Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lift (ing. lift — qaldırmaq) — ya da asansor şaquli yerdəyişmələr üçün istifadə olunan nəqliyyat vasitəsi.
Etimologiya
Lift sözü fransızca "ascenseur" sözündən götürülmüşdür. Ascenseur mexaniki yüksəliş cihazı deməkdir. Bu sözü ilk işlədən şəxsin 1867-ci ildə Léon Edoux olduğu bildirilir.. 19-cu əsrdə bəzi mədən və fabriklərdə kömür və lazımi materialların daşınması üçün yük liftlərindən istifadə olunurdu. İnsanların təhlükəsizliyinə təhlükə yaratmayan ilk liftlər 19-cu əsrin ortalarında tikilmişdir. Bu dövrə qədər şəhərlərdəki binalar insanların pilləkənlərlə qalxa biləcəyi hündürlükdə, ən çoxu beş-altı mərtəbədə tikilirdi.
Bu təhlükəsiz liftlər buxarla işləyirdi. Bu liftlərdə buxar mühərriki tambur fırlanırdı və liftin kabinəsini çəkən kəndir, makaralı balıqçı çubuqlarında olduğu kimi bu barabana sarılırdı. Elisha Graves Otis lifti icad etdi.
Elektrikli Liftlər
Köhnə liftlərdə istifadə edilən iplə sarılmış baraban sistemi buxar mühərriki əvəzinə elektrik mühərriki ilə fırlanır və bəzi liftlər bu gün də istifadə olunur. Lakin elektrik liftlərinin əksəriyyəti indi çəkmə tiplidir. Bu liftlərdə lift vaqonu asma kanatların bir ucuna, digər ucuna isə vaqonun çəkisini tarazlayan əks çəki bərkidilir. Asma iplərin hər biri qaldırıcının yuxarı hissəsində yerləşən kasnağın və ya kasnağın ayrı bir yivinə yerləşdirilir. Elektrik mühərriki ilə işləyən bu çarx dönərkən ipləri hərəkət etdirir. Beləliklə, lift bir istiqamətdə hərəkət edərkən, əks çəki əks istiqamətdə hərəkət edir.
İndiki liftlər avtomobilin çox sürətlə qalxıb enməsinin, yuxarı və ya aşağı mərtəbəyə qalxmasının, üst və ya alt mərtəbəni keçməsinin qarşısını alan bir çox təhlükəsizlik cihazları ilə təchiz edilmişdir. Bu mexanizmlər işləməsə belə, liftin yuxarı mərtəbədən keçməsi və yuxarıdakı cihazlara çatması mümkün deyil. Çünki kabin ən üst mərtəbəyə çatanda əks çəki quyunun dibindəki tamponların üzərində oturur, ona görə də kanatlar boşaldığı üçün kabinəni yuxarı çəkə bilmir.
Müasir liftlərin bəziləri də pilləli elektrik tiplidir. Onlar köhnə hidravlik liftlər kimi işləyirlər, ancaq paslanmanın və donmanın qarşısını almaq üçün su əvəzinə yağdan istifadə edirlər. Elektrik nasosu ilə silindrə basılan yağ elektrik klapanlarına axıdılır. Bu liftlər çox hündür olmayan binalarda, xüsusən də ağır yüklərin qaldırılması üçün zavodlarda, təyyarədaşıyanların qaldırıcı platformalarında və avtomobil yuma-yağlama məntəqələrində istifadə olunur.
Elektron idarə olunan liftlər
Elektrikli liftlər adi hala çevrildikdən sonra da liftin enişinə nəzarət etmək və vaqonların qapılarını açıb-bağlamaq üçün uzun müddət lift işçilər tələb olunurdu. Bu, 1890-cı illərə təsadüf edir ki, sərnişinlər kabinədəki düymələri basaraq lifti özləri idarə edə bilirdilər. Başlanğıcda kiçik kabinli və çox yavaş işləyən bu liftləri yalnız yaşayış yerlərində və ya çoxmərtəbəli ofis binalarında az adamın girib-çıxdığı yerlərdə istifadə etmək olardı.
Elektronika elmi inkişaf etdikcə, sıx binalarda istifadə olunan sürətli liftlər üçün avtomatik idarəetmə sistemləri hazırlanmışdır. Bu avtomatik elektron qurğular bir neçə lifti olan binalarda tapşırıqları da paylayan “komanda lövhəsi” kimi fəaliyyət göstərir. Bu qurğular verilmiş proqrama uyğun olaraq liftlərin sərnişin axınına uyğun olaraq eniş və çıxış istiqamətlərini tənzimləyir. Təxminən 30 ilə yaxındır ki, çoxmərtəbəli binalarda liftlərin əksəriyyəti tam avtomatikdir. Bu liftlər insan tərəfindən idarə olunan liftlərdən qat-qat səmərəli, sürətli və etibarlıdır.
Qalereya
-
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
Tipik lift qapıları
Həmçinin bax
İstinadlar
- "asansör". 19 Aralık 2011. 2011-12-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-02.
- "Asansör Kelime Kökeni, Kelimesinin Anlamı - Etimoloji" (Türkçe). 6 Aralık 2020.[ölü keçid][ölü keçid]
- "PAÜ İngilizce Sözlük". 2023-07-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-02.
 | Nəqliyyat ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lift ing lift qaldirmaq ya da asansor saquli yerdeyismeler ucun istifade olunan neqliyyat vasitesi source source source source source source suse asansorEtimologiyaLift sozu fransizca ascenseur sozunden goturulmusdur Ascenseur mexaniki yukselis cihazi demekdir Bu sozu ilk isleden sexsin 1867 ci ilde Leon Edoux oldugu bildirilir 19 cu esrde bezi meden ve fabriklerde komur ve lazimi materiallarin dasinmasi ucun yuk liftlerinden istifade olunurdu Insanlarin tehlukesizliyine tehluke yaratmayan ilk liftler 19 cu esrin ortalarinda tikilmisdir Bu dovre qeder seherlerdeki binalar insanlarin pillekenlerle qalxa bileceyi hundurlukde en coxu bes alti mertebede tikilirdi Bu tehlukesiz liftler buxarla isleyirdi Bu liftlerde buxar muherriki tambur firlanirdi ve liftin kabinesini ceken kendir makarali baliqci cubuqlarinda oldugu kimi bu barabana sarilirdi Elisha Graves Otis lifti icad etdi Elektrikli LiftlerKohne liftlerde istifade edilen iple sarilmis baraban sistemi buxar muherriki evezine elektrik muherriki ile firlanir ve bezi liftler bu gun de istifade olunur Lakin elektrik liftlerinin ekseriyyeti indi cekme tiplidir Bu liftlerde lift vaqonu asma kanatlarin bir ucuna diger ucuna ise vaqonun cekisini tarazlayan eks ceki berkidilir Asma iplerin her biri qaldiricinin yuxari hissesinde yerlesen kasnagin ve ya kasnagin ayri bir yivine yerlesdirilir Elektrik muherriki ile isleyen bu carx donerken ipleri hereket etdirir Belelikle lift bir istiqametde hereket ederken eks ceki eks istiqametde hereket edir Indiki liftler avtomobilin cox suretle qalxib enmesinin yuxari ve ya asagi mertebeye qalxmasinin ust ve ya alt mertebeni kecmesinin qarsisini alan bir cox tehlukesizlik cihazlari ile techiz edilmisdir Bu mexanizmler islemese bele liftin yuxari mertebeden kecmesi ve yuxaridaki cihazlara catmasi mumkun deyil Cunki kabin en ust mertebeye catanda eks ceki quyunun dibindeki tamponlarin uzerinde oturur ona gore de kanatlar bosaldigi ucun kabineni yuxari ceke bilmir Muasir liftlerin bezileri de pilleli elektrik tiplidir Onlar kohne hidravlik liftler kimi isleyirler ancaq paslanmanin ve donmanin qarsisini almaq ucun su evezine yagdan istifade edirler Elektrik nasosu ile silindre basilan yag elektrik klapanlarina axidilir Bu liftler cox hundur olmayan binalarda xususen de agir yuklerin qaldirilmasi ucun zavodlarda teyyaredasiyanlarin qaldirici platformalarinda ve avtomobil yuma yaglama menteqelerinde istifade olunur Elektron idare olunan liftlerElektrikli liftler adi hala cevrildikden sonra da liftin enisine nezaret etmek ve vaqonlarin qapilarini acib baglamaq ucun uzun muddet lift isciler teleb olunurdu Bu 1890 ci illere tesaduf edir ki sernisinler kabinedeki duymeleri basaraq lifti ozleri idare ede bilirdiler Baslangicda kicik kabinli ve cox yavas isleyen bu liftleri yalniz yasayis yerlerinde ve ya coxmertebeli ofis binalarinda az adamin girib cixdigi yerlerde istifade etmek olardi Elektronika elmi inkisaf etdikce six binalarda istifade olunan suretli liftler ucun avtomatik idareetme sistemleri hazirlanmisdir Bu avtomatik elektron qurgular bir nece lifti olan binalarda tapsiriqlari da paylayan komanda lovhesi kimi fealiyyet gosterir Bu qurgular verilmis proqrama uygun olaraq liftlerin sernisin axinina uygun olaraq enis ve cixis istiqametlerini tenzimleyir Texminen 30 ile yaxindir ki coxmertebeli binalarda liftlerin ekseriyyeti tam avtomatikdir Bu liftler insan terefinden idare olunan liftlerden qat qat semereli suretli ve etibarlidir QalereyaTipik lift qapilariHemcinin baxIstinadlar asansor 19 Aralik 2011 2011 12 19 tarixinde Istifade tarixi 2023 06 02 Asansor Kelime Kokeni Kelimesinin Anlami Etimoloji Turkce 6 Aralik 2020 olu kecid olu kecid PAU Ingilizce Sozluk 2023 07 26 tarixinde Istifade tarixi 2023 06 02 Neqliyyat ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin