Bu məqaləni lazımdır. |
I Müaviyə və ya Muaviyə ibn Əbu Sufyan — 661-ci ildən Əməvilər sülaləsinin banisi və ilk xəlifəsi. Xəlifəliyi zamanı paytaxtı Şama köçürmüşdür. Əbu Süfyanın oğlu, I Yezidin atasıdır.
I Muaviyə | |
---|---|
ərəb. معاوية | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 603 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 18 aprel 680 |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Fəaliyyəti | siyasətçi, yazıçı, şair, qubernator, Xəlifə |
Atası | Əbu Süfyan |
Anası | Hind binti Utba |
Uşağı | |
Ailəsi | Əməvilər |
Dini | islam |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Hakimiyyəti
Müaviyə ikinci xəlifə Ömər tərəfindən Şama vali təyin edilmişdi. Üçüncü xəlifə Osman ibn Əffanla qohumluğu onun bütün Suriyanı öz hakimliyi altına almasına və güclənməsinə səbəb oldu. Müaviyə gənclikdən bəri ən üstdə olmaq, yəni xəlifə olmaq arzusunda idi. Müaviyə Üçüncü xəlifə Osmanın öldürülməsindən, dördüncü xəlifə Resullahın əmisi oğlu və haqq canişini İmam Əlini günahkar elan edərək üsyan elədi. Üsyan eləməyinin bir başqa səbəbi isə öldürülən üçüncü xəlifənin qohumu olması idi.(amma Osman onu köməyə çağıranda gəlmədi) Xəlifə Əli, 657-ci ildə paytaxt Kufədən 30 000 nəfərlik ordu ilə Suriyaya yönəldi. Üsyançılara rəhbərlik edən Müaviyə isə ordusunu qurub savaşa hazırdı. Bunun nəticəsində Xilafət və Suriya qoşunları "Siffeyn" adlı çöldə üz-üzə gəldilər. Müharibə 3 ay davam etdi. Sonunda Müaviyə məğlub olmağa başladığını anladı və yaxın dostu hiyləgər ilə öz əsgərlərinin nizələrinin uc hissəsinə Quran səhifələri asdırdı. Bunu görən Əlinin qoşunu döyüşü dayandırdı. Xəlifə Əli bunun bir hiylə olduğunu öz ordusuna nə qədər anlatdısa da bir nəticə vermədi. Nəticədə müharibə dayandırıldı və qərara alındı ki, müharibənin qalibini tərəfsiz hakimlər seçsin. Nəhayət Xəlifə tərəfindən , Müaviyə tərəfdən isə Əmr ibni As hakim olaraq seçildilər. Hakimlərin aldıqları qərarlarda istənilən nəticəni vermədi.
İmam Əlinin öldürülməsindən sonra müsəlmanlar Əlinin oğlu İmam Həsəni xəlifə elan etdilər. Suriya hakimi Müaviyə atası ilə olduğu kimi Həsənlə də müharibə etdi. Lakin İmam Həsən müsəlman qırğının və İslamın zəifləməsinin qarşısını almaq üçün müəyyən şərtlər daxilində xilafəti Müaviyəyə vermək barədə onunla sülh sazişi imzaladı. Müaviyə bütün üsyanları yatırtdı və daxildən güclü bir dövlət yaradaraq xilafəti genişləndirmək üçün fəaliyyətə başladı. O, şərqdə Hindistan və qərbdə İspaniya olmaqla, torpaqları genişləndirdi.
Müaviyə 680-ci ildə öldü. (xilafəti peyğəmbər ailəsindən aldı və peyğəmbər balalarının qətlinə yol açdı) O, ölümündən qabaq oğlu I Yezid üçün xalqdan zorla beyət topladı və yerinə xəlifə olaraq oğlunu qoydu
İstinadlar
- Muʿāwiya ibn Abī Sufyān // AlKindi.
- http://www.ceeol.com/aspx/getdocument.aspx?logid=5&id=5b9d8d8d996f4d5f913e0609188fd9d7.
Xarici keçidlər
- Müaviyə ibn Əbu Sufyanın qısa həyatı və zirəkliyi haqqında nə demək olar?
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin I Muaviye ve ya Muaviye ibn Ebu Sufyan 661 ci ilden Emeviler sulalesinin banisi ve ilk xelifesi Xelifeliyi zamani paytaxti Sama kocurmusdur Ebu Sufyanin oglu I Yezidin atasidir I Muaviyeereb معاوية Emeviler xilafetinin 1 ci xelifesiSexsi melumatlarDogum tarixi 603Dogum yeri Mekke HicazVefat tarixi 18 aprel 680 0680 04 18 Vefat yeri Medine Emeviler xilafetiDefn yeri DemesqFealiyyeti siyasetci yazici sair qubernator XelifeAtasi Ebu SufyanAnasi Hind binti UtbaUsagi I YezidAilesi EmevilerDini islam Vikianbarda elaqeli mediafayllarHakimiyyetiDarabcird zerbxanasinda Muaviye ucun Pehlevi yazisinda zerb edilen Sasani uslublu gumus dirhem c 674 Islamdan evvelki Sasani sikkelerinde pul uzerinde gorunen remzler Ay ulduz Besmele ve Zerdusti atesi gorunur Muaviye ikinci xelife Omer terefinden Sama vali teyin edilmisdi Ucuncu xelife Osman ibn Effanla qohumlugu onun butun Suriyani oz hakimliyi altina almasina ve guclenmesine sebeb oldu Muaviye genclikden beri en ustde olmaq yeni xelife olmaq arzusunda idi Muaviye Ucuncu xelife Osmanin oldurulmesinden dorduncu xelife Resullahin emisi oglu ve haqq canisini Imam Elini gunahkar elan ederek usyan eledi Usyan elemeyinin bir basqa sebebi ise oldurulen ucuncu xelifenin qohumu olmasi idi amma Osman onu komeye cagiranda gelmedi Xelife Eli 657 ci ilde paytaxt Kufeden 30 000 neferlik ordu ile Suriyaya yoneldi Usyancilara rehberlik eden Muaviye ise ordusunu qurub savasa hazirdi Bunun neticesinde Xilafet ve Suriya qosunlari Siffeyn adli colde uz uze geldiler Muharibe 3 ay davam etdi Sonunda Muaviye meglub olmaga basladigini anladi ve yaxin dostu hiyleger ile oz esgerlerinin nizelerinin uc hissesine Quran sehifeleri asdirdi Bunu goren Elinin qosunu doyusu dayandirdi Xelife Eli bunun bir hiyle oldugunu oz ordusuna ne qeder anlatdisa da bir netice vermedi Neticede muharibe dayandirildi ve qerara alindi ki muharibenin qalibini terefsiz hakimler secsin Nehayet Xelife terefinden Muaviye terefden ise Emr ibni As hakim olaraq secildiler Hakimlerin aldiqlari qerarlarda istenilen neticeni vermedi Imam Elinin oldurulmesinden sonra muselmanlar Elinin oglu Imam Heseni xelife elan etdiler Suriya hakimi Muaviye atasi ile oldugu kimi Hesenle de muharibe etdi Lakin Imam Hesen muselman qirginin ve Islamin zeiflemesinin qarsisini almaq ucun mueyyen sertler daxilinde xilafeti Muaviyeye vermek barede onunla sulh sazisi imzaladi Muaviye butun usyanlari yatirtdi ve daxilden guclu bir dovlet yaradaraq xilafeti genislendirmek ucun fealiyyete basladi O serqde Hindistan ve qerbde Ispaniya olmaqla torpaqlari genislendirdi Muaviye 680 ci ilde oldu xilafeti peygember ailesinden aldi ve peygember balalarinin qetline yol acdi O olumunden qabaq oglu I Yezid ucun xalqdan zorla beyet topladi ve yerine xelife olaraq oglunu qoyduIstinadlarMuʿawiya ibn Abi Sufyan AlKindi http www ceeol com aspx getdocument aspx logid 5 amp id 5b9d8d8d996f4d5f913e0609188fd9d7 Xarici kecidlerMuaviye ibn Ebu Sufyanin qisa heyati ve zirekliyi haqqinda ne demek olar Sexs ve ya bioqrafiya haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin