Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ləzgival (ləzg. Лезгивал/Lezgival) — ləzgilərin yazılmamış şərəf kodeksi, ləzgi xasiyyətinin və dünyagörüşün əsası. Təməlində İslam dininin və ləzgi adətlərinin məcmusu dayanır. Ləzginin cəmiyyətdə nümünəvi şəxs olmasını hədəfləyir, bu qanuna əsasən böyüklərə və qadınlara hörmət, özündən güclüyə boyun əyməmək, zəiflərə mərhəmət göstərmək, bərabərlik, qeyrət və mərdlik daxildir. Ləzgi dünyada harada olur-olsun davranışları bu qanuna əsaslanır.
Adətlər
Çalaxval
İnanc (ləzg. ЧIалахъвал) Ləzginin həyatının əsas məqsədi və mənası öz xalqına və İslam dininə xidmət etməkdir. Ləzgi başqa dinlərin və millətlərin nümayəndələrinə tolerantlıq göstərir və heç vaxt öz dünya görüşlərini və ya həyat tərzini başqalarına məcbur etmir. Həqiqi din və ədalət onun uçun ən vacib hədəfidir. Amma öz dindarlığını lazımsız yerdə vurğulamır, çünki əsil dini göstəriş dinə dəyişməz.
Juvval
Qeyrət və özunə hörmət (ləzg. Жуввал) Ləzgi ücün ən dəyərli şey şərəf və ləyaqətidir. Bu dünyanın digər şeyləri qaytarıla bilər, lakin itirilmiş şərəf və ləyaqəti ancaq şərəfli ölümlə geri qaytarmaq olar. Buna görə Ləzgi heç vaxt başqalarının şərəfinə tamah salmaz. Əsasən qadına və yaşlılara hörmətlə yanaşır. Heç bir halda o, özünün və ya başqalarının qadını təhqir etməsinə və ya alçaltmasına icazə verməz. Ləzgi üçün qadının şərəf və ləyaqəti müqəddəsdir.
Qilixval
Əxlaq və mədəniyyət (ləzg. Къилихъвал) Ləzgi həmişə qocalar və böyüklər içəri daxil olanda, gələndə, tanımadığı halda belə ayağa qalxır. Başqa insanlarla ünsiyyətdə ləzgi həyatda tutduğu statusundan və yaşından asılı olmayaraq ona son dərəcə nəzakətli, təmkinli və təvazökar olmalıdır. Eyni zamanda sevincdə də, kədərdə də ləyaqətli davranmalı, vəziyyət nə olursa olsun, sakitliyini qorumalıdır. Ləzginin həyatı gənc nəsil üçün yüksək mənəviyyat, müdriklik və mərdlik nümunəsi olmalıdır.
Xsanval
Mərhəmət və Zadəganlıq (ləzg. Хъсанвал) Ləzgi zəifə və gücsüzə mərhəmətli olmalıdır, sadəcə insanlara deyil heyvanlarada. Mümkünsə, ləzgi özündən zəif biri ilə döyüşməkdən çəkinməlidir, çünki belə hal ona şöhrət gətirməyəcək. Ancaq özündən daha güclü birinə heç vaxt yaltaqlıq eləməz. Onunla mübarizə etməktən çəkinməməlidir və düşməni ağır yaralandığı zaman ona kömək eləməlidir.
Vikehval
Cəsarət (ləzg. ВикIегьвал) Ləzgi mütəmadi məşq edərək öz bədənini və zehnini təkmilləşdirməlidir. Lazımı halda millətinin və dininin qeyrətini layiqincə müdafiə edəcək güc və biliyə malik olmalıdır. Çünki əsil həqiqi iman, bərabərlik və ədalət anlayışına nail olmaq üçün kifayət qədər güclü və savadlı olmaq lazımdır.
Atunval
Qonaqpərvərlik (ləzg. Атунвал) Ləzginin evinə daxil olan bütün qonaqlara sosial statusundan aslı olmayaraq böyük hörmətlə yanaşır, qonaq gələn düşmən belə olsa.
Haqval
Mübarizə və Ədalət (ləzg. Хьакъвал) Ləzgilərdə qədimdən qan davası adəti var. Ləzgi özünə edilən pisliyi heç vaxt unutmur və qisasını alır.
İstinadlar
- Халилрин Шамил. "Лезгивал". АЛАМ (rus). 20 Nisan 2020. 13 Haziran 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 13 Haziran 2021.
