Lələ Mustafa Paşanın Qafqaza yürüşü — Osmanlı imperiyasının vəziri Lələ Qara Mustafa Paşa rəhbərliyində 1578-ci ildə başladılan hərbi yürüş. Bu, 1578–1590-cı illərdəki Səfəvi-Osmanlı müharibəsinin ilkin mərhələsi idi.
Qafqaz səfəri | |||
---|---|---|---|
Səfəvi-Osmanlı müharibəsi (1578-1590) | |||
| |||
Tarix | 1578 | ||
Yeri | Cənubi Qafqaz | ||
Səbəbi | Osmanlıların Cənubi Qafqazı almaq istəməsi | ||
Nəticəsi | Səfəvilərin qələbəsi | ||
Ərazi dəyişikliyi | Kartli çarlığının qısa bir müddətlik işğalı | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Səfər
1578-ci ildəki Qafqaz səfərinin əsas hədəfi o dövrdə əksəriyyəti Səfəvilər dövlətinin hakimiyyəti altında və ondan asılı olan Cənubi Qafqazı Osmanlı suverenliyi altına almaq idi. 7 avqust 1578-ci ildə Osmanlı qoşunları indiki Gürcüstana, Mesxeti-Samstxe atabəyliyinin ərazilərinə soxuldular. Gürcülər torpaqlarını müdafiə etməyə çalışsalar da, daxili münaqişələr qoşunların Osmanlı hücumuna qarşı çətin vəziyyətdə qoymuşdu. 9 avqust 1578-ci ildə Osmanlı ordusu Səfəvi və gürcü qoşunlarını Çıldır döyüşündə məğlub etmişdir. 10 avqust 1578-ci ildə atabət II Manuçarın qardaşı da daxil olmaqla bəzi Samstxe zadəganları Osmanlı vassalı olmaq təklifini qəbul etmiş, atabəyliyin işğalında Osmanlılara kömək etmişdir. Osmanlılar Səfəvilərı qarşı olan hücumlarına davam edirdilər və 24 avqustda Səfəvilər dövlətindən asılı olan Kartli çarlığının paytaxtı olan Tiflis şəhərini aldılar. Kaxeti çarı II Aleksandr 1 sentyabr 1578-ci ildə Osmanlılar sülh müqaviləsi imzalamış, onlara illik xərac verməyə razı olmuşdur. Bundan sonra Lələ Qara Mustafa Paşa Şirvan və Dərbəndə yürüş edir. Cənubi Qafqazı işğal etdikdən sonra Kartli və Samstxedən keçərək Ərzuruma qayıdır. Bu zaman gürcülər Osmanlılara qarşı bir sıra qiyamlar qaldırır. Səfəvi şahı Məhəmməd Xudabəndə Kartli çarı Şahnəvaz xanı () əsirlikdən azad edir. Səfəvilər Şahnəvaz xanın Osmanlılara qarşı vuruşmasını arzulayırdı. Şahnəvaz xan rəhbərliyindəki gürcülər Osmanlı ordusunu darmadağın edirlər və onları Qafqazdan qovurlar.
Mənbə
- Fəlsəfi, Nəsrallah. در زندگانی شاه عباس اوّل (I). Tehran: انتشارات نگاه. 2012. ISBN .
- Svanidze, M. ლალა მუსტაფა ფაშას ლაშქრობა ამიერკავკასიაში (1578 წ.) (V). Tblisi: «თსუ შრომები». 1965. səh. 116.
- Cavaxişvilli, İ. ქართველი ერის ისტორია. Tblisi. 1967. səh. 4.
- Gürcüstan Sovet Ensiklopediyası, VII cild, səh. 211, Tbilisi, 1984
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lele Mustafa Pasanin Qafqaza yurusu Osmanli imperiyasinin veziri Lele Qara Mustafa Pasa rehberliyinde 1578 ci ilde basladilan herbi yurus Bu 1578 1590 ci illerdeki Sefevi Osmanli muharibesinin ilkin merhelesi idi Qafqaz seferiSefevi Osmanli muharibesi 1578 1590 Lele Qara Mustafa Pasa rehberliyindeki Osmanli ordusu Tiflisin qala divarlarinin onunde Nusretname Gelibolulu Mustafa Eli Tarix 1578Yeri Cenubi QafqazSebebi Osmanlilarin Cenubi Qafqazi almaq istemesiNeticesi Sefevilerin qelebesiErazi deyisikliyi Kartli carliginin qisa bir muddetlik isgaliMunaqise terefleriOsmanli Imperiyasi Sefeviler Imperiyasi Kartli carligiKomandan lar Lele Qara Mustafa Pasa Mehemmed sah Xudabende Vikianbarda elaqeli mediafayllarSefer1578 ci ildeki Qafqaz seferinin esas hedefi o dovrde ekseriyyeti Sefeviler dovletinin hakimiyyeti altinda ve ondan asili olan Cenubi Qafqazi Osmanli suverenliyi altina almaq idi 7 avqust 1578 ci ilde Osmanli qosunlari indiki Gurcustana Mesxeti Samstxe atabeyliyinin erazilerine soxuldular Gurculer torpaqlarini mudafie etmeye calissalar da daxili munaqiseler qosunlarin Osmanli hucumuna qarsi cetin veziyyetde qoymusdu 9 avqust 1578 ci ilde Osmanli ordusu Sefevi ve gurcu qosunlarini Cildir doyusunde meglub etmisdir 10 avqust 1578 ci ilde atabet II Manucarin qardasi da daxil olmaqla bezi Samstxe zadeganlari Osmanli vassali olmaq teklifini qebul etmis atabeyliyin isgalinda Osmanlilara komek etmisdir Osmanlilar Sefevileri qarsi olan hucumlarina davam edirdiler ve 24 avqustda Sefeviler dovletinden asili olan Kartli carliginin paytaxti olan Tiflis seherini aldilar Kaxeti cari II Aleksandr 1 sentyabr 1578 ci ilde Osmanlilar sulh muqavilesi imzalamis onlara illik xerac vermeye razi olmusdur Bundan sonra Lele Qara Mustafa Pasa Sirvan ve Derbende yurus edir Cenubi Qafqazi isgal etdikden sonra Kartli ve Samstxeden kecerek Erzuruma qayidir Bu zaman gurculer Osmanlilara qarsi bir sira qiyamlar qaldirir Sefevi sahi Mehemmed Xudabende Kartli cari Sahnevaz xani esirlikden azad edir Sefeviler Sahnevaz xanin Osmanlilara qarsi vurusmasini arzulayirdi Sahnevaz xan rehberliyindeki gurculer Osmanli ordusunu darmadagin edirler ve onlari Qafqazdan qovurlar MenbeFelsefi Nesrallah در زندگانی شاه عباس او ل I Tehran انتشارات نگاه 2012 ISBN 978 964 351 726 7 Svanidze M ლალა მუსტაფა ფაშას ლაშქრობა ამიერკავკასიაში 1578 წ V Tblisi თსუ შრომები 1965 seh 116 Cavaxisvilli I ქართველი ერის ისტორია Tblisi 1967 seh 4 Gurcustan Sovet Ensiklopediyasi VII cild seh 211 Tbilisi 1984