Kuba inqilabı — 26 iyul 1953-ci ildə başlayan və 1959-cu ildə inqilabçıların qələbəsi ilə başa çatan inqilab. Fidel Kastro, Raul Kastro və Ernesto Çe Qevaranın başçılığı ilə inqilabçılar diktator Hərbi-diktaturasını ləğv etdilər.
Kuba inqilabı | |||
---|---|---|---|
Tarix | 26 iyul 1953-1 yanvar 1959 | ||
Yeri | Kuba | ||
Nəticəsi | İnqilabçıların qələbəsi Batistanın diktaturası ləğv olunur. | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İnqilabın səbəbləri
XX əsrin 50-ci illərində Kuba ABŞ inhisarçılığının qurbanına çevrilmiş; tam şəkildə ABŞ investisiyasından asılı idi. hakimiyyətə gələndən sonra isə Kuba başqa bu cür dövlətlərdən fərqli olaraq inkişaf edir; amma o, Kubada hərbi-diktatura elan edərək bir çox partiyaları, həmçinin Kommunist Partiyasını da ləğv edir. Ölkədə Konstitusiya ləğv olunur. Cavan ali təhsilli kubalılar diktatura ilə barışmaq istəmirdilər. Onların içərisində (Fidel Kastro və onun qardaşı Raul Kastro) Kastro qardaşları ortodoks partiyasının üzvləri idilər. Kastro qardaşları Ortodoks partiyasının diktataturayla mübarizə aparacağnı düşünürdülər amma ortodoks partiyasının qətiyətsizliyi nəticəsində Fidel və Raul partiyanı tərk etdilər olarla birlikdə bir neçə cavan kubalılarda partiyanı tərk etdilər və sərbəst mübarizəyə başladılar. Silahlar əldə etmək üçün Fidel Kastro və onun adamları Santyaqo-de-Kuba şəhərində Monkada kazarmasını və Bayamo şəhərindəki kazarmanı ələ keçirmək istəyirdilər.Bir il ərzində hücüma hazırlıq gedirdi.Silahlanmaq üçün bəzi Fidelin tərəfdaşları hər şeyi satmağa məcbur idilər.
İnqilabın gedişi
- 26 iyul 1953-ci ildə bir qrup inqilabçı Fidel Kastronun başçılığı altında Santyaqo-De-Kuba da yerləşə Monkada kazarmasına hücüma keçirlər. 2 saatlıq döyüşdən sonra inqilabçılar məğlub olur. Çoxsu ölür sağ qalanlar isə (Fidel və Raul qardaşları sağ qalırlar) həbs edirlər.Məhkəmədə bütün inqlabçılara ağır cəza verirlər.Kastro hüqüqşünasdan imtina edir və məhkəmədə özü özünü müdafiə edir. Məhkəmədə Fidel Kastro özünün tanınmış sözünü deyir "Tarix mənə bəraət qazandıracaq!".Məhkəmənin qərarına görə Fidel 15 il müddətinə azadlıqdan məhrum olunur. Daha sonra milləti sakitləşdirmək üçün və yeni inqilabdan qorxaraq Fideli və onun tərəfdaşlarını azad edir.
- 1953 ci ildə azad olunan Fidel Kastro Meksikaya köçərək orada 26 iyul hərəkatı-(isp.Movimiento 26 de Julio) yaradır. Monkada kazarmasına uğursuz hücümdan sonra həbs olunan daha sonra isə azad olunan Fidel Meksikaya köçür və orada 26 iyul hərəkatı yaradır və yeni hücüm üçün könüllülər yığır.Burada Fidel Ernesto Çe Qevara ilə tanış olur Çe Qevara 26 iyul hərəkatına daxil olur.