- Müzäffär Nizam oğlu Mälikmämmädov ·, Müzäffär Nizam oğlu Mälikmämmädov ·. Эрекьистан цӀийи лезгияр. 2015.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lezgival lezg Lezgival Lezgival lezgilerin yazilmamis seref kodeksi lezgi xasiyyetinin ve dunyagorusun esasi Temelinde Islam dininin ve lezgi adetlerinin mecmusu dayanir Lezginin cemiyyetde numunevi sexs olmasini hedefleyir bu qanuna esasen boyuklere ve qadinlara hormet ozunden gucluye boyun eymemek zeiflere merhemet gostermek beraberlik qeyret ve merdlik daxildir Lezgi dunyada harada olur olsun davranislari bu qanuna esaslanir Lezgiler oz lideri Qazi Muhammed Stulvi ile 1930 cu ilde Stalinin hakimiyyeti altinda mecburi kollektivlesdirme ve ateist siyasete qarsi usyan edirler AdetlerCalaxval Inanc lezg ChIalahval Lezginin heyatinin esas meqsedi ve menasi oz xalqina ve Islam dinine xidmet etmekdir Lezgi basqa dinlerin ve milletlerin numayendelerine tolerantliq gosterir ve hec vaxt oz dunya goruslerini ve ya heyat terzini basqalarina mecbur etmir Heqiqi din ve edalet onun ucun en vacib hedefidir Amma oz dindarligini lazimsiz yerde vurgulamir cunki esil dini gosteris dine deyismez Juvval Qeyret ve ozune hormet lezg Zhuvval Lezgi ucun en deyerli sey seref ve leyaqetidir Bu dunyanin diger seyleri qaytarila biler lakin itirilmis seref ve leyaqeti ancaq serefli olumle geri qaytarmaq olar Buna gore Lezgi hec vaxt basqalarinin serefine tamah salmaz Esasen qadina ve yaslilara hormetle yanasir Hec bir halda o ozunun ve ya basqalarinin qadini tehqir etmesine ve ya alcaltmasina icaze vermez Lezgi ucun qadinin seref ve leyaqeti muqeddesdir Qilixval Exlaq ve medeniyyet lezg Kilihval Lezgi hemise qocalar ve boyukler iceri daxil olanda gelende tanimadigi halda bele ayaga qalxir Basqa insanlarla unsiyyetde lezgi heyatda tutdugu statusundan ve yasindan asili olmayaraq ona son derece nezaketli temkinli ve tevazokar olmalidir Eyni zamanda sevincde de kederde de leyaqetli davranmali veziyyet ne olursa olsun sakitliyini qorumalidir Lezginin heyati genc nesil ucun yuksek meneviyyat mudriklik ve merdlik numunesi olmalidir Xsanval Merhemet ve Zadeganliq lezg Hsanval Lezgi zeife ve gucsuze merhemetli olmalidir sadece insanlara deyil heyvanlarada Mumkunse lezgi ozunden zeif biri ile doyusmekden cekinmelidir cunki bele hal ona sohret getirmeyecek Ancaq ozunden daha guclu birine hec vaxt yaltaqliq elemez Onunla mubarize etmekten cekinmemelidir ve dusmeni agir yaralandigi zaman ona komek elemelidir Vikehval Cesaret lezg VikIegval Lezgi mutemadi mesq ederek oz bedenini ve zehnini tekmillesdirmelidir Lazimi halda milletinin ve dininin qeyretini layiqince mudafie edecek guc ve biliye malik olmalidir Cunki esil heqiqi iman beraberlik ve edalet anlayisina nail olmaq ucun kifayet qeder guclu ve savadli olmaq lazimdir Atunval Qonaqperverlik lezg Atunval Lezginin evine daxil olan butun qonaqlara sosial statusundan asli olmayaraq boyuk hormetle yanasir qonaq gelen dusmen bele olsa Haqval Mubarize ve Edalet lezg Hakval Lezgilerde qedimden qan davasi adeti var Lezgi ozune edilen pisliyi hec vaxt unutmur ve qisasini alir IstinadlarHalilrin Shamil Lezgival ALAM rus 20 Nisan 2020 13 Haziran 2021 tarixinde Istifade tarixi 13 Haziran 2021 Muzaffar Nizam oglu Malikmammadov Muzaffar Nizam oglu Malikmammadov Erekistan cӀiji lezgiyar 2015