hakimi tərəfindən Şiraza dəvət ediləndə Feyz Kaşani də ustadıyla birlikdə Şiraza gedir. Orada iki il iqamət etdikdən sonra Kaşana geri dönüb, Orada da təhsil, təlif və İslami təbliğat işləriylə məşğul olur.
Feyz Kaşani çox sayda şagird yetişdirib. Şagirdləri ustadlarının mənəviyyatından və elmindən istifadə edərək ondan hədis nəql etmə icazəsi alıblar.
Şagirdlərindən bəziləri
- 1. Muhəmməd (Ələmul-huda; hicri 1029-1115) Eyni zamanda böyük bir fəqih olan Feyz Kaşaninın oğlu atasının bir çox təlifində ona köməkçi olmuşdur.
- 2. Əhməd (Muiddin; hicri 1056-1107) Feyz Kaşaninın alim və fəqih olan bir başqa oğludur.
- 3. Muhəmməd Mömin (r.ə), Feyz Kaşaninın qardaşı Əbdülğəfurun oğlu və eyni zamanda Mazandaran Elmlər Hövzəsinin böyük və tanınmış ustadlarından idi.
- 4. İkinçi Şah Murtəza (r.ə), Feyz Kaşaninın qardaşının oğlu.
- 5. Ziyauddin Muhəmməd (r.ə), Feyz Kaşaninın dayısı Hakim Nuruddinin oğludur. Bu şəxs alim, fəqih və şair idi.
- 6.7. Molla Şah Fəzlullah və Molla Aləmi (Feyz Kaşaninın bacısı oğullarıdırlar. Onlar əqli və nəqli elmlərdə zamanlarının böyük ustadları arasında iştirak etməkdə idilər. Fiqh, təfsir və kəlam mövzularında təxminən qırx əsər yazmışlar.)
- 8. Molla Muhəmməd Məclisi (hicri 1037-1111)
- 9. Seyyid Nemətullah Cəzairi (r.ə), (hicri 1112)
- 10. Qazi Səidi Qummi (r.ə), (1103 h.)
- 11. Molla Muhəmməd Sadiq Xəzai (r.ə)
- 12. Şəmsuddin Muhəmməd Qummi (r.ə)
- 13. Şeyx Muhəmməd Muhsin Şirazi (r.ə)
Feyz Kaşani 84 yaşında doğum yeri olan Kaşanda vəfat edərək əbədiyyət yurduna köç etdi. Dostları və şiələrin gözyaşları arasında həyatdaykən satın alıb qəbristanlıq üçün vəqf etdiyi qəbrisitanlıqda torpağa verildi. Vəsiyyətinə əsasən məzarının üzərinə heç bir kölgəlik və məqbərə tikilmədi.
Əsərlərindən bəziləri
Feyz Kaşani ömrünü elm, təhsil və təliflə keçirib. Böyük şəxsiyyətlərdən faydalanaraq 18 yaşlarında kitab yazmağa başlayıb. 65 illik bərəkətli həyatında müxtəlif mövzularda təxminən 150 clid kitab yazaraq İslam və Şiə aləminə miras qoyub.
- a) Təfsir sahəsində:
- Təfsiri-Safı (bu əsəri hicri 1075-ci ildə Şiənin və Əhli-sünnət məktəblərinin təfsirlərini mütaliə etdikdən sonra yazmışdır);
- Təfsiri Təəssüfi;
- Təfsiri Muşfi.
- b) Hədis və Rəvayət sahəsində:
- Vafi;
- Şafi;
- Nəvadir;
- Məhcətul Bəyza;
- Məfatihuş-Şəraye.
- c) Kəlam sahəsində:
- İlmul Yəqin;
- Həqqul Yəqin;
- Əynul Yəqin;
- Həqqul Mubin.
- d) Əxlaq sahəsində:
- Ziyaul qəlb;
- Abi Zülal;
- Şövqul huda;
- Şövqul eşq.