- 2 dekabr 1956 Gəmi ilə Kubaya 82 nəfərdən ibarət inqilabçı dəstəsi gəlir.İnqilabçıların gəlməyindən xəbər tutan dövlət ordusu hücüma keçir nəticədə 82 nəfər inqılabçı qalır Kastro inqilabçıları Syerra-Maestra dağlarına aparır.Batista 1000 nəfərlik ordunu inqilabçıların üstünə yollayır yaxınlığda olan bütün yollar bağlanılır hər yerdə silahlılar dayanır. Qanlı döyüşlərlə inqilabçılar Syerra-Maestra dağlarına yalnız 22 nəfər sağ çatır bunların arasında gələcəydə Kuba İnqilabında böyük rol oynayan(Fidel Kastro, Raul KastroErnesto Çe Qevara, , , ). 22 nəfərlə qalsalarda İnqilabçılara böyük kömək millətdən eləcə-də başqa dövlətlərdə yaşayanlardan gəlirdi.Belə-ki Kuba dan kənarda 62 qrup fəaliyyət göstərirdi bular əsasən ABŞ Mərkəzi Amerika,Karib dənizinin yaxınlığında yerləşən dövlətlərdə Silah və Pul yığımı ilə məşqul olurdular həmdə orada yaşayanalra inqilabın məqsədi səbəbləri haqqında danışılırdı.
- 1 yanvar 1959-cı ildə İnqilabçı ordusu Santyaqoya daxil oldular digər inqilabçı qrupu Çe Qevaranın başçılığı altında Santa-Klara şəhərini götürdülər.
- 1 yanvara keçən gecə Dominikan Respublikasına qaçır.
- 2 yanvar İnqilabçılar Havanaya daxil olurlar
- 6 yanvar Fidel Kastro təntərahla paytaxta daxil olur.
Mənbə
- "İnqilab müharibəsinin epizodu: son hücüm" (rus.)
- Tarasov Aleksandr Nikolayeviç. "MKX nın Çe Qevaraya qarşı 44 illik müharibəsi" (rus.)
- Qranme gəmisində olanların bioqrafiyası (fr.)
- "Вокруг Света" jurnalı (rus.)
- Kuba inqilabının tarixi (rus.)
- Kuba inqilabı haqqında Yel Universitetinin kitabxanasında olan materiallar (ing.)
- Фидель Кастро и создание "Движения 26 июля" 2010-07-22 at the Wayback Machine (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kuba inqilabi 26 iyul 1953 ci ilde baslayan ve 1959 cu ilde inqilabcilarin qelebesi ile basa catan inqilab Fidel Kastro Raul Kastro ve Ernesto Ce Qevaranin basciligi ile inqilabcilar diktator Herbi diktaturasini legv etdiler Kuba inqilabiTarix 26 iyul 1953 1 yanvar 1959Yeri KubaNeticesi Inqilabcilarin qelebesi Batistanin diktaturasi legv olunur Munaqise terefleriTelebe Inqilab Idaresi Escambray Ikinci Milli Cebhesi Xalq Sosialist Partiyasi Batista RejimiKomandan lar Fidel Kastro Raul Kastro Ernesto Ce Qevara Vikianbarda elaqeli mediafayllarInqilabin sebebleriXX esrin 50 ci illerinde Kuba ABS inhisarciliginin qurbanina cevrilmis tam sekilde ABS investisiyasindan asili idi hakimiyyete gelenden sonra ise Kuba basqa bu cur dovletlerden ferqli olaraq inkisaf edir amma o Kubada herbi diktatura elan ederek bir cox partiyalari hemcinin Kommunist Partiyasini da legv edir Olkede Konstitusiya legv olunur Cavan ali tehsilli kubalilar diktatura ile barismaq istemirdiler Onlarin icerisinde Fidel Kastro ve onun qardasi Raul Kastro Kastro qardaslari ortodoks partiyasinin uzvleri idiler Kastro qardaslari Ortodoks partiyasinin diktataturayla mubarize aparacagni dusunurduler amma ortodoks partiyasinin qetiyetsizliyi neticesinde Fidel ve Raul partiyani terk etdiler olarla birlikde bir nece cavan kubalilarda partiyani terk etdiler