Kontinental blokada — 1806 − 1814 cü illərdə fransız imperatoru Napoleonun öz rəqiblərinə qarşı (1801-1814 cü illər ingilis-fransız müharibəsi) apardığı iqtisadi və siyasi təcrid siyasəti. Əvvəl 8 fevral 1807-ci ildə və sonra 14 iyun 1807-ci ildə ardınca 7 iyulda Fransa Russiya və Prussiya arasında Tilsit sülhü bağlanılır. Tilsit sülhü — Fransa ilə Rusiya arasında sülh müqaviləsi sayılır. 1807-ci ilin iyununda yaxınlığında fransızlarla döyüşdə rus qoşunları məğlub olur. İyul ayında isə Tilsitdə Rusiya ilə Fransa arasında sülh müqaviləsi imzalanır. Müqaviləyə əsasən, Rusiya Napoleon Bonapart tərəfindən Avropada həyata keçirilmiş dəyişiklikləri tanımağa və İngiltərəyə qarşı kontinental blokadaya qoşulmağa məcbur oldu. Bu sülh Prussiya üçün bir fəlakət idi. Prussiya Elbadan qərbdəki ərazilərindən yeni yaradılmış Vütenberq krallığının xeyrinə məhrum olmuş olur. Polşa əyaləti isə Varşava Böyük hersoqluğuna çevrilir. Beləliklə Prussiya ərazisinin yarısını itirmiş olur eyni zamanda daha yüksək təzminat ödəməklə yanaşı kiçik ordu saxlamaqla kifayətlənməli olur.
Qitə demək olar ki, tamamilə Napoleonun hakimiyyəti altına keçmiş olur ki, bu da Böyük Britaniyanın təcrid olunması demək idi. Napoleon Böyük Britaniyaya qarşı Avropa qitəsi boyu ticarət boykotu – "kontinental blokada siyasətini" yürüdür. Napoleon hakimiyyətinin ən yüksək nöqtəsini Tilzit sülhü adlandırmaq olar. O, hakimiyyətinin gücünü despot meyilləri ilə daha da artırmağa çalışırdı. Hökumət adamları tərəfindən tənqidə dözümsüz olması, ekspansion siyasətinə xarici işlər naziri Talleyrandın qarşı çıxmasına görə vəzifəsindən azad edilməsi, senzuranın artırılması, şəxsiyyətə pərəstişliyin artması buna aydın misallardandır. Köhnə aristokratlara xidmət edən dövlət inqilabi prinsiplərdən, bərabərçilikdən uzaqlaşmışdır.
Xarici siyasət Böyük Britaniyanı iqtisadi cəhətdən diz çökdürmək üçün "Kontinental blokada siyasəti"nə söykənirdi. İspaniyadan keçməklə Portuqaliyanı işğal etdikdən sonra və oğlu arasındakı taxt-tac mübahisəsindən istifadə edərək qardaşı Yozefi İspaniya kralı təyin edir. Buna qarşı Artur Uillesleyin tabeliyində olan Britaniya ekspedisiya korpusunun dəstəyi ilə İspaniyada ümumxalq hərəkatı baş qaldırır. Yozef Madridi tərk etməli olur. təslimindən sonra Napoleon 1808-ci ilin oktyabr ayında sonra İspaniyaya hücum edir.
1809-cu ildə Fransaya döndükdən bir qədər sonra Avstriya ordusu Avstriya-Teşen hersoqu Karlın başçılığı ilə Bavariya üzərinə hücuma keçir. 21 may 1809-cu ildə Napoleon qüvvələri Vyananın cənub-şərqinə toplayır. avstriyalılar fransızların qarşısını kəsirlər. Bu döyüş Napoleonun ilk məğlubiyyəti kimi tarixə düşür. isə fransızlar məğlubiyyətin əvəzini çıxmış olurlar. görə Avstriya Dalmasiya, Mərkəzi Xorvatiya və Küstenlandı itirmiş, ordusunun sayını 150 min nəfərə endirməya, "Kontinental blokada siyasəti"nə qoşulmağa məcbur edilmiş və Fransanın müttəfiqinə çevrilmiş olur.
İstinadlar
- Александр Подмазо Континентальная блокада как экономическая причина войны 1812 г. // Эпоха 1812 года. Исследования. Источники. Историография. Часть II. / Сборник материалов. К 200-летию Отечественной войны 1812 года. — М.: Труды ГИМ, 2003, вып.137, с.249-266.
- Ullrich, S. 77–82.
