Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mərvan ibn Həkəm ibn Əbu əl-As ibn Üməyyə ibn Əbdüşşəms ibn Əbdülmanaf (28 mart 623, Məkkə – 7 may 685, Dəməşq) — Əməvilər sülaləsindən olan dördüncü ərəb xəlifəsi.
| Mərvan ibn Həkəm | |
|---|---|
| ərəb. مروان بن الحكم | |
 | |
| 684 – 685 | |
| Əvvəlki | I Muaviyə |
| Sonrakı | |
| 679 – 681 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | |
| 674 – 677 | |
| Əvvəlki | Səid ibn əl-As |
| Sonrakı | Səid ibn əl-As |
| 662 – 669 | |
| Sonrakı | Səid ibn əl-As |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 28 mart 623 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 7 may 685 (62 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | vali[d], siyasətçi, Xəlifə |
| Atası | Həkəm ibn Əbu əl-As |
| Uşaqları | oğlanları: ; |
| Ailəsi | Əməvilər |
| Dini | İslam |
| Hərbi xidmət | |
| Döyüşlər | Cəməl döyüşü |
Üçüncü raşidi xəlifəsi Osman ibn Əffanın əmisi oğlu və kürəkəni.
Həyatı
M. 28 mart 623/H.Q. 2-ci ildə Məkkə şəhərində dünyaya gəlmişdir. Hz. Məhəmməd (s.ə.v.s)atasını Taifə sürgün etdiyinə görə uşaqlığı orada keçmişdir. Əmisi oğlu Osman ibn Əffan xəlifə seçildikdən sonra Mərvan və atası Həkəmi sürgündən geri çağırmışdır. Sonra isə özünə xəlifə katibi təyin etmişdir. Daha sonra qızını da ona ərə vermişdir. 656-ci ildə Osmanın xəlifəliyinə qarşı qiyam qaldırmış qiyamçılarla döyüşəndə boynundan ağır yaralanmış və boynu ömürlük əyri qalmışdır. Elə həmin il xəlifə seçilən Əli tərəfindən xəlifə katibliyi vəzifəsindən azad edilmişdir. 656-cı ildə baş vermiş Cəməl döyüşündə Aişə, və başçılıq etdiyi dəstədə Əliyə qarşı savaşmışdır. Eyni tərəfdə olmaqlarına baxmayaraq atdığı ox nəticəsində döyüşdə ölmüşdür. 661-ci ildə xəlifə tərəfindən Hicaz valisi təyin olunmuşdur. 683-cü ildə xəlifə Yezid öldükdən sonra Şama getmiş və yeni xəlifə olmuş də xəlifəlikdən imtina etməsindən sonra Kufə və Bəsrə valisi olan Übeydullah ibn Ziyadın da dəstəyi ilə xəlifə olmuşdur. Mərvanın xəlifəliyi zamanı Şam valisi olan əl-Dəhhaq öz qəbiləsi ilə Mərvanı yox Məkkədə öz xəlifəliyini elan etmiş Abdullah ibn Zübeyri xəlifə olaraq qəbul etdiyini elan etmişdir. Bu hadisədən sonra Mərvan öz qəbiləsi ilə əl-Dəhhaqın başçılıq etdiyi ordu ilə Merj Rahid adlanan yerdə üzləşmiş və həftələrlə davam edən döyüşlər sonrası döyüşlərin birində əl-Dəhhaq öldürülmüş və beləliklə bütün Suriya Mərvana tabe edilmişdir. Daha sonra Abdullah ibn Zübeyr öz qardaşının başçılığı ilə Mərvanın üzərinə qoşun göndərmiş, lakin Mərvan bu döyüşü də qalibiyyətlə başa vurmuş və daha sonra Misirə hücum edərək bu əyaləti də özünə tabe etmişdir. Daha sonra Misirdən Suriyaya qayıdan Mərvan 685-ci ildə Yezidin dul arvadı və vəliəhd anası olan qadınla evlənmişdir. Sonradan öz oğlu Əbdülməliki vəliəhd elan etmişdir. Xəlifəliyinin 9-cu ayında M. 7 may 685/ H.Q. 65-ci ildə arvadı olan Yezidin dul qadını tərəfindən Şamda, yatağında öldürülmüşdür.