ve serbest mubarizeye basladilar Silahlar elde etmek ucun Fidel Kastro ve onun adamlari Santyaqo de Kuba seherinde Monkada kazarmasini ve Bayamo seherindeki kazarmani ele kecirmek isteyirdiler Bir il erzinde hucuma hazirliq gedirdi Silahlanmaq ucun bezi Fidelin terefdaslari her seyi satmaga mecbur idiler Inqilabin gedisiInqilabcilarin yurus xeritesi26 iyul 1953 ci ilde bir qrup inqilabci Fidel Kastronun basciligi altinda Santyaqo De Kuba da yerlese Monkada kazarmasina hucuma kecirler 2 saatliq doyusden sonra inqilabcilar meglub olur Coxsu olur sag qalanlar ise Fidel ve Raul qardaslari sag qalirlar hebs edirler Mehkemede butun inqlabcilara agir ceza verirler Kastro huquqsunasdan imtina edir ve mehkemede ozu ozunu mudafie edir Mehkemede Fidel Kastro ozunun taninmis sozunu deyir Tarix mene beraet qazandiracaq Mehkemenin qerarina gore Fidel 15 il muddetine azadliqdan mehrum olunur Daha sonra milleti sakitlesdirmek ucun ve yeni inqilabdan qorxaraq Fideli ve onun terefdaslarini azad edir 26 iyul herekati 1953 ci ilde azad olunan Fidel Kastro Meksikaya kocerek orada 26 iyul herekati isp Movimiento 26 de Julio yaradir Monkada kazarmasina ugursuz hucumdan sonra hebs olunan daha sonra ise azad olunan Fidel Meksikaya kocur ve orada 26 iyul herekati yaradir ve yeni hucum ucun konulluler yigir Burada Fidel Ernesto Ce Qevara ile tanis olur Ce Qevara 26 iyul herekatina daxil olur 2 dekabr 1956 Gemi ile Kubaya 82 neferden ibaret inqilabci destesi gelir Inqilabcilarin gelmeyinden xeber tutan dovlet ordusu hucuma kecir neticede 82 nefer inqilabci qalir Kastro inqilabcilari Syerra Maestra daglarina aparir Batista 1000 neferlik ordunu inqilabcilarin ustune yollayir yaxinligda olan butun yollar baglanilir her yerde silahlilar dayanir Qanli doyuslerle inqilabcilar Syerra Maestra daglarina yalniz 22 nefer sag catir bunlarin arasinda geleceyde Kuba Inqilabinda boyuk rol oynayan Fidel Kastro Raul KastroErnesto Ce Qevara 22 neferle qalsalarda Inqilabcilara boyuk komek milletden elece de basqa dovletlerde yasayanlardan gelirdi Bele ki Kuba dan kenarda 62 qrup fealiyyet gosterirdi bular esasen ABS Merkezi Amerika Karib denizinin yaxinliginda yerlesen dovletlerde Silah ve Pul yigimi ile mesqul olurdular hemde orada yasayanalra inqilabin meqsedi sebebleri haqqinda danisilirdi 1 yanvar 1959 ci ilde Inqilabci ordusu Santyaqoya daxil oldular diger inqilabci qrupu Ce Qevaranin basciligi altinda Santa Klara seherini goturduler 1 yanvara kecen gece Dominikan Respublikasina qacir 2 yanvar Inqilabcilar Havanaya daxil olurlar 6 yanvar Fidel Kastro tenterahla paytaxta daxil olur Menbe Inqilab muharibesinin epizodu son hucum rus Tarasov Aleksandr Nikolayevic MKX nin Ce Qevaraya qarsi 44 illik muharibesi rus Qranme gemisinde olanlarin bioqrafiyasi fr Vokrug Sveta jurnali rus Kuba inqilabinin tarixi rus Kuba inqilabi haqqinda Yel Universitetinin kitabxanasinda olan materiallar ing Fidel Kastro i sozdanie Dvizheniya 26 iyulya 2010 07 22 at the Wayback Machine ing Kuba ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin