Kuznetsov söyüdü (lat. Salix kuznetzowii) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin söyüdkimilər fəsiləsinin söyüd cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir –VU D2. Qafqazın nadir, endemik növüdür.
Kuznetsov söyüdü | ||||
---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Kuznetsov söyüdü | ||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||
| ||||
|
Qısa morfoloji təsviri
Hündürlüyü 6–7 m olan koldur. Yаşlı budаqlаrı çılpаq, cаvan zoğlаrı ağ, sıx, tərs yumurtavarıdır. Dişicik çiçəkləri silindr-varı və nisbətən uzundur. Qоnur rəngli çılpаq budаqlаrı оlаn hündür koldur. Cаvan budаqlаrı ağ, keçə tüklüdür. Qаbığı soyulmuş оduncağı hamardır, düyünləri yoxdur. Tumurcuqlarının uzunluğu 5 mm-ə qədərdir, rəngləri qonurdur, çılpаq və yа tüklüdür. Yаrpаq sаplаqlаrının uzunluğu 1 sm-ə qədərdir. Yаrpаqlаrının uzunluğu 7-13 sm, eni 3-4 sm-ə qədər olub uzunsov və yа tərsinə yumurtaşəkilli və ya аz-аz hаllаrdа еnsiz ellipsşəkil-lidir. Yarpaqlarının yаnlаrı bütöv və yа qеyri bərаbər dişlidir, üst tərəfi tünd-yаşıl, аlt tərəfi ağımtıl keçətüklüdür. Yаrpаqаltlıqlаrı yаrımürəkşəkilli, yаnlаrı dişlidir. Sırğаlаrı yаrpаq аçdıqdаn sonrа və yа ondan qаbаq çıхır; еrkəkcik sırğalаrı yumurtavаrı оlub, uzunluğu 3 sm-ə qədərdir, dişicik sırğаlаrı silindr şəklindədir, 4-7 sm uzunluqdadır, meyvələrin yаnındа 12 sm-ə qədər uzanır. Yumurtalığı ağ keçətüklüdür, ayaqcıq üzərindədir. 3–4 mm uzunluqdаdır. Dişicik аğzı dа sütuncuq kimi qırmızı-qəhvəyi rəngdədir. Mеyvə qаbıqcıqlаrının uc hissəsi ilbizəохşаr qıvrımdır.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləmə-meyvə əmələgətirmə dövrü iyun-iyul aylarına təsadüf edir. Kseromezofitdir, subalp qurşağında rütubətli yerlərdə, meşə qurşağının yuxarı hissəsində, subalp, qismən də alp qurşaqlarında (dəniz səviyyəsindən 1600–2000 m-ə qədər yüksəkliklərdə), daşlar arasında, tozağacı meşələrində rast gəlinir.
Mühafizə tədbirləri
Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər aparılmır, yayılma yerlərində antropogen təsiri azaltmaq məqsədilə yasaqlıqların təşkili, populyasiya səviyyəsində genetik tədqiqi, toxumlarının toxum bankında saxlanılması, bərpasının təmin edilməsi təklif olunur.
Yayılması
Qafqaz (Trialet vadisi), Dağıstanda təbii аrеаllаrı vardır.
Azərbaycanda yayılması
Quba-Şabran rayonlarında, Qudyalçayın yuxarılarında rutubətli yerlərdə təbii haldа yayılmışdır.
Böyük Qafqazın Quba sahəsidir. (Qudyalçayın yuxarı axarı, Qusar rayonu və Şahdağ silsiləsi arasında)
Mühafizə tədbirləri
Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər aparılmır, yayılma yerlərində antropogen təsiri azaltmaq məqsədilə yasaqlıqların təşkili, populyasiya səviyyəsində genetik tədqiqi, toxumlarının toxum bankında saxlanılması, bərpasının təmin edilməsi təklif olunur.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kuznetsov soyudu lat Salix kuznetzowii bitkiler aleminin malpigiyacicekliler destesinin soyudkimiler fesilesinin soyud cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmeye hessas olanlar kateqoriyasina aiddir VU D2 Qafqazin nadir endemik novudur Kuznetsov soyuduElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste MalpigiyaciceklilerFesile SoyudkimilerCins SoyudNov Kuznetsov soyuduBeynelxalq elmi adiSalix kuznetzowii Laksch Sekil axtarisiQisa morfoloji tesviriHundurluyu 6 7 m olan koldur Yasli budaqlari cilpaq cavan zoglari ag six ters yumurtavaridir Disicik cicekleri silindr vari ve nisbeten uzundur Qonur rengli cilpaq budaqlari olan hundur koldur Cavan budaqlari ag kece tukludur Qabigi soyulmus oduncagi hamardir duyunleri yoxdur Tumurcuqlarinin uzunlugu 5 mm e qederdir rengleri qonurdur cilpaq ve ya tukludur Yarpaq saplaqlarinin uzunlugu 1 sm e qederdir Yarpaqlarinin uzunlugu 7 13 sm eni 3 4 sm e qeder olub uzunsov ve ya tersine yumurtasekilli ve ya az az hallarda ensiz ellipssekil lidir Yarpaqlarinin yanlari butov ve ya qeyri beraber dislidir ust terefi tund yasil alt terefi agimtil kecetukludur Yarpaqaltliqlari yarimureksekilli yanlari dislidir Sirgalari yarpaq acdiqdan sonra ve ya ondan qabaq cihir erkekcik sirgalari yumurtavari olub uzunlugu 3 sm e qederdir disicik sirgalari silindr seklindedir 4 7 sm uzunluqdadir meyvelerin yaninda 12 sm e qeder uzanir Yumurtaligi ag kecetukludur ayaqciq uzerindedir 3 4 mm uzunluqdadir Disicik agzi da sutuncuq kimi qirmizi qehveyi rengdedir Meyve qabiqciqlarinin uc hissesi ilbizeohsar qivrimdir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriCicekleme meyve emelegetirme dovru iyun iyul aylarina tesaduf edir Kseromezofitdir subalp qursaginda rutubetli yerlerde mese qursaginin yuxari hissesinde subalp qismen de alp qursaqlarinda deniz seviyyesinden 1600 2000 m e qeder yuksekliklerde daslar arasinda tozagaci meselerinde rast gelinir Muhafize tedbirleriMuhafizesi ucun xususi tedbirler aparilmir yayilma yerlerinde antropogen tesiri azaltmaq meqsedile yasaqliqlarin teskili populyasiya seviyyesinde genetik tedqiqi toxumlarinin toxum bankinda saxlanilmasi berpasinin temin edilmesi teklif olunur YayilmasiQafqaz Trialet vadisi Dagistanda tebii areallari vardir Azerbaycanda yayilmasiQuba Sabran rayonlarinda Qudyalcayin yuxarilarinda rutubetli yerlerde tebii halda yayilmisdir Boyuk Qafqazin Quba sahesidir Qudyalcayin yuxari axari Qusar rayonu ve Sahdag silsilesi arasinda Muhafize tedbirleriMuhafizesi ucun xususi tedbirler aparilmir yayilma yerlerinde antropogen tesiri azaltmaq meqsedile yasaqliqlarin teskili populyasiya seviyyesinde genetik tedqiqi toxumlarinin toxum bankinda saxlanilmasi berpasinin temin edilmesi teklif olunur IstinadlarHemcinin bax