Həmçinin bax
İstinadlar
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Molla Mehemmed Mohsun Feyz Kasani 1670 Islam alimi HeyatiFeyz Kasani 14 sefer 1007 ci ilinde Kasan seherinde elm ve teqva dolu bir xanedanda dunyaya gelib ve miladi ile 1670 ci ilde dunyadan kocub Atasi ve Ziyauddin Muhemmed Razinin sagirdlerinden olan Reziyuddin Sah Murteza Kasan Elmler Hovzesinin boyuk feqihlerinden olub Anasi alime ve saire olan Zehra Xatun Rey seherinin boyuk alim ve feqihlerinden olan Ziyaul Urefa Razinin qizidir Feyz Kasani Sah Murtezanin dorduncu usagidir Iki yasinda atasini itirdikden sonra dayisi ve emisi onun ve qardaslarinin tehsilini boynuna gotururler Feyz Kasani diger qardaslarindan daha agilli oldugu ucun yetkinlik cagina qeder Kasanda dayisi ve emisinin yaninda muqeddime elmini tamamlayir Iyirmi yasinda boyuk qardasiyla birlikde o dovrde muxtelif elm ustadlarinin iqamet etdiyi elm merkezi Isfahana gedir Feyz Kasaninin Isfahandaki meshur ustadlari 1 Molla Muhemmed Teqi Meclisi r e 2 Seyx Behai r e 3 Mir Damad r e 4 Molla Sedra r e 5 Seyyid Mecid Behrani r e Sirazda iki il iqamet ederek bu boyuk sexsin elminden de istifade edib Feyz Kasani hecc yerine yetirmek meqsediyle Mekkeye muserref olur Mekkede boyuk feqih Seyx Zeynuddin Amulinin nevesi Seyx Muhemmedin huzurundan faydalanaraq ondan hedis neql etme icazesi alir Mekkeden donerken Iranin bir cox seherini gezerek muxtelif boyuk feqih ve muheddislerin derslerinden elmi istifadeler edir Bu dovrlerde Molla Sedranin Qum seherinde surgunde tek basina yasadigini furset sayaraq ile birlikde onun yaninda riyaziyyat ve Qerbi elmleri oyrenmek qerarina gelib 8 il boyunca gece gunduz ustadin o menevi elmlerinden istifade edirler Bu zaman icerisinde hicri 1029 1040 Molla Sedra iki qizini bu iki semimi ve xususi sagirdiyle evlendirerek onlara Feyz ve Feyyaz leqeblerini verir Molla Sedranin Siraz hakimi terefinden Siraza devet edilende Feyz Kasani de ustadiyla birlikde Siraza gedir Orada iki il iqamet etdikden sonra Kasana geri donub Orada da tehsil telif ve Islami tebligat isleriyle mesgul olur Feyz Kasani cox sayda sagird yetisdirib Sagirdleri ustadlarinin meneviyyatindan ve elminden istifade ederek ondan hedis neql etme icazesi aliblar Sagirdlerinden bezileri 1 Muhemmed Elemul huda hicri 1029 1115 Eyni zamanda boyuk bir feqih olan Feyz Kasaninin oglu atasinin bir cox telifinde ona komekci olmusdur 2 Ehmed Muiddin hicri 1056 1107 Feyz Kasaninin alim ve feqih olan bir basqa ogludur 3 Muhemmed Momin r e Feyz Kasaninin qardasi Ebdulgefurun oglu ve eyni zamanda Mazandaran Elmler Hovzesinin boyuk ve taninmis ustadlarindan idi 4 Ikinci Sah Murteza r e Feyz Kasaninin qardasinin oglu 5 Ziyauddin Muhemmed r e Feyz Kasaninin dayisi Hakim Nuruddinin ogludur Bu sexs alim feqih ve sair idi 6 7 Molla Sah Fezlullah ve Molla Alemi Feyz Kasaninin bacisi ogullaridirlar Onlar eqli ve neqli elmlerde zamanlarinin boyuk ustadlari arasinda istirak etmekde idiler Fiqh tefsir ve kelam movzularinda texminen qirx eser yazmislar 8 Molla Muhemmed Meclisi hicri 1037 1111 9 Seyyid Nemetullah Cezairi r e hicri 1112 10 Qazi Seidi Qummi r e 1103 h 11 Molla Muhemmed Sadiq Xezai r e 12 Semsuddin Muhemmed Qummi r e 13 Seyx Muhemmed Muhsin Sirazi r e Feyz Kasani 84 yasinda dogum yeri olan Kasanda vefat ederek ebediyyet yurduna koc etdi Dostlari ve sielerin gozyaslari arasinda heyatdayken satin alib qebristanliq ucun veqf etdiyi qebrisitanliqda torpaga verildi Vesiyyetine esasen mezarinin uzerine hec bir kolgelik ve meqbere tikilmedi Eserlerinden bezileriFeyz Kasani omrunu elm tehsil ve telifle kecirib Boyuk sexsiyyetlerden faydalanaraq 18 yaslarinda kitab yazmaga baslayib 65 illik bereketli heyatinda muxtelif movzularda texminen 150 clid kitab yazaraq Islam ve Sie alemine miras qoyub a Tefsir sahesinde Tefsiri Safi bu eseri hicri 1075 ci ilde Sienin ve Ehli sunnet mekteblerinin tefsirlerini mutalie etdikden sonra yazmisdir Tefsiri Teessufi Tefsiri Musfi b Hedis ve Revayet sahesinde Vafi Safi Nevadir Mehcetul Beyza Mefatihus Seraye c Kelam sahesinde Ilmul Yeqin Heqqul Yeqin Eynul Yeqin Heqqul Mubin d Exlaq sahesinde Ziyaul qelb Abi Zulal Sovqul huda Sovqul esq Hemcinin baxIstinadlarXarici kecidler