Müqəddəs Georgi monastırı — Xocalı rayonunun Xanabad kəndi ərazisində yerləşən tarix-memarlıq abidəsi. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən ölkə əhəmiyyətli abidə kimi qeydiyyata alınmışdır.
Müqəddəs Georgi monastırı | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Xocalı |
Yerləşir | Xanabad kəndi |
Tikilmə tarixi | 1263 |
İstinad nöm. | 265 |
Kateqoriya | Monastır |
Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
|
Monastır 1263-cü ilin yayında çar çar Aşot Şahənşahın oğlu tərəfindən inşa etdirilsə də, sonrakı yüzilliklərdə dəfələrlə yenidənqurma və inşaat işlərinə məruz qalmışdır.
Monastırın başkilsəsi üçnefli bazilika formasına malikdir. Altar yer səviyyəsindən 1,5 metr hündürdə yerləşir. Kilsənin qərb fasadında dağılmış binanın – ehtimal ki, narteksin qalıqları vardır. Monastır yeməkxanası kompleksin cənub tərəfində yerləşir.
Tarixi
Monastır 1263-cü ilin yayında çar çar Aşot Şahənşahın oğlu tərəfindən inşa etdirilsə də, sonrakı yüzilliklərdə dəfələrlə yenidənqurma və inşaat işlərinə məruz qalmışdır.
Bəzi tədqiqatçılar tikilinin ərazidəki sovməələrdən birində məzar daşı olan və kilsənin tavanında adı qeyd edilmiş arximandrit Hovannes tərəfindən inşa edildiyini düşünürlər. Digərləri isə arximandrit Hovannesin monastırı yalnız bərpa etdirdiyini düşünürlər.
Kilsə divarlarında saxlanılmış 10-dan çox kitabə əsasən XVI-XVII əsrlərə aid olmaqla, əsasən monastırda aparılan yenidənqurma işləri barədə məlumat verir.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Monastırın başkilsəsi üçnefli bazilika formasına malikdir. Onun şərq tərəfində üç mərtəbəli köməkçi otaqlar vardır. Köməkçi otağın birinci mərtəbənin davanındakı dəlik vasitəsilə keçilən ikinci mərtəbəsi sirr otağı kimi istifadə edilmişdir.
8x11.9 metr ölçülərə malik ibadət zalı sadə, lakin ifadəli interyerə malikdir. Düzbucaqlı zalın forma xüsusiyyətləri iki gözəl pilon ilə qeyd edilir. Onlar tağlar vasitəsilə altarın kənarlarında yerləşən iki pilon ilə əlaqələndirilir.
Altar yer səviyyəsindən 1,5 metr hündürdə yerləşir. İbadət zalının artıq yüklənməsinin qarşısını almaq və geniş həcm-fəza quruluşu yaratmaq üçün altar qarşısında pilləkən tikilməmişdir. Altara qalxmaq üçün şimal tərəfdəki köməkçi otaqda yerləşən pulləkən istifadə edilir. Altar yüksəkliyinin karnizi naxışlarla bəzədilmiş yarımnal formasına malikdir. Sütunlar, divarönü pilonlar, tağlar, apsida çərçivələri, nişlər və pəncərə-qapı yerləri yaxşı yonulmuş daşlardan tikilmişdir. Digər hissələrin hörgüsündə kobud yonulmuş daşlardan istifadə olunmuşdur. İbadət zalının döşəməsi daşlarla döşənmiş, divarlara isə xaçdaşlar söykənmişdir. Köməkçi otaqların döşəmələrində məzar daşları vardır. Kilsənin günbəzaltı hissəsi özünəməxsus maraqlı formada həll edilmişdir.
Kilsənin qərb fasadında dağılmış binanın – ehtimal ki, narteksin qalıqları vardır. Monastır yeməkxanası kompleksin cənub tərəfində yerləşir. Saxlanılmış inşaat kitabəsində tikilinin XVI əsrdə tikildiyi göstərilir. Yeməkxana binzası uzadılmış düzbucaqlı formasına malik olan və tağtavanla örtülmüş binadır. Monastır həyətinin bu hissəsində həm də rahib hücrələri və digər mülki tikililər yerləşir. Kompleks möhkəm qala divarları və divarların dörd küncündə yerləşən dairəvi qüllələrlə əhatə olunmuşdur.
İstinadlar
- "Dünya əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısı" (PDF). Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. 2 avqust 2001. 2021-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 18 iyul 2020.