Mənbə
- Muhammad ibn Jarir al-Tabari (red.: Ehsan Yar-Shater; tər.: David Stephan Powers)(1989-2007) The History of al-Ţabarī 40 Cilt, Albany: State University of New York Press (Cilt 24) (ing.)
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mervan ibn Hekem ibn Ebu el As ibn Umeyye ibn Ebdussems ibn Ebdulmanaf 28 mart 623 Mekke 7 may 685 Demesq Emeviler sulalesinden olan dorduncu ereb xelifesi Mervan ibn Hekemereb مروان بن الحكم 4 cu Emevi xelifesi684 685EvvelkiI MuaviyeSonraki679 681EvvelkiSonraki674 677EvvelkiSeid ibn el AsSonrakiSeid ibn el As662 669SonrakiSeid ibn el AsSexsi melumatlarDogum tarixi 28 mart 623Dogum yeri Mekke HicazVefat tarixi 7 may 685 62 yasinda Vefat yeri Demesq Emeviler xilafetiFealiyyeti vali d siyasetci XelifeAtasi Hekem ibn Ebu el AsUsaqlari oglanlari Ailesi EmevilerDini IslamHerbi xidmetDoyusler Cemel doyusu Ucuncu rasidi xelifesi Osman ibn Effanin emisi oglu ve kurekeni HeyatiM 28 mart 623 H Q 2 ci ilde Mekke seherinde dunyaya gelmisdir Hz Mehemmed s e v s atasini Taife surgun etdiyine gore usaqligi orada kecmisdir Emisi oglu Osman ibn Effan xelife secildikden sonra Mervan ve atasi Hekemi surgunden geri cagirmisdir Sonra ise ozune xelife katibi teyin etmisdir Daha sonra qizini da ona ere vermisdir 656 ci ilde Osmanin xelifeliyine qarsi qiyam qaldirmis qiyamcilarla doyusende boynundan agir yaralanmis ve boynu omurluk eyri qalmisdir Ele hemin il xelife secilen Eli terefinden xelife katibliyi vezifesinden azad edilmisdir 656 ci ilde bas vermis Cemel doyusunde Aise ve basciliq etdiyi destede Eliye qarsi savasmisdir Eyni terefde olmaqlarina baxmayaraq atdigi ox neticesinde doyusde olmusdur 661 ci ilde xelife terefinden Hicaz valisi teyin olunmusdur 683 cu ilde xelife Yezid oldukden sonra Sama getmis ve yeni xelife olmus de xelifelikden imtina etmesinden sonra Kufe ve Besre valisi olan Ubeydullah ibn Ziyadin da desteyi ile xelife olmusdur Mervanin xelifeliyi zamani Sam valisi olan el Dehhaq oz qebilesi ile Mervani yox Mekkede oz xelifeliyini elan etmis Abdullah ibn Zubeyri xelife olaraq qebul etdiyini elan etmisdir Bu hadiseden sonra Mervan oz qebilesi ile el Dehhaqin basciliq etdiyi ordu ile Merj Rahid adlanan yerde uzlesmis ve heftelerle davam eden doyusler sonrasi doyuslerin birinde el Dehhaq oldurulmus ve belelikle butun Suriya Mervana tabe edilmisdir Daha sonra Abdullah ibn Zubeyr oz qardasinin basciligi ile Mervanin uzerine qosun gondermis lakin Mervan bu doyusu de qalibiyyetle basa vurmus ve daha sonra Misire hucum ederek bu eyaleti de ozune tabe etmisdir Daha sonra Misirden Suriyaya qayidan Mervan 685 ci ilde Yezidin dul arvadi ve veliehd anasi olan qadinla evlenmisdir Sonradan oz oglu Ebdulmeliki veliehd elan etmisdir Xelifeliyinin 9 cu ayinda M 7 may 685 H Q 65 ci ilde arvadi olan Yezidin dul qadini terefinden Samda yataginda oldurulmusdur MenbeMuhammad ibn Jarir al Tabari red Ehsan Yar Shater ter David Stephan Powers 1989 2007 The History of al Ţabari 40 Cilt Albany State University of New York Press ISBN 0 88706 563 5 Cilt 24 ing IstinadlarHicaz vilayetinin merkezi Medine seheri olduguna gore bu valiliye Medine valiliyi de deyilmisdir