Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kükürd qazından təmizlənmə üsulları — Sənaye müəssisələrində atmosfer havasına buraxılan tullantı qazları ayrı-ayrı zərərli kimyəvi birləşmələrdən təmizlənməsi üçün hər bir maddənin kimyəvi xassələri ilə şərtlənən spesifik üsuldur.
Kükürd qazı
Atmosferi (SO2)ilə ən çox çirkləndirən mənbələr əlvan metallurgiya, istilik-energetika və sulfat turşusu istehsal qurğularıdır.
Qrupları
Havaya buraxılan qazları təmizləməyin üsullarını 2 qrupa bölmək olar:
- Sonradan sərbəst halda çıxarmadan təmizləmə;
- Utilləşdirmək məqsədilə sonradan sərbəst halda çıxarılmaqla təmizləmə.
Kükürd qazından təmizlənən tullantı qazlar seçilən üsuldan asılı olaraq öncədən təmizləyici qurğunun işinə mane olan bərk hissəciklərdən, , nəmdən, oksigendən və başqa maddələrdən ayrılmalıdır.
Kükürd qazını zərərsizləşdirməyin üsulları
Kükürd qazını zərərsizləşdirməyin mühüm üsulları aşağıdakılardır:
- Maqnezit üsulu
- Əhəng üsulu
- Ammonyaklı tsiklik proses
- Ammonyak turşu üsulu
- Quru ammonyak üsulu
- Manqan-oksid üsulu
- İonitlərlə SO2-nin təmizlənməsi
Maqnezit üsulu
Burada tərkibində SO2 olan qazlar maqnezium-oksid suspenziyasından keçirilərək maqnezium-sulfitə çevrilir.
Əhəng üsulu
Bu üsulda qazlar əhəngli suspenziyadan keçirilir. Üsul ucuzdur və udulma tam gedir.
Ammonyaklı tsiklik proses
Burada qazlar ammonyak məhlulu ilə alçaq temperaturda absorbsiya edilir, sonra qızdırılaraq ondan sərbəst şəkildə ayrılır. Absorbsiya prosesində ammonium-sulfit və ammonium-hidrosulfit əmələ gəlir.
Ammonyak turşu üsulu
Bu üsulda kükürd qazı ammonium-sulfit məhlulu ilə udulur, sonra H2SO4 əlavə edilməklə ondan ayrılır.
Quru ammonyak üsulu
Burada tüstü qazlarında olan SO2 qazı V2O5 katalizatoru üzərində oksidləşdirilərək SO3-ə çevirilir, sonra əmələ gələn kükürd-6-oksid tüstü qazlarında olan su buxarı ilə birləşərək sulfat turşusu dumanına çevrilir. Qarışığa ammonyak qazı buraxıldıqda ammonium-sulfat kristalları əmələ gəlir.
üsulu
Adsorbent kimi vakuumda 300–400oC qurudulmuş manqan-3-oksiddən (Mn2O3) istifadə edilir. Tərkibində SO2 olan tüstü qazı uducu qüllədə manqan 3-oksidlə udulur, sonra oksidləşdirilərək SO3-ə çevrilir və su dumanı (kapilyar nəmlik) ilə qarışdırılaraq H2SO4 əmələ gətirir. O da manqan 3-oksidlə qarşılıqlı təsirdə olub manqan 3-sulfata çevrilir.
İonitlərlə SO2-nin təmizlənməsi
İonitlər molekulyar corbentlərdir. qaz molekulları ilə kimyəvi reaksiyalar baş verir, həm də ionitdəki suda həllolunma gedir. Proses zamanı tullantı qaz ionit təbəqəsindən keçirilir və eyni vaxtda oraya qələvi (NaOH) məhlulu verilir. NaOH qələvisi əvəzinə 25%-li ammonyak məhlulu da işlənir.
Mənbə
- A.Əliyev "Kimya-Ekologiya", Bakı-1996.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kukurd qazindan temizlenme usullari Senaye muessiselerinde atmosfer havasina buraxilan tullanti qazlari ayri ayri zererli kimyevi birlesmelerden temizlenmesi ucun her bir maddenin kimyevi xasseleri ile sertlenen spesifik usuldur Kukurd qaziAtmosferi SO2 ile en cox cirklendiren menbeler elvan metallurgiya istilik energetika ve sulfat tursusu istehsal qurgularidir QruplariHavaya buraxilan qazlari temizlemeyin usullarini 2 qrupa bolmek olar Sonradan serbest halda cixarmadan temizleme Utillesdirmek meqsedile sonradan serbest halda cixarilmaqla temizleme Kukurd qazindan temizlenen tullanti qazlar secilen usuldan asili olaraq onceden temizleyici qurgunun isine mane olan berk hisseciklerden nemden oksigenden ve basqa maddelerden ayrilmalidir Kukurd qazini zerersizlesdirmeyin usullariAtmosferde kukurd qazi Kukurd qazini zerersizlesdirmeyin muhum usullari asagidakilardir Maqnezit usulu Eheng usulu Ammonyakli tsiklik proses Ammonyak tursu usulu Quru ammonyak usulu Manqan oksid usulu Ionitlerle SO2 nin temizlenmesiMaqnezit usuluBurada terkibinde SO2 olan qazlar maqnezium oksid suspenziyasindan kecirilerek maqnezium sulfite cevrilir Eheng usuluBu usulda qazlar ehengli suspenziyadan kecirilir Usul ucuzdur ve udulma tam gedir Ammonyakli tsiklik prosesBurada qazlar ammonyak mehlulu ile alcaq temperaturda absorbsiya edilir sonra qizdirilaraq ondan serbest sekilde ayrilir Absorbsiya prosesinde ammonium sulfit ve ammonium hidrosulfit emele gelir Ammonyak tursu usuluBu usulda kukurd qazi ammonium sulfit mehlulu ile udulur sonra H2SO4 elave edilmekle ondan ayrilir Quru ammonyak usuluBurada tustu qazlarinda olan SO2 qazi V2O5 katalizatoru uzerinde oksidlesdirilerek SO3 e cevirilir sonra emele gelen kukurd 6 oksid tustu qazlarinda olan su buxari ile birleserek sulfat tursusu dumanina cevrilir Qarisiga ammonyak qazi buraxildiqda ammonium sulfat kristallari emele gelir usuluAdsorbent kimi vakuumda 300 400oC qurudulmus manqan 3 oksidden Mn2O3 istifade edilir Terkibinde SO2 olan tustu qazi uducu qullede manqan 3 oksidle udulur sonra oksidlesdirilerek SO3 e cevrilir ve su dumani kapilyar nemlik ile qarisdirilaraq H2SO4 emele getirir O da manqan 3 oksidle qarsiliqli tesirde olub manqan 3 sulfata cevrilir Ionitlerle SO2 nin temizlenmesiIonitler molekulyar corbentlerdir qaz molekullari ile kimyevi reaksiyalar bas verir hem de ionitdeki suda hellolunma gedir Proses zamani tullanti qaz ionit tebeqesinden kecirilir ve eyni vaxtda oraya qelevi NaOH mehlulu verilir NaOH qelevisi evezine 25 li ammonyak mehlulu da islenir MenbeA Eliyev Kimya Ekologiya Baki 1996