- Mkrtçyan, 1989. səh. 164
- Mkrtçyan, 1989. səh. 166
- Mkrtçyan, 1989. səh. 165
Ədəbiyyat
- Mkrtçyan, Ş. M., Историко-Архитектурные Памятники Нагорного Карабаха, İrəvan, 1989
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Muqeddes Georgi monastiri Xocali rayonunun Xanabad kendi erazisinde yerlesen tarix memarliq abidesi Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi terefinden olke ehemiyyetli abide kimi qeydiyyata alinmisdir Muqeddes Georgi monastiriOlke AzerbaycanSeher XocaliYerlesir Xanabad kendiTikilme tarixi 1263Azerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 265KateqoriyaMonastirEhemiyyetiOlke ehemiyyetliMuqeddes Georgi monastiri Monastir 1263 cu ilin yayinda car car Asot Sahensahin oglu terefinden insa etdirilse de sonraki yuzilliklerde defelerle yenidenqurma ve insaat islerine meruz qalmisdir Monastirin baskilsesi ucnefli bazilika formasina malikdir Altar yer seviyyesinden 1 5 metr hundurde yerlesir Kilsenin qerb fasadinda dagilmis binanin ehtimal ki narteksin qaliqlari vardir Monastir yemekxanasi kompleksin cenub terefinde yerlesir TarixiMonastir 1263 cu ilin yayinda car car Asot Sahensahin oglu terefinden insa etdirilse de sonraki yuzilliklerde defelerle yenidenqurma ve insaat islerine meruz qalmisdir Bezi tedqiqatcilar tikilinin erazideki sovmeelerden birinde mezar dasi olan ve kilsenin tavaninda adi qeyd edilmis arximandrit Hovannes terefinden insa edildiyini dusunurler Digerleri ise arximandrit Hovannesin monastiri yalniz berpa etdirdiyini dusunurler Kilse divarlarinda saxlanilmis 10 dan cox kitabe esasen XVI XVII esrlere aid olmaqla esasen monastirda aparilan yenidenqurma isleri barede melumat verir Memarliq xususiyyetleriMonastirin baskilsesi ucnefli bazilika formasina malikdir Onun serq terefinde uc mertebeli komekci otaqlar vardir Komekci otagin birinci mertebenin davanindaki delik vasitesile kecilen ikinci mertebesi sirr otagi kimi istifade edilmisdir 8x11 9 metr olculere malik ibadet zali sade lakin ifadeli interyere malikdir Duzbucaqli zalin forma xususiyyetleri iki gozel pilon ile qeyd edilir Onlar taglar vasitesile altarin kenarlarinda yerlesen iki pilon ile elaqelendirilir Altar yer seviyyesinden 1 5 metr hundurde yerlesir Ibadet zalinin artiq yuklenmesinin qarsisini almaq ve genis hecm feza qurulusu yaratmaq ucun altar qarsisinda pilleken tikilmemisdir Altara qalxmaq ucun simal terefdeki komekci otaqda yerlesen pulleken istifade edilir Altar yuksekliyinin karnizi naxislarla bezedilmis yarimnal formasina malikdir Sutunlar divaronu pilonlar taglar apsida cerciveleri nisler ve pencere qapi yerleri yaxsi yonulmus daslardan tikilmisdir Diger hisselerin horgusunde kobud yonulmus daslardan istifade olunmusdur Ibadet zalinin dosemesi daslarla dosenmis divarlara ise xacdaslar soykenmisdir Komekci otaqlarin dosemelerinde mezar daslari vardir Kilsenin gunbezalti hissesi ozunemexsus maraqli formada hell edilmisdir Kilsenin qerb fasadinda dagilmis binanin ehtimal ki narteksin qaliqlari vardir Monastir yemekxanasi kompleksin cenub terefinde yerlesir Saxlanilmis insaat kitabesinde tikilinin XVI esrde tikildiyi gosterilir Yemekxana binzasi uzadilmis duzbucaqli formasina malik olan ve tagtavanla ortulmus binadir Monastir heyetinin bu hissesinde hem de rahib hucreleri ve diger mulki tikililer yerlesir Kompleks mohkem qala divarlari ve divarlarin dord kuncunde yerlesen dairevi qullelerle ehate olunmusdur Istinadlar Dunya ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin siyahisi PDF Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi 2 avqust 2001 2021 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 18 iyul 2020 Mkrtcyan 1989 seh 164 Mkrtcyan 1989 seh 166 Mkrtcyan 1989 seh 165EdebiyyatMkrtcyan S M Istoriko Arhitekturnye Pamyatniki Nagornogo Karabaha Irevan 1989