Ədəbiyyat
- Шильдер, «Имп. Александр I» (1900)
- Vandal, «Alexandre I et Napoléon» (Пар., 1897)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kontinental blokada 1806 1814 cu illerde fransiz imperatoru Napoleonun oz reqiblerine qarsi 1801 1814 cu iller ingilis fransiz muharibesi apardigi iqtisadi ve siyasi tecrid siyaseti Evvel 8 fevral 1807 ci ilde ve sonra 14 iyun 1807 ci ilde ardinca 7 iyulda Fransa Russiya ve Prussiya arasinda Tilsit sulhu baglanilir Tilsit sulhu Fransa ile Rusiya arasinda sulh muqavilesi sayilir 1807 ci ilin iyununda yaxinliginda fransizlarla doyusde rus qosunlari meglub olur Iyul ayinda ise Tilsitde Rusiya ile Fransa arasinda sulh muqavilesi imzalanir Muqavileye esasen Rusiya Napoleon Bonapart terefinden Avropada heyata kecirilmis deyisiklikleri tanimaga ve Ingiltereye qarsi kontinental blokadaya qosulmaga mecbur oldu Bu sulh Prussiya ucun bir felaket idi Prussiya Elbadan qerbdeki erazilerinden yeni yaradilmis Vutenberq kralliginin xeyrine mehrum olmus olur Polsa eyaleti ise Varsava Boyuk hersoqluguna cevrilir Belelikle Prussiya erazisinin yarisini itirmis olur eyni zamanda daha yuksek tezminat odemekle yanasi kicik ordu saxlamaqla kifayetlenmeli olur Avropa 1811 ci il Asili olkeler Qite tecridinde istirak eden olkeler Qite demek olar ki tamamile Napoleonun hakimiyyeti altina kecmis olur ki bu da Boyuk Britaniyanin tecrid olunmasi demek idi Napoleon Boyuk Britaniyaya qarsi Avropa qitesi boyu ticaret boykotu kontinental blokada siyasetini yurudur Napoleon hakimiyyetinin en yuksek noqtesini Tilzit sulhu adlandirmaq olar O hakimiyyetinin gucunu despot meyilleri ile daha da artirmaga calisirdi Hokumet adamlari terefinden tenqide dozumsuz olmasi ekspansion siyasetine xarici isler naziri Talleyrandin qarsi cixmasina gore vezifesinden azad edilmesi senzuranin artirilmasi sexsiyyete perestisliyin artmasi buna aydin misallardandir Kohne aristokratlara xidmet eden dovlet inqilabi prinsiplerden berabercilikden uzaqlasmisdir Xarici siyaset Boyuk Britaniyani iqtisadi cehetden diz cokdurmek ucun Kontinental blokada siyaseti ne soykenirdi Ispaniyadan kecmekle Portuqaliyani isgal etdikden sonra ve oglu arasindaki taxt tac mubahisesinden istifade ederek qardasi Yozefi Ispaniya krali teyin edir Buna qarsi Artur Uillesleyin tabeliyinde olan Britaniya ekspedisiya korpusunun desteyi ile Ispaniyada umumxalq herekati bas qaldirir Yozef Madridi terk etmeli olur tesliminden sonra Napoleon 1808 ci ilin oktyabr ayinda sonra Ispaniyaya hucum edir 1809 cu ilde Fransaya dondukden bir qeder sonra Avstriya ordusu Avstriya Tesen hersoqu Karlin basciligi ile Bavariya uzerine hucuma kecir 21 may 1809 cu ilde Napoleon quvveleri Vyananin cenub serqine toplayir avstriyalilar fransizlarin qarsisini kesirler Bu doyus Napoleonun ilk meglubiyyeti kimi tarixe dusur ise fransizlar meglubiyyetin evezini cixmis olurlar gore Avstriya Dalmasiya Merkezi Xorvatiya ve Kustenlandi itirmis ordusunun sayini 150 min nefere endirmeya Kontinental blokada siyaseti ne qosulmaga mecbur edilmis ve Fransanin muttefiqine cevrilmis olur IstinadlarAleksandr Podmazo Kontinentalnaya blokada kak ekonomicheskaya prichina vojny 1812 g Epoha 1812 goda Issledovaniya Istochniki Istoriografiya Chast II Sbornik materialov K 200 letiyu Otechestvennoj vojny 1812 goda M Trudy GIM 2003 vyp 137 s 249 266 Ullrich S 77 82 EdebiyyatShilder Imp Aleksandr I 1900 Vandal Alexandre I et Napoleon Par 1897