Koşexabl adıq Кощхьабл Adıge Respublikasında aul Koşexabl rayonunun inzibati mərkəzi Tərkibində yeganə yaşayış məntəqəsi

Koşexabl (adıq Кощхьабл) — Adıge Respublikasında aul. Koşexabl rayonunun inzibati mərkəzi. Tərkibində yeganə yaşayış məntəqəsi kimi "Koşexabl kənd qəsəbəsi" inzibati ərazisini təşkil edir.

Koşexabl
adıq Кощхьабл / Кощхьаблэ



Ölkə	Rusiya
Region
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub	1868
Sahəsi	74,60 km²
Mərkəzin hündürlüyü	150 m
Xəritəni göstər/gizlə Koşexabl

Coğrafiyası

Laba çayının (Kubanın qolu) sol sahilində, düzənlik ərazidə yerləşir. Aulun yerləşdiyi ərazinin dəniz səviyyəsindən hündürlüyü 148 metrdir. Kurqaninsk şəhəri ilə üzbəüz, Maykopdan 60 km şimal-şərqdə yerləşir. Şimali Qafqaz dəmir yolunun Armavir-Tuapse xəttində yerləşən Koşexabl dəmir yolu stansiyası aulun ərazisindədir. Yaşayış məntəqəsinin sahəsi 76,35 km² olmaqla iki hissəyə bölünür: şimal-şərq — düzənlik və cənub-qərb — dağətəyi.

Faydalı qazıntıları

Ərazi qum, gil, qum daşı və s. ilə zəngindir. Bölgədə təbii qaz ehtiyatları aşkar edilmişdir.

Tarixi

Aulun əsası 1868-ci qoyulmuşdur. Əvvəllər ilk məskunlaşmış əhali indiki Kurqaninsk rayonunun Mixaylovskaya kəndi ilə Laba çayının sağ sahilindəki meşə arasında yaşayırdılar. Çay tez-tez məcrasını dəyişdiyindən kəndi tez-tez su basırdı. Buna görə 1868-ci ildə Labinsk rayonu sol sahildə sakinlər üçün yer ayırdı. Lakin Laba çayı əhaliyə yenədə problemlər yaşadırdı. Daimi bir yerdən digər yerə göçdükləri üçün aul köçəri adlandırıldı: Koş (adıq Кощ) — köçəri; xabl (adıq хьабл) — aul. Əvvəllər aul Anzauriy adlandırıldı.

Qaraçay-Çərkəzdə 1925-ci ilə qədər ərazisində kəndi də var. Zelençuk çərkəzlərinin nitqində bu aul belə adlanır — Куэшхьэблэ.

Əhalisi

2020-ci ilin əhalinin siyahıya alınmasına görə aulda 7157 nəfər yaşayır. 2010-cu ilin siyahıya alınmasına görə 7152 nəfər öz milli mənsubiyyətini bildirmişdir: Əhalinin 85 % adıqlardı. 10 % əhali isə ruslardan təşkil olunub.

Təhsil

Koşexabl aulunda Adıgey dövlət universitetinin filalı yerləşir. 2013-cü ildə abituriyentlərin sayının az olması səbəbindən filiala tələbə qəbulu dayandırılmışdır.

İstinadlar

"Русско-адыгейский словарь". Министерство образования и науки Республики Адыгея. 2017-07-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-07-05.
"Том 4. Таблица 4. Население по национальности и владению русским языком по городским округам, муниципальным районам, городским и сельским поселениям Республики Адыгея" (PDF). 2013-11-04 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2019-08-06.
"Лицензия". . İstifadə tarixi: 2015-10-08.^{[ölü keçid]}
"О прекращении набора в филиале АГУ в а.Кошехабль с 2013 года". Адыгейский государственный университет. 2016-04-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-10-08.

[1] "Русско-адыгейский словарь". Министерство образования и науки Республики Адыгея. 2017-07-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-07-05.

[4] "Том 4. Таблица 4. Население по национальности и владению русским языком по городским округам, муниципальным районам, городским и сельским поселениям Республики Адыгея" (PDF). 2013-11-04 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2019-08-06.

[5] "Лицензия". . İstifadə tarixi: 2015-10-08.^{[ölü keçid]}

[6] "О прекращении набора в филиале АГУ в а.Кошехабль с 2013 года". Адыгейский государственный университет. 2016-04-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-10-08.