Möminə Xatun (v. 1175, Naxçıvan) — Səlcuqlu sultanı II Toğrulun həyat yoldaşı olmuşdur. II Toğruldan Arslan adlı bir oğlu olmuşdur. 1135-ci ildə II Toğrulun ölümündən sonra hakimiyyətə keçən Sultan Məsud onu Şəmsəddin Eldəniz ilə evləndirmişdir. Şəmsəddin Möminə Xatunla evlənmədən öncə, oğlu Arslanın atabəyi olduğu dövrdə də onun etimadını qazanmış, onun məsləhətlərini nəzərə alaraq saray çəkişmələrinə qarışmamışdır. Möminə Xatunun ikinci evlilikdən iki oğlu — Məhəmməd Cahan Pəhləvan və Qızıl Arslan və adı bilinməyən bir qızı olmuşdur. Hakimiyyət işlərində hər iki ərinə məsləhət verən bu xanım həmçinin Şəmsəddinin oğlu Arslanla münasibətlərində vasitəçi rolu oynayaraq ara müharibələrin qarşısını almışdır. 571-ci il rəbiüləvvəl ayının ortalarında (19.09.-18.10.1175) ərindən bir ay əvvəl Naxçıvanda vəfat etmişdir. Şəmsəddin Eldəniz onun qəbri üstündə məqbərə tikdirməyə başlamış, lakin bu işi oğlu Məhəmməd Cahan Pəhləvan tamamlamışdır. Salnaməçi Sədrəddin əl-Hüseyni "Əxbar əd-doulət əs-Səlcuqiyyə" ("Səlcuqilə dövləti haqqında məlumat") əsərində onun haqqında qeyd edirdi:
Möminə Xatun | |
---|---|
| |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Naxçıvan |
Həyat yoldaşları | (1132-1134) Şəmsəddin Eldəniz (1136-1175) |
Uşaqları | Məhəmməd Cahan Pəhləvan Qızıl Arslan qız (adı bilinmir) |
Möminə xatun həmişə Şəmsəddin Eldənizi ölkə səyahətlərində müşayiət edirdi; dövlət əhəmiyyətli məsələlərin həllində onun fikri ilə hesablaşırdılar. Möminə xatun xalq arasında da böyük hörmətə layiq idi, çünki ölkə vətəndaşlarının tale və maraqlarına biganə deyildi; mədəniyyətin, maarifin inkişafına köməklik edirdi. Bu ağıllı və hörmətəlayiq qadının şərəfinə Naxçıvanda nadir və möhtəşəm məqbərə tikilmişdir.
Filmoqrafiya
Həmçinin bax
İstinadlar
- Ziya Bünyadov. Azərbaycan Atabəylər Dövləti (1136-1225-ci illər). Bakı: Şərq-Qərb. 2007. ISBN . (#accessdate_missing_url)
- "CƏMİYYƏTİN QENDER ŞƏKLİ İNTİBAH ŞƏRTLƏRİNDƏ: ŞƏRQ VƏ AVROPA" (PDF). Azərbaycan Gender İnformasiya Mərkəzi. 2021-03-03 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 21 avqust 2016.
- "Azərbaycanda Atabəylər dövləti ilə bağlı serial çəkilir". 2022-11-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-11-25.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Momine Xatun v 1175 Naxcivan Selcuqlu sultani II Togrulun heyat yoldasi olmusdur II Togruldan Arslan adli bir oglu olmusdur 1135 ci ilde II Togrulun olumunden sonra hakimiyyete kecen Sultan Mesud onu Semseddin Eldeniz ile evlendirmisdir Semseddin Momine Xatunla evlenmeden once oglu Arslanin atabeyi oldugu dovrde de onun etimadini qazanmis onun meslehetlerini nezere alaraq saray cekismelerine qarismamisdir Momine Xatunun ikinci evlilikden iki oglu Mehemmed Cahan Pehlevan ve Qizil Arslan ve adi bilinmeyen bir qizi olmusdur Hakimiyyet islerinde her iki erine meslehet veren bu xanim hemcinin Semseddinin oglu Arslanla munasibetlerinde vasiteci rolu oynayaraq ara muharibelerin qarsisini almisdir 571 ci il rebiulevvel ayinin ortalarinda 19 09 18 10 1175 erinden bir ay evvel Naxcivanda vefat etmisdir Semseddin Eldeniz onun qebri ustunde meqbere tikdirmeye baslamis lakin bu isi oglu Mehemmed Cahan Pehlevan tamamlamisdir Salnameci Sedreddin el Huseyni Exbar ed doulet es Selcuqiyye Selcuqile dovleti haqqinda melumat eserinde onun haqqinda qeyd edirdi Momine XatunMomune Xatunun ressam Ejder Qafarov terefinden cekilmis bedii portreti Azerbaycan Tarix Muzeyinde saxlanilir Vefat tarixi 1175Vefat yeri NaxcivanHeyat yoldaslari 1132 1134 Semseddin Eldeniz 1136 1175 Usaqlari Mehemmed Cahan Pehlevan Qizil Arslan qiz adi bilinmir Momine xatun hemise Semseddin Eldenizi olke seyahetlerinde musayiet edirdi dovlet ehemiyyetli meselelerin hellinde onun fikri ile hesablasirdilar Momine xatun xalq arasinda da boyuk hormete layiq idi cunki olke vetendaslarinin tale ve maraqlarina bigane deyildi medeniyyetin maarifin inkisafina komeklik edirdi Bu agilli ve hormetelayiq qadinin serefine Naxcivanda nadir ve mohtesem meqbere tikilmisdir FilmoqrafiyaHemcinin baxMomine Xatun turbesi Semseddin EldenizIstinadlarZiya Bunyadov Azerbaycan Atabeyler Dovleti 1136 1225 ci iller Baki Serq Qerb 2007 ISBN 978 9952 34 066 2 accessdate missing url CEMIYYETIN QENDER SEKLI INTIBAH SERTLERINDE SERQ VE AVROPA PDF Azerbaycan Gender Informasiya Merkezi 2021 03 03 tarixinde PDF Istifade tarixi 21 avqust 2016 Azerbaycanda Atabeyler dovleti ile bagli serial cekilir 2022 11 25 tarixinde Istifade tarixi 2022 11 25