Kürən vağ (lat. Ardea purpurea) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qutankimilər dəstəsinin vağlar fəsiləsinin əsl vağ cinsinə aid heyvan növü.
Kürən vağ | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Sinif: İnfrasinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Kürən vağ | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Qısa təsviri
Leylək formalı iri quşdur. Ayaqları, boynu və dimdiyi uzundur (10 sm). Dimdiyi düz və ucu biz kimidir. Bel tərəfi boz-qonur, qarın tərəfi qaramtıldır. Başı, boynu və döşü kürəndir. Qanadları çirkli-boz, amma ucları qaradır. Ayaqları və dimdiyi sarımtıl-bozdur.
Statusu
Nadirdir.
Yayılması
Avropa, Asiya və Afrikada yayılıb. Azərbaycanda yayılması genişdir, təbii və süni su hövzələrinin kənarlarını əhatə edir.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Təbii və süni su hövzələrinin sahillərində, qamış cəngəlliyində yaşayır. Çox vaxt qamışların arasında sakit dayanıb şikarlarını gözləyir. Azərbaycana nəsil vermək üçün gəlir, buradan miqrant populyasiyası da keçir. Əsasən alaqaranlıq vaxtda fəal olur, sutkanın qalan vaxtında qamışlıqda gizlənib sakit qalır. Aprel ayında qamış cəngəlliyində quru qamış hissələrindən yuva tikir. Yuvası sudan 0,5–1,2 m hündürlükdə yerləşir. May ayında 4–5 ədəd yaşıltəhər-mavi yumurta verir, 28–30 gün kürt yatıb bala çıxarır. İyul ayının axırlarında müstəqil uçan pərvaz cavanlarına təsadüf olunur. Balıq, qurbağa, suilanı, siçan, xərçəng və iri həşəratlarla qidalanır. Əsas yemi qurbağadır.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Əvvəllər balıqyeyən quş bilib tələf edilməsi, sonralar böyük göl və bataqlıqların qurudulması, kiçik su hövzələri sahəsində qamış əvəzinə ciyəm bitməsi (ciyəm üzərində vağ yuva tikə bilmir), qamış cəngəlliyinin yandırılması halları.
Əhali üçün əhəmiyyəti
Elmi, estetik və dekorativ əhəmiyyəti var.
Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər
Ovlanması qadağandır. Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğu, Şirvan, Abşeron, Ağgöl Milli Parkları və su-bataqlıq sahələrində yasaqlıqlar təşkil edilmişdir. Faydalı faunaya daxil edilib. Ramsar, Bern, Bonn konvensiyalarına və AEWA sazişinə daxildir.
Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər
Nadir olmasının əhaliyə bildirilməsi, qamış cəngəlliyinin yandırılması hallarının aradan qaldırılması.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
- IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kuren vag lat Ardea purpurea heyvanlar aleminin xordalilar tipinin quslar sinfinin qutankimiler destesinin vaglar fesilesinin esl vag cinsine aid heyvan novu Kuren vagElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarSinif QuslarInfrasinif YenidamaqlilarKlad Klad Klad Klad Deste QutankimilerYarimdeste Fesile VaglarYarimfesile Esl vaglarCins Esl vagNov Kuren vagBeynelxalq elmi adiArdea purpurea L 1766 Sekil axtarisiITIS 174791NCBI 188373FW 373507Qisa tesviriLeylek formali iri qusdur Ayaqlari boynu ve dimdiyi uzundur 10 sm Dimdiyi duz ve ucu biz kimidir Bel terefi boz qonur qarin terefi qaramtildir Basi boynu ve dosu kurendir Qanadlari cirkli boz amma uclari qaradir Ayaqlari ve dimdiyi sarimtil bozdur StatusuNadirdir YayilmasiAvropa Asiya ve Afrikada yayilib Azerbaycanda yayilmasi genisdir tebii ve suni su hovzelerinin kenarlarini ehate edir Yasayis yeri ve heyat terziTebii ve suni su hovzelerinin sahillerinde qamis cengelliyinde yasayir Cox vaxt qamislarin arasinda sakit dayanib sikarlarini gozleyir Azerbaycana nesil vermek ucun gelir buradan miqrant populyasiyasi da kecir Esasen alaqaranliq vaxtda feal olur sutkanin qalan vaxtinda qamisliqda gizlenib sakit qalir Aprel ayinda qamis cengelliyinde quru qamis hisselerinden yuva tikir Yuvasi sudan 0 5 1 2 m hundurlukde yerlesir May ayinda 4 5 eded yasilteher mavi yumurta verir 28 30 gun kurt yatib bala cixarir Iyul ayinin axirlarinda musteqil ucan pervaz cavanlarina tesaduf olunur Baliq qurbaga suilani sican xerceng ve iri heseratlarla qidalanir Esas yemi qurbagadir Mehdudlasdirici amillerEvveller baliqyeyen qus bilib telef edilmesi sonralar boyuk gol ve bataqliqlarin qurudulmasi kicik su hovzeleri sahesinde qamis evezine ciyem bitmesi ciyem uzerinde vag yuva tike bilmir qamis cengelliyinin yandirilmasi hallari Ehali ucun ehemiyyetiElmi estetik ve dekorativ ehemiyyeti var Qorunmasi ucun qebul edilmis tedbirlerOvlanmasi qadagandir Qizilagac Dovlet Tebiet Qorugu Sirvan Abseron Aggol Milli Parklari ve su bataqliq sahelerinde yasaqliqlar teskil edilmisdir Faydali faunaya daxil edilib Ramsar Bern Bonn konvensiyalarina ve AEWA sazisine daxildir Qorunmasi ucun meslehet gorulmus tedbirlerNadir olmasinin ehaliye bildirilmesi qamis cengelliyinin yandirilmasi hallarinin aradan qaldirilmasi IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1996 IOC World Bird List Version 6 3 2016 doi 10 14344 IOC ML 6 3Hemcinin bax